Памяць: розьніца паміж вэрсіямі
Пачатак |
д + Commons. Interwikis |
||
Радок 1: | Радок 1: | ||
''' |
'''Па́мяць''' — (філязофскае азначэньне)амбіцыя, прэтэнзія на тое, каб захоўваць вернасьць мінуламу, прасьцей усё тое што было, адбылося да таго, як мы выказаліся аб гэтым. Памяць можна падзяліць на паняць як накіраванасьць (visée) і памяць, якая мае на ўвазе рэч (chose visée). Калі мы нешта узгадваем мы міжволі адказваем на пытаньні: “што?”, “дзе?”, “калі?”. Такім чынам наша памяць арыентавана па часе, прывязана да пэўнага месца і ў ёй заўжды ёсьць наша суб'ектыўная ацэнка (усё праходзіць праз нашае “я”). У пэўным сэнсе памяць падобна на вельмі няясны вобраз, вельмі падобны на фантазію, што ставіць вялікія прэтэнзіі да ісьціннасьці прыгадваемага. Істотная характарыстыка памяці — яе своеасаблівая адборлівасьць, мы памятае самае лепшае для нас, тое ж што нам непрыемна падсьвядома імкнемся забыць. |
||
'''Калектыўная памяць''' (паводле Морыса Хальбвакса). |
'''Калектыўная памяць''' (паводле Морыса Хальбвакса). Нашы успаміны зьяўляюцца агульнымі, якія падзяляе пэўная група [[індывід|індывідаў]]. мы выклікаем успаміны, якія ідэнтыфікуюць нас у пэўнай групе, гэта патрабуе ад нас зьмяненьня свайго пункту погляду, на што мы у прынцыпе здольны. такім чынам мы атрымліваем доступ да [[падзея|падзеяў]], рэканструяваных іншымі, адрознымі ад нас. І так выяўляем сваё месца ў чымсьці агульным, цэласным. |
||
'''Справядлівая памяць'''. Можна казаць аб вернай, справядлівай памяці, таму што калектыўная памяць мае рысу маральнай абавязаннасьці ажыцьцяўляць справядлівасьць ці спрыяць яе ўвасабленьню. |
'''Справядлівая памяць'''. Можна казаць аб вернай, справядлівай памяці, таму што калектыўная памяць мае рысу маральнай абавязаннасьці ажыцьцяўляць справядлівасьць ці спрыяць яе ўвасабленьню. |
||
'''Практыкуемая памяць''' |
'''Практыкуемая памяць''' — памяць, якой навучылі, прымусовае запамінаньне. Такім чынам, дзейнічае ў інтарэсах узгадваньня падзеяў агульнай гісторыі, прызнаных асновапалагаючымі для агульнай [[ідэнтычнасьць|ідэнтычнасьці]]. Можа разумецца, як інструмэнт [[ідэалёгія|ідэалёгіі]]. |
||
'''Уваскрашэньне ў памяці''' |
'''Уваскрашэньне ў памяці''' — адвольна ўзьнікаючыя ўспаміны, мае характар пачуцьця. |
||
'''Выкліканьне ў памяці''' |
'''Выкліканьне ў памяці''' — мэтанакіраваная спроба знайсьці нешта ў памяці, {{мова-el|anamnesis}} або “пошук”. |
||
'''Абавязак памяці''' |
'''Абавязак памяці''' — найбольш актуальны ў грамадзтвах зьнявечаных жахлівымі падзеямі ў гісторыі, аб якіх вельмі цяжка ўзгадаць. Уяўляе сабою адначасова найвышэйшую кропку выкарыстаньня памяці і злоўжываньня ёю. Ідэя справядлівасьці надае абавязку памяць ролю кіраваньня будучым. |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
== Вонкавыя спасылкі == |
|||
{{Commons|Category:Memory|выгляд=міні}} |
|||
⚫ | |||
[[ar:ذاكرة (بيولوجيا)]] |
|||
⚫ | |||
[[bg:Памет]] |
|||
[[ca:Memòria humana]] |
|||
⚫ | |||
[[da:Hukommelse]] |
|||
[[de:Gedächtnis]] |
