Прагляд крыніцы для Зьвяз эўрапейскіх футбольных асацыяцыяў

{{Арганізацыя
|назва                     = Зьвяз эўрапейскіх футбольных асацыяцыяў
|арыгінальная назва        = {{мова-en|Union of European Football Associations|скарочана}}
|выява                     = Siège UEFA Nyon (Suisse).JPG
|рамка выявы               = 
|памер выявы               = 
|альтэрнатыўны тэкст выявы = 
|подпіс выявы              = Галаўная сядзіба ў Ніёне (2011 год)
|мапа                      = UEFA.svg
|памер мапы                = 
|альтэрнатыўны тэкст мапы  = 
|подпіс мапы               = Сінім краіны-ўдзельніцы (2019 год)
|мапа 2                    = 
|абрэвіятура               = ЗЭФА
|дэвіз                     = 
|папярэднік                = 
|наступнік                 = 
|дата ўтварэньня           = {{Дата пачатку|15|6|1954|1}}
|дата спыненьня існаваньня = 
|тып                       = 
|юрыдычны статус           = 
|мэта                      = 
|штабкватэра               = кантон [[Во (кантон)|Во]], [[Ніён]], Жэнэўскі праезд, д. 46<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Палітыка прыватнасьці|спасылка=https://www.uefa.com/privacypolicy/index.html|выдавец=Зьвяз эўрапейскіх футбольных асацыяцыяў|мова=en|дата публікацыі=2020|дата доступу=15 траўня 2020}}</ref>
|месцазнаходжаньне         = Швайцарыя
|каардынаты                = 
|дзейнічае ў рэгіёнах      = 
|сяброўства                = 55 краёвых аб'яднаньняў
|афіцыйныя мовы            = 
|генэральны сакратар       = [[Тэадор Тэадарыдыс]]
|пасада кіраўніка          = Старшыня
|імя кіраўніка             = [[Аляксандар Чэферын]]<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Старшыня|спасылка=https://www.uefa.com/insideuefa/about-uefa/president/|выдавец=Зьвяз эўрапейскіх футбольных асацыяцыяў|мова=en|дата публікацыі=2020|дата доступу=15 траўня 2020}}</ref>
|пасада кіраўніка 2        = 
|імя кіраўніка 2           = 
|пасада кіраўніка 3        = 
|імя кіраўніка 3           = 
|пасада кіраўніка 4        = 
|імя кіраўніка 4           = 
|асноўныя асобы            = 
|кіроўны орган             = Выканаўчы камітэт
|матчыная кампанія         = 
|зьвязаныя кампаніі        = 
|бюджэт                    = 
|колькасьць супрацоўнікаў  = 622 (2019 год)<ref name="а"/>
|колькасьць валянтэраў     = 
|сайт                      = [https://www.uefa.com/ uefa.com]
|заўвагі                   = 
|колішняя назва            = 
}}
'''Зьвя́з эўрапе́йскіх футбо́льных асацыя́цыяў''' (анг. UEFA — [[Трансьлітарацыя|трансьліт]]. УЭФА) — [[арганізацыя]], якая кіруе [[футбол]]ам у [[Эўропа|Эўропе]]. Яна аб’ядноўвае нацыянальныя футбольныя асацыяцыі эўрапейскіх краін, а таксама [[Ізраіль|Ізраілю]], [[Казахстан]]у і [[Кіпр]]у. УЭФА займаецца арганізацыяй усіх эўрапейскіх спаборніцтваў [[футбольны клюб|клюбаў]] і зборных, разьмяркоўвае прыбыткі ад рэклямы й трансьляцыяў паміж клюбамі й нацыянальнымі асацыяцыямі, якія ўваходзяць у яе склад.

УЭФА зьяўляецца адной з шасьці кантынэнтальных канфэдэрацыяў, якія ўваходзяць у [[ФІФА]]. Амаль усе наймацнейшыя футбалісты сьвету гуляюць у Эўропе з-за таго, што менавіта ў ёй самыя вялікія [[зарплата|зарплаты]], асабліва ў [[Прэм’ер-Ліга|Ангельшчыне]], [[Сэрыя A|Італіі]], [[Ля Ліга|Гішпаніі]] й [[Бундэсьліга|Нямеччыне]]. Таксама УЭФА прадстаўляюць шматлікія моцныя зборныя сьвету, што прадвызначае вялікае прадстаўніцтва краін гэтай канфэдэрацыі на сусьветных першынствах: так, з 32 камандаў на [[Чэмпіянат сьвету па футболе 2006 году|чэмпіянаце сьвету 2006 году]] УЭФА прадстаўлялі 14.

