Прагляд крыніцы для Пэкін

{{Населены пункт
|Назва                            = Пэкін
|Статус                           = горад
|Назва ў родным склоне            = Пэкіну
|Назва на мове краіны             = 北京
|Код мовы назвы краіны            = zh
|Краіна                           = Кітай
|Герб                             = 
|Сьцяг                            = 
|Гімн                             = 
|Дата заснаваньня                 = 732 да н. э.<ref name=Cloumbia>[http://www.encyclopedia.com/topic/Beijing.aspx Beijing Facts, information, pictures]. Encyclopedia.com. 2000.</ref>
|Першыя згадкі                    = 473 да н. э.
|Статус з                         = 
|Магдэбурскае права               = 
|Былыя назвы                      = 
|Былая назва                      = 
|Мясцовая назва                   = 
|Від адміністрацыйнай адзінкі 1   = 
|Назва адміністрацыйнай адзінкі 1 = 
|Від адміністрацыйнай адзінкі 2   = 
|Назва адміністрацыйнай адзінкі 2 = 
|Від адміністрацыйнай адзінкі 3   = 
|Назва адміністрацыйнай адзінкі 3 = 
|Пасада кіраўніка                 = Мэр
|Кіраўнік                         = 
|Плошча                           = 16410.54
|Крыніца плошчы                   = <ref>[http://english.mofcom.gov.cn/aarticle/zt_business/lanmub/200703/20070304508799.html Ministry of Commerce People’s Republic of China]{{ref-en}}</ref>
|Вышыня                           = 
|Унутраны падзел                  = 
|Колькасьць насельніцтва          = 19720000
|Тэндэнцыя колькасьці насельніцтва= 
|Год падліку колькасьці           = 2009
|Крыніца колькасьці насельніцтва  = <ref name="news.cn">[http://russian.news.cn/china/2011-01/30/c_13713499.htm «Власти Пекина намерены сдерживать чрезмерный рост численности населения города»]. Xinhua News Agency.</ref>
|Колькасьць насельніцтва аглямэрацыі = 
|Год падліку колькасьці аглямэрацыі = 
|Крыніца колькасьці аглямэрацыі   = 
|Этнічны склад насельніцтва       = Ханьцы (96,2%)
|Год падліку этнічнага складу     = 
|Нацыянальны склад насельніцтва   = 
|Год падліку нацыянальнага складу = 
|Дадатковы парамэтар насельніцтва = 
|Значэньне дадатковага парамэтра насельніцтва = 
|Год падліку дадатковага парамэтра насельніцтва = 
|Часавы пас                       = +8
|Летні час                        = +8
|Сьпіс тэлефонных кодаў           = 
|Тэлефонны код                    = +86/010
|Паштовы індэкс                   = 100000 - 102629
|Паштовыя індэксы                 = 
|Назва лічбавага клясыфікатару    = 
|Лічбавы клясыфікатар             = 
|Аўтамабільны нумарны знак        = 
|Назва аўтамабільнага нумарнога знаку = 
|Аўтамабільныя нумарныя знакі     = 京A, C, E, F, H
|Назва аўтамабільных нумарных знакаў = 
|Выява                            = Beijing_montage.png
|Апісаньне выявы                  = 
|Шырата паўшар’е                  = паўночнае
 |Шырата градусаў                 = 39
 |Шырата хвілінаў                 = 56
 |Шырата сэкундаў                 = 
|Даўгата паўшар’е                 = усходняе
 |Даўгата градусаў                = 116
 |Даўгата хвілінаў                = 24
 |Даўгата сэкундаў                = 
|Назва мапы                       = 
|Альтэрнатыўная мапа              = 
|Назва мапы2                      = 
|Пазыцыя подпісу на мапе          = 
|Водступ подпісу на мапе          = 
|Commons                          = Category:Beijing
|Сайт                             = [http://www.beijing.gov.cn/ beijing.gov.cn]{{ref-zh}}
|Колер                            ={{Колер|Кітай}}
}}
'''Пэкі́н''' ({{Мова-zh|北京}}, ''Бэйдзын'' — «паўночная сталіца») — сталіца [[Кітайская Народная Рэспубліка|Кітайскай Народнай Рэспублікі]] й адзін з самых густанаселеных гарадоў у сьвеце, з насельніцтвам у 19,6 мільёнаў чалавек на 2010 год. Горад зьяўляецца палітычным, культурным і адукацыйным цэнтрам краіны<ref name=Cloumbia/>, і домам для штаб-кватэраў большасьці найбуйнейшых дзяржаўных кітайскіх кампаніяў. Галоўнымі эканамічнымі цэнтрамі краіны, аднак, лічацца [[Ганконг]] і [[Шанхай]]. Мэгаполіс разьмешчаны ў паўночнай частцы Кітая, мяжуючы з правінцыяй [[Хэбэй]] на поўначы, захадзе, поўдні й невялікім участку на ўсходзе, на паўднёвым-усходзе мяжуе з правінцыяй [[Цянцзынь]]<ref>[https://web.archive.org/web/20120313225759/http://www.bjstats.gov.cn/esite/bjsq/jbqk/ «Basic Information»]{{ref-en}}. Beijing Municipal Bureau of Statistics.</ref>. Знаходзячыся пад непасрэдным кіраўніцтвам нацыянальнага ўрада, Пэкін дзеліцца на 14 гарадзкіх і прыгарадных раёнаў і двух сельскіх акругаў. Гэта буйны транспартны вузел, з мноствам чыгуначных шляхоў і аўтамабільных дарог і аўтамагістраляў, якія праходзяць праз горад, таксама маецца вялікі аэрапорт. Разам з тым, апошнім часам у Пэкіне хутка разьвіваецца прадпрымальніцкая дзейнасьць.

