Прагляд крыніцы для Не купляй расейскае!

{{Арганізацыя
| назва           = «Не купляй расейскае!»
| арыгінальная назва = «Не купуй російське»
| выява           = Не купляй расейскае.jpg
| памер выявы     = 250пкс
| дата ўтварэньня = 14 жніўня 2013
| тып             = Грамадзянская кампанія
| зьвязаныя кампаніі = Грамадзянскі рух «[[Відсіч]]»
}}
{{Вонкавыя мэдыяфайлы
| загаловак    = 
| падзагаловак = 
| align        = 
| clear        = 
| шырыня       = 380
| відэа1       = [https://www.youtube.com/watch?v=IDWHWhj68I0 Агітацыйны ролік актывістаў кампаніі]
}}
'''«Не купляй расейскае!»''' або '''«Байкатуй расейскія тавары!»''' ({{мова-uk|«Не купуй російське!», «Бойкотуй російське!»}}) — кампанія негвалтоўнага супраціву па [[байкот|байкоце]] расейскага бізнэсу ва [[Украіна|Ўкраіне]]. Пратэст стартаваў 14 жніўня 2013 году як рэакцыя на гандлёвае эмбарга [[Расейская Фэдэрацыя|Расейскай Фэдэрацыі]] супраць Украіны. Арганізатарам кампаніі ў сродках масавай інфармацыі зьяўляецца рух [[Відсіч]]<ref name="UW_14.08.2013">[http://tyzhden.ua/News/87066 У сацыяльных сетках заклікаюць байкатаваць расейскія тавары] {{Ref-uk|}} ''Український тиждень. 15.08.2013''</ref>.

Актывісты кампаніі ў кастрычніку 2013 заяўлялі, што яе мэтай зьяўляецца прыцягненьне ўвагі да «адкрыта недружалюбнай палітыкі Расеі ў дачыненьні да Ўкраіны».

Кампанія разьвівалася дзякуючы масаваму распаўсюджаньню ўлётак, плякатаў, налепак у больш як 45-ці гарадах і мястэчках. Пратэст стаў меней рэгулярным у лістападзе 2013 году пасьля пачатку [[Эўрамайдан]]у. Аднак з 2 сакавіка 2014 году пасьля [[Крымскі крызіс|Крымскага крызісу]] і [[Расейская вайсковая інтэрвэнцыя ва Ўкраіну (2014)|расейскай вайсковай інтэрвэнцыі ва Ўкраіну]] актывісты ўзнавілі кампанію байкоту тавараў з Расеі.

== Прычыны байкоту і пачатак кампаніі ==
[[Файл:DontBuyRussian.jpg|міні|250пкс|Тавары, прамаркіраваныя штрыхкодам, які пачынаецца зь лічбаў «46», выраблены ў Расеі]]
14 жніўня 2013 году спажывецкая служба Расейскай Фэдэрацыі занесла ў сьпіс «рызыкі» ўсе ўкраінскія кампаніі-экспартэры. Вынікам стала фактычная {{Артыкул у іншым разьдзеле|Экспартная блякада Ўкраіны Расейскай Фэдэрацыяй|блякада ўкраінскіх тавараў на расейскі рынак|uk|Експортна блокада України Росією (2013)}}. Гэта стварыла заторы на граніцы з сотняў фураў і вагонаў з украінскімі таварамі<ref name="HromTV_15.08.2013">[https://web.archive.org/web/20130821030710/http://gromtv.net/22768-voina-rossiya-voina Росія оголосила Україні торговельну війну] {{Ref-uk}}. ''Гром TV. 15.08.2013''</ref>. Рашэньне распачаць кампанію паводле меркаваньня актывістаў было рэакцыяй на сэрыю эканамічных войнаў Расеі супраць Украіны ({{Артыкул у іншым разьдзеле|Газавыя канфлікты між Украінай і Расеяй|газавая|uk|Газові конфлікти між Росією і Україною}}, мясная, сырная, шакалядная й іншыя войны)<ref name="UW_14.08.2013"/>.

