Прагляд крыніцы для Палац Рэспублікі

{{Іншыя значэньні}}
{{Славутасьць 
|Тып                      = 
|Назва                    = Палац Рэспублікі
|Арыгінальная назва       = 
|Выява                    =
|Подпіс выявы             = 
|Шырыня выявы             = 
|Статус                   = 
|Краіна                   = Беларусь
|Назва месцазнаходжаньня  = горад
|Месцазнаходжаньне        = Менск
|Адрас                    = [[Кастрычніцкая плошча (Менск)|Кастрычніцкі пляц]], 1-1
|Канфэсія                 = 
|Эпархія                  = 
|Ордэнская прыналежнасьць = 
|Тып кляштара             = 
|Тып будынка              = 
|Архітэктурны стыль       = 
|Аўтар праекту            = 
|Будаўнік                 = 
|Заснавальнік             = 
|Першае згадваньне        = 
|Заснаваньне              = 
|Асноўныя даты            = {{Славутасьць/Даты||||||}}
|Скасаваны                = 
|Пачатак будаўніцтва      = 
|Канчатак будаўніцтва     = 2001
|Будынкі                  = {{Славутасьць/Будынкі||||||}}
|Прыбудоўкі               = 
|Вядомыя насельнікі       = 
|Рэліквіі                 = 
|Плябан                   = 
|Стан                     = 
|Шырата паўшар’е          = паўночнае
 |Шырата градусаў         = 53
 |Шырата хвілінаў         = 54
 |Шырата сэкундаў         = 12.25
|Даўгата паўшар’е         = усходняе
 |Даўгата градусаў        = 27
 |Даўгата хвілінаў        = 33
 |Даўгата сэкундаў        = 37.22
|Назва мапы               = 
|Пазыцыя подпісу на мапе  = 
|Водступ подпісу на мапе  = 
|Сайт                     = http://www.palace.by/
|Commons                  = 
}}
'''Пала́ц Рэспу́блікі''' (першая назва — ''Палац зьездаў''<ref>[https://web.archive.org/web/20200925215609/https://www.tvr.by/bel/news/obshchestvo/my_sdelali_eto_vmeste_dvorets_respubliki_/ "Мы зрабілі гэта разам". Палац Рэспублікі], [[Беларускае тэлебачаньне]], 8 версьня 2015 г.</ref>, {{мова-ru|Дворец съездов|скарочана}}) — шматфункцыйны комплекс у [[Менск|Менску]], збудаваны ў 1985—2000 гадох. Знаходзіцца на гістарычным [[Новае Места|Новым Месьце]]{{Заўвага|Афіцыйны адрас — ''Кастрычніцкая плошча, 1''}}, на месцы [[Сьпіс помнікаў гісторыі і архітэктуры Беларусі, зруйнаваных уладамі СССР|зруйнавага савецкімі ўладамі]] жылога корпуса [[Касьцёл Сьвятога Тамаша Аквінскага і кляштар дамініканаў (Менск)|кляштару дамініканаў]]. Архітэктары будынка арыентаваліся на стылістыку [[Палац зьездаў|Палаца зьездаў]] у [[Масква|Маскве]]<ref> Шамрук, А. С. Архитектура Беларуси ХХ — начала ХХІ в.: эволюция стилей и художественных концепций. — Минск: Белорусская наука, 2007. С. 228.</ref>. Кіраўнік аўтарскага калектыву архітэктараў — [[Міхаіл Пірагоў]], ураджэнец [[Краснаярскі край|Краснаярскага краю]] [[Расея|Расеі]], які пераехаў у [[Беларусь]] у 1975 годзе<ref name="AB">{{Літаратура/Архітэктура Беларусі: Энцыкляпэдычны даведнік|к}} С. 601.</ref>.

У 2013 годзе ўлады Беларусі афіцыйна прызналі Палац Рэспублікі дысгарманічным будынкам, які парушае цэласнасьць ансамбляў Менску і замінае ўспрыманьню гістарычна-архітэктурных каштоўнасьцяў<ref name="TUT.BY-2013-01-29">Беницевич Н. [https://web.archive.org/web/20160305020031/http://news.tut.by/society/332463.html?utm_source=rss-news&utm_medium=rss&utm_campaign=news-feed Дворец Республики, дом «У Троицкого» и здание МВД признаны дисгармоничными], [[TUT.BY]], 29.01.2013 г.</ref>. За сваю пачварнасьць і чужароднасьць<ref>[[Валеры Буйвал|Буйвал В.]] «Саркафаг», «Позор Республики» // Навіны Беларускага народнага фронту за перабудову «Адраджэньне». № 9—10, 6 жніўня 1989. С. 13.</ref> навакольнаму архітэктурнаму асяродзьдзю атрымаў народныя назвы ''[[Чарнобыльская катастрофа|Чарнобыльскі]] саркафаг'' і ''маўзалей''<ref>[[Сяргей Харэўскі|Харэўскі С.]] [https://www.svaboda.org/a/24826027.html Маўзалей], [[Радыё Свабода]], 15 студзеня 2013 г.</ref>.

