Алькіны
Алькіны[1][2] (таксама — ацэтыленавыя вуглевадароды) — вуглевадароды, якія ўтрымліваюць трайную сувязь паміж атамамі вугляроду, стварая гамалягічны шэраг з агульнаю формулаю CnH2n-2. Вуглец пры трайной сувязі знаходзіцца ў стане sp-гібрыдызацыі. Алькіны маюць валентны вугал 180° і даўжыню між С—С сувязямі 0,120 нм. Па правілах намэнклятуры IUPAC назвы алькінаў утвараюцца пры дапамозе суфіксаў «-ін» ці «-ын» замест альканавых суфіксаў «-ан».
Гамалягічны шэраг алькінаў
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Першым прадстаўніком алькінаў ёсьць этын (ацэтылен)
| Этын (ацэтылен) | C2H2 |
| Прапін | C3H4 |
| Бутын | C4H6 |
| Пэнтын | C5H8 |
| Гексын | C6H10 |
| Гептын | C7H12 |
| Актын | C8H14 |
| Нанін | C9H16 |
| Дэкін | C10H18 |
Фізычныя ўласьцівасці
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Па фізычных ўласьцівасьцях алькіны падобны да алькенаў, бо таксама зьяўляюцца ненасычанымі вуглевадародамі. Алькіны, якія маюць ад аднаго да чатырох атамаў вугляроду — газы бяз колеру ды паху, і маюць больш высокія тэмпэратуры кіпеньня ніж іхныя аналягі алькенаў. Так жа, як і алькены кепска рашчыняюцца ў вадзе, але добра ў арганічных рашчынах.