Словаўтваральнае значэньне

Словаўтваральнае значэньне – абагульненае значэньне шэрагу матываваных словаў, якое выяўляецца ў межах словаўтваральнага тыпу і адрозьнівае ўсе матываваныя словы гэтага тыпу ад іншых матываваных словаў. У адрозьненьне ад лексычнага значэньня, словаўтваральнае значэньне носіць абстрактна-абагулены характар. Словаўтварэньне можа быць характэрна толькі пэўнай частцы словаў.

Адрозьненьне ад лексычнага і граматычнага значэньня

Ад лексычнага

У адрозьненьне ад лексычнага значэньня, словаўтваральнае значэньне выводзіцца са значэньня мінімум двух вытворных словаў.

Ад граматычнага значэньня

Граматычнае значэньне характэрнае для ўсіх словаў, а словаўтваральнае значэньне толькі для мінімум двух словаў.

Віды словаўтваральнага значэньня

1. Транспазыцыйнае – значэньне, якое ўласьціва вытворным словам, сэмантыка якіх нічым не адрозьніваецца ад сэмантыкі ўтваральнага слова акрамя агульначасьцінамоўнага значэньня (белы – бялець).
2. Мадыфікацыйнае – адзначаецца ў тых вытворных словах, сэмантыка якіх нязначна адрозьніваецца ад сэмантыкі ўтваральных словаў. Значэньне такіх вытворных словаў выводзіцца са знач іх структурных кампанэнтаў. Вытворныя словы з такім значэньнем адносяцца да адной і той жа часьціны мовы (бялець – пабялець).
3. Мутацыйнае – уласьцівае вытворным словам, значэньне якіх істотна адрозьніваецца ад значэньня ўтваральных словаў (чай – чайнік).

Літаратура

• Беларуская граматыка: У 2 ч. — Мінск: Навука і тэхніка. — Ч. 1. Фаналогія Арфаэпія. Марфалогія. Словаўтварэнне. Націск, 1985.
• Шакун Л. М. Словаўтварэнне. Мінск: Вышэйшая школа, 1978.