Папірус 52

Папірус ${\mathfrak {P}}$ ⁵²
	Папірус 52 у бібліятэцы Манчэстэрскага ўнівэрсытэту (Ангельшчына)
Катэгорыя	I
мова напісаньня	грэцкая
час напісаньня	125—175
месца выяўленьня	Эгіпет
зьмест	Ян 18:31—33, 37—38
матэрыялы	папірус
памеры	8,9 × 6 см
заўвагі	C. H. Roberts, «An Unpublished Fragment of the Fourth Gospel in the John Rylands Library» (Manchester University Press, 1935)
знаходзіцца	Бібліятэка Манчэстэрскага ўнівэрсытэту

Папірус P52 Райлэндсавай бібліятэкі, вядомы таксама як Фрагмэнт сьвятога Яна і Грэцкі папірус Райлэндса 457 — кавалак папіруснага кодэксу найбольшымі памерамі 8,9 × 6 см, які захоўваецца з папірусамі Райлэндса ў бібліятэцы Манчэстэрскага ўнівэрсытэту (Вялікабрытанія). На першай старонцы знаходзяцца сем радкоў Дабравесьця паводле Яна 18:31—33 па-грэцку, на адваротным баку — радкі 37—38 вершаў^[2]^[3].

Райлэндс ${\mathfrak {P}}$ ⁵² — найранейшая захаваная копія кананічнага новазапаветнага тэксту, аднак пакуль дакладна не датаваная і адносіцца да прамежку 125—175 рокаў^[1]. Фрагмэнт разам зь некаторымі іншымі папірусамі набыў на эгіпецкім рынку ў 1920 року Бэрнард Грэнфэл.

Грэцкі тэкст

Папірус запісаны з абодвух бакоў, таму лічыцца кодэксам, а ня скруткам; на захаваным кавалку бачныя верхнія і ўнутраныя межы старонкі. Захаваныя ўрыўкі з грэцкага тэксту пададзеныя ніжэй тоўстым шрыфтам.

Дабравесьце паводле Яна 18:31—33 (правая бачына)

	ΟΙ ΙΟΥΔΑΙΟΙ ΗΜΕΙΝ ΟΥΚ ΕΞΕΣΤΙΝ ΑΠΟΚΤΕΙΝΑΙ ΟΥΔΕΝΑ ΙΝΑ Ο ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΙΗΣΟΥ ΠΛΗΡΩΘΗ ΟΝ ΕΙ- ΠΕΝ ΣΗΜΑΙΝΩΝ ΠΟΙΩ ΘΑΝΑΤΩ ΗΜΕΛΛΕΝ ΑΠΟ- ΘΝΗΣΚΕΙΝ ΙΣΗΛΘΕΝ ΟΥΝ ΠΑΛΙΝ ΕΙΣ ΤΟ ΠΡΑΙΤΩ- ΡΙΟΝ Ο ΠΙΛΑΤΟΣ ΚΑΙ ΕΦΩΝΗΣΕΝ ΤΟΝ ΙΗΣΟΥΝ ΚΑΙ ΕΙΠΕΝ ΑΥΤΩ ΣΥ ΕΙ O ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΤΩΝ ΙΟΥ- ΔΑΙΩN (радкі з 18:34—36 адсутнічаюць)

	… [сказалі яму] Юдэі: Нам ня можна забіваць нікога», каб слова Ісуса споўнілася , якое Ён ска- заў, даючы знак, якою сьмерцю мае памерці. Увайшоў зноў у прэто- рыю Пілат, і паклікаў Ісуса, і сказаў Яму: «Ты — Валадар Юдэйскі?»

