Прагляд крыніцы для Трыптафан

{{Рэчыва}}
'''Трыптафа́н''' — (β-індоліламінапрапіёнавая, або α-2-амінакіс-3-(1H-індол-3-іл) прапіёнавая [[кісьля]], скар.: Тры, Трп, Trp, W) — араматычная альфа-амінакісьля. Існуе ў 2 аптычна [[ізамер]]ных формах — L і D і ў выглядзе рацэмата (DL). Уяўляе сабой бясколерныя [[Крышталь|крышталі]]. [[Малярная маса|Малекулярная маса]] 204,22, [[тэмпэратура плаўленьня]] 293 [[Градус Цэльсія|°C]].

L-трыптафан зьяўляецца пратэінагеннай [[Амінакісьлі|амінакісьляй]] і ўваходзіць у склад [[Бялкі|бялкоў]] усіх вядомых жывых арганізмаў. Адносіцца да шэрагу гідрафобных амінакісьляў, бо ўтрымлівае араматычнае ядро [[індол]]у. Удзельнічае ў гідрафобных і стэкінг-узаемадзеяньнях. У арганізьме [[чалавек]]а і [[Жывёлы|жывёл]] не сынтэзуецца, паступае зь бялкамі [[Ежа|ежы]]<ref>{{Кніга|аўтар=[[Ігар Семяненя]].|частка=Трыптафан|загаловак=Беларуская энцыклапедыя ў 18 тамах|арыгінал=|спасылка=|адказны=[[Генадзь Пашкоў]]|выданьне=|месца=Менск|выдавецтва=[[Беларуская энцыкляпэдыя]]|год=2003|том=16|старонкі=6|старонак=576|сэрыя=|isbn=985-11-0263-6|наклад=10 000}}</ref>.

Трыптафану (гэтаксама як і мэтыяніну) адпавядае толькі адзін кадон у пасьлядоўнасьці [[Азотавыя асновы|азотавых асноў]] [[Генэтычны код|генэтычнага коду]] — урацыл-[[гуанін]]-гуанін (УГГ){{зноска|Пехов|2002|Пехов А. П.|355}}. Трыптафан утвараецца з антранілавай кісьлі пры ўдзеле антранілатсынтэтазы{{зноска|Пехов|2002|Пехов А. П.|373}}.
== Харчаваньне ==
Трыптафан зьяўляецца адной зь незаменных амінакісьляў. Адна з найбольш вядомых хвароб, выкліканых недахопам бялку, зьяўляецца квашыёркар, распаўсюджаны пераважна ў Афрыцы, дзе аснову харчаваньня складаюць збожжавыя культуры. Пры гэтым рацыён утрымлівае вельмі мала трыптафану. Пры захворваньні квашыёркарам, асабліва ў дзяцей, якім патрабуецца шмат былкоў, назіраецца [[апатыя]], агульныя [[ацёк]]і (з-за лішку вадкасьці ў арганізьме) і парушэньні росту<ref>{{Кніга|аўтар=Кемп П, Армс К.|загаловак=Введение в биологию|месца=М.|выдавецтва=Мир|год=1988|старонкі=528}}</ref>. Даросламу чалавеку дастаткова 2 грамаў трыптафану ў суткі<ref>{{Артыкул|аўтар=[[Вольга Цыбульская]].|загаловак=Шчасьце знутры|спасылка=http://old.zviazda.by/ru/pril/article.php?id=62717|выданьне=[[Краіна здароўя]]|тып=|год=20 ліпеня 2010|нумар=[http://old.zviazda.by/ru/pril/?id=29&prilid=62710 34 (203)]|старонкі=[http://old.zviazda.by/a2ttachments/62720/20lip-5.indd.pdf 5]|issn=}}</ref>.
{| class="wikitable" style="text-align:center;"
! Від ежы
! Утрыманьне<br>трыптафану (мг/100 г)
|-
| Галяндзкі [[сыр]]
| 790
|-
! [[Соя]]
| 714
|-
! Плаўлены сыр
| 500
|-
! [[Сачавіца]]
| 284
|-
! [[Гарох]], [[фасоля]]
| 284
|-
! Тлусты [[тварог]]
| 210
|-
! [[Яйка|Яйкі]]
| 200
|}

== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}

== Літаратура ==
* {{Кніга|аўтар=Пехов А. П.|загаловак=Биология с основами экологии|месца=СПб.|выдавецтва=Издательство «Лань»|год=2002|старонак=672|ref = Пехов}}

{{Накід:Хімія}}

[[Катэгорыя:Амінакісьлі]]