Ёруба (мова)
Ёруба | |
Èdè Yorùbá | |
[[Файл:Yoruba alphabet.png, Yoruba Wikimedians UG at AOCED 20 37 18 964000.jpeg, A group of Yoruba people at a public event.png|]] | |
Ужываецца ў | Нігерыі, Бэніне, Тога |
---|---|
Рэгіён | Нігерыя, Бэнін і Тога |
Колькасьць карыстальнікаў | |
Клясыфікацыя | Нігера-кангалескія мовы |
Афіцыйны статус | |
Афіцыйная мова ў | Нігерыя |
Статус: | 2 Правінцыйны[d][1] |
Пісьмо | лацінскае пісьмо |
Коды мовы | |
ISO 639-1 | yo |
ISO 639-2(Б) | yor |
ISO 639-2(Т) | yor |
ISO 639-3 | yor |
Ёруба (ёр. Èdè Yorùbá) — мова, на якой размаўляюць у Заходняй Афрыцы, найбольш заўважна ў паўднёва-заходняй частцы Нігерыі. На ім размаўляюць этнічныя народы ёруба. Колькасьць носьбітаў мова складае прыкладна 50 мільёнаў чалавек. У дадатак да іх налічваецца каля 2 мільёнаў носьбітаў як другой мовы[2]. Зьяўляючыся плюрыцэнтрычнай мовай, на ёй размаўляюць у асноўным на тэрыторыях, якія ахопліваюць Нігерыю і Бэнін, а таксама меншыя суполкі маюцца ў Кот-д’Івуары, Сьера-Леонэ і Гамбіі.
Лексыка ёруба таксама выкарыстоўваецца ў афра-бразыльскай рэлігіі, вядомай як кандомбле, а таксама ў карыбскай рэлігіі сантэрыі і розных афраамэрыканскіх рэлігіях Паўночнай Амэрыкі. Аднак, тыя, хто практыкуе згаданыя рэлігіі, больш не гавораць і не разумеюць мову ёруба, а мова выкарыстоўваецца, толькі ў сьпевах старажытных песень, якія для іх ахутаныя таямніцай. Выкарыстаньне лексыкону словаў і кароткіх фразаў ёруба падчас рытуалу таксама ёсьць распаўсюджаным, але яны зьмяніліся праз тое, што практыкі больш ня маюць вольнае валоданьне мовы[3][4][5].
Мова ёруба ёсьць асноўнай у групе ёрубскіх моваў, да ліку якіх таксама ўваходзяць мова ітсэкіры, на якой размаўляюць у дэльце Нігеру, і ігала, якая пашыраная ў цэнтральнай Нігерыі.
Крыніцы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- ^ а б Ethnologue — 25 — Dallas, Texas: SIL International, 2022.
- ^ Eberhard, David M.; Simons, Gary F.; Fennig, Charles D. «Ethnologue [yor»]. Ethnologue: Languages of the World. SIL International.
- ^ Valdés, Vanessa K. (2015-03-04). «Yoruba Traditions and African American Religious Nationalism by Tracey E. Hucks (review)». Callaloo. 38 (1): 234–237. doi:10.1353/cal.2015.0025. ISSN 1080-6512.
- ^ Warner, Maureen (1971). «Trinidad Yoruba — Notes on Survivals». Caribbean Quarterly. 17 (2): 40–49. doi:10.1080/00086495.1971.11829073. ISSN 0008-6495
- ^ Nigeria, Know (2017-04-13). «The Oyotunji village: A mini Yoruba Empire in the USA». Inspire Afrika.