Прагляд крыніцы для Астафей Валовіч

{{Шляхціч
|Імя                 = Астафей Валовіч
|Лацінка             = Astafiej Vałovič
|Поўнае імя          = 
|Арыгінальнае імя    = 
|Партрэт             = Astafiej Vałovič. Астафей Валовіч (XVI) (2).jpg
|Шырыня партрэту     = 
|Подпіс партрэту     = Астафей Валовіч
|Герб                = POL COA Bogoria.svg
|Шырыня гербу        = 
|Подпіс гербу        = Герб [[Багорыя (герб)|Багорыя]]
|Пасады              = 
|Пачатак пэрыяду     = 
|Заканчэньне пэрыяду = 
|Папярэднік          = 
|Наступнік           = 
|Імя пры нараджэньні = 
|Нарадзіўся          = 
|Месца нараджэньня   = 
|Памёр               = 
|Месца сьмерці       = 
|Род                 = [[Валовічы]]
|Бацька              = [[Багдан Валовіч]]
|Маці                = 
|Жонка               = Фядора з [[Сапегі|Сапегаў]]
|Дзеці               = Рэгіна
|Рэлігія             = 
|Рэгаліі             = 
|Колер               = 
|Колер загалоўку     = 
}}
{{Цёзкі}}
'''Астафей Валовіч''' (27 лютага 1520<ref>{{Артыкул|аўтар=|загаловак=Даты, падзеі, людзі|спасылка=|выданьне=[[Зьвязда]]|тып=газэта|год=27 лютага 2014|нумар=[https://zviazda.by/be/number/37-27647 37 (27647)]|старонкі=[https://zviazda.by/sites/default/files/pdf/2014/02/27lut-16.indd_.pdf 8]|issn=1990-763x}}</ref>, [[Гарадзенскі павет]] — 20 лістапада 1587) — дзяржаўны дзяяч [[Вялікае Княства Літоўскае|Вялікага Княства Літоўскага]]. [[Пісар вялікі літоўскі]] (1551—1566), [[Маршалак дворны літоўскі|маршалак гаспадарскі]] (1553—1561) і [[маршалак дворны літоўскі|дворны літоўскі]] (1561—1569), [[падскарбі вялікі літоўскі|падскарбі земскі]] (1561—1566), [[падканцлер вялікі літоўскі]] (1566—1579), [[кашталян троцкі]] (1569—1579), [[канцлер вялікі літоўскі]] і [[кашталян віленскі]] (з 1579).

== Біяграфія ==
[[Файл:Astafiej Vałovič. Астафей Валовіч (XVI).jpg|180px|значак|зьлева|Астафей Валовіч, XVII ст.]]

З шляхецкага роду [[Валовічы|Валовічаў]] гербу [[Багорыя (герб)|Багорыя]], сын [[Багдан Валовіч|Багдана]]. Меў брата [[Рыгор Валовіч (?—1577)|Рыгора]].

[[Файл:Astafiej Vałovič. Астафей Валовіч (1585).jpg|значак|Герб Астафея Валовіча, 1585 г.]]

Атрымаў хатнюю адукацыю, імаверна, навучаўся ў адным зь нямецкіх пратэстанцкіх унівэрсытэтаў. У 1540-я гады служыў сакратаром ваяводы віленскага [[Ян Юр’евіч Глябовіч|Яна Глябовіча]]. [[Урад (Вялікае Княства Літоўскае)|Урад]] маршалка дворнага (1552 год) даў яму права ўвайсьці ў склад [[Рада Вялікага Княства Літоўскага|Паноў-Рады]].

Быў падстаростам [[берасьце]]йскім з 1550 году, дзяржаўцам [[Меднікі|медніцкім]] у 1552—1561 гадох, старостам [[магілёў]]скім у 1554—1556 гадох, [[Езярышча|азярышчанскім]] у 1563 годзе, берасьцейскім у 1565—1587 гадох, [[Кобрынь|кобрынскі]] у 1567—1587 гадох і [[Рэчыца|рэчыцкім]] з 1576 году<ref>[[Анатоль Грыцкевіч|Грыцкевіч А.]] Валовіч Астафій Багданавіч // {{Літаратура/ЭВКЛ|1к}} С. 382.</ref>.

[[Файл:Astafiej Vałovič. Астафей Валовіч (1874).jpg|значак|Подпіс Астафея Валовіча]]

Колькі разоў езьдзіў паслом у [[Масква|Маскву]], у тым ліку ў 1553 годзе дзеля складаньня мірнай [[Дамова|умовы]], калі адмовіўся назваць [[Іван IV|Івана Тырана]] «царом усяе Русі». Замірэньне падпісалі 12 верасьня 1553 году, ва ўзнагароду атрымаў ад [[Жыгімонт Аўгуст|Жыгімонта Аўгуста]] [[Магілёўскае староства]].

Браў удзел у [[Інфлянцкая вайна|Інфлянцкай вайне]]. Камандаваў харугвай пры вызваленьні [[Полацак|Полацку]] (1579 год), у 1580 годзе з уласным аддзелам вызваліў [[Усьвяты]].

