Прагляд крыніцы для Расейска-грузінская вайна (2008)

{{Бітва 
|Назва           = Расейска-грузінская вайна 2008 году
|Вайна           =  
|Выява           = Situtation in Georgia (country).svg
|Подпіс да выявы = Мапа Грузіі
|Дата            = 7 жніўня 2008<ref>[http://www.svaboda.org/content/article/1794524.html 7 жніўня — гадавіна грузінска-расейскай вайны] // [[Радыё Свабода]], 07 жніўня 2009 г.</ref> — 16 жніўня 2008 г.<ref name="lentam">[http://lenta.ru/news/2008/08/16/sign/ Мядзьведзеў падпісаў перамір’е з Грузіяй] // Lenta.ru, 16 жніўня 2008 г.{{ref-ru}}</ref>
|Месца           = [[Паўднёвая Асэтыя]], [[Абхазія]], [[Чорнае мора]] ([[Грузія]])
|Вынік           = 
|Войска1         = {{Сьцяг Грузіі}} [[Грузія]]
|Войска2         = {{RUS}}<br />[[Файл:Flag of South Ossetia.svg|25пкс|border]][[Паўднёвая Асэтыя]]<br />{{Сьцяг Абхазіі}}[[Абхазія]]
|Камандуючы1     = {{Сьцяг Грузіі}} [[Міхаіл Саакашвілі]]
|Камандуючы2     = {{Сьцяг Расеі}} [[Дзьмітры Мядзьведзеў]]<br /> [[Файл:Flag of South Ossetia.svg|25пкс]] [[Эдуард Какойты]]<br />{{Сьцяг Абхазіі}} [[Сяргей Багапш]]
|Колькасьць1     = 
|Колькасьць2     = 
|Страты1         = {{Сьцяг Грузіі}} Грузія:<br />
* <small>Паводле зьвестак Грузіі: 412 загінулых (у тым ліку 170 вайскоўцаў і супрацоўнікаў МУС, 228 мірных жыхароў) 1747 параненых і 24 зьніклых бязь вестак<ref name="lentaloss"/>. Паводле зьвестак Расеі, маштабы стратаў каля 3000 чалавек сярод войска і супрацоўнікаў сілавых структураў<ref>[http://www.lenta.ru/news/2008/09/15/victims/ Российская разведка обвиняет Грузию в сокрытии масштаба потерь] — [[Lenta.ru]], 15 верасьня 2008 г.{{ref-ru}}</ref>.</small>
| Страты2         = [[Файл:Flag of South Ossetia.svg|25пкс|border]] Паўднёвая Асэтыя:
* <small>Паводле розных ацэнак, ад 365<ref name=osetinfo>[http://osetinfo.ru/spisok ''Список погибших граждан Южной Осетии'' на сайте «Общественной Комиссии по расследованию военных преступлений в Южной Осетии и помощи пострадавшему гражданскому населению», Osetinfo.ru, 28.10.2008.]{{ref-ru}}</ref> да 1692<ref>[https://web.archive.org/web/20081212012603/http://news.ntv.ru/139093/ Грузия не может успокоиться]{{ref-ru}}</ref> загінулых.</small>
{{Сьцяг Расеі}} Расея:
* <small>Паводле афіцыйных зьвестак — 67 загінулых і 283 параненыя. Паводле іншых зьвестак, ад 71 забітага і 340 параненых вайскоўцаў<ref name="lentaloss">[http://lenta.ru/news/2009/08/07/losses/ СКП уточнил российские потери во время войны в Южной Осетии], «[[Lenta.ru]]», 07.08.2009, 09:44:41{{ref-ru}}</ref><ref name="vedomosti340">[http://www.vedomosti.ru/newsline/index.shtml?2008/09/03/647106 На 3 сентября в результате агрессии Грузии погиб 71 российский миротворец, 340 ранены] — Ведомости, 3 верасьня 2008 г.{{ref-ru}}</ref> да 400 забітых па вэрсіі Грузіі<ref name="saak_itogi_komm">[http://www.kommersant.ru/doc.aspx?DocsID=1010801 Грузия внушает себе победу над Россией// Михаил Саакашвили подвел итоги войны] — Газета «Коммерсантъ» № 142 (3959), 13 жніўня 2008 г.{{ref-ru}}</ref></small>.
{{Сьцяг Абхазіі}} Абхазія:
* <small>1 загінулы і 2 параненых<ref>[http://www.kavkaz-uzel.ru/newstext/news/id/1227695.html Минобороны Абхазии рассказало об уникальности военной операции в Кодорском ущелье]{{ref-ru}}</ref></small>
}}
'''Расейска-грузінская вайна 2008 году'''{{Заўвага|Вайна вядома пад рознымі іншымі назвамі, у тым ліку '''пяцідзённая вайна''', '''жнівеньская вайна''' й '''расейскае ўварваньне ў Грузію'''.}} ({{Мова-ka|რუსეთ-საქართველოს ომი|ruset-sakartvelos omi}}) — узброены канфлікт паміж [[Грузія]]й, з аднаго боку, і [[Расея]]й, непрызнанымі [[Паўднёвая Асэтыя|Паўднёвай Асэтыяй]] і [[Абхазія]]й зь іншага. Пачаўся 7 жніўня 2008 году. 16 жніўня 2008 году прэзыдэнт Расеі [[Дзьмітры Мядзьведзеў]] падпісаў перамір’е з Грузіяй<ref name="lentam" />.

