Крычаўскі палац

Помнік грамадзянскай архітэктуры
Крычаўскі палац
Крычаўскі палац
Краіна	Беларусь
Места	Крычаў
Каардынаты	53°41′16″ пн. ш. 31°42′47″ у. д.
Архітэктурны стыль	клясыцызм і несапраўдная готыка[d]
Аўтар праекту	Іван Ягоравіч Староў[d]
Заснавальнік	Рыгор Пацёмкін[d]
Дата заснаваньня	XVIII стагодзьдзе
Статус	Ахоўная зона
Крычаўскі палац на мапе Беларусі Крычаўскі палац
Крычаўскі палац на Вікісховішчы

Крычаўскі палац (палац Пацёмкіна, палац Галынскіх) — помнік архітэктуры канца XVIII ст. у Крычаве. Знаходзіцца ў цэнтры места, на гістарычнай Шашэйнай вуліцы. Твор архітэктуры клясыцызму з элемэнтамі нэаготыкі. Аб’ект Дзяржаўнага сьпісу гістарычна-культурных каштоўнасьцяў Беларусі.

Гісторыя

Палац у Крычаве збудавалі ў 1778—1787 гадох паводле праекту расейскага архітэктара І. Старава, аўтара праекту Таўрычаскага палаца ў Пецярбургу, для князя Рыгора Пацёмкіна. З канца XVIII ст. палац перайшоў ва ўласнасьць Галынскіх, у 1840-я гады яго рэканструявалі.

За савецкім часам у будынку разьмяшчалася школа-інтэрнат, цяпер палац адрэстаўравалі.

Архітэктура

Помнік архітэктуры раньняга клясыцызму з элемэнтамі нэаготыкі. Гэта мураваны П-падобны ў пляне 2-павярховы будынак, накрыты пакатым 2-схільным дахам. Кампазыцыйны цэнтар абодвух паверхаў — вялікія круглыя залі, якія выступаюць з асноўнага аб’ёму будынку ў бок двара. Галоўны фасад мае рысы рэтраспэктыўнай готыкі: цэнтар вылучаецца рызалітам, падзеленым гранёнымі пілёнамі, кутнія пілёны завяршаюцца зубцамі і нагадваюць вежы, вокны стральчатай формы. Астатнія фасады падзяляюцца пілястрамі, вокны на першым паверсе прастакутныя, на другім — паўцыркульныя. Тарцы бакавых крылаў маюць строгія клясыцыстычныя формы, завершаныя трыкутнымі франтонамі. Вокны аздаблюцца сандрыкамі: лучковымі на першым і трыкутнымі на другім паверсе.

Інтэр’еры заляў і пакояў мелі багатую ляпную аздобу, мармуровыя каміны, кафляныя печы. Першапачатковы анфілядны плян зьмянілі ў 1950-я гады.

Перад палацам быў пэйзажны парк (захаваўся часткова), за палацам — П-падобны ў пляне будынак стайні і пладовы сад.

Галерэя

Гістарычныя здымкі

• Старыя здымкі
• 
  1914 г.
• 
  А. Вінэр, 1939 г.
• 
  А. Вінэр, 1939 г.
• 
  А. Вінэр, 1939 г.

Сучасныя здымкі

• Сучасны стан
• 
  2009 г.
• 
  2012 г.
• 
  2013 г.
• 
  2015 г.

Літаратура

• Архітэктура Беларусі: Энцыклапедычны даведнік. — Менск: Беларус. энцыкл., 1993. — 620 с.: іл. ISBN 5-85700-078-5.

Вонкавыя спасылкі

Аб’ект Дзяржаўнага сьпісу гісторыка-культурных каштоўнасьцяў Рэспублікі Беларусь, шыфр  512Г000479

• Палац Галынскі у Крычаве, Radzima.org