Перайсьці да зьместу

Хартыя-08

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі

Хартыя 08 (кіт. трад. 零八宪章/零八憲章, піньінь: Língbā Xiànzhāng) — маніфэст, які падпісалі 350 прадстаўнікоў інтэлігенцыі Кітаю ў 2008 годзе з патрабаваньнем рэформаў і дэмакратызацыі краіны. Быў надрукаваны 10 сьнежня 2008, у 60-ю гадавіну падпісаньня Дэклярацыі Правоў Чалавека. Хартыя 08 паўтарае тытул Хартыі 77, антысавецкага маніфэсту чэхаславацкіх дысыдэнтаў у 1977 годзе.

Адзін з аўтараў Хартыі 08, Лю Сяобо, быў арыштаваны за некалькі дзён да выданьня Хартыі, а пазьней атрымаў Нобэлеўскую прэмію міру.

На сёняшні дзень больш за 10 000 чалавек у Кітаі і па-за ягонымі межамі падпісалі Хартыю[1][2][3].

Пастулаты маніфэсту

[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
  1. Новая Канстытуцыя
  2. Падзел улады
  3. Дэмакратызацыя ўлады
  4. Незалежныя суды
  5. Публічны кантроль дзяржаўных чыноўнікаў
  6. Гарантыя правоў чалавека
  7. Дэмакратычныя выбары дзяржаўных чыноўнікаў
  8. Роўнасьць гораду і вёскі
  9. Свабода аб’яднаньняў
  10. Свабода сходаў
  11. Свабода слова
  12. Свабода рэлігіі
  13. Адукацыя абывацельская
  14. Абарона прыватнай уласнасьці
  15. Рэформа падаткаў і фінансаў
  16. Сацыяльнае страхаваньне
  17. Ахова асяродзьдзя
  18. Фэдэрацыйная рэспубліка
  19. Праўда ў прымірэньні
  1. ^ A Nobel Prize for a Chinese Dissident, The New York Times, September 20, 2010
  2. ^ Why China’s leadership should talk to the Charter 08 movement, Washington Post, January 30, 2009.
  3. ^ Small green shoots of rebellion among ordinary Chinese, Irish Times, January 31, 2009.

Вонкавыя спасылкі

[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]