Прагляд крыніцы для Дэсантна-штурмавыя войскі Рэспублікі Казахстану

{{Вайсковае падразьдзяленьне
|назва               = Дэсантна-штурмавыя войскі
|арыгінальная назва  = 
|выява               = [[Файл:Нарукавный шеврон Аэромобильных Войск ВС РК.JPG|350пкс]]
|подпіс выявы        = Шэўрон ДШВ РК
|гады                = з 2000
|краіна              = {{Сьцягафікацыя|Казахстан}}
|краіны              = 
|падпарадкаваньне    = Ґенэральны штаб Узброеных сілаў Казахстану
|у складзе           = [[Сухапутныя войскі Рэспублікі Казахстану]]
|тып                 = [[Паветрана-дэсантныя войскі]]
|уключае ў сябе      = 
|роля                = 
|ролі                = 
|памер               = 
|камандная структура = 
|разьмяшчэньне       = [[Казахстан]]
|мянушка             = 
|мянушкі             = 
|заступнік           = 
|заступнікі          = 
|дэвіз               = «{{comment|Біз басқа ешкім!|Ніхто, апроч нас!}}»
|колеры              = блакітны
|марш                = 
|талісман            = 
|узбраеньне          = 
|войны               = * [[Грамадзянская вайна ў Таджыкістане]]
* [[Уварваньне кааліцыйных сілаў у Ірак (2003)]]
|бітвы               = 
|знакі ўзнагароды    = 
|дзейны камандзір    = [[генэрал-маёр|ґенэрал-маёр]] [[Кайдар Каракулаў]] (з 18 красавіка 2018 року) 
|вядомыя камандзіры  = 
}}

'''Дэсантна-штурмавыя войскі (ДШВ) Рэспублікі Казахстану''' ({{мова-kk|Десанттық-шабуылдау әскерлері}}) — высокамабільны род войскаў [[Узброеныя сілы Рэспублікі Казахстану|Узброеных сілаў Рэспублікі Казахстану]], што ўваходзяць у склад [[Сухапутныя войскі Рэспублікі Казахстану|Сухапутных войскаў Рэспублікі Казахстану]]. Ёсьць пераемнікам [[Паветрана-дэсантныя войскі СССР|ПДВ СССР]] у Казахстане. Асноўныя заданьні: забесьпячэньне стратэґічнага разгортваньня войскаў, барацьба з дэсантна-дывэрсійнымі сіламі й бандфармаваньнямі, захоп ды ўтрыманьне важных раёнаў, правядзеньне аэрамабільных рэйдаў у ворагавым тыле. Да 2003 року мелі назву '''Мабільныя войскі''' ({{мова-kk|Жедел әскерлері}}), з 2003 да 2016 року мелі назву '''Аэрамабільныя войскі''' ({{мова-kk|Аэроұтқыр әскерлері}})<ref name=min>[https://www.mod.gov.kz/kaz/struktura/vooruzhennye_sily_rk/suxoputnye_voiska/struktura?cid=172&rid=2826 Структура]{{Недаступная спасылка|date=January 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>.

== Дактрына ўжываньня ==
Асноўнымі заданьнямі ДШВ вызначаныя:<ref name="min"/>

* нарошчваньне намаганьняў войскаў, дысьлякаваных у непасрэднай блізкасьці ад мяжы й войскаў прыкрыцьця;
* забесьпячэньне стратэґічнага (апэратыўнага) разгортваньня войскаў;
* барацьба з дэсантна-дывэрсійнымі сіламі й бандфармаваньнямі;
* правядзеньне аэрамабільных рэйдаў у тыле суперніка;
* вывад з ладу цэнтраў апэратыўнае ўстойлівасьці суперніка;
* захоп ды ўтрыманьне важных раёнаў, рубяжоў і аб’ектаў інфраструктуры;
* лякалізацыя збройнага канфлікту ды разьяднаньне варагуючых бакоў;
* ўдзел у раззбраеньні й ліквідацыі пазапраўных узброеных фармаваньняў;
* аказаньне дапамогі сяброўскім дзяржавам згодна з двухбаковымі дамовамі;
* удзел у правядзеньні міратворчых мерапрыемстваў.

