Палац Сапегаў (Менск)
Палац Сапегаў[1] — меская сядзіба магнатаў Сапегаў у Менску.
Знаходзіўся на Юраўскай вуліцы (частка кварталу сучаснага Палаца Рэспублікі). Дом быў абкружаны цудоўным садам і доўгі час лічыўся адным з найлепшых у месьце.
Гісторыя
За часамі Паўночнай вайны (1700—1721), з 15 лютага да 13 сакавіка 1706 року тут жыў Пётар I. Гаспадар палаца — Казімер Ян Сапега (1637—1720) у той час быў кашталянам Менску.
Дом Сапегаў існаваў да Другой Сусьветнай вайны.
Архітэктура
Будынак быў мураваны двухпавярховы. Да яго прыбудавалі тамбур, які завяршаўся трыкутным франтонам. У цэнтры фасаду — лесьвічны вузел, па абодвух баках якога разьмяшчаліся жылыя памяшканьні.
У XIX ст. зьявілася яшчэ адна прыбудова.
Цікавыя факты
- У садзе, які абкружаў сядзібны дом, гаспадар разводзіў каштоўныя гатункі яблынь і грушаў, што давалі садавіну чорнага колеру. Грушы былі прывезеныя дочкамі Казімера Сапегі з Францыі, вырашчаныя тут і атрымалі распаўсюджваньне ня толькі ў Менску, але і за яго межамі пад назвай сапяжанак.
- Бацька расейскай імпэратрыцы Кацярыны I Іван Скаваршчук (Скаўронскі) у 1670—1780-я служыў у гаспадара палаца Казімера Яна Сапегі, пакуль ня ўцёк ад яго ў Эстляндыю, дзе і нарадзілася будучая імпэратрыца.[2] Падчас кіраваньня Кацярыны I расейскі ўрад пачаў выкупляць з прыгону ў абшарнікаў Вялікага Княства Літоўскага яе братоў і сясьцёр.[3]
Крыніцы
- ^ Анатоль Кулагін. Па колішніх маёнтках // Страчаная спадчына. — Менск, 2003. С. 169
- ^ В. І. Каляда. Дом на Юр’еўскай вуліцы // Памяць: Гіст.-дакум. хроніка Мінска. Кн. 1. — Мн., 2001. С. 273
- ^ Всемирно известные белорусы // БелТА
Літаратура
- Памяць: Гіст.-дакум. хроніка Мінска. У 4 кн. Кн. 1-я. — Мн.: БЕЛТА, 2001. — 576 с.: іл. ISBN 985-6302-33-1.
- Христофор Хилькевич. Эх, вдоль по Юрьевской... // Туризм и отдых, 23 ноября 2006. — С. 18.