Прагляд крыніцы для Северскі Данец

{{Рака
|назва                   = Северскі Данец
|арыгінальная_назва      = {{Мова-uk|Сіверський Донець|скарочана}}
|выява                   = Donec near shepilovo.JPG
|памер_выявы             = 300пкс
|подпіс                  = Северскі Данец пад Шапілавым
|выток                   = [[Сярэднерасейскае ўзвышша]]
|вышыня_вытоку           = 200 м
|вусьце                  = [[Дон]]
|вышыня_вусьця           = 5,5 м
|шырата вусьця паўшар'е  = паўночнае
|шырата вусьця градусаў  = 47
|шырата вусьця хвілінаў  = 36
|шырата вусьця сэкундаў  = 2
|даўгата вусьця паўшар'е = усходняе
|даўгата вусьця градусаў = 40
|даўгата вусьця хвілінаў = 53
|даўгата вусьця сэкундаў = 50
|краіны_басэйну          = [[Расея]], [[Украіна]]
|даўжыня                 = 1053 км
|сьцёк                   = 4,5 км³
|плошча_басэйну          = 98900 км²
|нахіл                   = 
|назва_парамэтру1        = 
|парамэтар1              = 
|мапа                    = Seversky_Donets.png
|памер_мапы              = 
|подпіс_мапы             = Басэйн Северскага Данцу
|левыя_прытокі           = {{Просты сьпіс|
* [[Аскол]]
* [[Воўча (прытока Северскага Данцу)|Воўча]]
* [[Вялікі Бурлук (рака)|Вялікі Бурлук]]
* [[Нэтрыўс]]
* [[Жарабец (рака)|Жарабец]]
* [[Баравая (прытока Северскага Данцу)|Баравая]]
* [[Айдар]]
* [[Еўсуг (рака)|Еўсуг]]
* [[Дзяркул (прытока Северскага Данцу)|Дзяркул]]
}}
|правыя_прытокі          = {{Просты сьпіс|
* [[Бабка (рака)|Вялікая Бабка]]
* [[Уды (прытока Северскага Данцу)|Уды]]
* [[Мжа]]
* [[Берэка]]
* [[Казённы Тарэц]]
* [[Бахмутка]]
* [[Лугань]]
* [[Луганчык]]
* [[Вялікая Каменка (прытока Северскага Данцу)|Вялікая Каменка]]
}}
}}
'''Се́верскі Дане́ц''', '''Паўночны Дане́ц'''<ref>[https://nn.by/?c=ar&i=134444 Баевікі ЛНР заявілі пра знішчэнне ўкраінскага плацдарму перад Луганскам] / [[Наша Ніва]], 01.09.2014</ref><ref>[https://web.archive.org/web/20190715110653/http://vlib.by/PRIDVINIE-11/HEROUS/Batalay_RM.htm Віцебская абластная бібліятэка]</ref> ({{Мова-uk|Сіверський Донець}}, {{Мова-ru|Северский Донец}}) — рака поўдня [[Усходне-Эўрапейская раўніна|Ўсходне-Эўрапейскай раўніны]], працякае празь [[Белгародзкая вобласьць|Белгародзкую]] і [[Растоўская вобласьць|Растоўскую вобласьці]] [[Расея|Расеі]], а таксама [[Харкаўская вобласьць|Харкаўскую]], [[Данецкая вобласьць|Данецкую]] і [[Луганская вобласьць|Луганскую вобласьці]] [[Украіна|Ўкраіны]], правы (найбольшы) прыток [[Дон]]у. Сёмая па велічыні рака Ўкраіны і найважнейшая крыніца прэснай вады на ўсходзе гэтай краіны.