|||
⚫ | |||
[[et:Mälu]] |
|||
[[en:Memory]] |
|||
[[es:Memoria humana]] |
|||
[[eo:Memoro]] |
|||
[[fr:Mémoire (sciences humaines)]] |
|||
[[hr:Pamćenje]] |
|||
[[id:Memori]] |
|||
[[is:Minni]] |
|||
[[it:Memoria (fisiologia)]] |
|||
[[he:זיכרון]] |
|||
[[ku:Bîrkan]] |
|||
[[lt:Atmintis]] |
|||
[[hu:Emlékezet]] |
|||
[[nl:Geheugen (mens)]] |
|||
[[ja:記憶]] |
|||
[[no:Hukommelse]] |
|||
[[pl:Pamięć człowieka]] |
|||
[[pt:Memória]] |
|||
[[ro:Memorie]] |
|||
[[ru:Память]] |
|||
[[sq:Kujtesa]] |
|||
[[simple:Memory]] |
|||
[[sl:Spomin]] |
|||
[[fi:Muisti]] |
|||
[[sv:Minne]] |
|||
[[tr:Bellek]] |
|||
[[uk:Пам'ять]] |
|||
[[yi:זכרון]] |
|||
[[zh:記憶]] |
Вэрсія ад 18:26, 10 сьнежня 2007
Па́мяць — (філязофскае азначэньне)амбіцыя, прэтэнзія на тое, каб захоўваць вернасьць мінуламу, прасьцей усё тое што было, адбылося да таго, як мы выказаліся аб гэтым. Памяць можна падзяліць на паняць як накіраванасьць (visée) і памяць, якая мае на ўвазе рэч (chose visée). Калі мы нешта узгадваем мы міжволі адказваем на пытаньні: “што?”, “дзе?”, “калі?”. Такім чынам наша памяць арыентавана па часе, прывязана да пэўнага месца і ў ёй заўжды ёсьць наша суб'ектыўная ацэнка (усё праходзіць праз нашае “я”). У пэўным сэнсе памяць падобна на вельмі няясны вобраз, вельмі падобны на фантазію, што ставіць вялікія прэтэнзіі да ісьціннасьці прыгадваемага. Істотная характарыстыка памяці — яе своеасаблівая адборлівасьць, мы памятае самае лепшае для нас, тое ж што нам непрыемна падсьвядома імкнемся забыць.
Калектыўная памяць (паводле Морыса Хальбвакса). Нашы успаміны зьяўляюцца агульнымі, якія падзяляе пэўная група індывідаў. мы выклікаем успаміны, якія ідэнтыфікуюць нас у пэўнай групе, гэта патрабуе ад нас зьмяненьня свайго пункту погляду, на што мы у прынцыпе здольны. такім чынам мы атрымліваем доступ да падзеяў, рэканструяваных іншымі, адрознымі ад нас. І так выяўляем сваё месца ў чымсьці агульным, цэласным.
Справядлівая памяць. Можна казаць аб вернай, справядлівай памяці, таму што калектыўная памяць мае рысу маральнай абавязаннасьці ажыцьцяўляць справядлівасьць ці спрыяць яе ўвасабленьню.
Практыкуемая памяць — памяць, якой навучылі, прымусовае запамінаньне. Такім чынам, дзейнічае ў інтарэсах узгадваньня падзеяў агульнай гісторыі, прызнаных асновапалагаючымі для агульнай ідэнтычнасьці. Можа разумецца, як інструмэнт ідэалёгіі.
Уваскрашэньне ў памяці — адвольна ўзьнікаючыя ўспаміны, мае характар пачуцьця.
Выкліканьне ў памяці — мэтанакіраваная спроба знайсьці нешта ў памяці, па-грэцку: anamnesis або “пошук”.
Абавязак памяці — найбольш актуальны ў грамадзтвах зьнявечаных жахлівымі падзеямі ў гісторыі, аб якіх вельмі цяжка ўзгадаць. Уяўляе сабою адначасова найвышэйшую кропку выкарыстаньня памяці і злоўжываньня ёю. Ідэя справядлівасьці надае абавязку памяць ролю кіраваньня будучым.
Літаратура
- Рикёр П. Память, история, забвение. М.: Издательство гуманитарной литературы, 2004.
Вонкавыя спасылкі
Памяць — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў