Прагляд крыніцы для Магілёўскі аўтамабільны завод

{{Кампанія 
|назва               = «Магілёўскі аўтамабільны завод»
|лягатып             = 
|тып                 = філіял
|лістынг на біржы    = 
|дэвіз               = 
|заснаваная          = {{Дата пачатку|9|7|1935|1}}
|заснавальнікі       = [[Савет народных камісараў БССР]]
|разьмяшчэньне       = [[Магілёў]], Віцебскі прасп., д. 5
|ключавыя постаці    = [[Павал Мініч]]
|галіна              = [[аўтамабільная прамысловасьць]]
|прадукцыя           = [[бульдозэр]], пагружальнік, [[самазвал]]
|абарачэньне         = 
|апэрацыйны прыбытак = 
|чысты прыбытак      = 
|лік супрацоўнікаў   = 2500 (2015 г.)<ref name="х"/>
|матчына кампанія    = «[[БелАЗ]]» ([[Жодзін]], [[Менская вобласьць]])
|даччыныя кампаніі   = 
|аўдытар             = 
|сайт                = [http://www.moaz.by/ moaz.by]
}}
'''«Магілёўскі аўтамабільны завод»''' («МаАЗ») — аўтамабілебудаўнічае прадпрыемства Беларусі, заснаванае ў ліпені 1935 году ў [[Магілёў|Магілёве]]. На 2017 год завод вырабляў:
* [[самазвал]]ы падвышанай праходнасьці грузападымальнасьцю ад 25 тонаў (МаАЗ-7505) да 50 тонаў (МаАЗ-75035) з [[рухавік]]амі ад «Камінс» (Каламбус, штат [[Індыяна]], ЗША; {{мова-en|Cummins|скарочана}}) і «Яраслаўскага маторнага завода» ([[Цэнтральная фэдэральная акруга]], Расея);
* будаўніча-дарожныя пагружальнікі МаАЗ-40483 грузападымальнасьцю 8 тонаў;
* [[бульдозэр]]ы МаАЗ-40489 з магутнасьцю рухавіка 220 кіля[[ват]];
* шахтавыя самазвалы грузападымальнасьцю ад 22 тонаў (МаАЗ-7529) да 50 тонаў (МаАЗ-75850) з рухавікамі ад «Камінс», «Маторна-турбінавага зьвязу Фрыдрыхсгафэна» (акруга Тубінген, зямля [[Бадэн-Вюртэмбэрг]], Нямеччына; {{мова-de|Motoren- und Turbinen-Union Friedrichshafen|скарочана}}) і «Яраслаўскага маторнага завода»;
* пагрузачна-даставачныя машыны для падземнай працы грузападымальнасьцю ад 9 тонаў (МаАЗ-4055) да 16 тонаў (МаАЗ-4075) з рухавікамі ад «Камінс», АТ «[[Дойц]]» ([[Кёльн]], зямля [[Паўночны Райн — Вэстфалія]], Нямеччына) і «Яраслаўскага маторнага завода»;
* падземныя аўтобусы МаАЗ-59052 (69 кіляват) і МаАЗ-75292 (190 кіляват)<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Магілёўскі аўтамабільны завод|спасылка=http://www.belaz.by/about/moaz/|выдавец=ААТ «[[БелАЗ]]»|мова=ru|дата публікацыі=5 красавіка 2017|дата доступу=21 красавіка 2017}}</ref>.
* колавыя пары 957-Г-230 для грузавых чыгуначных [[вагон]]аў;
* чыставыя восі РУ1Ш-ОС-В-2 для грузавых вагонаў.