== Назва і этымалёгія ==
[[Файл:SeverskyDonets3 Greek.png|значак|зьлева|Назвы басэйну ў працах старажытнагрэцкіх дасьледнікаў: [[Дон|Танаіс]] упадаў у [[Азоўскае мора|Меатыс]]]]
Вядомыя назвы ракі:
* Танаіс
* Данец<ref name=don>Н.&nbsp;Є.&nbsp;Михайличенко. Взаємодія гідронімії та ойконімії (на матеріалі Центрального та Східного регіонів України // '''Λογος όνομαστική''' {{nobr|№ 1 (3), 2009, с. 36-41}}</ref><ref name=mur/>
* Северскі Данец<ref name=mur/><ref name=sar/><ref name=gwan/>
* у XVII—XVIII стагодзьдзях — Севярны Данец
* памылковая назва Северны Данец — праз скарачэньне Сев. Данец

Назву рака атрымала дзякуючы таму, што цякла зь [[Северскае княства|Северскага княства]], у адрозьненьне ад вытокаў Дону<ref name=mur>Муромцев І. Словотворчі типи гідронімів (басейн Сіверського Дінця).&nbsp;— К.: Наукова думка, 1966.&nbsp;— 104 с.</ref><ref name=sar>І.&nbsp;Ю.&nbsp;Саратов. [http://colovrat.at.ua/publ/13-1-0-243 Слово про Сіверський Донець] // Вечірній Харків, 1975, 15 травня (Природа і ми)</ref>, пра што і піша вандроўнік XVI стагодзьдзя [[Аляксандар Гваньіні|Алясандра Гваньіні]]:
{{Цытата|Ёсьць таксама іншы Дон, меншая рака, якая бярэ свой пачатак у Северскім княстве, а называецца Северскі Данец. Гэтая рака вышэй за Азоў упадае ў вялікі Дон<ref name=gwan>Олександр Гваньїні. [http://book-ye.com.ua/shop/product_1433.html Хроніка Європейської Сарматії]. 2-ге видання, доопрацьоване. Упорядкування та переклад з польської о. Юрія Мицика. (Переклад здійснено за виданням: Aleksander Gwagnin. Kronika Sarmacyey Europskiej, przetłumaczona przez Paszkowskiego. Kraków, 1611). Київ: Видавничий дім «Києво-Могилянська академія», 2009.&nbsp;— 1008 с. // Книга VII. Хроніка Великого князівства Московського і держав, які до нього належать. стор. 584</ref><ref>Олександр Гваньїні. [http://gazeta.dt.ua/CULTURE/oleksandr_gvanyini_hronika_evropeyskoyi_sarmatiyi__vidavnichiy_dim_kievo-mogilyanska_akademiya.html «Хроніка європейської Сарматії»].&nbsp;— Видавничий дім «Києво-Могилянська академія» // «Дзеркало тижня. Україна», 14 грудня 2007</ref>.}}

== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}

== Літаратура ==
* {{Літаратура/БелЭн|14}}

== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://web.archive.org/web/20111103121124/http://www.sdbuvr.slav.dn.ua/RU/sevdonec.htm Сайт Северска-Данецкага басэйнавага кіраваньня водных рэсурсаў]{{ref-ru}}
* [http://sever.lg.ua/reka-severskii-donets Рака Северскі Данец]{{ref-ru}}
* [https://web.archive.org/web/20140627090648/http://goldfishnet.km.ua/reki-ukrainy/severskij-donec Северскі Данец]{{ref-uk}}

{{Рэкі Ўкраіны}}
{{Дон}}

[[Катэгорыя:Памежныя рэкі]]
[[Катэгорыя:Рэкі Расеі]]
[[Катэгорыя:Рэкі Ўкраіны]]
[[Катэгорыя:Рэкі Белгародзкай вобласьці]]
[[Катэгорыя:Рэкі Харкаўскай вобласьці]]
[[Катэгорыя:Рэкі Данецкай вобласьці]]
[[Катэгорыя:Рэкі Луганскай вобласьці]]
[[Катэгорыя:Рэкі Растоўскай вобласьці]]
[[Катэгорыя:Прытокі Дону]]