Перайсьці да зьместу

Паўднёва-Асэтынская аўтаномная вобласьць

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Паўднёва-Асэтынская аўтаномная вобласьць
па-расейску: Юго-Осетинская автономная область
па-грузінску: სამხრეთ ოსეთის ავტონომიური ოლქი
па-асэтынску: Ху́ссар Ирыстоны автономон бӕстӕ
Месцазнаходжаньне Паўднёва-Асэтынскай аўтаномнай вобласьці
Афіцыйная мова расейская
грузінская
асэтынская
Сталіца Цхінвалі
Найбуйнейшы горад Цхінвалі
Плошча
 • агульная

3 900 км²
Насельніцтва
 • агульнае (1989)

99102[1]
Валюта Савецкі рубель

Паўднёва-Асяцінская аўтаномная вобласьць (коратка: ПАВВ, або Паўднёвая Асэтыя) — аўтаномная вобласьць на поўдні СССР, на поўначы Закаўказьзя і ў складзе Грузінскае ССР. . Плошча ПАСВ 3,9 тыс. км2.

Насельніцтва па стане на 1985 год — 99 000 чал., зь іх мяшчан 46 %. Насельнікі ПАСВ — асяціны, грузіны, расейцы і інш.

Паўднёвая Асэтыія ня мела вобласьцяў. Яна дзялілася на раёны.

ПААВ мела 1 местаЦхінвалі.

Сталіца ПАСВ — Цхінвалі.

Здымак Асеціі з вышыні спадарожнікам Зямлі.

ПААВ была разьмешчаная на схіле Вялікага Каўказу. Надвор'е ў ПАСВ было ўмеранае. Сярэдняя цеплыня студзеня ад —4 да —6 Ц у гарах, ліпеня адпаведна 20 Ц і 13 Ц. Ападкаў ад 500 да 1 000 мм у год.

Лясы займалі значную частку ПААВ.

У 6 ст. да н. э. была на землях ПААВ Калхідзкае царства, ў 4—3 ст. да н.э. Ібэрыя. У пач. 6—10 ст.ст. пад уладаю Грэцыі, Арабскае дзяржавы. У 11—12 ст.ст. культурны росквіт Грузыі і ПААВ. У 13—14 ст.ст. пад уладаю манголаў. У 15—19 ст.ст. землі ПАСВ былі месцам барацьбы паміж Асманамі і Пэрсыяю. У 1801 годзе землі ПАСВ далучаныя да Расеі. У 1918 годзе землі ПАСВ былі захопленыя асманамі, а затым ангельцамі. З 1919 па 1920 гады землі ПАСВ сталі часткаю незалежнае Грузіі.

Незалежнасьць (1919-1920)

[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

З 1919 па 1920 гады землі ПААВ сталі часткаю незалежнае Грузіі. У 1921 годзе землі ПАСВ захопленыя РСФСР.

Савецкая ўлада (1920-1991)

[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

У 1921 годзе землі захопленыя РСФСР. 20 красавіка 1922 году створаная ПААВ у складзе ГССР, якая была ў складзе Закаўкаскае СФСР. Зь 5 сьнежня 1936 ГССР стала саюзнаю рэспублікаю, а ЗСФСР перастала існаваць. Улада саветаў існавала да 1991 году.

ПАСВ была ўзнагароджаная наступнымі ордэнамі СССР:

  • Леніна (1967)
  • Дружбы народаў (1972)

У ПААВ не было кампартыі з выкарыстаньнем назвы паўднёва-асэтынская, а была часткаю 'Камуністычнае партыі Грузіі (коратка КПГ), пачала сваю дзейнасьць у 1920 годзе. Яна ўзьнікла пад назваю Камуністычная партыя (бальшавікоў) Грузіі.

Пад уладаю бальшавікоў ПААВ пераўтварылася з сялянскае краіны ў прамыслова-земляробчую. Важнейшыя галіны прамысловасьці:

  • выкап з гораў срыавіны каляровае мэталюргіі
  • машынабудаўнічая
  • харчовасмакавая прамысловасьць
    • тытунёвая
    • вінаробчая
    • кансэрвовая
  • дзераваапрацоўка

Сельская гаспадарка

[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Важнейшыя сельска-гаспадарчыя вырабы:

  • зернавыя
    • пшаніца
    • кукуруза
    • ячмень
  • бульба
  • агародніна
  • цукровыя буракі

Было разьвіта вытворчасць агародніны і садавіны. Было вінаробства. Мелася пчалярства, зьверагадоўлю.

У гарах мелася авечкагадоўля.

Курорт у Джава.

ПААВ мела чыгунку і дарогі. Чыгунка была з Цхінвалі ў Тбілісі.