== Пачатак канфлікту ==
3 ліпеня паўднёваасэтынскія паўстанцы спрабуюць забіць Дзімітрыя Санакоева, кіраўніка [[Часовая адміністрацыя Паўднёвай Асэтыі|Часовай адміністрацыі Паўднёвай Асэтыі]]. Бомба з дыстанцыйным кіраваньнем выбухнула ў той момант, калі картэж Санакоева праяжджаў паблізу. У выніку выбуху пацярпелі тры паліцыянты, што суправаджалі Санакоева.

29 ліпеня паўстанцкая міліцыя пачынае абстрэльваць вёскі з этнічна зьмяшаным насельніцтвам, якія кантралююцца Грузіяй, у тым ліку тыя, дзе знаходзяцца блёк-пасты грузінскіх міратворцаў. Падчас абстрэлаў выкарыстоўваліся гарматы буйнога калібру (звыш 82 мм), ужываньне якіх забаронена існымі дамоўленасьцямі. Гэты факт афіцыйна прызнаны кіраўніком міратворчых войскаў, расейскім генэралам Маратам Кулахметавым 4 жніўня. Генэрал Кулахметаў 4 жніўня адмыслова згадвае абстрэл вёсак, што знаходзяцца пад грузінскім кантролем, які вёўся 1 ды 2 жніўня з выкарыстоўваньнем артылерыі буйнога калібру. Абстрэлы працягваліся да 7 жніўня — да ўварваньня сухапутных расейскіх войскаў у Грузію.

1 жніўня на поўнач ад [[Цхінвалі]], па дарозе Эрэдвы-Хейці быў падарваны грузавік-пікап, у якім ехалі шэсьць афіцэраў грузінскай паліцыі, у выніку якога былі цяжка параненыя ўсе 6 паліцыянтаў. Выбух быў ажыцьцёўлены дзьвюмя выбуховымі прыладамі, забясьпечанымі дыстанцыйным кіраваньнем. У ноч на 2 жніўня ад абстрэлу пацярпелі чацьвёра грузінаў. У выніку вымушанага агню войскамі Грузіі ў адказ былі забітыя шэсьць і параненыя 15 жыхароў Цхінвалі.

3 жніўня расейскія СМІ распаўсюдзілі інфармацыю пра буйнамаштабную мабілізацыю добраахвотнікаў на Паўночным Каўказе, а таксама надрукавалі абяцаньні казакоў разгарнуць войскі з наймітаў у Грузіі. 4 жніўня паўстанцкі ўрад Паўднёвай Асэтыі распачаў эвакуацыю цывільнага насельніцтва з Цхінвалі й тых вёсак, што знаходіліся пад іхным кантролем. 5 ды 7 жніўня па патрабаваньні прэзыдэнта Грузіі [[Міхаіл Саакашвілі|Міхаіла Саакашвілі]] спэцыяльны пасланьнік Тэмур Якабашвілі двойчы спрабаваў правесьці перамовы з паўстанцамі, але яго запыты былі адхіленыя.

== Уварваньне Расеі ў Грузію ==
Без узгадненьня зь міжнароднай супольнасьцю расейскія войскі ў ноч на 6 жніўня ўступілі на тэрыторыю Грузіі праз Роцкі тунэль і заявілі, што з гэтага часу расейскія памежныя войскі кантралююць і другі канец тунэлю. На наступны дзень, 7 жніўня спэцыяльны пасланьнік ад [[Міністэрства замежных справаў Расеі]] ня здолеў правесьці напярэдадні ўзгодненыя перамовы па спыненьні агню, спаслаўшыся на адмову з боку паўстанцаў, у той жа час працягваўся абстрэл грузінскіх вёсак. Генэрал Кулахметаў пад час сустрэчы ў Цхінвалі зь міністрам ураду [[Тымур Якабашвілі|Тымурам Якабашвілі]] паведамляў аб тым, што ён ня мог уступіць у кантакт з паўстанцамі, і што расейскія міратворцы не маглі спыніць іхныя напады.