Пэкін зьяўляецца адным з [[чатыры вялікія старажытныя сталіцы Кітаю|чатырох вялікіх старажытных сталіц Кітаю]]. Гэта сэрца гісторыі Кітая на працягу стагодзьдзяў<ref>«Peking (Beijing)». Encyclopædia Britannica. 25 (15th edition, Macropædia ed.). p. 468.</ref>. Горад славіцца сваімі раскошнымі палацамі, храмамі й велізарнымі каменнымі сьценамі й варотамі<ref name="worldbookonline">[https://web.archive.org/web/20080519232539/http://worldbookonline.com/wb/Login?ed=wb «Beijing»]. World Book Encyclopedia. 2008. (неабходная рэгістрацыя)</ref>. Ягоныя скарбы мастацтва й унівэрсытэты ўжо даўно зрабілі яго цэнтрам культуры й мастацтва ў Кітаі<ref name="worldbookonline"/>. У 2008 годзе ў горадзе адбыліся 29-я [[Летнія Алімпійскія гульні 2008 году|Летнія Алімпійскія гульні]].

== Назва ==
Назва даслоўна азначае «паўночная сталіца». Сталіцы краінаў усходняй [[Азія|Азіі]] часта маюць у сваёй назьве слова «сталіца». Прыкладам можа быць [[Нанкін]], былая сталіца Кітаю (даслоўна «Паўднёвая сталіца»), [[Токіё]] ў [[Японія|Японіі]], [[Ханой]] у [[Віетнам]]е (абедзьве назвы азначаюць «Усходняя сталіца»). Таксама і [[Сэул]] у [[Паўднёвая Карэя|Паўднёвай Карэі]] азначае «сталіца».

Назва Пэкіну зьмянялася многа разоў. Паміж 1928 і 1949 гадамі горад меў назву '''Пэйпінг''', што азначала Паўночны Пакой. '''Янджынг''' — гэта неафіцыйная назва [[горад]]у, якая ўжывалася пад час кіраваньня [[дынастыя Джоў|дынастыі Джоў]]. У наш час гэту назву мае мясцовае [[піва]]. [[Марка Полё]] ў сваіх кнігах называў Пэкін '''Камбалук'''.

== Гісторыя ==
[[Файл:Zhoukoudian Museum July2004.jpg|міні|200пкс|зьлева|Музэй Чжоўкоўдзянь]]
Гісторыя гораду вельмі доўгая і пачынаецца ў 1 тысячагодзьдзі да н. э., калі была сталіцай краіны Ян. З часоў [[дынастыя Танг|дынастый Танг]] і [[дынастыя Сонг|Сонг]] горад перажыў заняпад, нават падзялілася на некалькі невялічкіх гарадкоў. У Х—ХІІ стагодзьдзях Пэкін быў сталіцай дынастыі Кітанаў пад назвай '''Нанджынг'''. Пазьней быў адным з трох сталіц Дзудзэнаў пад назвай '''Жонгду'''.