УЭФА была заснаваная [[15 чэрвеня]] [[1954]] году ў [[Базэль|Базэлі]] ([[Швайцарыя]]) пасьля кансультацыяў, пачатых фэдэрацыямі футболу [[Францыя|Францыі]], [[Італія|Італіі]] й [[Бэльгія|Бэльгіі]]. Першапачаткова ва УЭФА уваходзілі 25 краін, цяпер гэтая лічба дасягнула 55. Штаб-кватэра УЭФА разьмяшчалася ў [[Парыж]]ы да 1959 году, калі яна пераехала ў [[Бэрн]]. З 1995 году яна грунтуецца ў швайцарскім [[Ньён (Швайцарыя)|Ньёне]]. Першым [[генэральны сакратар УЭФА|генэральным сакратаром УЭФА]] быў [[Анры Дэлянэ]], а [[прэзыдэнт УЭФА|прэзыдэнтам]] — [[Эбэ Шварц]].

УЭФА часта меў канфлікты з [[Эўрапейская камісія|Эўракамісіяй]], прадстаўляючы інтарэсы нацыянальных асацыяцыяў. У 1990-х гадах рознагалосьсі тычыліся правоў на тэлетрансьляцыі й асабліва міжнародных трансфэраў ([[справа Босмана]]).

== Мінуўшчына ==
У чэрвені 1954 году Зьвяз эўрапейскіх футбольных асацыяцыяў (ЗЭФА) заснавалі ў [[Парыж]]ы (Францыя). У 1959 годзе ЗЭФА перамясьціўся ў [[Бэрн]] (Швайцарыя), адкуль у 1995 годзе пераехаў у Ніён (кантон [[Во (кантон)|Во]])<ref name="а">{{Навіна|аўтар=|загаловак=Кіраваньне|спасылка=https://www.uefa.com/insideuefa/about-uefa/administration/|выдавец=Зьвяз эўрапейскіх футбольных асацыяцыяў|мова=en|дата публікацыі=2020|дата доступу=15 траўня 2020}}</ref>.

=== Старшыні ===
* [[Эбэ Шварц]] (1954—1962)
* [[Густаў Відэркер]] (1962—1972)
* [[Артэміё Франкі]] (1972—1983)
* [[Жак Жорж]] (1983—1990)
* [[Ленарт Югансан]] (1990—2007)
* [[Мішэль Плятыні]] (2007—2015)
* [[Аляксандар Чэфэрын]] (з 2016 году)

=== Генэральныя сакратары ===
У 1999—2009 гадах пасада звалася «выканаўчы дырэктар».

* [[Анры Дэлянэ]] (1954—1955)
* [[П’ер Дэлянэ]] (1955—1960)
* [[Ганс Бангертэр]] (1960—1989)
* [[Гергард Айгнэр]] (1989—2003)
* [[Лярс-Крыстэр Ольсан]] (2003—2007)
* [[Джаньні Інфантына]] (2007)
* [[Дэйвід Тэйлар]] (2007—2009)
* [[Джаньні Інфантына]] (2009—2016)

== Спаборніцтвы ==

=== Зборныя каманды ===
Галоўнае спаборніцтва [[зборная каманда|зборных]], якое праводзіць УЭФА — [[Чэмпіянат Эўропы па футболе|чэмпіянат Эўропы]], які вядзе сваю гісторыю з 1958 году (першы фінальны турнір прайшоў у [[Чэмпіянат Эўропы па футболе 1960 году|1960]]), і да 1964 году зваўся «Кубак эўрапейскіх нацыяў». Таксама пад эгідай УЭФА праходзяць [[моладзевы чэмпіянат Эўропы па футболе|моладзевы чэмпіянат Эўропы]] й юніёрскія чэмпіянаты для [[Чэмпіянат Эўропы па футболе (юнакі да 19 гадоў)|гульцоў да 19]] і [[Чэмпіянат Эўропы па футболе (юнакі да 17 гадоў)|да 17 гадоў]]. Для жанчын таксама праводзяцца [[чэмпіянат Эўропы па футболе сярод жанчын|чэмпіянат Эўропы]] й [[Чэмпіянат Эўропы па футболе (дзяўчыны да 19 гадоў)|чэмпіянат да 19 гадоў]].

УЭФА таксама арганізуе УЭФА / КАФ «Мэрыдыян» Кубак з [[Канфэдэрацыя афрыканскага футболу|АКР]] для моладзевых камандаў.

Таксама праводзіцца [[чэмпіянат Эўропы па футзале|чэмпіянат Эўропы]] па [[міні-футбол|футзале]].

=== Клюбныя ===
Пад эгідай УЭФА праводзяцца тры клюбныя спаборніцтвы:
* [[Ліга чэмпіёнаў УЭФА|Ліга чэмпіёнаў]]
* [[Ліга Эўропы УЭФА]]
* [[Супэркубак УЭФА|Супэркубак Эўропы]]

== Глядзіце таксама ==
* [[Юбілейныя ўзнагароды УЭФА]]

== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}

== Вонкавыя спасылкі ==
{{Commons}}
* [http://uefa.com/ Сайт УЭФА]

{{Турніры УЭФА}}
{{Эўрапейскія футбольныя зборныя}}
{{ФІФА}}
{{Міжнародны футбол}}

[[Катэгорыя:УЭФА| ]]