Прагляд крыніцы для Кімант

{{Імя
|імя              = Кімант
|лацінка          = Kimant
|арыгінал         = Kymund
|вымаўленьне      = 
|мова_паходжаньня = [[Германскія мовы|германскія]]
|утварэньне       = [[Гін|Ginn]] + [[Мунд|Mund]]
|варыянт          = Кімунт, Кімунд, Гімант
|вытворныя        = 
|зьвязаныя        = 
}}

'''Кімант''' (''Кімунд'', ''Кімунт''), '''Гімант''' — мужчынскае імя і вытворнае ад яго прозьвішча.

== Паходжаньне ==
{{Асноўны артыкул|Імёны ліцьвінаў}}

Гінмунд, Генемунд, Гімунд, Кемунт, Кімунд або Кінмант (Ginmund<ref>Morlet M.-T. Les noms de personne sur le territoire de l’ancienne Gaule. T. III: Les noms de personnes contenus dans les noms de lieux. — Paris, 1985. P. 553.</ref>, *Genemundus<ref>Piel J. M., Kremer D. Hispano-gotisches Namenbuch. Der Niederschlag des Westgotischen in den alten und heutigen Personen- und Ortsnamen der Iberischen Halbinsel. — Heidelberg, 1976. [https://books.google.by/books?id=OwkWAQAAMAAJ&q=%22Gene+-+mundus%22&dq=%22Gene+-+mundus%22&hl=ru&newbks=1&newbks_redir=0&sa=X&ved=2ahUKEwiJ7pHy4dqCAxWEPOwKHQzhAQQQ6AF6BAgHEAI S. 149].</ref>, Genomundus<ref>Morlet M.-T. Les noms de personne sur le territoire de l’ancienne Gaule. T. III: Les noms de personnes contenus dans les noms de lieux. — Paris, 1985. P. 552.</ref>, Gimmund, Kemmunt, Kymund{{Заўвага|Паводле назвы мясцовасьці Kymundesale}}<ref>Briggs K. An index to personal names in English place-names. — Nottingham, 2023. P. 96.</ref>, Kinmonth<ref>Ferguson R. Surnames as a Science. — London, 1883. [https://books.google.by/books?hl=ru&id=HlUQAAAAYAAJ&q=Kinmonth#v=snippet&q=Kinmonth&f=false P. 56].</ref>) — імя [[Германскія мовы|германскага]] паходжаньня<ref>Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. [https://books.google.by/books?hl=ru&id=YOBwrIPG8IQC&q=Gimmund+Kemmunt#v=snippet&q=Gimmund%20Kemmunt&f=false S. 642].</ref>. [[Двухасноўнае імя|Іменная аснова]] [[Гін|-гін- (-ген-, -кін-)]] (імёны [[Ліцьвіны|ліцьвінаў]] [[Гендрута]], [[Гінет]], [[Мінгін|Менгін]]; германскія імёны Genedrudis, Genet, Mennigen) паходзіць ад [[Гоцкая мова|гоцкага]] gin- 'пачатак' (гоцкае *ginnan, германскае *gennan 'пачынаць'<ref>[https://www.koeblergerhard.de/got/got_g.html G] // Köbler G. Gotisches Wörterbuch. 4. Aufl, 2014.</ref>), а аснова [[Мунд|-мунд- (-мунт-, -монт-)]] (імёны ліцьвінаў [[Мантыгерд (імя)|Монтгерд]], [[Валімонт]], [[Жыгімонт]]; германскія імёны Mundgerd, Walmont, Sigimunt) — ад германскага *mundô 'рука, абарона, крэўнасьць'<ref>Kremer D. Die Germanischen Personennamen in Katalonien // Estudis romànics. Nr. 14, 1972. S. 180.</ref> або гоцкага munds 'моц розуму, імкненьне', mundrs 'гарлівы, палкі'<ref>{{Літаратура/Пачаткі Вялікага княства Літоўскага (2019)|к}} С. 18.</ref>. Такім парадкам, імя Кімонт азначае «пачатак гарлівасьці»<ref>{{Літаратура/Пачаткі Вялікага княства Літоўскага (2019)|к}} С. 23.</ref>.

Адпаведнасьць імя Кімонт германскаму імю Kemmunt сьцьвердзіў францускі лінгвіст-[[Германістыка|германіст]] [[Раймонд Шмітляйн]], які на падставе шматгадовых дасьледаваньняў прыйшоў да высноваў пра германскае паходжаньне літоўскіх уласных імёнаў<ref>Schmittlein R. Toponymes finnois et germaniques en Lituanie // Revue internationale d’onomastique. Nr. 2, 1948. P. 102.</ref>. Германскі характар літоўскіх імёнаў з асновай -монт- (-мант-) — як і запазычаньне самой асновы з германскіх моваў — таксама сьцьвердзіў амэрыканскі лінгвіст [[Альфрэд Зэн]]<ref>Senn A. Zur Bildung litauischer Gewässernamen // Annali. Sezione Slava. Istituto Universitario Orientale di Napoli. 2 (1959). P. 46.</ref>.