== Гісторыя ==
Пасьля абвяшчэньня сувэрэнітэту [[Казахстан|Казахстану]] на тэрыторыі дзяржавы месьцілася выведзеная з складу 105-е ґвардзейскае паветрана-дэсантнае дывізіі 35-я асобная ґвардзейская паветрана-дэсантная брыґада, якая, паводле міжнародных пагадненьняў у [[Алматы|Алмаце]] 7 траўня 1992 року, адыйшла да [[Узброеныя сілы Рэспублікі Казахстану|Ўзброеных сілаў Рэспублікі Казахстану]]<ref name="105вдд">[http://desantura.ru/articles/33636/ Невядомая дывізія. 105-я ґвардзейская паветрана-дэсантная Чырванасьцяжная дывізія (горна-пустэльная).]</ref><ref name=1960-1979>[http://desantura.ru/articles/25705/?PAGEN_2=2 Пра прачыны расфармаваньня 105-е ґвардзейскае паветрана-дэсантнае Венскае Чырванасьцяжнае дывізіі]</ref>.

6 ліпеня 2000 року прэзыдэнтам Казахстану на ґрунце 35-е ґвардзейскае дэсантна-штурмавое брыґады былі створаныя Мабільныя сілы Ўзброеных сілаў Рэспублікі Казахстану.

У пэрыяд з 2000 да 2003 року былі створаныя 36-я, 37-я ды 38-я (КазБрыґ) дэсантна-штурмавыя брыґады. Пазьней да складу Аэрамабільных сілаў былі ўведзеныя 9-я мэханізаваная брыґада, 43-я танкавая брыґада, 44-я артылерыйская брыґада, асобны міратворчы батальён «КазБат», асобная брыґада сувязі, асобны выведвальны полк ды асобны батальён РХБА.

2003 року было падпісанае распараджэньне пра прысваенне мабільным войскам УС Казахстану назвы «Аэрамабільныя войскі».

З жніўня 2003 па лістапад 2008 року інжынэрна-сапёрны падразьдзел у складзе [[Міжнародныя кааліцыйныя сілы ў Іраку|Міжнародных кааліцыйных сілаў у Іраку]] выконваў міратворчуў місію. Паводле рашэньня ААН у сьпіс заданьняў падразьдзелу ўваходзілі пошук ды зьнішчэньне боепрыпасаў, што ня выбухнулі, абсталяваньне пунктаў палявога водазабесьпячэньня, ачыстка вады й наданьне мэдычнае дапамогі. Падчас выкананьня міратворчае місіі адзін афіцэр загінуў ды яшчэ некалькі міратворцаў былі параненыя. Агулам у складзе інжынэрна-сапёрнага падразьдзела пабывала 290 казахстанскіх вайскоўцаў.<ref>[https://web.archive.org/web/20140714194537/http://www.liter.kz/print.php?lan=russian&id=154&pub=12179 Вяртаньне. Казахстанскія міратворцы зьвярнуліся з Іраку. http://www.liter.kz, кастрычнік 2008 р.]</ref><ref>[https://web.archive.org/web/20111202075223/http://aibyn.kz/index.php?option=com_content&task=view&id=22&Itemid=30 Ірак кажа: «Дзякуй!» Айбын, 8 студзеня 2008 р.]</ref><ref>[https://rus.azattyq.org/a/kazbrig-kazbat-kazakhstanskie-mirotvortsy-brigada-nazarbaeva/27400729.html Ваяры-міратворцы з Казахстану. Радыё Азаттык, 2 сьнежня 2015 р.]</ref>

2016 року Кіраўніцтва Аэрамабільных войскаў паведаміла пра зацьвярджэньне новае назвы — '''Дэсантна-штурмавыя войскі'''<ref>{{Спасылка |url=https://mk-kz.kz/articles/2017/07/26/golubym-beretam-v-kazakhstanskoy-armii-vernuli-dolgozhdannoe-zvanie-desant.html |загаловак=Блакітным бярэтам у казахстанскай арміі зьвярнулі даўгачаканае імя «десант» |аўтар=Аляксандар Міроглаў |даат выпуску=2017-7-26}}</ref>.

