Мармоны
Мармоны — неафіцыйная назва Царквы Ісуса Хрыста Сьвятых апошніх дзён.
Гісторыя ўзьнікненьня
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Узьнікненьне Царквы Ісуса Хрыста Святых апошніх дзён звязана з асобай Джозэфа Сьміта (1805, Вэрмонт, ЗША — 1844, Мізуры, ЗША). Паводле ягоных словаў, вясной 1820 году ў адказ на яго малітву яму зьявіліся асабіста Бог Айцец і яго Сын Ісус Хрыстос. Яны сказалі Джозэфу, што з усіх існуючых у той час цэркваў ніводная не зьяўляецца праўдзівай, бо тая Царква, якая была заснаваная самім Хрыстом, паступова адступіла ад ісьціны. Яны таксама сказалі яму, што ў яго ёсьць вельмі важная жыцьцёвая місія, аб дэталях якой, аднак, адразу не было сказана. Праз чатыры гады пасьля гэтага першага відзежу Джозэф Сьміт заявіў пра наступную сустрэчу з Нябесным пасланьнікам — у гэты раз з анёлам, імя якога было Мароній. Гэты пасланьнік расказаў Джозэфу пра старажытны манускрыпт, які быў напісаны старажытнымі прарокамі на Амэрыканскім кантынэньце. Гэты манускрыпт быў схаваны ў зямлі, і місія Джозэфа Сьміта была ў тым, каб перакласьці старажытныя пісаньні на сучасную мову. Яшчэ праз тры гады Джозэф Сьміт атрымаў памянёны манускрыпт, які быў перакладзены на ангельскую мову і выдадзены у 1830 годзе пад назвай «Кніга Мармона». Хутка пасьля гэтага, а менавіта 6 красавіка 1830 году была заснаваная Царква Ісуса Хрыста Сьвятых апошніх дзён. Джозэф Сьміт стаў першым прэзыдэнтам і Прарокам гэтай Царквы, якая, як было заяўлена, зьяўляецца адзінай праўдзівай Царквой на ўсёй Зямлі, бо менавіта Ісус Хрыстос праз свайго Прарока Джозэфа Сьміта аднавіў яе.
Далейшая гісторыя
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Адразу пасьля заснаваньня прыхільнікі і члены Царквы падвяргаліся сур’ёзным рэпрэсіям. З гэтай прычына яны часта зьмянялі месца жыхарства. З 1830 па 1836 год цэнтрам мармонаў стаў горад Кіртланд (Агаё). Пасьля выгнаньня з Кіртланду, пераадольваючы цяжкія перасьледаваньні, члены Царквы мармонаў спрабавалі замацавацца ў штаце Мізуры, але толькі ў 1839 годзе яны здолелі на некаторы час асесьці ў штаце Ілінойс, дзе заснавалі горад Наву. Пасьля пакутніцкай гібелі Джозэфа Сьміта мармоны былі змушаныя пакінуць і гэтае месца, накіраваўшыся на неасвоеныя землі ў Скалістых гарах. Іх вёў пераемнік Джозэфа Сьміта Брыгам Янг. Мармоны вельмі трывала замацаваліся на новым месцы і, нягледзячы на новыя перасьледаваньні, паступова ўмацаваліся як эканамічная і грамадзянская сіла. Новым цэнтрам мармонаў стаўся Солт-Лэйк-Сіці. Зь сярэдзіны 19 стагодзьдзя пачынаецца інтэнсіўная праца мармонскіх місіянэраў за межамі ЗША, вынікам чаго сталася інтэрнацыяналізацыя Царквы мармонаў.
У Беларусі першыя мармонскія місіянэры зьявіліся напачатку 1993 году. На гэты час мармоны маюць дзьве невялікія абшчыны (прыходы) у Менску і адну ў Віцебску.
Рэлігійныя погляды
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Царква Ісуса Хрыста Сьвятых апошніх дзён верыць у тое, што была адноўленая самім Хрыстом праз адкрыцьцё сучасным прарокам. Сьвятыя апошніх дзён вераць у тую ж структуру Царквы, якая была ў часе зямнога служэньня Ісуса Хрыста, а менавіта: у Апосталаў (Царквой Сьвятых апошніх дзён кіруе Прарок і рада Дванаццаці Апосталаў), сямідзясятых, прасьвітараў і г. д. Важнай часткай рэлігіі сьвятых зьяўляецца няспыннае адкрыцьцё ад Бога, якое атрымлівае Прарок і Апосталы. Такім чынам, іх словы і вучэньні зьяўляюцца для Сьвятых такім жа Словам Божым, як і словы старажытных Апосталаў і Прарокаў. Сьвятыя вераць ня толькі ў Біблію, але і ў тое, што Кніга Мармона зьяўляецца Сьвятым Пісаньнем. Апроч Бібліі і Кнігі Мармона ў іх канон уваходзяць таксама кнігі Вучэньне і Запаветы, Каштоўная Пярліна. Важнай часткай вучэньня Царквы Сьвятых апошніх дзён зьяўляецца так званы закон здароўя: Сьвятыя ня п’юць алькаголь, ня паляць, ня п’юць чорнай и зялёнай гарбаты і кавы, аднак могуць піць каву з цыкорыю, а таксама не зялёную і ня чорную гарбату. У апошні час кіраўніцтва Царквы Сьвятых апошніх дзён вельмі шмат выступала супраць парнаграфіі, азартных гульняў.