У кастрычніку 2013 году актывісты кампаніі задэкляравалі такую мэту<ref>Обережно: матрьошка показує зуби. Сковорідка. [https://vk.com/doc64445134_229820904?hash=6ba4bdb7e55bea6950&dl=f5c277d6edf662decb Випуск № 5], стор. 7.{{ref-uk}} Жовтень 2013</ref>:

{{цытата|Мэта кампаніі па байкоце расейскіх тавараў — прыцягнуць увагу да адкрыта недружалюбнай палітыкі Расеі ў дачыненьні да Ўкраіны: ўкраінскія тавары забараняюць, забіваюць украінскіх рыбакоў, ваякі ЧФ РФ з аўтаматамі захопліваюць памяшканьні ў [[Севастопаль|Севастопалі]], а расейскія ўлады без упыну палохаюць, што зробяць Украіне яшчэ горш, калі мы не адмовімся ад эўраінтэграцыі. Кампанія падахвочвае ўкраінскія ўлады і прадпрымальнікаў шукаць надзейнейшых за Расею партнэраў і пераарыентаваць украінскі бізнэс на краіны, дзе гандлююць паводле сумленных правілаў — а гэта перш за ўсё Эўразьвяз.{{Арыгінал|uk|Мета кампанії з бойкоту російських товарів — привернути увагу до відверто недружньої політики Росії щодо України: українські товари забороняють, вбивають українських рибалок, вояки ЧФ РФ з автоматами захоплюють приміщення в Севастополі, а російські можновладці без упину лякають, що зроблять Україні ще гірше, якщо ми не відмовимося від євроінтеграції. Кампанія спонукає українську владу та підприємців шукати надійніших за Росію партнерів та переорієнтовувати український бізнес на країни, де торгують за чесними правилами — а це насамперед Євросоюз.}}}}

== Крытыка ==
Эканаміст Андрэй Новак заявіў, што цягам сакавіка 2014 году байкот тавараў з Расейскай Фэдэрацыі нанёс стратаў расейскай эканоміцы ня больш за некалькі мільёнаў [[Даляр ЗША|даляраў ЗША]]. Больш эфэктыўным ударам па эканоміцы Расеі, на яго думку, «быў бы удар ў балючае месца — „[[Газпрам]]“»<ref>[https://web.archive.org/web/20140906020435/http://ua.112.ua/ekonomika/boykot-rosiyskih-tovariv-ne-ye-efektivnoyu-miroyu-udar-treba-nanositi-po-gazpromu-ekspert-41609.html Бойкот російських товарів не є ефективною мірою, удар треба наносити по «Газпрому»&nbsp;— експерт].{{ref-uk}} [[112 Україна]]. 28.03.2014</ref>.

Ідэю байкоту не падтрымалі ўкраінскія прадстаўніцтвы пэўных сетак супэрмаркетаў «Ашан» ды «METRO Cash & Carry». Прычынай кампаніі назвалі сваю апалітычнасьць<ref>[http://zaxid.net/news/showNews.do?ashan_ta_metro_ne_pidtrimali_boykot_rosiyskih_tovariv&objectId=1307261 «Ашан» та «Метро» не підтримали бойкот російських товарів]{{ref-uk}}. Захід.нет. 24.04.2014</ref>.

Андрэй Длігач, генэральны дырэктар групы кампаніяў Advanter Group, заклікаў не забараняць расейскія, а купляць украінскія тавары<ref>[https://web.archive.org/web/20160126105419/http://forbes.ua/ua/opinions/1368512-bojkot-rosijskih-tovariv-za-i-proti Бойкот російських товарів: за і проти].{{ref-uk}} [[Forbes]]. 01.04.2014</ref>.

