Амплюа

Амплюа́ (па-француску: emploi) — вызначаны род роляў, якія адпавядаюць вонкавым і ўнутраным дадзеным актора.

Падзел актораў па амплюа выцякала першым чынам з падзелу драматычных твораў на два асноўных выгляду: трагедыю і камэдыю; кожны зь іх патрабаваў ад актора адмысловых дадзеных і адмысловага стылю гульні. Таму яшчэ ў старажытнай Грэцыі існавала падзел актораў на трагікаў і комікаў, пры чым, у залежнасьці ад характару выкананай ролі, трагікі падпадзяляліся на:

• першых (протаганіст)
• другіх (дэўтэраганіст)
• трэціх (трытаганіст)

Ілжыва-клясычны тэатар ведаў наступную, якая зрабілася для эўрапейскага тэатра традыцыйнай, клясыфікацыю роляў:

• героі і гераіні
• палюбоўнікі і палюбоўніцы
• першыя палюбоўнікі (jeunes premiers)
• каралі
• тыраны
• бацькі
• напярснікі і напярсніцы
• лакеі
• субрэткі
• інжэню (ingénues)
• пэтымэтры (petit-maitres)
• прасьцякі
• злыдні

Паколькі ілжыва-клясычная драматургія цікавілася пераважна душэўнай калізіяй галоўных дзейных асоб (герояў, палюбоўнікаў), то другарадныя пэрсанажы былі надзвычай схематычныя і стэрэатыпныя. Рэалістычная драматургія запатрабавала большай індывідуалізацыі другарадных пэрсанажаў; з прычыны гэтага, нягледзячы на наступную дыфэрэнцыяцыю амплюа, прынцып трафарэтнага дзяленьня пачынае паступова губляць свой сэнс і значэньне.

Вонкавыя спасылкі

• Артыкул у БСЭ