== Склад ==
Дэсантна-штурмавыя войскі ўлучаюць:
* [[35-я асобная гвардзейская мабільная брыгада|35-ю асобную ґвардзейскую мабільную брыґаду]] ([[Капшагай]])
* 36-ю асобную мабільную брыґаду ([[Астана]])
* 37-ю асобную мабільную брыґаду ([[Талдыкарган]])
* 38-ю асобную мабільную брыґаду ([[Алматы]])
* 9-ю мэханізаваную брыґаду ([[Жаркент]])
* 43-ю танкавую брыґаду ([[Сарыазэк]])
* 44-ю артылерыйскую брыґаду ([[Сарыазэк]])
* асобны міратворчы батальён «КазБат» ([[Капшагай]])
* асобную брыґаду сувязі (вёска Бурундай)
* асобны выведвальны полк ([[Талдыкарган]])
* асобны батальён РХБА ([[Капшагай]])

== Структура ==
[[Файл:Бойцы АэроМобильных Войск в полевой экипировке.JPG|міні|250пкс|Дэсантнікі 35-е адшбр]]
Арґанізацыйна кожная асобная мабільная брыґада ўключае:

1. Кіраваньне брыґады
* штаб; службы.
2. Баявыя вайсковыя часткі й падразьдзелы
* 3 асобныя дэсантна-штурмавыя батальёны
* гаўбічны артылерыйскі дывізіён ([[122-мм гаубіца Д-30]])
* рэактыўная артылерыйская батарэя на ([[БМ-21]])
* зэнітна-ракетная батарэя
* супрацьтанкавая батарэя ([[Фагот (ПТУР)]])
* рота цяжкіх кулямётаў ([[НСВ-12,7]])
* выведвальная рота
3. Падразьдзелы баявога забесьпячэньня й сувязі
* рота сувязі
* выведвальная рота
4. Падразьдзелы тылавога й тэхнічнага забесьпячэньня
* інжынэрна-сапёрная рота
* рота хімічнае абароны
* рота матэрыяльнага забесьпячэньня
* мэдычная рота
* рота дэсантнага забесьпячэньня
5. Тылавыя падразьдзелы
* камэнданцкі зьвяз
* аркестар

== Традыцыі ==
=== Прафэсійнае сьвята ===
[[Файл:Казахстанские десантники.jpg|міні|300пкс|Ваяры '''''35-е адшбр''''' праходзяць урачыстым [[Марш (перасоўваньне войскаў)|маршам]]]]

З 2016 року Дэсантна-штурмавыя войскі адзначаюць сваё прафэсійнае сьвята 6 ліпеня, калі ў 2000 годзе былі створаныя Мабільныя войскі Рэспублікі Казахстану.<ref>[https://online.zakon.kz/document/?doc_id=1018816#pos=0;0 2 жніўня – ужо ня Дзень дэсантнікаў]</ref>. У папярэднія рокі, у 2000—2016, Дзень аэрамабільных дэсантных войскаў адзначаўся шторок 2 жніўня.

== Глядзіце таксама ==
* [[Узброеныя сілы Рэспублікі Казахстану]]
* [[Паветрана-дэсантныя войскі]]
* [[Паветрана-дэсантныя фармаваньні краінаў сьвету]]
* [[Паветрана-дэсантныя падрыхтоўка]]

== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}

== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://www.mod.gov.kz Міністэрства абароны Рэспублікі Казахстану.]
* {{Спасылка |url=http://desantura.ru/articles/23/|загаловак=Гісторыя стварэньня Аэрамабільных войскаў Рэспублікі Казахстану. — Десантура.ру - пра дэсант безь мяжы|дата доступу=2013-01-11|копія=https://www.webcitation.org/6DnlW5QPD?url=http://desantura.ru/articles/23/|дата копіі=2013-01-20}}

[[Катэгорыя:Узброеныя сілы Казахстану]]