== Аднаўленьне байкоту ==
Пасьля [[Крымскі крызіс|Крымскага крызісу]] і [[Расейская вайсковая інтэрвэнцыя ва Ўкраіну (2014)|расейскай вайсковай інтэрвенцыі ва Ўкраіну]] актывісты ўзнавілі кампанію байкоту, адказваючы на крытыку ў свой адрас, заклікалі ўкраінцаў байкатаваць расейскія тавары і паслугі рашуча, але па меры ўласных магчымасьцяў<ref>[https://www.facebook.com/photo.php?fbid=810051049009428&set=a.705471472800720.1073741828.702243916456809&type=1&stream_ref=10 Бойкотуємо товари і бізнес окупантів! Не купуємо нічого російського!]{{ref-uk}}. Дамо відсіч зазіханням Росії на Україну. 02.03.2014</ref>:

{{цытата|Ва Ўкраіне тавары акупанта павінны гніць на паліцах крамаў, расейскія банкі павінны збанкрутаваць, расейскі бізнэс павінен стаць. Ці адмаўляцца ад расейскіх мабільных апэратараў, сацыяльных сетак, патрэбных лекаў — вырашайце на сваё меркаваньне, памятаючы, што '''байкот вінен наносіць шкоду захопніку, а ня нам самім'''. Змагаемся — пераадолеем! Нам Бог памагае! #stoprussia{{Арыгінал|uk|В Україні товари загарбника мають гнити на полицях магазинів, російські банки мають збанкрутувати, російський бізнес має стати. Чи відмовлятися від російських мобільних операторів, соцмереж, потрібних ліків — вирішуйте на власний розсуд, пам’ятаючи, що '''бойкот має завдавати збитків загарбникові, а не нам самим'''. Борімося — поборемо! Нам Бог помагає! #stoprussia}}}}

За вясну 2014 году аб’ём продажу расейскіх тавараў ва Ўкраіне зьменшыўся на 35-50 %<ref>[http://tsn.ua/groshi/rosiyski-virobniki-maskuyut-shtrih-kodi-na-svoyih-tovarah-schob-naduriti-ukrayinciv-341901.html Російські виробники маскують штрих-коди на своїх товарах, щоб надурити українців] {{Ref-uk|}}. ''ТСН. 1+1. 26.03.2014''</ref><ref>[https://web.archive.org/web/20140520215902/http://ukr-online.com/economy/5896-u-serednomu-prodazh-tovarv-z-rf-vpav-na-35-50.html У середньому, продаж товарів з РФ впав на 35-50 %] {{Ref-uk|}}. ''Україна Online. 18.05.2014''</ref><ref>[http://www.facenews.ua/articles/2014/199031/ Бойкот российских товаров дал результат: поставки РФ упали на треть] {{Ref-ru|}}. ''facenews. 14.05.2014''</ref>. Вясною ж 2014 году зьявіліся першыя паведамленьні аб тым, што пэўныя расейскія вытворцы, каб мінімізаваць свае страты з-за абмежаваньня экспарту, пачалі мяняць свае штрыхкоды на штрыхкоды іншых краінаў<ref name="Fakty_09.04.2014">[https://web.archive.org/web/20180830111833/https://fakty.ictv.ua/ua/index/read-news/id/1511226/ Російська окупація українських товарів: як кокошник відрізнити від дівочого вінка (відео)] {{Ref-uk|}}. ''Факти. ICTV. 09.04.2014''</ref>.

