Перайсьці да зьместу

Абмеркаваньне:Вячаслаў Чарнавол

Змест старонкі недаступны на іншых мовах.
Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі

Бліжэй да арыгінальнага было б В'ячаслаў, а не Вячаслаў--Czalex 18:39, 29 сакавіка 2008 (UTC)

Падтрымліваю! --Васіль Бабіч 19:02, 29 сакавіка 2008 (UTC)
А чаму б ужо адразу не В'ячеслав Чорновіл? Яшчэ ж бліжэй да арыгіналу :-)... Ці не прасьцей дадаць у артыкул імя на украінскай мове? --EugeneZelenko 14:47, 30 сакавіка 2008 (UTC)

Жадаў спытаць, ці правільна я зрабіў пераклад: Українська Гельсінська Спілка — Украінская Хэльсынская Суполка? Наперад удзячны!--Васіль Бабіч 19:02, 29 сакавіка 2008 (UTC)

Украінская Хельсынская Суполка --Ліцьвін 21:21, 29 сакавіка 2008 (UTC)

Пераклад прозьвішча

[рэдагаваць крыніцу]

Гэта абмылка захоўваць "і" в апошнем складе. В арыгінале "і" захоўваецца толькі ў назоўным склоне ("і" в прозьвішче "Чорновіл" винікае з "о" в закрытым складе). Па беларуску ма быць Чарнавол (паводле этымалогіі). Перепрашаю за сваю беларуску Serhii Riabovil 17:26, 22 сьнежня 2009 (UTC)