Войска манголаў у 1215 годзе зьнішчыла горад. У 1267 годзе ўнук [[Чынгіз-Хан]]а, [[Хубілай]] адбудаваў горад, які стаў сталіцай яго імпэрыі. Даў яму назву '''Даду''', што азначала «Вялікая Сталіца». Хубілай пажадаў разьмясьціць сваю сталіцу ў Пэкіне, а не ў сярэднім Кітаі таму што горад быў буйным [[гандаль|гандлёвым]] цэнтрам. Таксама Хубілай жадаў, каб яго імпэрыя нагадвала Кітай. Гэта быў пачатак сучаснай ролі гораду. Марка Полё пад час сваіх падарожжаў назваў горад Камбалук. Даду быў разьмешчаны ў сучаснай паўднёвай частцы гораду, дзе да нашых дзён захаваліся фрагмэнты мураў і веж.

У 1403 годзе імпэратар з [[дынастыя Мін|дынастыі Мін]], Жу Дзі (які атрымаў трон пасьля грамадзянскай вайны і сьмерці былога імпэратара) зьмяніў назву гораду на '''Бэйджынг'''. Крыху пазьней быў пабудаваны [[Забаронены Палац]] (з 1406 да 1420), дзе была пабудавана, акрамя астатняга, [[Сьвятыня неба]] (у 1420 годзе). [[Плошча Цяньаньмэнь]], якая набыла вядомасьць у часы камуністычнага Кітаю, была пабудавана таксама ў гэты час. Але некалькі разоў плошча была зьнішчана. Сучасны выгляд плошча атрымала ў 1651 годзе. У 1927 годзе, калі ўрад Кітаю перанёс сваю сталіцу ў [[Нанкін]], горад страціў сваё значэньне. У 1928 годзе назва гораду зьмянілася ў '''Бэйпінг'''.

Пад час [[Кітайска-японская вайна|Кітайска-японскай вайны]] горад (з 29 ліпеня 1937 году) быў акупаваны [[Японія]]й. Пад час гэтай акупацыі горад зноў меў назву Бэйджынг і быў сталіцай марыянэткавай краіны створанай Японіяй. 15 жніўня 1945 году японцы пакінулі горад, а назва зноў была зьмененая на Бэйпінг. Пад час [[Кітайская грамадзянская вайна|Кітайскай грамадзянскай вайны]] 31 студзеня 1949 году горад быў захоплены камуністамі. 1 кастрычніка гэтага ж году, на плошчы Цяньаньмэнь, [[Мао Дзэ-дун]], абвясьціў узьнікненьне Кітайскай Народнай Рэспублікі. Празь некалькі дзён назва Бэйпінг была зноў зьменена на Бэйджынг.

У гэты ж час горад быў павялічаны за кошт далучэньня навакольных вёсак і невялікіх гарадоў. Пад час эканамічных рэформ [[Дэн Сяо Пінг]]а плошча Пэкіну была павялічаная яшчэ больш. Духоўным цэнтрам краіны стала [[плошча Цяньаньмэнь]]. На гэтай плошчы ў 1989 годзе адбыліся студэнцкія супрацькамуністычныя пратэсты. Дэманстранты патрабавалі дэмакратызацыі жыцьця. 4 чэрвеня войскі крывава разагналі дэманстрацыю. Разам з разьвіцьцём сучаснага гораду пачалі ўзьнікаць вялікія праблемы. Вялікая гаматнасьць насельніцтва, недасканалыя камунікацыі, забруджваньне паветра, выклікаюць незадаволенасьць жыхароў. Нягледзячы на гэта ў горад зьяжджаюцца людзі з усяго Кітаю. У 2008 годзе ў Пэкіне прайшлі [[Летнія Алімпійскія гульні — 2008|Летнія Алімпійскія гульні]]. Ад 2012 да 2013 абавязкі мэра Пэкіна выконваў Ван Аньшунь, ад 2013 году<ref>{{Спасылка|url=http://www.china.org.cn/china/2013-01/28/content_27813131.htm|загаловак=Wang Anshun elected Beijing mayor|праект=China.org.cn|дата публікацыі=28 студзеня 2013|мова=en}}</ref> да 2016 году ён быў абраным мэрам Пэкіна.

