Прагляд крыніцы для Мікіта Хрушчоў

{{Палітык
|імя                = Мікіта Хрушчоў
|выява              = Nikita Khruchchev Colour.jpg
|памер              = 
|подпіс_пад_выявай  = Хрушчоў у [[Вена|Вене]] ([[Аўстрыя]])
|пасада             = 2-і {{Артыкул у іншым разьдзеле|першы сакратар ЦК КПСС||en|General Secretary of the Communist Party of the Soviet Union}}
|пачатак_тэрміну    = 13 верасьня 1953
|канец_тэрміну      = 14 кастрычніка 1964
|прэзыдэнт          = 
|прэм’ер-міністар   = 
|папярэднік         = [[Ёсіф Сталін]]
|наступнік          = [[Леанід Брэжнеў]]
|пасада2            = 4-ы старшыня Рады міністраў СССР
|пачатак_тэрміну2   = 27 сакавіка 1958
|канец_тэрміну2     = 14 кастрычніка 1964
|папярэднік2        = [[Мікалай Булганін]]
|наступнік2         = {{Артыкул у іншым разьдзеле|Аляксей Касыгін||en|Alexei Kosygin}}
|пасада3            = 3-і й 5-ы першы сакратар ЦК [[Камуністычная партыя Ўкраіны|КП Украіны]]
|пачатак_тэрміну3   = 27 студзеня 1938
|канец_тэрміну3     = 3 сакавіка 1947
|папярэднік3        = {{Артыкул у іншым разьдзеле|Станіслаў Касіёр||uk|Косіор Станіслав Вікентійович}}
|наступнік3         = {{Артыкул у іншым разьдзеле|Леанід Мельнікаў||uk|Мельников Леонід Георгійович}}
|прэм’ер-міністар3  = 
|прэзыдэнт3         = 
|пасада4            = {{Артыкул у іншым разьдзеле|Кіраўнікі ўраду Ўкраінскай ССР|Старшыня Рады міністраў|uk|Керівники уряду Української РСР}} [[Украінская ССР|Украінскай ССР]]
|пачатак_тэрміну4   = 6 лютага 1944
|канец_тэрміну4     = 12 сьнежня 1947
|папярэднік4        = {{Артыкул у іншым разьдзеле|Леанід Карніец||uk|Корнієць Леонід Романович}}
|наступнік4         = {{Артыкул у іншым разьдзеле|Дзям’ян Каротчанка||uk|Коротченко Дем'ян Сергійович}}
|прэм’ер-міністар4  = 
|прэзыдэнт4         = 
|месца_нараджэньня  = [[сяло]] {{Артыкул у іншым разьдзеле|Калінаўка (Курская вобласьць)|Калінаўка|ru|Калиновка (Хомутовский район)}}, {{Артыкул у іншым разьдзеле|Дзьмітрыеўскі павет||ru|Дмитриевский уезд}}, {{Артыкул у іншым разьдзеле|Курская губэрня||ru|Курская губерния}}, [[Расейская імпэрыя]]
|месца_сьмерці      = [[Масква]], [[Расейская СФСР]], [[СССР]]
|партыя             = [[КПСС]] (з 1918)
|сужэнец            = Еўфрасіньня Іванаўна Хрушчова (1914—1919), Маруся Хрушчова (1922) і Ніна Пятроўна Хрушчова (з 1965)
|дзеці              = [[Сын]]ы: {{Артыкул у іншым разьдзеле|Леанід Хрушчоў|Леанід|ru|Хрущёв, Леонид Никитович}} (1917) і {{Артыкул у іншым разьдзеле|Сяргей Хрушчоў|Сяргей|en|Sergei Khrushchev}} (1935); дочкі: Юлія (1916), Рада (1929) і Алена (1937)
|бацька             = Сяргей Ніканоравіч Хрушчоў
|маці               = Ксенія Іванаўна Хрушчова
|род                = 
|адукацыя           = {{Артыкул у іншым разьдзеле|Рабфак|Рабочы факультэт|ru|Рабочий факультет}} {{Артыкул у іншым разьдзеле|Данецкі нацыянальны тэхнічны ўнівэрсытэт|Данецкага горнага тэхнікуму|uk|Донецький національний технічний університет}} (1922—1925)
|рэлігія            = [[Атэізм|Бязбожжа]]
|подпіс             = Nikita Khrushchev Signature2.svg
|узнагароды         = {{Блёк узнагародаў|{{ордэн Леніна}}|{{ордэн Суворава 1 ступені}}|{{ордэн Кутузава 1 ступені}}|{{Ордэн Айчыннай вайны 1 ступені}}|{{Ордэн Працоўнага Чырвонага Сьцягу}}}}<br>{{Артыкул у іншым разьдзеле|Ленінская прэмія міру||en|Lenin Peace Prize}} (1959), {{Артыкул у іншым разьдзеле|Прэмія Шаўчэнкі||uk|Національна премія України імені Тараса Шевченка}} (1964)
|Commons            = Nikita Khrushchev
|лацінка=Mikita Chruščoŭ}}
'''Мікі́та Сярге́евіч Хрушчо́ў''' (1894; с. Калінаўка, цяпер [[Курская вобласьць]], [[Расея]] — 1971; Масква) — кіраўнік Камуністычнай партыі (1953—1964) і ўраду Савецкага Саюзу (1958—1964). Меў званьні [[герой Савецкага Саюзу]] (1964), тройчы [[герой Сацыялістычнай Працы]] (1954, 1957, 1961) і вайсковае — [[генэрал-лейтэнант]]. Чалец Цэнтральнага камітэту (ЦК) КПСС (1934—1966), Палітбюро (Прэзыдыюму) ЦК (1939—1964).

