Exegi monumentum

Exegi monumentum (па-лацінску: Я ўзьвёў помнік) — ода Гарацыюса, апошняя ў трэцяй кнізе «Одаў» (Carm. III, 30). Вядома таксама пад назвай «Да Мэльпамэны» (лац. Ad Melpomenem): Мэльпамэна традыцыйна лічыцца музай трагедыі, але першапачаткова ўспрымалася як муза песьні наогул.

Найбольш вядомым беларускім перакладам оды зьяўляецца пераклад Максіма Багдановіча.

Тэкст

Лепшы медзі сабе памятнік справіў я, Болей ўсіх пірамід царскіх падняўся ён; Не зруйнуе яго сівер, ні едкі дождж, Ні гадоў чарада, вечнага часу рух. Не саўсім я памру, лепшая часьць мяне Не зазнае хаўтур; слава мая ўвесь час Між патомкаў расьці будзе, пакуль ўсхадзіць Зможа зь дзевай удвух на Капітольлі жрэц. Аба мне гаварыць будуць: «Раджоны там, Дзе шумлівы Аўфід шпарка ў палях імкне, Дзе царыць над людзьмі бедны вадой Танай, — Ён да славы дайшоў, хоць і не панам быў». Першы стаў я складаць на эолійскі лад Ў нашым родным краю песьні пад лірны звон. Ўсе заслугі мае, Муза, з пашанай зьліч І лаўровым вянком мне валасы пакрый. — Гарацыюс, «Exegi monumentum», Пераклад Максіма Багдановіча, 1911—1912.