== Геаграфія ==
Узгоркі дамінуюць у паўночнай, паўночна-заходняй і заходняй частцы канглямэрацыі. Паўночна-заходняя частка ляжыць каля падножжа гор Юнду; заходняя частка мэтраполіі належыць да горнага ланцуга Ксішан. У гэтых гарах на мяжы з правінцыяй Хопэй, знаходзіцца самы высокі пункт Пэкіну — гара [[Донглінг]] (2303 м). Самымі вялікімі рэкамі, якія працякаюць праз Пэкін, зьяўляюцца Ёнгдзінг і Кхаобаі, зьяўляючыся прытокамі ракі [[Хаібэ]]. У горадзе канчаецца і [[Кітайскі Вялікі канал]] (злучае сталіцу з горадам [[Ханджоў]]) і [[Вялікі Паўночны канал]]. На рацэ Кхаобаі пабудавана вадасховішча Мыін, якое зьяўляецца галоўнай крыніцай пітной вады для Пэкіна.

=== Клімат ===
[[Клімат]] у горадзе — кантынэнтальны. Характарызуецца вільготным і цёплым [[лета]]м (з мусоннымі вятрамі), і сухой і ветранай [[зіма|зімой]] (сыбірскае паветра). Сярэдняя тэмпэратура [[студзень|студзеня]] ад −7 да −4&nbsp;°C, а [[ліпень|ліпеня]] ад 25 да 26&nbsp;°C. Гадавыя ападкі складаюць 600 мм, зь якіх 75% выпадае летам.

Жыхары Пэкіну пакутуюць з-за забруджваньня паветра, якое ўзьнікае ў выніку вялікай канцэнтрацыі прамысловасьці і дарожнага руху. Горад таксама пакутуе з-за пяску, які навяваецца вятрамі з поўначы і паўночнага захаду, дзе знаходзяцца [[пустэльня|пустэльні]]. У апошні час распачалася дзейнасьць па абмежаваньні забруджваньня.

{{Кліматычная інфармацыя
| Назва_ў_родным_склоне = Пэкіну
| Крыніца = [http://cdc.cma.gov.cn/shuju/search1.jsp?dsid=SURF_CLI_CHN_MUL_MMON_19712000_CES&tpcat=SURF&type=table&pageid=3 China Meteorological Administration]

<!-- максымумы і мінімумы тэмпэратур -->

| Студзень_абс_макс =       | Студзень_макс = 1.8      | Студзень_мін = -8.4  | Студзень_абс_мін = 
| Люты_абс_макс =           | Люты_макс = 5.0          | Люты_мін = -5.6       | Люты_абс_мін = 
| Сакавік_абс_макс =        | Сакавік_макс = 11.6       | Сакавік_мін = 0.4    | Сакавік_абс_мін = 
| Красавік_абс_макс =       | Красавік_макс = 20.3      | Красавік_мін = 7.9   | Красавік_абс_мін =  
| Травень_абс_макс =        | Травень_макс = 26.0       | Травень_мін = 13.6    | Травень_абс_мін = 
| Чэрвень_абс_макс =        | Чэрвень_макс = 30.2       | Чэрвень_мін = 18.8    | Чэрвень_абс_мін = 
| Ліпень_абс_макс =         | Ліпень_макс = 30.9        | Ліпень_мін = 22.0     | Ліпень_абс_мін = 
| Жнівень_абс_макс =        | Жнівень_макс = 29.7       | Жнівень_мін = 20.8    | Жнівень_абс_мін = 
| Верасень_абс_макс =       | Верасень_макс = 25.8      | Верасень_мін = 14.8   | Верасень_абс_мін = 
| Кастрычнік_абс_макс =     | Кастрычнік_макс = 19.1    | Кастрычнік_мін = 7.9 | Кастрычнік_абс_мін = 
| Лістапад_абс_макс =       | Лістапад_макс = 10.1      | Лістапад_мін = 0.0   | Лістапад_абс_мін = 
| Сьнежань_абс_макс =       | Сьнежань_макс = 3.7      | Сьнежань_мін = -5.8   | Сьнежань_абс_мін = 
| Год_абс_макс =            | Год_макс = 17.9           | Год_мін = 7.2        | Год_абс_мін = 