Аўтар успамінаў. Пахаваны ў Маскве на [[Новадзявочыя могілкі|Новадзявочых могілках]].

== Кар’ера ==
З 1909 г. [[сьлесар]] на [[завод]]ах і [[шахта]]х [[Данбас]]у. З 1918 г. удзельнічаў у [[Грамадзянская вайна|грамадзянскай вайне]] на баку [[Бальшавікі|бальшавікоў]]. З пачатку 1920-х гг. займаў кіраўнічыя пасады ў Камуністычнай партыі Ўкраіны (у 1924 г. удзельнік [[Леў Троцкі|трацкісцкай]] [[Апазыцыя|апазыцыі]]), з 1931 г. — у Маскве. У 1929—1930 гг. навучаўся ва {{Артыкул у іншым разьдзеле|Усесаюзная прамысловая акадэмія|Ўсесаюзнай прамысловай акадэміі|en|Industrial Academy (Moscow)}} (Масква). З 1935 г. першы сакратар маскоўскіх гарадзкога і абласнога камітэтаў партыі. У 1938 — сакавіку 1947 старшыня {{Артыкул у іншым разьдзеле|Савет народных камісараў Украінскай ССР|Савету народных камісараў|uk|Рада Народних Комісарів УРСР}} (з 1946 г. {{Артыкул у іншым разьдзеле|Савет міністраў Украінскай ССР|Савету міністраў|uk|Рада міністрів УРСР}}) [[Украінская ССР|Украінскай ССР]]. Меў дачыненьне да [[Палітычныя рэпрэсіі|палітычных рэпрэсіяў]] у Маскве і Ўкраіне. У [[Вялікая Айчынная вайна|Нямецка-савецкую вайну]] 1941—1945 гг. чалец ваенных радаў шэрагу франтоў. З 1949 г. сакратар ЦК і першы сакратар маскоўскага камітэту Ўсесаюзнай кампартыі (бальшавікоў).

