Вялікая сынагога (Нясьвіж)
Помнік сакральнай архітэктуры | |
Вялікая сынагога
| |
Вялікая сынагога
| |
Краіна | Беларусь |
Места | Нясьвіж |
Каардынаты | 53°13′7.40″ пн. ш. 26°40′37.96″ у. д. / 53.2187222° пн. ш. 26.6772111° у. д.Каардынаты: 53°13′7.40″ пн. ш. 26°40′37.96″ у. д. / 53.2187222° пн. ш. 26.6772111° у. д. |
Канфэсія | юдаізм |
Дата скасаваньня | 1941 |
Вялікая сынагога | |
Вялікая сынагога на Вікісховішчы |
Вялікая сынагога[a] — помнік архітэктуры XVII стагодзьдзя ў Нясьвіжы. Знаходзілася ў цэнтры места, на Школьным двары. Твор архітэктуры готыкі.
Гісторыя
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Вялікае Княства Літоўскае
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Галоўную сынагогу ў Нясьвіжы збудавалі па зьяўленьні ў месьце жыдоў у другой палове XVІ ст. У 1589 годзе мясцовыя юдэі атрымалі ад уладальніка Нясьвіжу Мікалая Крыштапа Радзівіла «Сіроткі» прывілей, які выдаваў дазвол на будаваньне мураванай або драўлянай сынагогі.
Пад уладай Расейскай імпэрыі
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]У канцы XVІІІ — пачатку XІX ст. да сынагогі зрабілі бакавыя прыбудовы, выведзеныя пад адну лінію зь першым ярусам даху.
Найноўшы час
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]У Другую сусьветную вайну будынак сынагогі моцна пацярпеў, па вайне яго цалкам зьнішчылі.
Архітэктура
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Помнік архітэктуры готыкі, які меў падабенства да Халоднай сынагогі ў Менску. Гэта быў прастакутны аб’ём, з магутнымі контрфорсамі на вуглах і ў міжаконьнях. Тоўстыя сьцены праразаліся высокімі аркавымі вокнамі, паглыбленымі ў нішах. Тынкаваныя і пабеленыя сьцены кантраставалі з больш цёмным колерам контрфорсаў. Брак вонкавага дэкору таксама кампэнсавала вялікая шырыня карніза і цокаля. Завершанасьць будынку надаваў 2-ярусны 4-схільны дах, вонкавыя абрысы якога адпавядалі форме контрфорсаў. Паміж дахавымі ярусамі знаходзіліся невялікія слыхавыя вакенцы, якія нагадвалі нішы-байніцы старажытных абарончых будынкаў[1].
Галерэя
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]-
да 1918 г.
-
1920 г.
-
Я. Булгак, 1912—1914 гг.
-
Я. Булгак, да 1939 г.
-
да 1939 г.
-
да 1939 г.
-
да 1939 г.
-
да 1939 г.
-
да 1939 г.
-
да 1939 г.
-
да 1939 г.
-
да 1939 г.
Заўвагі
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- ^ таксама Галоўная сынагога
Крыніцы
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- ^ Локотко А. И. Архитектура европейских синагог. — Мн., 2002. С. 76.
Літаратура
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- Локотко А. И. Архитектура европейских синагог. — Мн.: Ураджай, 2002. — 156 с. ISBN 985-04-0547-3.