<!-- сярэдняя тэмпэратура -->

| Студзень_сяр   = 
| Люты_сяр       = 
| Сакавік_сяр    = 
| Красавік_сяр   = 
| Травень_сяр    = 
| Чэрвень_сяр    = 
| Ліпень_сяр     = 
| Жнівень_сяр    = 
| Верасень_сяр   = 
| Кастрычнік_сяр = 
| Лістапад_сяр   = 
| Сьнежань_сяр   = 
| Год_сяр        = 

<!-- тэмпэратура вады -->

| Студзень_вады = 
| Люты_вады = 
| Сакавік_вады = 
| Красавік_вады = 
| Травень_вады = 
| Чэрвень_вады = 
| Ліпень_вады = 
| Жнівень_вады = 
| Верасень_вады = 
| Кастрычнік_вады = 
| Лістапад_вады = 
| Сьнежань_вады = 
| Год_вада = 

<!-- колькасьць ападкаў -->

| Студзень_ападкі = 2.7
| Люты_ападкі = 4.9
| Сакавік_ападкі = 8.3
| Красавік_ападкі = 21.2
| Травень_ападкі = 34.2
| Чэрвень_ападкі = 78.1
| Ліпень_ападкі = 185.2
| Жнівень_ападкі = 159.7
| Верасень_ападкі = 45.5
| Кастрычнік_ападкі = 21.8
| Лістапад_ападкі = 7.4
| Сьнежань_ападкі = 2.8
| Год_ападкі = 571.8

<!-- вільготнасьць -->

| Студзень_вільготнасьць = 44
| Люты_вільготнасьць = 44
| Сакавік_вільготнасьць = 46
| Красавік_вільготнасьць = 46
| Травень_вільготнасьць = 53
| Чэрвень_вільготнасьць = 61
| Ліпень_вільготнасьць = 75
| Жнівень_вільготнасьць = 77
| Верасень_вільготнасьць = 68
| Кастрычнік_вільготнасьць = 61
| Лістапад_вільготнасьць = 57
| Сьнежань_вільготнасьць = 49
| Год_вільготнасьць = 56.8
}}

== Адміністрацыйны падзел ==
Горад дзеліцца на 16 адміністрацыйных акругаў. Акругі дзеляцца на 273 гарадзкія акругі: 119 гарадоў, 24 гарадзкія абшары, 5 этнічных абшараў і 125 субакруг.

== Эканоміка ==

[[Файл:Beijing Financial Street (overlook).jpg|міні|200пкс|справа|Пэкінская фінансавая вуліца]]
Пэкін уваходзіць у лік найбольш разьвітых гарадоў у Кітаі. У 2013 годзе прамысловасьць складала 22,2% ад [[СУП]] гораду, сэктар паслуг — 76,9%<ref>[https://web.archive.org/web/20140310101546/http://www.bjstats.gov.cn/xwgb/tjgb/ndgb/201402/t20140213_267744.htm Beijing 2013 National Economic and Social Development Statistics Bulletin]{{ref-zh}}</ref>. У Пэкіне разьмяшчаецца больш кампаній зь ліку 500 буйнейшых кампаніяў сьвету, чым у любым іншым горадзе ў сьвеце<ref>[http://www.ap.jll.com/asia-pacific/en-gb/Documents/Five_years_after_the_Olympics_EN.pdf Five years after the Olympics – Growth in Beijing has continued, what to expect next?]{{ref-en}}</ref>. Тут месьцяцца больш за 100 найбуйнейшых кампаніяў у Кітаі<ref>[https://web.archive.org/web/20111008043412/http://thechinaperspective.com/topics/city/beijing/ «Beijing @ The China Perspective»]{{ref-en}}. Thechinaperspective.com</ref>. [[Фінансавы сэктар]] зьяўляецца адным з найбольш важных галінаў прамысловасьці гораду. Да канца 2007 году было зарэгістравана 751 фінансавых арганізацыяў у Пэкіне, якія атрымалі прыбытак у 128,6 млн [[Кітайскі юань|юаняў]], 11,6% ад агульнага аб’ёму фінансавых даходаў прамысловасьці ўсёй краіны. Гэта таксама складае 13,8% ад СУП Пэкіна, гэта самы высокі адсотак любога кітайскага гораду<ref>[https://web.archive.org/web/20090826162822/http://zhengwu.beijing.gov.cn/xwfbh/bmqxfbh/t989438.htm «北京市金融业发展新闻发布会» [Beijing Financial Industry Press Conference<nowiki>]</nowiki>]{{ref-zh}}. zhengwu.beijing.gov.cn. 27 ліпеня 2008</ref>.