У [[Прусія|Прусіі]] бытавала імя Кімунд (Кімунт): ''Kymund''<ref name="Trautmann-1925-45">Trautmann R. Die altpreußischen Personennamen. — Göttingen, 1925. [https://books.google.by/books?hl=ru&id=RdZD6OjYXgoC&q=Kymund#v=snippet&q=Kymund&f=false S. 45].</ref> (1396 год)<ref>Codex Diplomaticus Prussicus. Bd. 3. — Königsberg, 1848. [https://books.google.by/books?hl=ru&id=FldHAAAAYAAJ&q=Kynmud#v=snippet&q=Kynmud&f=false S. 107].</ref>, ''Kymunt'' (1407 год)<ref name="Trautmann-1925-45"/>.

Варыянты імя ў гістарычных крыніцах: ''Kymont Rasanenhoff''<ref>Scriptores rerum Prussicarum. Bd. 2. — Leipzig, 1863. [https://books.google.by/books?hl=ru&id=8H8OAAAAYAAJ&dq=dirsuno&q=Kymont#v=snippet&q=Kymont&f=false S. 705].</ref>, ''Stationen auf dem Wege nach Nowogrodek… Kymundsdorf''<ref>Scriptores rerum Prussicarum. Bd. 2. — Leipzig, 1863. [https://books.google.by/books?hl=ru&id=8H8OAAAAYAAJ&dq=dirsuno&q=Kymundsdorf#v=snippet&q=Kymundsdorf&f=false S. 706].</ref>, ''Weg von Grodno nach Nowogrodek… Kymontendorf… Kymontendorff''<ref>Scriptores rerum Prussicarum. Bd. 2. — Leipzig, 1863. [https://books.google.by/books?hl=ru&id=8H8OAAAAYAAJ&dq=dirsuno&q=Kymontendorf#v=snippet&q=Kymontendorf&f=false S. 707—708].</ref> ([[Паведамленьні аб літоўскіх дарогах]]); ''Kymundt''<ref>Die Staatsverträge des Deutschen Ordens in Preussen im 15. Jahrhundert. Bd. 1. — Marburg, 1970. [https://books.google.by/books?id=ansTAQAAMAAJ&q=Kymundt&dq=Kymundt&hl=ru&sa=X&ved=2ahUKEwj7jJ2ezrb9AhVSPuwKHYAxBic4ChDoAXoECAgQAg S. 12].</ref>, ''Kymunt''<ref>Liv-, Esth- und Curländisches Urkundenbuch nebst Regesten / Hrsg. von F. G. von Bunge. Bd. 4. — Reval, 1859.[https://books.google.by/books?hl=ru&id=5D0PAAAAYAAJ&q=Kymunt#v=snippet&q=Kymunt&f=false S. 227].</ref> ([[Салінскі мір|12 кастрычніка 1398 году]]); ''Kymunt cum filio Dawxha'' ([[Віленска-Радамская унія|18 студзеня 1401 году]])<ref>{{Літаратура/Акты уніі Польшчы зь Літвой (1932)|к}} S. 37.</ref>; ''Dewclis Kymontowicz'' (''Dewclxis Kimontowicz''<ref>{{Літаратура/Літоўская знаць (2014)|к}} С. 248.</ref>; [[Другая Хрыстмэмэльская ўмова|15 траўня 1432 году]])<ref>Русско-ливонские акты. — СПб, 1868. [https://books.google.by/books?id=9iFOAAAAcAAJ&pg=PA191&dq=Kymontowicz&hl=ru&newbks=1&newbks_redir=0&sa=X&ved=2ahUKEwj337PRqv_9AhUP66QKHcTuCSAQ6AF6BAgIEAI#v=onepage&q=Kymontowicz&f=false С. 191].</ref>; ''печать Пачь Кимонтевич'' (27 лютага 1434 году)<ref>{{Літаратура/Акты уніі Польшчы зь Літвой (1932)|к}} S. 101.</ref>; ''земли пустыхъ у [[Майшагола|Моишакгольскомъ]] повете на имя Кимонътишъку'' (22 чэрвеня 1522 году)<ref>{{Літаратура/Літоўская мэтрыка|18-25к}} С. 171.</ref>; ''земенинъ господарский земли жомоитской панъ Лавринъ Петрашъкевича Кимонтъ'' (7 верасьня 1552 году)<ref>Акты, издаваемые Виленской комиссией для разбора древних актов. Т. 24. — Вильна, 1897. [https://books.google.by/books?id=--UDAAAAYAAJ&pg=PA131&dq=%D0%BA%D0%B8%D0%BC%D0%BE%D0%BD%D1%82%D1%8A&hl=ru&sa=X&ved=2ahUKEwi-z42rzLb9AhXFGewKHY2_CyI4ChDoAXoECAcQAg#v=onepage&q=%D0%BA%D0%B8%D0%BC%D0%BE%D0%BD%D1%82%D1%8A&f=false С. 131].</ref>; ''Bartosz Kimont'' (1565 год)<ref>Słownik historycznych nazw osobowych Białostocczyzny (XV—XVII w.). T. 1: A—O. — Białystok, 1997. S. 153.</ref>; ''ur. Daniel, Matiasz, Sebestian [s] i Piotr Zbutkiewiczowie Kimontowie… ur. Kimontów… ur. Zbutkiewiczów Kimontów'' (люты 1659 году)<ref>{{Літаратура/Літоўская мэтрыка|131к}} S. 179.</ref>; ''Gimont'' (1670 год)<ref>Bystroń J. Nazwiska polskie. — Lwów, 1936. S. 284.</ref>; ''Antonius Kimont'' (1759—1760 гады)<ref>Ališauskas V. Baltų religijos ir mitologijos reliktai Lietuvos Didžiojoje Kunigaikštystėje (XIV—XVIII a.). — Vilnius: Lietuvių katalikų mokslo akademija, 2016. P. 388.</ref>.