Адзін з арганізатараў падрыхтоўкі [[Статут ВКЛ 1566 году|Статуту ВКЛ 1566 году]]. Спрыяў улучэньню ў яго прагрэсіўных нормаў. Зь яго ініцыятывы ў Статуце зьявіўся артыкул, паводле якога «загранічнікам» забаранялася набываць землі і займаць [[урад (Вялікае Княства Літоўскае)|урады]] ў Вялікім Княстве Літоўскім.

Браў актыўны ўдзел у [[Устава на валокі|аграрных рэформах 1550—1560-х гадоў]]<ref>[[Іван Саверчанка|Саверчанка І.]] Хто такі Астафей Валовіч? // {{Літаратура/100 пытаньняў і адказаў з гісторыі Беларусі|к}} С. 35.</ref>, за гэтую службу атрымаў ад [[Бона Сфорца|Боны Сфорцы]] [[Усьвяты|Ўсьвяцкае]] і [[Езярышча|Азярышчанскае]] староствы.

Адзін зь лідэраў апазыцыі пры складаньні [[Люблінская унія|Люблінскай уніі]]. Разам зь ваяводам віленскім і канцлерам [[Мікалай Радзівіл «Руды»|Мікалаем Радзівілам «Рудым»]], старостам жамойцкім [[Ян Хадкевіч|Янам Хадкевічам]], падскарбіем [[Мікалай Ян Нарушэвіч|Мікалаем Нарушэвічам]], прапанаваў г.зв. «Праект уніі» з 15 артыкулаў, які гарантаваў Вялікаму Княству Літоўскаму адносную незалежнасьць, аднак праект адхілілі. Разам зь іншымі магнатамі — супраціўнікамі аб’яднаньня Вялікага Княства з Каронаю пакінуў Люблінскі сойм, паслаў на [[Падляшша]] і [[Валынь]] адозвы з заклікам змагацца супраць уніі. За гэта яго пазбавілі каралеўшчынаў на Падляшшы. Аднак пазьней, па прыняцьці уніі, падпісаў яе, у выніку чаго вярнуў канфіскаванае.

Разам зь [[Ян Геранім Хадкевіч|Янам Геранімам Хадкевічам]] быў супраціўнікам абраньня вялікім князем [[Стэфан Баторы|Стэфана Баторыя]], падтрымліваў [[Эрнэст Габсбург|Эрнэста Габсбурга]], але па абраньні Стэфана Баторыя перайшоў на ягоны бок. У 1587 годзе пратэставаў супраць абраньня [[Жыгімонт Ваза|Жыгімонта Вазы]] без удзелу прадстаўнікоў ад ВКЛ.

Паводле веры спачатку быў [[праваслаўе|праваслаўным]], але перайшоў у [[кальвінізм]], у канцы жыцьця прыхільна ставіўся да [[антытрынітарызм]]у. Падтрымліваў [[Васіль Цяпінскі|Васіля Цяпінскага]], [[Якуб з Калінаўкі|Якуба з Калінаўкі]], [[Сымон Будны|Сымона Буднага]]. Апошні прысьвяціў яму кнігу «Апраўданьне грэшнага чалавека перад Богам» ([[Нясьвіж]], 1562 год)<ref>[[Анатоль Грыцкевіч|Грыцкевіч А.]] Валовіч Астафій Багданавіч // {{Літаратура/ЭВКЛ|1к}} С. 383.</ref>.

На сродкі Астафея Валовіча ў 1559 годзе выйшаў пераклад твору [[Швайцарыя|швайцарскага]] тэоляга-кальвініста Генрыха Булінгера «Пра праўдзівае прыняцьце цела і крыві Ісуса Хрыста».

У тэстамэнце наказаў вызваліць усіх сваіх нявольных і залежных людзей і перадаць іх пад дзяржаўную юрысдыкцыю<ref>[[Анатоль Грыцкевіч|Грыцкевіч А.]] Валовіч Астафі Багданавіч // {{Літаратура/ЭГБ|2к}} С. 209.</ref>.

У шлюбе зь Фядорай Сапяжанкай меў дачку Рэгіну.

== Крыніцы ==
{{Крыніцы|2}}

== Літаратура ==
* {{Літаратура/100 пытаньняў і адказаў з гісторыі Беларусі}}
* {{Літаратура/ЭВКЛ|1}}
* Мяснікоў А. [http://zvyazda.minsk.by/second.html?r=28&p=15&archiv=27122000 Гуманіст, мецэнат, асветнік]{{Недаступная спасылка|date=September 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} // [[Звязда]]. № 264 (24115), 27 сьнежня 2000 г.
* [[Іван Саверчанка|Саверчанка І.]] Астафей Валовіч: (Гіст.-біяг. нарыс). — {{Менск (Мн.)}}: «Голас Радзімы», 1992.
* {{Літаратура/ЭГБ|2}}

{{Канцлеры вялікія літоўскія}}
{{Падканцлеры вялікія літоўскія}}
{{Падскарбіі вялікія літоўскія}}
{{Маршалкі надворныя літоўскія}}

{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Валовіч, Астафей}}
[[Катэгорыя:Валовічы|Астафей]]
[[Катэгорыя:Пісары вялікія літоўскія]]
[[Катэгорыя:Маршалкі гаспадарскія]]
[[Катэгорыя:Кашталяны троцкія]]
[[Катэгорыя:Кашталяны віленскія]]
[[Катэгорыя:Памерлі 20 лістапада]]
[[Катэгорыя:Памерлі ў 1587 годзе]]