У 2010 годзе ў Пэкіне намінальны СУП дасягнуў 1,37 трыльёнаў юаняў. Ягоны СУП на душу насельніцтва склаў {{лік|78194 юаняў}}. У 2009 годзе ў Пэкіне намінальнага СУП склаў 11,9 трыльёнаў юаняў ($174 млрд.), паказаўшы рост на 10,1% у параўнаньні з папярэднім годам. Пэкінскі сэктар нерухомасьці й рынак аўтамабіляў у апошнія гады хутка растуць. У 2005 годзе ў агульнай складанасьці 28 млн м² жыльля было прададзена, агулам на 175,88 млн юаняў. Агульная колькасьць аўтамабіляў, зарэгістраваных у Пэкіне ў 2004 годзе складала 2,146 млн штук, зь якіх 1,54 млн былі прыватнымі, гэта штогадовы прырост на 18,7%<ref>[https://web.archive.org/web/20080519170209/http://www.bjstats.gov.cn/esite/bjsq/csjs/ «Urban Construction»]{{ref-en}}. Beijing Municipal Bureau of Statistics.</ref>.

У Пэкінскім цэнтральным бізнэсовым раёне (CBD) разьмяшчаюцца розныя карпаратыўныя рэгіянальныя штаб-кватэры, гандлёвыя ўчасткі і элітнае жыльлё. [[Пэкінская фінансавая вуліца]] зьяўляецца традыцыйным фінансавым цэнтрам. Раёны [[Вангфуджын]] і [[Сідан]] зьяўляюцца асноўнымі гандлёвымі раёнамі. [[Жунгванцун]], які атрымаў назву «кітайскай сыліконавай даліны», працягвае заставацца галоўным цэнтрам у галіне [[электроніка|электронікі]] й [[кампутар]]най прамысловасьці, а таксама месцам [[фармацэўтыка|фармацэўтычных]] дасьледаваньняў. Між тым, раён [[Іжван]], разьмешчаны да паўднёвы ўсход ад гарадзкой мясцовасьці, становіцца новым цэнтрам у галіне фармацэўтыкі, [[інфармацыйныя тэхналёгіі|інфармацыйных тэхналёгій]], матэрыялаў і тэхнікі<ref>[https://web.archive.org/web/20080305151412/http://www.bjstats.gov.cn/esite/tjgb/200611/t20061121_77051.html «Statistical Communique on the 2003 National Economic and Social Development of the City of Beijing»]{{ref-en}}. Beijing Municipal Bureau of Statistics</ref>. [[Шышыншан]], на заходняй ускраіне гораду, зьяўляецца адным з буйных прамысловых раёнаў.

[[Сельская гаспадарка]] вядзецца за межамі гарадзкой тэрыторыі, з вырошчваньнем [[пшаніца|пшаніцы]] й [[кукуруза|кукурузы]], як асноўных сельскагаспадарчых культур<ref>[https://web.archive.org/web/20150915193017/http://en.people.cn/data/province/beijing.html «Beijing»]. People's Daily</ref>. [[Гародніна|Гародніну]] таксама вырошчваюць бліжэй да гарадзкой тэрыторыі для забесьпячэньня гораду. Пэкін становіцца ўсё больш вядомым сваімі інавацыйнымі прадпрымальнікамі й высокімі тэмпамі росту маладых кампаніяў. Гэта абапіраецца на вялікую супольнасьць кітайскіх і замежных [[вэнчурная кампанія|вэнчурных кампаній]]. Нягледзячы на тое, што [[Шанхай]] разглядаецца як эканамічны цэнтар Кітая, гэта, як правіла, зьвязана з разьмяшчэньнем у ім шматлікіх буйных карпарацыяў, а не за тое, што гэта цэнтар для [[прадпрымальніцтва]].