== Мінуўшчына ==
У жніўні 1932 году ў Магілёве ([[Беларуская ССР]]) пачалі будаваць дзяржаўны аўтарамонтны завод № 7 (ДАРЗ-7). 9 ліпеня 1935 году [[Савет народных камісараў БССР]] зацьвердзіў Пастанову аб пуску завода, які стаў асноўнай рамонтнай базай для браня[[танк]]авых частак [[Беларуская вайсковая акруга|Беларускай вайсковай акругі]] СССР. Таксама завод стаў першым беларускім прадпрыемствам у галіне аўтамабілебудаваньня. Завод меў месячную магутнасьць ажыцьцявіць капітальны [[рамонт]] 400 грузавых і легкавых аўтамабіляў марак ГАЗ-А, ГАЗ-АА і ЗІС-6 ды 800 рухавікоў марак «[[Горкаўскі аўтамабільны завод|ГАЗ]]» ([[Ніжні Ноўгарад|Горкі]], [[Расейская СФСР]]) і «[[Завод імя Ліхачова|ЗіС]]» (Масква). У 1938 годзе завод выйшаў на задуманую магутнасьць. 18 кастрычніка 1940 г. [[Савет народных камісараў СССР]] зацьвердзіў Пастанову аб будаўніцтве ў Магілёве авіяматорнага завода № 459 на аснове Магілёўскага аўтарамонтнага завода. 25 чэрвеня — 2 ліпеня 1941 г., падчас [[ВАВ|Нямецка-савецкай вайны]], паводле загаду аб эвакуацыі завод вывезьлі ў [[Куйбышаў]] ([[Расейская СФСР]]), дзе на ім выраблялі авіярухавікі для штурмавікоў «[[Іл-2]]». Пасьля адступленьня 28 траўня 1944 году [[Вэрмахт|Ўзброеных сілаў Нямеччыны]] з Магілёва завод вярнулі пад № 795. 11 студзеня 1946 году ўрад СССР выдаў Пастанову аб пераўтварэньні завода ў лякамабільны. У красавіку 1947 году на заводзе вырабілі першы [[лякамабіль]] ЧІП-20 (20 [[Конская сіла|конскіх сілаў]]). У 1949 г. сталі вырабляць лякамабілі П-75 магутнасьцю 75 конскіх сілаў і [[аліва]]запраўнікі [[ГАЗ-51]]<ref name="б">{{Навіна|аўтар=|загаловак=Аўтамабільны завод ім. Кірава|спасылка=http://catalog.library.mogilev.by/kray/Econom/R15a.html|выдавец=[[Магілёўская абласная бібліятэка]]|дата публікацыі=17 лютага 2006|дата доступу=21 красавіка 2017}}</ref>. У студзені 1955 г. пачалі сэрыйны выраб [[Парасілавая ўстаноўка|парасілавых установак]] СТ-100. У лютым 1956 году запусьцілі вытворчасьць вузлоў маставых кранаў грузападымальнасьцю 5 тонаў<ref name="з">{{Артыкул|аўтар=[[Сяргей Расолька]], [[Віктар Пазьнякоў]].|загаловак=Дырэктар Магілёўскага аўтамабільнага завода Аляксандар Лакіза: «Наша прадпрыемства — нібы той вэлясыпэдыст: пакуль цісьне на пэдалі — едзе, а перастае іх круціць — паваліцца»|спасылка=|выданьне=[[Зьвязда]]|тып=газэта|год=7 ліпеня 2000|нумар=123-124 (23974-23975)|старонкі=3|issn=1990-763x}}</ref>.

[[Файл:MOAZ-6014 Scraper in Technical museum Togliatti.JPG|значак|280пкс|Скрэпэр «МаАЗ-546П»]]