<center>
<gallery caption="" widths="140px" heights="100px" perrow="5">
File:Акція бойкот російських товарів.jpg|Акцыя, зладжаная ў адказ байкоту ўкраінскіх тавараў Расеяй. 22 жніўня, 2013
File:Flesh mob Boycott.jpg|Флэшмоб у кіеўскім супэрмаркеце. 15 сакавіка, 2014
File:Baner bridge Kyiv.JPG|На гэтай акцыі дэманструюць плякат супраць набыцьця расейскага газу. 29 траўня, 2014
File:PTN KhYLO 1.jpg|«ПТН ХЛО» («[[Пуцін — хуйло!]]»), надпіс зроблены з налепак кампаніі «Не купляй расейскае!». ([[Бравары]]). 22 чэрвеня, 2014
File:Матрьошка Львів.jpg|[[Графіці]] з выявай узброенай зубатай [[Матрошка|матрошкі]] з надпісам «російське вбиває» ў [[Львоў|Львове]]
</gallery>
</center>

=== Пашырэньне байкоту па-за межамі Ўкраіны ===
З сакавіка 2014 году актывісты кампаніі паведамлялі аб захадах па байкоце расейскага, якія пачалі адбывацца за межамі Ўкраіны. У прыватнасьці, ужо 4 сакавіка зьявілася інфармацыя аб распаўсюджаньні байкоту на Беларусь<ref>[https://web.archive.org/web/20160105012435/http://naviny.by/rubrics/abroad/2014/03/03/ic_news_118_432934/ Оппозиция в Беларуси призывает бойкотировать российские товары]{{ref-ru}}. naviny.by. 03.03.2014</ref>, Латвію, Летуву, Эстонію, Польшчу, Малдову і Грузію. Пра выпадкі агітацыі за байкот расейскіх тавараў, кампаніяў, банкаў і г. д. стала вядома таксама ў Аўстрыі, Ізраілі й Італіі<ref>[https://www.facebook.com/vidsich/posts/728520750548680 Відсіч]{{ref-uk}}. 27.08.2014</ref>.

== Байкот на ўзроўні дзяржаўнай улады Ўкраіны ==
14 жніўня 2014 году прыняты {{Артыкул у іншым разьдзеле|Закон Украіны «Аб санкцыях»||uk|закон України «Про санкції»}} з мэтай абароны нацыянальных інтарэсаў, нацыянальнай бясьпекі, сувэрэнітэту і тэрытарыяльнай цэласнасьці Ўкраіны, процідзеяньня тэрарыстычнай дзейнасьці<ref name=Zakon>[http://ua.korrespondent.net/ukraine/politics/3410729-turchynov-pidpysav-zakon-pro-sanktsii-proty-rosii Турчинов підписав закон про санкції проти Росії]{{ref-uk}}. Корреспондент.net, 27 серпня 2014, 09:50</ref>.

Закон прадугледжвае прымяненьне санкцыяў з боку Ўкраіны ў дачыненьні да замежнай дзяржавы, замежнай юрыдычнай асобы, юрыдычнай асобы, якая знаходзіцца пад кантролем замежнай юрыдычнай асобы або фізычнай асобы-нерэзыдэнта, замежнікаў, асобаў без грамадзянства, а таксама суб’ектаў, якія ажыцьцяўляюць тэрарыстычную дзейнасьць<ref name=Zakon />. Ва ўмовах неаб’яўленай расейска-ўкраінскай вайны закон накіраваны менавіта супраць Расейскай Фэдэрацыі<ref name=Zakon />.

У ліпені 2014 году [[Служба бясьпекі Ўкраіны]] заклікала ўкраінцаў байкатаваць расейскія [[сацыяльныя сеткі]] й інтэрнэт-рэсурсы. Ведамства аргумэнтавала гэта тым, што з 1 жніўня ў Расеі ўступае ў сілу закон, які дае права на атрыманьне [[Фэдэральная служба бясьпекі|Фэдэральнай службе бясьпекі РФ]] практычна ўсіх асабістых зьвестак карыстальнікаў інтэрнэт-рэсурсаў, зарэгістраваных у РФ. Такім чынам ФСБ на заканадаўчым узроўні атрымлівае магчымасьць умешвацца ў асабістае жыцьцё ня толькі грамадзянаў Расеі, але і замежнікаў, якія карыстаюцца расейскімі рэсурсамі<ref>[https://web.archive.org/web/20140727082328/http://tech.obozrevatel.com/news/50468-sbu-sovetuet-ukraintsam-ubiratsya-iz-rossijskih-sotsialnyih-setej.htm СБУ призвала украинцев убираться из российских соцсетей]{{ref-ru}}. Обозреватель. 26.07.2014</ref>.