== Кіраваньне СССР ==
На пасадзе першага сакратара ЦК КПСС зь верасьня 1953 г. быў адным з ініцыятараў рэабілітацыі ахвяраў палітычных рэпрэсіяў 1930 — пачатку 1950-х гадоў. 25 лютага 1956 г. выступіў на 20-ым зьезьдзе КПСС з дакладам «[[Аб кульце асобы і яго наступствах]]», што зьмяшчаў асуджэньне дзейнасьці папярэдняга кіраўніка партыі Ёсіфа Сталіна. Таксама выступіў з выкрыцьцём культу асобы Сталіна на 22-ім (1961) зьезьдзе КПСС. За часам яго валадараньня вялося шырокае {{Артыкул у іншым разьдзеле|Асваеньне цаліны|асваеньне цалінных|en|Virgin Lands Campaign}} і абложных земляў (1954—1960), што прывяло да нястачы харчаваньня ў гарадах. Пры гэтым шматкроць узрасло будаўніцтва {{Артыкул у іншым разьдзеле|Хрушчоўка|шматкватэрнага жытла|ru|Хрущёвка}} для супрацоўнікаў [[урад]]авых прадпрыемстваў. У 1957 г. пачалося асваеньне [[космас]]у. У 1954—1959 гг. адбылося часовае аслабленьне [[Ідэалёгія|ідэалягічна]]-кіраўнічага націску на творцаў [[Культура|культуры]] («[[Хрушчоўская адліга]]»).

У [[Зьнешняя палітыка|зьнешняй палітыцы]] адбываліся абвастрэньні [[Міжнародныя адносіны|міжнародных дачыненьняў]] (крызіс 1961 г. вакол [[Заходні Бэрлін|Заходняга Бэрліну]] і [[Кубінскі крызіс]] 1962 г.). Вялася гонка [[Ядзерная зброя|ядзерных узбраеньняў]], што прывяла да заключэньня ў 1963 г. {{Артыкул у іншым разьдзеле|Дамова аб забароне выпрабаваньняў атамнай зброі ў атмасфэры, касьмічнай прасторы і пад вадой|Маскоўскай дамовы аб забароне выпрабаваньняў атамнай зброі ў атмасфэры, касьмічнай прасторы і пад вадой|en|Partial Nuclear Test Ban Treaty}}. Пры гэтым [[Узброеныя сілы СССР]] у 1955 — пачатку 1960-х гг. скараціліся больш як на тры млн чалавек. У кастрычніку 1964 г. ЦК КПСС зьняў яго з усіх пасадаў «па стане здароўя»<ref>{{Кніга|аўтар=[[Міхаіл Нікіцін]].|частка=Хрушчоў|загаловак=[[Беларуская энцыкляпэдыя]] ў 18 тамах|арыгінал=|спасылка=|адказны=гал.рэд. [[Генадзь Пашкоў]]|выданьне=|месца=Менск|выдавецтва=[[Беларуская энцыкляпэдыя імя Петруся Броўкі]]|год=2003|том=17|старонкі=65-66|старонак=512|сэрыя=|isbn=985-11-0279-2|наклад=10 000}}</ref>.

== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}

== Вонкавыя спасылкі ==
{{Вікіцытатнік-мова|ru|Никита Сергеевич Хрущёв|Мікіта Хрушчоў}}

{{Накід:Палітык}}

{{Генэральныя сакратары ЦК КПСС}}
{{Прэм’ер-міністры Ўкраіны}}
{{Русіфікацыя}}

{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Хрушчоў, Мікіта Сяргеевіч}}
[[Катэгорыя:Савецкія палітыкі]]
[[Катэгорыя:Нарадзіліся ў Курскай вобласьці]]
[[Катэгорыя:Памерлі ў Маскве]]
[[Катэгорыя:Генэральныя сакратары ЦК КПСС]]
[[Катэгорыя:Пахаваныя на Новадзявочых могілках]]
[[Катэгорыя:Бальшавікі]]
[[Катэгорыя:Сябры Палітбюро ЦК КПСС]]
[[Катэгорыя:Савецкія генэралы]]
[[Катэгорыя:Ляўрэаты Нацыянальнай прэміі Ўкраіны імя Тараса Шаўчэнкі]]
[[Катэгорыя:Кіраўнікі Ўкраіны]]
[[Катэгорыя:Памерлі ад інфаркту міякарда]]
[[Катэгорыя:Левая апазыцыя ў РКП(б) і ВКП(б)]]
[[Катэгорыя:Атэісты]]
[[Катэгорыя:Мікіта Хрушчоў| ]]