Прозьвішчы, наколькі мне вядома, не перакладаюцца. Мяркую, вы б не перакладалі Michael Green як Міхаіл Зялёны. :) Таму тут, імга, на этымалёгію глядзець ня варта. Wizardist г 17:56, 22 сьнежня 2009 (UTC)
(Прошу прощения, что по-русски) И украинское "віл", и белорусское/русское "вол" произошли от "волъ", поэтому написать "о" вместо "і" в последнем слоге, это не большее искажение, чем написать "а" вместо "о" в первом и втором слогах. В любом случае "Чарнавіл" - это уже искажение оригинала. А сохранив в белорусском написании "і" мы создаём неестественные формы косвенных падежей ("Чарнавіла", "Чарнавілу" и т.д.) Более подробно мои мысли смотрите здесь: ru:Обсуждение:Черновол, Вячеслав Максимович Serhii Riabovil 18:28, 22 сьнежня 2009 (UTC)
а/о - гэта артаграфія і тычыцца фанэтычных асаблівасьцяў беларускае мовы. А і/о, у дадзеным выпадку, гэта ўжо словаўтварэньне - марфалёгія. Wizardist г 18:35, 22 сьнежня 2009 (UTC)
Дзякуй за меркаваньне, але тут справа ў тым, што прозьвішча сапраўды не перакладаецца, яно можа толькі адаптавацца пад беларускую фанэтыку, але вымаўленьне «чарнавіл» у беларускай мове дапушчальнае. Апроч гэтага, варыянт «Чарнавіл» [1] сустракаецца ў беларускай мове нашмат часьцей за «Чарнавол» [2]. Магчыма, мы яшчэ вернемся да гэтага пытаньня ў будучыні, таму што пакуль нормаў перадачы ўкраніскіх прозьвішчаў у беларускай мове, на жаль, не існуе, і ў нас былі дыскусіі адносна іншых украінскіх прозьвішаў. —zedlik 21:30, 22 сьнежня 2009 (UTC)
Дело в том, что в украинских словах "віл", "кіт", "ніс" гласный "і" является производным от "о", который присутствует во всех косвенных падежах ("віл" - "вола" - "волу"). И выходит так, что при сохранении "і" в белорусском или "и" в русcком, искажаются все формы косвенных падежей (бел. "Чарнавіла"/ рус. "Чорновила", тогда как в украинском - "Чорновола"). Более наглядным может быть пример с фамилией "Кіт". Если её перевести на русский как "Кит", то апелятивом вместо "кота" (домашнего животного) станет "кит" (животное морское). Уход от апелятива будут стимулировать производные формы "Кита", "Киту" (формы "Кота", "Коту" образовать по формальным правилам русского языка от "Кит" нельзя). Ещё раз повторюсь, что "і" в подобных словах в украинском языке есть модификация "о" в закрытом слоге (т.е. именительный падеж единственного числа "віл" нельзя считать оснвной формой, как это ни парадоксально). Корнем можно было бы считать условное "волъ", где "ъ" показывает открытость слога, либо же брать корень от формы множественного числа ("воли"). По моему глубокому убеждению, при переводе украинских фамилий с чередованием "о/і" (мн. "Чорноволи" - одн. "Чорновіл"), "е/і" (мн. "Кулеші" - одн. "Куліш") на белорусский или русский язык, необходимо сохранять основной (этимологический) гласный, т.к. только так можно избежать проблем со склонением.Serhii Riabovil 08:19, 23 сьнежня 2009 (UTC)
Хочу пояснить, почему считаю этот вопрос важным. Дело в том, что доля русскоязычных СМИ на Украине гораздо выше, нежели украиноязычных. И когда в русскоязычных СМИ говорят/пишут "Чорновила", "Чорновилу" это часто переносится в украинский язык, в результате чего там появляются недопустимые формы "Чорновіла", "Чорновілу". Выходит - хотели сделать лучше (сохранили украинское звучание фамилии), а сделали хуже - негативно влияем на кодификацию и без того слабеющего украинского языка. Конечно же, влияние белорусского языка на украинский сейчас минимально, но и здесь важно не повторить бездумного калькирования. Serhii Riabovil 09:44, 23 сьнежня 2009 (UTC)
Ну, «як пайшла такая п’янка»... Прывядзіце аўтарытэтныя крыніцы не ўкраінскага паходжаньня і не на ўкраінскай мове. Wizardist г 13:54, 23 сьнежня 2009 (UTC)
Вашая мова — вельмі, на мой погляд, прыгожая (што б там не казалі тыя, хто толькі бачыў тэксты, яле ня чуў сьпеваў, размоваў). І пакуль вы яе падтрымліваеце, і мільёны іншых — яна ніколі ня будзе «слабеючай». Wizardist г 13:56, 23 сьнежня 2009 (UTC)
  • Усё ж мяркую, што за адсутнасьцю аўтарытэтных крыніцаў на беларускай мове, дзе б прысутнічалі правілы трансьлітарацыі падобных выпадкаў, варта пакінуць існы варыянт. Увогуле, ёсьць пэўнае падабенства з сытуацыяй зь летувіскімі прозьвішчамі — чытаў, што канчаткі -ус, -юс, -ас дадаюцца да іх толькі ў назоўным склоне, аднак расейская, беларуская і ўкраінская мовы скланяюць тыя прозьвішчы згодна з уласнымі правіламі менавіта ад зыходнай назоўнай асновы. Тое ж самае і тут. --Казімер Ляхновіч 14:47, 24 сьнежня 2009 (UTC)
Так, наконт летувіскіх прозьвішчаў згодны, я з бацькам размаўляў на гэтую тэму... Але я сваё прозьвішча ўсё ж скланяю па беларускіх/расейкіх правілах... :( Wizardist г 15:01, 24 сьнежня 2009 (UTC)
У адваротным выпадку недасьведчаны чалавек проста заблытаецца... Хаця, вядома, улічваюцчы геаграфічную ды гістарычную блізкасьць Летувы можна было б вызначыць такія прозьвішчы як выключэньні (у беларускай мове) і выкладаць іх скланеньне ў школе. --Казімер Ляхновіч 19:08, 24 сьнежня 2009 (UTC)
Хорошо, рассмотрим такой пример: Арлоў. Если посмотреть на эту фамилию глазами русскоязычного (украиноязычного) человека, имеющего смутное представление о белорусском языке, он переведёт его как Арлоу. Фамилия тут же перестанет склоняться. Примерно то же самое происходит и с фамилией Чорновіл. Передавая её как Чарнавіл, мы поступаем примерно так же, как и в случае с "Арлоу" (который из белоруса превратился в какого-то француза) Сяргей Рабавол 21:37, 7 студзеня 2010 (UTC)