Менш законныя прадпрыемствы таксама існуюць у горадзе. Пэкін вядомы як цэнтар пірацкай прадукцыі, падробленыя рэчы з апошняга дызайнэрскага адзеньня ці дыскаў [[DVD]] можна знайсьці на рынках па ўсім горадзе. Яны часьцяком прадаюцца замежным наведвальнікам<ref>{{спасылка|загаловак=Pirates weave tangled web on 'Spidey'»|назва праекту=The Hollywood Reporter. Reuters|url=http://www.hollywoodreporter.com/news/pirates-weave-tangled-web-spidey-134983}}</ref>. Разьвіцьцё Пэкіна працягваецца хуткімі тэмпамі, і ягонае пашырэньне стварыла мноства праблемаў для гораду. Пэкін славіцца сваім смогам, а таксама частымі праграмамі энэргазьбераганьня заснаваныя ўрадам. Дзеля памяншэньня забруджваньня паветра, шэраг буйных галін прамысловасьці здолелі скараціць выкіды або пакінулі горад. Жыхары й турысты часта скардзяцца на якасьць вады й кошт асноўных паслугаў, як то [[электрычнасьць]] і [[прыродны газ]].

== Дэмаграфія ==
[[Файл:WangfujingCathedral.jpg|міні|200пкс|Катэдральны сабор Ванфуцзын]]
Насельніцтва ўсёй адміністрацыйнай тэрыторыі Пэкіна, вызначаецца як агульная колькасьць людзей, якія пражываюць на ёй больш за 6 месяцаў у годзе, на 31 сьнежня 2009 году гэтая лічба склала {{лік|19720000}} чалавек. Зь іх {{лік|12460000}} былі ўладальнікамі пэкінскай прапіскі, астатнія пражывалі па часавых дазволах<ref name="news.cn"/>. Акрамя таго, у Пэкіне жыве й працуе звыш 10 млн працоўных мігрантаў, галоўным чынам, зь сельскіх раёнаў, званых міньгунамі ({{мова-zh|民工|скарочана}} — літаральна «працоўныя зь сялянаў»), якія жывуць у горадзе незаконна, з-за чаго іх таксама называюць хэйжэнь ({{мова-zh|黑人|скарочана}} — літаральна «чорныя людзі»). Гэта самая неабароненая й дыскрымінаваная частка грамадзтва, адначасова крыніца таннай працоўнай сілы й злачыннасьці<ref>{{спасылка|копія=http://web.archive.org/web/20070304034717/http://www.commonlanguageproject.net/flash/Fang_Beijing/|камэнтар=Флэш-фільм|url=http://www.commonlanguageproject.net/flash/Fang_Beijing/|загаловак=The Hotel Between Heaven and Hell| выдавец=commonlanguageproject.net}}</ref>. Насельніцтва ўласна гарадзкой зоны складае каля 7,5 млн чалавек.

Сярод пэкінцаў 95% складаюць [[ханьцы]], то бок этнічныя кітайцы. Асноўныя нацыянальныя меншасьці складаюць [[маньчжуры]], [[хуэйцы]], [[манголы]] й іншыя. У Пэкіне таксама месьціцца Тыбэцкая сярэдняя школа другой ступені для [[тыбэцты|тыбэцкіх]] дзяцей. У горадзе пражывае значная колькасьць замежнікаў, галоўным чынам бізнэсоўцаў, прадстаўнікоў замежных кампаніяў і студэнты. Большасьць іншаземцаў селіцца ў густанаселеных паўночных, паўночна-ўсходніх і ўсходніх раёнах гораду. У апошнія гады назіраецца вялікі прыток грамадзянаў [[Паўднёвая Карэя|Паўднёвай Карэі]], якія ўжо складаюць самую вялікую замежную дыяспару ў Кітаі. Большасьць карэйцаў пражывае ў раёнах [[Ванцзын]] і [[Удаокоў|Ўдаокоў]].

