Прагляд крыніцы для Жан Кальвін

{{Сьвяты}}
'''Жан Кальві́н''' ці '''Ян Кальвін''' ({{мова-fr|Jean Cauvin}}; 10 ліпеня 1509, [[Нуаён]] — 27 траўня 1564, [[Жэнэва]]) — францускі дзяяч [[Рэфармацыя|Рэфармацыі]] ў [[Швайцарыя|Швайцарыі]], заснавальнік [[кальвінізм]]у — кірунку [[пратэстантызм]]у.

== Біяграфія ==
{{Кальвінізм}}
{{Рэфармацыя}}
Нарадзіўся ў [[Нуаён]]е ў [[Пікардыя|Пікардыі]], [[каталік]]. Вучыўся ў [[Парыж]]ы, [[Арлеан]]е і [[Бурж]]ы. У Парыжы малады Кальвін сутыкнуўся з навучаньнем [[Мартын Лютэр|Мартына Лютэра]]. Выйшаў з [[каталіцтва]], пакінуў Францыю і пасяліўся як выгнаньнік у Базэлі. Тут пачаў фармуляваць сваю ўласную тэалёгію. У [[1536]] годзе скончыў трактат «Institutio christianae religionis» (лац. «Навука хрысьціянскай рэлігіі»), у 1541 зрабіў яго пераклад на францускую мову, які ў будучыні станецца адным з клясычных тэкстаў маладой францускай мовы.

У [[1537]] годзе разам з Д. Фарэлям заклікаў жыхароў [[Жэнэва|Жэнэвы]] прысягнуць на вернасьць пратэстанцкаму вызнаньню веры. Гараджане паставіліся да гэтага адмоўна. Кальвін вымушаны быў выехаць у [[Страсбург]], дзе [[Марцін Буцэр]], мясцовы кіраўнік рэфармацыі, заахвоціў яго да далейшай дзейнасьці. У 1539 годзе Кальвін пачынае публікаваць камэнтары да некаторых кніг [[Біблія|Бібліі]].

У верасьні 1541 году Яна Кальвіна зноў запрашаюць у Жэнэву. Тут, карыстаючыся падтрымкай грамадзкай улады, ён засноўвае свой уласны [[касьцёл]]. Вернікі ў ім самі выбіраюць сваіх пастыраў, рэлігійны культ мае просты характар і скіраваны выключна да Бога.

{{Хрысьціянства}}
Кальвін становіцца фактычным кіраўніком Жэнэвы. Пад яго ўплывам у горадзе былі адменены ўсе сьвяты, забаронена гульня ў карты, танцы, наведваньне тэатру, нашэньне шыкоўных вопратак і іншае. Людзей, што не вялі жыцьцё, адпаведнае дактрыне кальвінізму, і тых, хто яе актыўна асуджаў, выдавалі грамадзкім уладам. Ад [[1541]] да [[1546]] году ў Жэнэве было выдадзена 56 сьмяротных прысудаў і 78 загадаў на выгнаньне. У [[1553]] годзе [[Мішэль Сэрвэт]], актыўны крытык поглядаў Кальвіна, быў арыштаваны ў Жэнэве і жыўцом спалены.

У [[1549]] годзе Кальвін і [[Булінгер]], спадкаемца [[Ульрых Цьвінглі|Ульрыха Цьвінглі]], падпісалі ''Consensus Tigurinus'', які спрычыніўся да зьяднаньня швайцарскіх рэфармаваных Касьцёлаў. У [[1559]] годзе Кальвін засноўвае Жэнэўскую акадэмію, да якой прыбываюць вучыцца студэнты з розных краінаў Эўропы.

У Швайцарыі ў тыя гады заставаліся моцнымі пазіцыі цьвінгліянства, што абмяжоўвала распаўсюджваньне кальвінізму. У іншых краінах (Нідэрланды, Францыя) колькасьць прыхільнікаў Яна Кальвіна пачынае моцна ўзрастаць.

== Погляды ==
На погляды Я. Кальвіна вялікі ўплыў аказала [[лютэранства]]. Паводле Кальвіна ўсе чалавечыя веды пра Бога паходзяць выключна зь Бібліі. Можна пазнаць Бога, толькі калі Ён дасьць сябе пазнаць чалавеку. Прабачэньне заганаў і збаўленьне чалавека магчыма толькі праз пасрэдніцтва Божай ласкі. Яшчэ да нараджэньня чалавеку прызначана, незалежна ад яго будучага жыцьця, трапіць пасьля сьмерці ў Неба або ў Пекла. Кальвін лічыў, што Касьцёл ня можа абмяжоўвацца дзяржаўнай уладай.

== Творы ==
[[File:Institutio christianae religionis.tif|thumb|''Institutio christianae religionis'', 1597]]
«Навука хрысьціянскай рэлігіі» 1536 году — зборны твор, які зьмяшчае перажытае Янам Кальвінам на ўласным досьведзе. У ім выказаў тэорыю прэдыстынацыі (прадвызначэньне Богам чалавечага лёсу). Паводле яго, таямніца прадвызначэньня вынікае з усемагутнасьці Бога. У «Навуцы хрысьціянскай рэлігіі» выказаны грамадзкі характар калівіністычнай пабожнасьці.

== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}

== Літаратура ==
* {{Літаратура/БелЭн|7}}

== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://www.gutenberg.org/author/Calvin,+Jean Жан Кальвін]. Праект Гутэнбэрг.

{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Кальвін, Жан}}
[[Катэгорыя:Францускія кальвіністы]]
[[Катэгорыя:Францускія багасловы]]
[[Катэгорыя:Швайцарскія багасловы]]
[[Катэгорыя:Францускія адвакаты]]
[[Катэгорыя:Дзеячы Рэфармацыі]]
[[Катэгорыя:Нарадзіліся ў Нуаёне]]
[[Катэгорыя:Англіканскія сьвятыя]]
[[Катэгорыя:Выпускнікі Парыскага ўнівэрсытэту]]
[[Катэгорыя:Выпускнікі Арлеанскага ўнівэрсытэту]]
[[Катэгорыя:Памерлі ў Жэнэве]]
[[Катэгорыя:Пахаваныя ў Жэнэве]]