Прагляд крыніцы для Ян Ласовіч

{{Герарх
|лацінка             = Jan Łasovič
|партрэт             = Jan Łasovič. Ян Ласовіч (XIX).jpg
|подпіс              = Ян Ласовіч, партрэт XIX ст.
}}

'''Ян Ласовіч''' (? — па 6 лютага 1481, [[Вільня]]) — рэлігійны дзяяч [[Вялікае Княства Літоўскае|Вялікага Княства Літоўскага]]. [[Біскуп луцкі]] (з 1463) і [[Біскуп віленскі|віленскі]] (з 1468).

== Жыцьцёпіс ==
Нарадзіўся ў [[Вільня|Вільні]], паходзіў зь мяшчанскага (паводле [[Ян Длугаш|Яна Длугаша]]) або шляхецкага роду гербу «Сыракомля» (паводле пазьнейшых дасьледчыкаў). Афіцыйныя лісты менавалі яго «''Johannes Lossowicz civilis Vilnensis Lithuanus''» (Ян Ласовіч, мяшчанін віленскі, літвін)<ref>Fijałek J. Uchrześcijanienie Litwy przez Polskę // Polska i Litwa w dziejowym stosunku / Wł. Abracham, J. Fijałek, J. Rozwadowski et al. — Kraków, 1914. S. 152—161.</ref>.

З 1442 году навучаўся ў [[Кракаўскі ўнівэрсытэт|Кракаўскім унівэрсытэце]], з 1449 году быў канонікам віленскім<ref>Ochmański J. Biskupstwo Wileńskie w średniowieczu. Ustroj i uposażenie. — Poznań, 1972. S. 33—34.</ref>. Дакумэнты Кракаўскага ўнівэрсытэту падаюць імя па-бацьку біскупа Яна — Янавіч.

24 студзеня 1463 году высьвечаны на біскупа луцкага. Перанёс рэзыдэнцыю біскупаў Луцкай дыяцэзіі ў мястэчка Порхаў (пазьнейшы [[Янаў Падляскі]]). Уваходзіў у склад Рады [[Вялікае Княства Літоўскае|Вялікага Княства Літоўскага]]. 4 траўня 1468 году высьвечаны на біскупа віленскага.

Апекаваўся пашырэньнем сеткі парафіяў, асьвяціў шматлікія новыя касьцёлы. Займаўся гаспадарчай дзейнасьцю. Браў удзел у замежнай палітыцы дзяржавы, асабліва ў дачыненьнях з [[Тэўтонскі Ордэн|Тэўтонскім ордэнам]]<ref>Prokop K. R. Sylwetki biskupów łuckich. — Biały Dunajec — Ostróg, 2001.</ref>.

== Лісты ==
Захаваўся (у пазьнейшай лацінскай транскрыпцыі) дарчы ліст князя Аляксандра Гальшанскага 1473 году, якім ён перадаваў частку свайго майна ў Сьвіранах пад апеку біскупа Яна Ласовіча: «''…Я Александр князя Юръя сын Семеновича Гольшански … полецаю и даю Богу и святому Станиславу костела виленского часть именья моего у Свиранах, дельницу отчызны моей… . А того именья пирвей выписаного князь Ян з Божей ласки бискуп Виленски нынейшы и его наместник потым будучы мають быть опекуны и державцы <…>. А пры тым были князь Ян с Божей милости бискуп Виленски…''»<ref>{{Літаратура/Дыпляматычны кодэкс Віленскай катэдры і дыяцэзіі|1-1к}} N. 281.</ref>.

У нямецкай даручнай грамаце Паноў-Рады ВКЛ паслу Якубу Неміровічу да майстра Тэўтонскага ордэну ў 1472 годзе трансьлітараваныя імёны біскупа Яна і іншых паноў-радных падаваліся ў славянскай форме: біскуп віленскі Ян Ласовіч (''Johanne Lossowitcz''), канцлер [[Радзівіл Осьцікавіч|Радзівіл Остыкавіч]] (''Rodiwil Ostikowitcz''), староста жамойцкі [[Ян Кезгайлавіч]] (''Johanne Kensgaylowitcz''), маршалак і стараста гарадзенскі [[Сенька Судзівоевіч]] (''Stenke Sudywogewitcz''), стараста полацкі [[Алехна Судзімонтавіч|Алёхна Судымонтавіч]] (''Olechno Sudymonthowitcz''), маршалак дворны [[Івашка Ходзькавіч]] (''Iwaschko Chodkowitcz''), маршалак [[Ян Кучук]] (''Johann Kuczuk'')<ref>Малиновский И. Рада Великого Княжества Литовского в связи с боярской думой Древней России. Ч. ІІ: Рада Великого Княжества Литовского. Вып. І. — Томск, 1904. С. 105.</ref>.

== Крыніцы ==
{{Крыніцы|2}}

== Літаратура ==
* Ochmański J. Biskupstwo Wileńskie w średniowieczu. Ustroj i uposażenie. Poznań, 1972.
* Prokop K. R. Sylwetki biskupów łuckich. — Biały Dunajec — Ostróg, 2001.

[[Катэгорыя:Віленскія біскупы]]
[[Катэгорыя:Памерлі ў 1481 годзе]]
[[Катэгорыя:Памерлі ў Вільні]]