У чэрвені 1958 году Магілёўскі завод пад’ёмна-транспартнага абсталяваньня атрымаў вытворчасьць аднавосевых цягачоў МАЗ-529, якую перавялі зь [[Менскі аўтамабільны завод|Менскага аўтамабільнага завода]] (МАЗ). У лістападзе 1959 году выпусьцілі 1-ю партыю самаходных [[скрэпэр]]аў МаАЗ-546Е-357Г. Пры канцы 1959 году пры заводзе заснавалі футбольны клюб [[Тарпэда Магілёў|«Тарпэда»]], які стаў чэмпіёнам Беларусі ў 1982 годзе. 28 сакавіка 1966 г. прадпрыемства перайменавалі ў Магілёўскі аўтамабільны завод (МаАЗ). У сьнежні 1968 г. вырабілі першы самазвальны аўтацягнік МаАЗ-6401-9585 для падземнай працы, за распрацоўку якога канструктары атрымалі Дзяржаўную прэмію БССР у галіне навукі і тэхнікі. МаАЗ экспартаваў тады аўтамабілі ў 20 краінаў<ref name="б"/>. У лютым 1973 году асвоілі выпуск аўтацягача МаАЗ-546П і самаходных скрэпэраў МаАЗ-546П-Д357П. У 1975 годзе ўвайшоў у вытворчае аб’яднаньне «Белаўта[[МАЗ]]». 1 студзеня 1977 году ўвялі ў дзеяньне лінію дробнага і сярэдняга ліцьця. 29 сьнежня 1978 году — 2-ю лінію сталеліцейнага цэха. У 1979 годзе ўпершыню ў СССР пачалі сэрыйны выраб поўнапрывадных аўтамабіляў-самазвалаў МаАЗ-522А грузападымальнасьцю 18 тонаў. У 1984 г. выйшла на задуманую магутнасьць 1-я чарга сталеліцейнага [[цэх]]а. У 1989 г. перайшлі на выпуск аўтацягача МаАЗ-6442 і самаходнага скрэпэра МаАЗ-6014. За 1990 год прадпрыемства паставіла ў больш як 30 краінаў звыш 2500 скрэпэраў, што было найбольшым паказьнікам у сьвеце. У 1993 годзе пачалі сэрыйны выпуск пагружальнікаў МаАЗ-4048 і аўтабэтонамяшальнікаў СМБ-049. У 1997 годзе вытворчасьць скарацілася да 37 скрэпэраў. У 2000 годзе выпусьцілі тысячны [[самазвал]] МаАЗ-75051<ref name="з"/>. На 2005 г. завод займаў 59 [[гектар]]аў, зь якіх 18,5 га былі пад будынкамі, і пачаў выраб аўтасамазвала МаАЗ-75032 грузападымальнасьцю 50 тонаў<ref name="б"/>. У 2004 годзе Магілёўскі аўтамабільны завод увайшоў у вытворчае аб’яднаньне «[[БелАЗ]]» ([[Жодзін]], [[Менская вобласьць]]), філіялам якога стаў у 2006 годзе. У 2015 годзе Магілёўскі аўтамабільны завод налічваў 2500 супрацоўнікаў<ref name="х">{{Навіна|аўтар=|загаловак=Найбуйнейшыя заводы Магілёва спынілі працу|спасылка=https://m.charter97.org/be/news/2015/3/9/142630
|выдавец=[[Хартыя’97]]|дата публікацыі=9 сакавіка 2015|копія=https://charter97.org/be/news/2015/3/9/142630|дата копіі=9 сакавіка 2015|дата доступу=21 красавіка 2017}}</ref>. У 2016 годзе звыш паловы вырабаў паставілі ў Расею.

=== Кіраўнікі ===
* М.К. Бамота (1960-я — 1970-я гады; звыш 17 гадоў)
* А.Бубелеў (красавік 2004 — ?)
* [[Павал Мініч]]

== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}

{{Накід:Эканоміка}}

{{Беларускае аўтамабілебудаваньне}}

[[Катэгорыя:Магілёў]]
[[Катэгорыя:Аўтамабілебудаўнічыя кампаніі Беларусі]]
[[Катэгорыя:Вытворчыя кампаніі Беларусі]]
[[Катэгорыя:Прадпрыемствы Беларусі]]
[[Катэгорыя:Вытворцы грузавых аўтамабіляў]]
[[Катэгорыя:Зьявіліся ў 1935 годзе]]
[[Катэгорыя:Савецкія прадпрыемствы]]
[[Катэгорыя:Гандлёвыя маркі]]