Каятан Марашэўскі: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена

Лінейны

Вэрсія ад 16:25, 25 ліпеня 2017

Каятан Марашэўскі — драматург канца XVIII стагодзьдзя, манах-дамініканін, прафэсар, выкладнік паэтыкі і рыторыкі Забельскага дамініканскага калегіюму. Аўтар польскамоўнай трагедыі «Свабода ў няволі» і беларуска-польскай п’есы «Камэдыя» (большасьць сцэн напісана беларускай гутарковай мовай).

Дзейнасьць драматурга прыпадала на самы канец XVIII ст., у якім Беларусь перажыла сапраўдны тэатральны бум. К. Марашэўскі ня мог ня ведаць і пра агромністую папулярнасьць выступленьняў вандроўных артыстаў-блазьнюкоў. Не апошнюю ролю ў станаўленьні драматурга адыграла і асяродзьдзе, у якім яму давялося працаваць. Калектыў выкладнікаў Забельскага калегіюма быў нешматлікім. Прыкладам, у 1802 годзе ў калегіюме працавалі адно толькі шэсьць выкладнікаў і восемдзесят навучэнцаў.

У Забэльскім рукапісным зборніку захаваліся толькі два драматургічныя творы К. Марашэўскага. У «Камэдыі» паказана цяжкае жыцьцё прыгоннага селяніна Дзёмкі, выказваецца асьветніцкая думка, што шчасьце залежыць не ад лёсу, а ад чалавечых учынкаў. Твор напісаны ў адпаведнасьці з эстэтыкай клясыцызму, аднак адчуваецца ўплыў барочных інтэрмэдый, якія ўпершыню ў беларускай літаратуры сынтэзуюцца ў камэдыю. Ідэі асьветніцтва выявіліся ў трагедыі «Свабода ў няволі», дзе галоўны герой — рымскі палкаводзец Бэлізарыюс — вышэй за асабістыя інтарэсы ставіць інтарэсы радзімы.

Творы К. Марашэўскага захаваліся ў рукаіпісным зборніку, які зьберагаецца ў бібліятэцы Летувіскай АН. Сюжэт «Камэдыі» выкарыстоўвалі беларускія драматургі (п’еса Ф. Аляхновіча «Птушка шчасьця», 1920).

Бібліяграфія

Камедыя // Хрэстаматыя па гісторыі беларускага тэатра і драматургіі. 2-е выд. Мн., 1997. Т. 1.

Літаратура

Усікаў Я. Беларуская камедыя. Мн., 1979. С. 72—110.
Мальдзіс А. На скрыжаванні славянскіх традыцый. Мн., 1980. С. 320—335.
Гісторыя беларускай літаратуры XI—XIX стагоддзяў. У 2 т. Т. 2. Новая літаратура : другая палова XVIII—XIX стагоддзе / Нац. акад. навук Беларусі, Ін-т літ. імя Я. Купалы; навук. рэд. тома У. І. Мархель, В. А. Чамярыцкі. — Мінск : Беларус. навука, 2007.

@@ Радок 1: / Радок 1: @@
-'''Каятан Марашэўскі''' — [[драматург]] канца [[18 стагодзьдзе|XVIII стагодзьдзя]], прафэсар, выкладнік паэтыкі і рыторыкі [[Забельскі дамініканскі калегіюм|Забельскага дамініканскага калегіюму]]. Аўтар польскамоўнай трагедыі «Свабода ў няволі» і беларуска-польскай п’есы «[[Камэдыя (п'еса)|Камэдыя]]» (большасьць сцэн напісана беларускай гутарковай мовай).
+'''Каятан Марашэўскі''' — [[драматург]] канца [[18 стагодзьдзе|XVIII стагодзьдзя]], манах-дамініканін, прафэсар, выкладнік паэтыкі і рыторыкі [[Забельскі дамініканскі калегіюм|Забельскага дамініканскага калегіюму]]. Аўтар польскамоўнай трагедыі «Свабода ў няволі» і беларуска-польскай п’есы «[[Камэдыя (п'еса)|Камэдыя]]» (большасьць сцэн напісана беларускай гутарковай мовай).
 Дзейнасьць драматурга прыпадала на самы канец XVIII ст., у якім Беларусь перажыла сапраўдны тэатральны бум. К. Марашэўскі ня мог ня ведаць і пра агромністую папулярнасьць выступленьняў вандроўных артыстаў-блазьнюкоў. Не апошнюю ролю ў станаўленьні драматурга адыграла і асяродзьдзе, у якім яму давялося працаваць. Калектыў выкладнікаў Забельскага калегіюма быў нешматлікім. Прыкладам, у 1802 годзе ў калегіюме працавалі адно толькі шэсьць выкладнікаў і восемдзесят навучэнцаў.
-У Забэльскім рукапісным зборніку захаваліся толькі два драматургічныя творы К. Марашэўскага. У «Камэдыі» паказана цяжкае жыцьцё прыгоннага селяніна Дзёмкі, выказваецца асьветніцкая думка, што шчасьце залежыць не ад лёсу, а ад чалавечых учынкаў. Твор напісаны ў адпаведнасьці з эстэтыкай [[клясыцызм]]у, аднак адчуваецца ўплыў барочных інтэрмэдый, якія ўпершыню ў беларускай літаратуры сынтэзуюцца ў [[камэдыя|камэдыю]]. К. Марашэўскі пранікліва ўгадваў, што будзе ў беларускім краі вызначаць нацыянальныя інтэнцыі, хто й цяпер ёсьць сапраўдны гаспадар зямлі. Ідэі асьветніцтва выявіліся ў трагедыі «Свабода ў няволі», дзе галоўны герой — рымскі палкаводзец [[Бэлізарыюс]] — вышэй за асабістыя інтарэсы ставіць інтарэсы радзімы.
+У Забэльскім рукапісным зборніку захаваліся толькі два драматургічныя творы К. Марашэўскага. У «Камэдыі» паказана цяжкае жыцьцё прыгоннага селяніна Дзёмкі, выказваецца асьветніцкая думка, што шчасьце залежыць не ад лёсу, а ад чалавечых учынкаў. Твор напісаны ў адпаведнасьці з эстэтыкай [[клясыцызм]]у, аднак адчуваецца ўплыў барочных інтэрмэдый, якія ўпершыню ў беларускай літаратуры сынтэзуюцца ў [[камэдыя|камэдыю]]. Ідэі асьветніцтва выявіліся ў трагедыі «Свабода ў няволі», дзе галоўны герой — рымскі палкаводзец [[Бэлізарыюс]] — вышэй за асабістыя інтарэсы ставіць інтарэсы радзімы.
-Каятан Марашэўскі не пакінуў пра сябе аўтабіяграфічных запісаў. Праз цэлібатныя абмежаваньні не пакінуў ён пасьля сябе і біялягічных нашчадкаў. Але яго асоба яскрава адлюстравалася ў творчасьці.
 Творы К. Марашэўскага захаваліся ў рукаіпісным зборніку, які зьберагаецца ў бібліятэцы Летувіскай АН. Сюжэт «Камэдыі» выкарыстоўвалі беларускія драматургі (п’еса [[Францішак Аляхновіч|Ф. Аляхновіча]] «Птушка шчасьця», 1920).