Прагляд крыніцы для Ісая (прарок)

{{Міталягічны пэрсанаж
|Імя                       = Ісая
|Выява                     = Isaiah's Lips Anointed with Fire.jpg
|Подпіс да выявы           = Бэнджамін Ўэст&nbsp;— «''Памазаныя агнём вусны Ісаі''», 178
}}
'''Ісая''' ({{мова-he|יְשַׁעְיָהוּ}})&nbsp;— адзін з чатырох вялікіх прарокаў, які жыў у [[7 стагодзьдзе да н. э.|VII ст. да н. э.]] Паводле [[біблія|біблейскага]] паданьня, яго бацька Амос быў сынам Іяаса й родным братам Амасіі, цароў юдзейскіх. Ісая жыў і прарочыў у [[Ерусалім]]е. Ужо на пачатку сваёй дзейнасьці ён, нягледзячы на шляхецкасьць свайго паходжаньня, выступае рэзкім выкрывальнікам сацыяльнае няроўнасьці й прыгнёту незаможных. Яшчэ большую сілу яго дзейнасьць набыла ў часы панаваньня Ахаза й Эзекія. Працягваючы традыцыі папярэдніх прарокаў, ён сьмела выступае перад царамі аракулам праўды, абараняе сацыяльную справядлівасьць, прадказвае вялікія бедзтвы, за што па загаду цара Манасіі прынімае пакутніцкую сьмерць: яго расьпілавалі паміж кедравымі дошкамі.

Ісая быў аўтарам гісторыі свайго часу, апісанай ім у [[другая кніга Параліпамэнон|2-й кнізе Параліпамэнона]], і прароцкай кнігі, якая носіць у Бібліі яго імя&nbsp;— ([[кніга Ісаі]]). У гэтай кнізе яму належаць разьдзелы 1—33 і 36—39, разьдзелы ж 34, 35, 40—66 належаць яго ананімнаму сааўтару, які жыў пасьля Ісаі. Яна ўключае ў сабе багаты матэрыял па гісторыі ня толькі сучаснага Ісаю [[габрэі|габрэйскага]], але і іншых народаў [[Блізкі Ўсход|Блізкага Ўсходу]]. Асаблівую славутасьць Ісая набыў у хрысьціянскай царкве сваім прароцтвам пра [[месія|месію]], у якім багасловы бачылі дакладнае прароцтва зямнога жыцьця [[Ісус Хрыстос|Ісуса Хрыста]], таму, зрэдку Ісаю называюць пятым [[эвангелісты|эвангелістам]].<ref>{{Літаратура/Скарына Ф. Творы|к}} С. 148—149.</ref>

== Прароцтвы ==
* Вядомая фраза Ісаі аб будучым грамадзтве: ''«не падыме народ на народ меча, і ня будуць болей вучыцца ваяваць»'' (''Кніга Ісаі 2:4'')<ref>https://web.archive.org/web/20100824163403/http://bibleonline.ru/bible/bel/23/02/</ref>
* Ісая выступае як маральны прапаведнік і крайні антырытуаліст. Ён ставіцца адмоўна да бажніцаў і абрадаў: ''«неба&nbsp;— трон Мой, а зямля&nbsp;— падножжа ног Маіх; дзе ж набудзеце вы дом Мне, і дзе месца спакою Майго?»'' [https://web.archive.org/web/20100811173141/http://bibleonline.ru/bible/bel/23/66/ ''(Кніга Ісаі 66:1)'']; ''«ахвяравальнікі ягняці&nbsp;— тое самае, што гіцаль»'' [https://web.archive.org/web/20100811173141/http://bibleonline.ru/bible/bel/23/66/ ''(Кніга Ісаі 66:3)'']; ''«Я пагляджу на ўпакоранага і зламанага духам»'' [https://web.archive.org/web/20100811173141/http://bibleonline.ru/bible/bel/23/66/ ''(Кніга Ісаі 66:2)'']
* Ісая выкрывае крывадушнасьць, калі чалавек паважае Бога языком, а не сэрцам [https://web.archive.org/web/20100811173641/http://bibleonline.ru/bible/bel/23/29/ ''(Кніга Ісаі 66:2)'']
* Ісая адмаўляе магчымасьць адлюстраваньня Бога: ''«Дык вось, да каго ж прыпадобніце вы Бога?»'' [https://web.archive.org/web/20101102041658/http://bibleonline.ru/bible/bel/23/40/ ''(Кніга Ісаі 40:18)''] і адмаўляе магчымасьць спасьціжэньня Бога: ''«розум Яго недасьледны»'' [https://web.archive.org/web/20101102041658/http://bibleonline.ru/bible/bel/23/40/ ''(Кніга Ісаі 40:28)'']
* Ісая адстойвае ідэю манархіі, называючы пэрсідзкага цара Кіра памазанікам Госпада: ''«так кажа Гасподзь памазанцу Свайму Кіру»'' [https://web.archive.org/web/20101101132232/http://bibleonline.ru/bible/bel/23/45/ ''(Кніга Ісаі 45:28)'']
* Ісая адстойвае ідэю перадвызначэньня: ''«вызначэньні даўнія&nbsp;— у ісьціне»'' [https://web.archive.org/web/20101101132232/http://bibleonline.ru/bible/bel/23/45/ ''(Кніга Ісаі 25:1)'']
* Ісая асуджае юдэяў за беззаконьне і прарочыць ім, што большая частка іх будзе адхіленая Богам, і месца іх займуць увераваўшыя паганскія народы [[Эгіпет|Эгіпта]] й Асірыі (суч. [[Ірак]]): ''«і Егіпцяне разам з Асірыйцамі служыцьмуць Госпаду»'' [https://web.archive.org/web/20100811004333/http://bibleonline.ru/bible/bel/23/19/ ''(Кніга Ісаі 19:23)'']
* [[Дамаск]] будзе разбураны: ''«Дамаск перастане быць горадам, і будзе грудай руінаў»'' [https://web.archive.org/web/20100811173631/http://bibleonline.ru/bible/bel/23/17/ ''(Кніга Ісаі 17:1)'']
* Менавіта Ісаі належыць апісаньне прывіду [[Нябесны Ерусалім|Новага Ерусаліма]].
* Асаблівую каштоўнасьць для хрысьціянскае царквы маюць шматлікія прароцтвы Ісаі аб будучым [[Месія|Месіі]], уключаючы вядомае прароцтва аб яго нараджэньні: ''«Дык вось Сам Гасподзь дасьць вам азнаку: вось, Дзева ва ўлоньні зачне і народзіць Сына, і дадуць імя Яму: Эмануіл.»'' [https://web.archive.org/web/20100811172832/http://bibleonline.ru/bible/bel/23/07/ ''(Кніга Ісаі 7:14)'']

== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}

== Літаратура ==
* {{Літаратура/Скарына Ф. Творы}}&nbsp;— С. 148—149.

[[Катэгорыя:Прарокі Старога Запавету]]