[[Файл:A Russian missile lies largely intact in a home in Gori.jpg|значак|Расейская ракета ў адной з кватэр гораду Горы]]
9 жніўня расейская авіяцыя пачала бамбардзіроўкі гораду [[Горы (Грузія)|Горы]]. У выніку 60 мірных жыхароў загінулі<ref>[http://news.bbc.co.uk/hi/russian/international/newsid_7550000/7550761.stm «Вооруженный конфликт в Южной Осетии: суббота»]{{Ref-ru}} // [[BBC]]</ref>. 12 жніўня бамбардзіроўкі паўтарыліся. У Горы ўвайшлі расейскія войскі. 22 жніўня, пасьля зьнічтажэньня грузінскіх вайсковых аб’ектаў і тэхнікі, расейцы пакінулі горад<ref>[https://web.archive.org/web/20080827212825/http://www.civil.ge/eng/article.php?id=19270 Civil Georgia: «Police Back in Gori»] // civil.ge, 23 August 2008 {{ref-en}}</ref>.

== Рэакцыя міжнароднай супольнасьці ==
[[Украіна]] асудзіла эскаляцыю канфлікту і заклікала [[Расея|Расею]] тэрмінова вывесьці сваё войска з [[Грузія|Грузіі]]. Таксама ўкраінскае кіраўніцтва папярэдзіла расейскія ўлады аб непажаданасьці для Ўкраіны выкарыстаньня Чарнаморскага флёту [[Расея|Расеі]] (які тымчасова базуецца ва ўкраінскім месьце [[Севастопаль|Севастопалі]]), у гэтай вайне.<ref>[http://ua.korrespondent.net/ukraine/549426 Огризко перебуває в Тбілісі] {{Ref-uk}}</ref> Пазьней, пасьля ігнараваньня [[Расея]]й гэтага патрабаваньня, [[Украіна]] забараніла караблям Чарнаморскага флёту [[Расея|Расеі]] вярнуцца да [[Севастопаль|Севастопалю]]<ref>[https://web.archive.org/web/20080922132648/http://novynar.com.ua/world/34306 Україна погрожує заблокувати повернення російських кораблів до Севастополя] {{Ref-uk}}</ref>. Таксама з Украіны ў Грузію для зьбіцьця расейскіх вайсковых самалётаў пастаўляліся [[Зэнітна-ракетны комплекс|зэнітна-ракетныя комплексы]] {{Артыкул у іншым разьдзеле|Бук (ЗРК)|«Бук-М1»|en|Buk missile system}}, што абслугоўваліся падчас вайны ўкраінскімі адмыслоўцамі з гораду [[Балаклея]] ([[Харкаўская вобласьць]])<ref>{{Артыкул|аўтар=|загаловак=Генпракуратура Ўкраіны пацьвердзіла, што краіна дапамагала Грузіі падчас жнівеньскага канфлікту|спасылка=http://www.zviazda.by/ru/archive/article.php?id=43515|выданьне=[[Зьвязда]]|тып=[[Газэта]]|год=17 верасьня 2009|нумар=[http://www.zviazda.by/ru/archive/index.php?idate=2009-09-19 177 (26535)]|старонкі=[http://www.zviazda.by/a2ttachments/43504/19ver-1.pdf 1]|issn=1990-763x}}</ref>.

== Заўвагі ==
{{Заўвагі}}

== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}

== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://web.archive.org/web/20100429064318/http://www.buntby.com/by/georgia/2008/aug/14/georgia_foto/ Фатаздымкі з Грузіі] // Сайт моладзевага руху «Бунт». 14 жніўня 2008
* {{Спасылка|аўтар = |прозьвішча = | імя = | аўтарlink = | суаўтары = | дата публікацыі = 17 ліпеня 2011| url = http://svislac.belarda.org/index.php?mod=news&id=1092| загаловак = Грузінска-руская вайна. Погляд праз 4 гады. + дакументалістыка| фармат = | назва праекту = | выдавец = Рэгіянальны партал «Сьвіслач»| дата = 17 ліпеня 2011 | мова = | камэнтар = }}

[[Катэгорыя:Расейска-грузінская вайна (2008)| ]]
[[Катэгорыя:Гісторыя Грузіі]]
[[Катэгорыя:Войны Расеі]]
[[Катэгорыя:Расейскі дзяржаўны тэрарызм]]
[[Катэгорыя:Паўднёвая Асэтыя]]
[[Катэгорыя:Падзеі 2008 году]]