== Гісторыя ==
У часе заняцьця Менску савецкімі войскамі ў 1944 годзе [[Касьцёл Сьвятога Тамаша Аквінскага і кляштар дамініканаў (Менск)|кляштарны комплекс дамініканаў]], помнік архітэктуры XVII стагодзьдзя, атрымаў пашкоджаньні. У 1945 годзе Нямеччына выплаціла СССР кантрыбуцыю на яго аднаўленьне<ref name="radzima">{{Спасылка | аўтар = | прозьвішча = | імя = | аўтарlink = | суаўтары = | дата публікацыі = | url = http://www.radzima.org/be/minsk/6884.html| загаловак = Касьцёл Сьвятога Тамаша Аквінскага і кляштар дамініканаў (Менск)| фармат = | назва праекту = | выдавец = [[Radzima.org]]| дата = 3 сакавіка 2011 | мова = | камэнтар = }}</ref>, а ў канцы 1940-х гадоў праводзіліся працы першаснай кансэрвацыі касьцёла<ref name="pam">[[Уладзімер Дзянісаў|Дзянісаў У.]] Кляштар дамініканцаў // {{Літаратура/Памяць/Менск|1к}} С. 323.</ref>. Аднак у 1950 годзе савецкае кіраўніцтва канчаткова зацьвердзіла новы генэральны плян Цэнтральнага пляцу, згодна зь якім пасярод яго ўзводзіўся [[Помнік Сталіну (Менск)|манумэнт Сталіну]], а на месцы колішняга кляштару разьбіваўся сквэр<ref name="radzima"/>. Пад покрывам ночы, у 1950 годзе [[Беларуская Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка|савецкія ўлады]] ўзарвалі выдатны помнік архітэктуры. Ягоныя камені выкарысталі для падмуркаў новых будынкаў Менску<ref name="radzima"/>. 

У пачатку 1980-х гадоў савецкія ўлады надумалі збудаваць у Менску аналяг [[Масква|маскоўскага]] [[Палац зьездаў|Палаца зьездаў]]. У пачатку 1984 году яны сфармавалі аўтарскі калектыў архітэктараў дзеля праектаваньня комплексу аб'ектаў Кастрычніцкай плошчы, у які ўвайшлі В. Данілаў, Л. Зданевіч, Л. Маскалевіч, В. Новікаў, М. Турлюк, В. Усімаў, А. Шабалін, з удзелам I. Бізюка, К. Філіповіча. Узначаліў аўтарскі калектыў Міхал Пірагоў, ураджэнец [[Краснаярскі край|Краснаярскага краю]] Расеі, які пераехаў у Беларусь у 1975 годзе<ref name="AB"/>.

[[Файл:Цэнтр.jpg|значак|250пкс|Палац Рэспублікі сваім вялізным аб'ёмам і вышынёй скажае панараму гістарычнага цэнтру Менску і замінае ўспрыманьню помнікаў архітэктуры]]

Будаваньне гмаха менскага Палаца зьездаў пачалося ў 1985 годзе. Аднак распад [[Саюз Савецкіх Сацыялістычных Рэспублік|СССР]] і пагаршэньне эканамічнай сытуацыі прывялі да фактычнага замарожваньня будоўлі ў 1990-х гадох. 

24 ліпеня 1995 году [[Русіфікацыя Беларусі|прарасейскі кіраўнік Беларусі]] [[Аляксандар Лукашэнка]] загадаў аднавіць будаўнічыя працы. Адкрыцьцё Палаца Рэспублікі адбылося 31 сьнежня 2001 году. У яго склад уваходзяць:
* вялікая глядзельная заля на 2700 месцаў
* малая глядзельная амфітэатральная заля на 500 месцаў
* канфэрэнц-залі на 200 і 100 месцаў
* прэс-цэнтар
* урадавы комплекс з канфэрэнц-заляй на 30 месцаў

== Глядзіце таксама ==
* [[Дом Чыжа]]
* [[Няміга (гістарычна-архітэктурны комплекс)]]

== Заўвагі ==
{{Заўвагі}}

== Крыніцы ==
{{Крыніцы|2}}

== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://web.archive.org/web/20201208154516/http://www.palace.by/ Афіцыйны сайт]
* [https://web.archive.org/web/20081025034035/http://minsk-old-new.com/minsk-2782.htm Палац Рэспублікі на сайце Менск стары і новы]

{{Менск}}

[[Катэгорыя:Збудаваньні Менску]]