== Гарады-сябры ==
{| cellpadding="11"
|- valign="top"
|
* {{Сьцяг Японіі}} [[Токіё]], [[Японія]]
* {{Сьцяг Сэрбіі}} [[Бялград]], [[Сэрбія]]
* {{Сьцяг ЗША}} [[Нью-Ёрк]], [[ЗША]]
* {{Сьцяг Пэру}} [[Ліма]], [[Пэру]]
* {{Сьцяг ЗША}} [[Вашынгтон (горад)|Вашынгтон]], [[ЗША]]
* {{Сьцяг Гішпаніі}} [[Мадрыд]], [[Гішпанія]]
* {{Сьцяг Бразыліі}} [[Рыё-дэ-Жанэйра]], [[Бразылія]]
* {{Сьцяг Францыі}} [[Іль-дэ-Франс]], [[Францыя]]
* {{Сьцяг Нямеччыны}} [[Кёльн]], [[Нямеччына]]
* {{Сьцяг Альжыру}} [[Альжыр (горад)|Альжыр]], [[Альжыр]]
* {{Сьцяг Ярданіі}} [[Аман (горад)|Аман]], [[Ярданія]]
* {{Сьцяг Турэччыны}} [[Анкара]], [[Турэччына]]
* {{Сьцяг Эгіпту}} [[Каір]], [[Эгіпет]]
* {{Сьцяг Інданэзіі}} [[Джакарта]], [[Інданэзія]]
* {{Сьцяг Латвіі}} [[Рыга]], [[Латвія]]
* {{Сьцяг Бразыліі}} [[Сан-Паўлу]], [[Бразылія]]
||
||
* {{Сьцяг Пакістану}} [[Ісламабад]], [[Пакістан]]
* {{Сьцяг Тайлянду}} [[Бангкок]], [[Тайлянд]]
* {{Сьцяг Аргентыны}} [[Буэнас-Айрэс]], [[Аргентына]]
* {{Сьцяг Украіны}} [[Кіеў]], [[Украіна]]
* {{Сьцяг Паўднёвай Карэі}} [[Сэул]], [[Паўднёвая Карэя]]
* {{Сьцяг Нідэрляндаў}} [[Амстэрдам]], [[Нідэрлянды]]
* {{Сьцяг Нямеччыны}} [[Бэрлін]], [[Нямеччына]]
* {{Сьцяг Бэльгіі}} [[Брусэль]], [[Бэльгія]]
* {{Сьцяг Віетнаму}} [[Ханой]], [[Віетнам]]
* {{Сьцяг Расеі}} [[Масква]], [[Расея]]
* {{Сьцяг ПАР}} [[Гаўтэнг]], [[ПАР]]
* {{Сьцяг Канады}} [[Атава]], [[Канада]]
* {{Сьцяг Аўстраліі}} [[Канбэра]], [[Аўстралія]]
* {{Сьцяг Грэцыі}} [[Атэны]], [[Грэцыя]]
* {{Сьцяг Румыніі}} [[Бухарэст]], [[Румынія]]
* {{Сьцяг Вугоршчыны}} [[Будапэшт]], [[Вугоршчына]]
||
||
* {{Сьцяг Кубы}} [[Гавана]], [[Куба]]
* {{Сьцяг Філіпінаў}} [[Маніла]], [[Філіпіны]]
* {{Сьцяг Этыёпіі}} [[Адыс-Абэба]], [[Этыёпія]]
* {{Сьцяг Казахстану}} [[Астана]], [[Казахстан]]
* {{Сьцяг Фінляндыі}} [[Хэльсынкі]], [[Фінляндыя]]
* {{Сьцяг Вялікабрытаніі}} [[Лёндан]], [[Вялікабрытанія]]
* {{Сьцяг Ізраілю}} [[Тэль-Авіў]], [[Ізраіль]]
* {{Сьцяг Новай Зэляндыі}} [[Вэлінгтан]], [[Новая Зэляндыя]]
* {{Сьцяг Партугаліі}} [[Лісабон]], [[Партугалія]]
* {{Сьцяг Альбаніі}} [[Тырана]], [[Альбанія]]
* {{Сьцяг Катару}} [[Доха]], [[Катар]]
* {{Сьцяг Чылі}} [[Сант’яга-дэ-Чылі]], [[Чылі]]
* {{Сьцяг Коста-Рыкі}} [[Сан-Хасэ (Коста-Рыка, сталіца)|Сан-Хасэ]], [[Коста-Рыка]]
* {{Сьцяг Вэнэсуэлы}} [[Каракас]], [[Вэнэсуэла]]
* {{Сьцяг Ірляндыі}} [[Дублін]], [[Ірляндыя]]
|}

== Крыніцы ==
{{Крыніцы|2}}

== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://www.beijing.gov.cn/ Афіцыйны сайт гораду]{{ref-zh}}
* [http://info.hktdc.com/mktprof/china/mpbei.htm Эканамічны прафал гораду] на HKTDC{{ref-en}}

[[Катэгорыя:Пэкін| ]]
[[Катэгорыя:Вікіпэдыя:Істотныя артыкулы]]