З 9 верасьня 2014 Кабінэт міністраў Украіны абнаўляе пералік тавараў, якія забаронена імпартаваць з Расеі<ref>[http://www.5.ua/ekonomika/ukraina-hotuietsia-zaboronyty-import-produktiv-iz-rosii-35512.html Україна готується заборонити імпорт продуктів із Росії]{{ref-uk}}. [[5 канал]]. 09.09.2014</ref>.

У кастрычніку 2014 Дзяржкіно Ўкраіны {{Артыкул у іншым разьдзеле|Байкот расейскага кіно|забараняе для паказу ва Ўкраіне шэраг адпаведных расейскіх фільмаў і сэрыялаў|uk|Бойкот російського кіно}}, а таксама заклікае да байкоту расейскіх дзеячоў культуры, якія вызначыліся антыўкраінскімі дзеяньнямі і выказваньнямі.

== Пералік тавараў, якія трапілі пад санкцыі ==
[[Файл:Russian films are cilling.jpg|міні|250пкс|Агітулётка грамадзянскай кампаніі]]
Сьпіс распаўсюджаных расейскіх тавараў і паслуг ва Ўкраіне, якія трапілі пад дзяржаўныя санкцыі альбо байкатуюцца прыхільнікамі грамадзянскай кампаніі:
* Расейскія банкі
* Расейскія страхавыя кампаніі
* Расейскія сеткі АЗС
* Расейскія авіялініі
* Расейскія турыстычныя апэратары
* Расейскія рэстарацыі, кавярні, пункты харчаваньня
* Абутак і адзеньне, вырабленыя ў Расеі
* Расейскія кнігарні
* Прадукты харчаваньня
* Расейская побытавая тэхніка, электроніка
* Касмэтыка расейскіх вырабнікоў
* Тавары расейскай аўтамабільнай прамысловасьці
* Расейскія тэлекамунікацыі, [[інтэрнэт]], [[СМІ]]

Расейскія тавары і паслугі, зьмешчаныя ў сьпіс, так ці інакш, паводле зьвестак украінскіх дасьледнікаў, у розных ступенях зьнізілі свае паказчыкі на адпаведных украінскіх сэгмэнтах рынку.

== Байкот беларускіх тавараў ==
Пад час флэшмобаў 4 красавіка 2014 году ў Кіеве актывісты заявілі, што з гэтага часу байкот будзе распаўсюджвацца і на тавары краінаў, якія падтрымалі дзеяньні Расеі ў дачыненьні да Ўкраіны, у прыватнасьці галасаваньнем на пасяджэньні [[ААН]]. Сярод 10-ці такіх краінаў апынулася і Беларусь<ref>[http://tsn.ua/video/video-novini/boykot-tovariv-poshiryuyetsya-na-virmenski-ta-biloruski-produkti.html Бойкот товарів поширюється на вірменські та білоруські продукти (відео)]{{ref-uk}}. ТСН. 1+1. 04.04.2014</ref>.

У пачатку красавіка 2014 актывісты ў Кіеве правялі размалёўваньне балёнамі з заклікамі не купляць беларускія тавары. Размалёўваньні адбыліся пераважна ля кіёскаў і ў крамах зь беларускімі таварамі.

13 красавіка 2014 году стала вядома пра заяву [[прэзыдэнт Беларусі|прэзыдэнта Беларусі]] [[Аляксандар Лукашэнка|Аляксандра Лукашэнкі]], у якой ён выказаў нэгатыўнае стаўленьне да ідэі ператварэньня Ўкраіны з унітарнай у фэдэратыўную дзяржаву<ref>[http://www.pravda.com.ua/news/2014/04/13/7022251/ Лукашенко не хоче федералізації України і визнає Турчинова легітимним]{{ref-uk}}. Українська правда. 13.04.2014</ref>. Пасьля гэтага паведамленьняў аб правядзеньні байкоту беларускіх тавараў з боку актывістаў не было.

