Катынь

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Катынь
«Тры Крыжы», Катынскі мэмарыял
«Тры Крыжы», Катынскі мэмарыял
Краіна: Расея
Суб’ект фэдэрацыі: Смаленская вобласьць
Муніцыпальны раён: Смаленскі
Плошча: 27,94 км²
Вышыня: 167 м н. у. м.
Насельніцтва (2007)
колькасьць: 1737 чал.
шчыльнасьць: 62,17 чал./км²
Часавы пас: UTC+3
Тэлефонны код: +7 481
Паштовы індэкс: 214522
Нумарны знак: 67
Геаграфічныя каардынаты: 54°46′12.32″ пн. ш. 31°41′23.32″ у. д. / 54.7700889° пн. ш. 31.6898111° у. д. / 54.7700889; 31.6898111Каардынаты: 54°46′12.32″ пн. ш. 31°41′23.32″ у. д. / 54.7700889° пн. ш. 31.6898111° у. д. / 54.7700889; 31.6898111
Катынь на мапе Расеі
Катынь
Катынь
Катынь
Галерэя здымкаў у Вікісховішчы

Ка́тынь[a] (па-расейску: Катынь) — вёска ў Смаленскім раёне Смаленскае вобласьці Расеі, на рацэ Дняпры. Адміністрацыйны цэнтар Катынскага сельскага паселішча. Знаходзіцца за 18 км на захад ад Смаленску, чыгуначная станцыя.

Катынь сталася вядомай у сьвеце як месца сталінскага генацыду (Катынскі расстрэл) эліты міжваеннай Польскай Рэспублікі.

10 красавіка 2010 году ў выніку авіякатастрофы загінулі ўсе чальцы польскай урадавай дэлегацыі на чале з прэзыдэнтам Лехам Качынскім, якая мелася ўзяць удзел у жалобных ўрачыстасьцях, прысьвечаных 70-й гадавіне Катынскага расстрэлу.

Этымалёгія назвы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Існуе дзьве вэрсіі паходжаньня назвы:

  • ад дзеяслова катаць, каціць (магчыма што судны на Шляху з варагаў у грэкі перакочваліся на коўзанках з басэйну Дняпра ў басэйн Дзьвіны);
  • ад старажытнарускага каць, катунь (постаць, лягер).

Славутасьці[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

На ўсход ад Катыні, каля Гняздова, ад адцінку 5 км па правым беразе Дняпра знаходзяцца некалькі тысячаў курганоў і два гарадзішчы IX—X стагодзьдзяў.

У найбліжэйшым лесе, празваным Катынскім лесам, ва ўрочышчы Казіныя горы побач з Гнёздавам знаходзіцца месца катынскіх расстрэлаў — месца масавага забойства афіцэраў Войска Польскага і савецкіх грамадзянаў.

Заўвагі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

  1. ^ У дачыненьні націску: апроч прыведзенага тапанімічнага націску (гл. сайт Дзяржаўнага мэмарыяльнага комплексу «Катынь» http://katyn-memorial.ru/ і артыкул http://www.smolgazeta.ru/officially/3049-film-quotkatynquot-vzvolnoval-smolyan.html), сустракаюцца крыніцы зь іншым варыянтам націску: у расейскіх і беларускіх СМІ і ў афіцыйных заявах сустракаецца вымаўленьне з націскам, які прыпадае на другі склад. Самі катынцы і жыхары Смаленску і Смаленскай вобласьці вымаўляюць гэтую назву з націскам на першы склад: гэта фіксуецца, напрыклад, у зваротах Патрыярха Кірылы, а таксама ў артыкуле ў «Смаленскай газэце».

Літаратура[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

  • Катынь // Смоленская область: Энциклопедия в 2 т. / Редкол.: Г. С. Меркин (отв. ред.) и др. Т. 2: А—Я. — Смоленск: СПГУ, 2003. — 624 с.

Вонкавыя спасылкі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]