== Носьбіты ==
* [[Кімунт]] ({{†}} па 1401) — [[ліцьвіны|літоўскі баярын]], меў сына [[Даўкша Кімантавіч|Даўкшу]]
* Пач Кімантавіч ({{†}} па 1434) — літоўскі баярын, які прывесіў да акту [[Гарадзенская унія|Гарадзенскай уніі]] (1434 год) пячаць з рускім надпісам «ПЕЧАТЬ ПАЧЬ КИМОНШЕВИЧ»<ref>{{Літаратура/Акты уніі Польшчы зь Літвой (1932)|к}} S. 101.</ref>
* Януш і Юры Кімантавічы — жыхары [[Жамойцкае староства|Жамойцкага староства]], якія ўпамінаюцца ў 1537—1538 гадох<ref>Mackavičius A. Žemaitijos valsčių surašymas 1537—1538 m. — Vilnius, 2003. [https://books.google.by/books?id=lNIiAQAAIAAJ&q=%22%D0%9A%D0%B8%D0%BC%D0%BE%D0%BD%D1%82%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87+%D0%AF%D0%BD%D1%83%D1%88%22&dq=%22%D0%9A%D0%B8%D0%BC%D0%BE%D0%BD%D1%82%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87+%D0%AF%D0%BD%D1%83%D1%88%22&hl=ru&newbks=1&newbks_redir=0&sa=X&ved=2ahUKEwjC3bTEqdWCAxW81wIHHQkkB2UQ6AF6BAgHEAI P. 25, 30, 32, 193, 199, 202].</ref>
* Лаўрыш Пятрашкавіч Кімант — зямянін гаспадарскі [[Жамойцкае староства|Жамойцкай зямлі]], які ўпамінаецца ў 1552 годзе

Гіманты (Gimont) і Кіманты (Kimant) — [[Літва|літоўскія]] шляхецкія роды зь [[Вільня|Вільні]]<ref>Malewski Cz. Rodziny szlacheckie na Litwie w XIX wieku. — Warszawa, 2016. S. 498, 569.</ref>.

Кіманты (Kimont) — літоўскі шляхецкі род з [[Троцкі павет|Троцкага павету]]<ref>Malewski Cz. Rodziny szlacheckie na Litwie w XIX wieku. — Warszawa, 2022. S. 309.</ref>.

Кіманты (Kimont) гербаў [[Бавал]], [[Лебедзь (герб)|Лебедзь]], [[Шаліга]] і ўласнага — літоўскія шляхецкія роды<ref>Polska encyklopedja szlachecka. T. 6. — Warszawa, 1936. S. 315.</ref>.

Кімунты (Kimunt) гербу [[Рох]] — шляхецкі род [[Рэч Паспалітая|Рэчы Паспалітай]]<ref>Gajl T. Herby Szlacheckie Rzeczypospolitej Obojga Narodow. — Gdańsk, 2003. S. 281.</ref>.

У былым [[Жамойцкае староства|Жамойцкім старостве]] існуе вёска [[Кіманты]].

== Глядзіце таксама ==
* [[Гін]]а
* [[Мунда|Мунд]]

== Заўвагі ==
{{Заўвагі}}

== Крыніцы ==
{{Крыніцы|2}}

== Літаратура ==
* {{Літаратура/Пачаткі Вялікага княства Літоўскага (2019)}}

{{Імёны з асновай гін}}
{{Імёны з асновай мунд}}

[[Катэгорыя:Мужчынскія імёны]]