== Міжнародныя санкцыі ў дачыненьні Расеі ==
{{Асноўны артыкул|Міжнародныя санкцыі ў дачыненьні Расейскай Фэдэрацыі}}
[[Файл:Ввп и санкции.png|міні|250пкс|Эканамічны патэнцыял бакоў]]
Міжнародныя санкцыі ў дачыненьні да Расеі — паэтапныя палітычныя і эканамічныя меры, скіраваныя на спыненьне агрэсіі Расеі супраць Украіны. Акрамя ЗША і ЭЗ санкцыі ўвялі Канада, Японія, Нарвэгія, Аўстралія, Швайцарыя і інш., агулам — больш за 40 краінаў сьвету<ref>[https://web.archive.org/web/20141229034157/http://gazeta.zn.ua/international/sankcionnaya-udavka-dlya-kremlya-_.html Санкционная удавка для Кремля]{{ref-ru}}. Зеркало недели. Украина №47,
12.12.2014</ref>. Мэтай санкцыяў зьяўляецца спыненьне фінансаваньня, ўзбраеньня і забесьпячэньня Расеяй тэрарыстаў на ўсходзе Ўкраіны.

Паводле зьвестак Сусьветнага банку ў 2013 годзе сумарны ВУП складаў:
* ВУП ЗША $ {{Лік|16800000}} млн.
* ВУП краінаў ЭЗ $ {{Лік|17335420}} млн.
* ВУП Расеі: $ {{Лік|2096777}} млн.

Паводле папярэдніх разьлікаў, з-за ўвядзеньня эўрапейскіх санкцыяў і падзеньняў цаны на энэрганосьбіты ў доўгачасовай пэрспэктыве эканоміка РФ будзе несьці вялікія страты; так, прыблізная сума стратаў € 23 млрд (1,5% ВУП) у 2014 годзе і амаль € 75 млрд (4,8% ВУП) у 2015 годзе. Пры гэтым, як мяркуецца, страты саміх краінаў ЭЗ будуць істотна ніжэйшымі — ня больш за 0,4% свайго ВУП. Страты ЗША з-за ўвядзеньня санкцыяў апынуцца істотна меншымі — праз слабую залежнасьць эканомікі ЗША ад Расеі<ref>[http://republic.com.ua/article/33100-U-Imperii-isterika.html У Империи истерика].{{ref-ru}}</ref>.

== Крыніцы ==
{{Крыніцы|2}}

== Глядзіце таксама ==
* [[Эўрамайдан]]
* [[Расейская вайсковая інтэрвэнцыя ва Ўкраіну]]
* [[Пуцін — хуйло!]]

== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://www.facebook.com/pages/Russia-hands-off-Ukraine/1475320222684465 Russia, hands off Ukraine]. Афіцыйная старонка кампаніі на [[Facebook]] {{ref-en}}.
* [https://www.facebook.com/StopRussia Дамо відсіч зазіханьням Росії на Україну]. Афіцыйная старонка кампаніі на [[Facebook]]{{ref-uk}}.
* [http://vk.com/stop_russia Дамо відсіч зазіханьням Росії на Україну!]. Афіцыйная старонка ва [[Вконтакте|ЎКантакце]]{{ref-uk}}.
* [https://web.archive.org/web/20141006131311/http://rustovarov.net.ua/ НЕТ русским товарам]. Сайт актывістаў{{ref-ru}}.

[[Катэгорыя:Расейска-ўкраінскія стасункі]]
[[Катэгорыя:Вікіпэдыя:Артыкулы з заклікам быць асьцярожнымі пры рэдагаваньні]]