Дабравесьце паводле Яна 18:37—38 (левая бачына)

	ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΕΙΜΙ ΕΓΩ ΕΙΣ TOΥΤΟ ΓΕΓΕΝΝΗΜΑΙ ΚΑΙ (ΕΙΣ ΤΟΥΤΟ) ΕΛΗΛΥΘΑ ΕΙΣ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟΝ ΙΝΑ ΜΑΡΤΥ- ΡΗΣΩ ΤΗ ΑΛΗΘΕΙΑ ΠΑΣ Ο ΩΝ ΕΚ ΤΗΣ ΑΛΗΘΕI- ΑΣ ΑΚΟΥΕΙ ΜΟΥ ΤΗΣ ΦΩΝΗΣ ΛΕΓΕΙ ΑΥΤΩ Ο ΠΙΛΑΤΟΣ ΤΙ ΕΣΤΙΝ ΑΛΗΘΕΙΑ ΚΑΙ ΤΟΥΤΟ ΕΙΠΩΝ ΠΑΛΙΝ ΕΞΗΛΘΕΝ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΙΟΥ- ΔΑΙΟΥΣ ΚΑΙ ΛΕΓΕΙ ΑΥΤΟΙΣ ΕΓΩ ΟΥΔΕΜΙΑΝ ΕΥΡΙΣΚΩ ΕΝ ΑΥΤΩ ΑΙΤΙΑΝ

	… Я Валадар. На тое Я нарадзіўся і на тое прыйшоў у сьвет, каб сьвед- чыць пра праўду. Усякі, хто з праўды, слухае голас Мой.» Кажа Яму Пілат: «Што ёсьць праўда?» І, гэта сказаўшы, ізноў выйшаў да Юдэяў і кажа ім: «Я ня бачу аніякае віны ў Ім.»

Агулам у кодэксе налічваецца 114 разборлівых літараў, якія прадстаўляюць 18 з 24 літараў грэцкага альфабэту^[4]; бэта, дзэта, ксі, фі, хі і псі адсутнічаюць. Літара «альфа» напісаная двума рознымі спосабамі^[5], як і «іпсылён»^[4].

Датаваньне

Значнасьць ${\mathfrak {P}}$ ⁵² заключаецца і ў ягоным раньнім датаваньні, і ў выяўленьні на даволі вялікай адлегласьці ад месца напісаньня, якім лічыцца Этэс.

Тэкстуальная і гістарычная значнасьць

Знаходкі раньніх хрысьціянскіх папірусаў у Эгіпце зьяўляюцца найранейшымі бясспрэчнымі фізычнымі доказамі прысутнасьці ў ім хрысьціянства і Дабравесьцяў^[6]. Акрамя іншых новазапаветных фрагмэнтаў таго пэрыяду: ${\mathfrak {P}}$ ⁹⁰, ${\mathfrak {P}}$ ¹⁰⁴, ${\mathfrak {P}}$ ⁶⁴⁺⁶⁷ — а таксама раньніх апакрыфічных тэкстаў: Папірус Эгертана 2, Аксырынхускі папірус LX 4009 — існуе яшчэ шэраг папірусаў старазапаветных грэцкамоўных кніг (пераважна Псальмаў) хрысьціянскага паходжаньня, таксама датаваных II стагодзьдзем^[7]. Сярод іх ${\mathfrak {P}}$ ⁵² лічыцца найранейшым^[8]. І, хоць ён зьмяшчае зусім мала тэксту, аднак дастаткова сьведчы пра гістарычнасьць асобы Хрыста, хоць і не называе ягонага імя. Аднак у гэтых вершах апісаны ягоны допыт перад рымскімі ўладамі ў вызначаную дату (кіраваньне Понтыюса Пілята), на вызначаным месцы (Прэторыюм у Ерусаліме), акрэсьлены прысуд (укрыжаваньне) пры падбухторваньні сьвятораў Ерусалімскага храму.

Калі датаваньне ${\mathfrak {P}}$ ⁵² II стагодзьдзем правільнае, тады той факт, што фрагмэнт напісаны ў форме кодэксу, а ня скрутку, сьведчыць пра даволі раньняе прыняцьце гэтага віду кнігаў хрысьціянамі ў адрозьненьне ад практыкі тагачаснага юдаізму. А ацэнка даўжыні страчанага тэксту адпавядае даўжыні гэтага тэксту ў кананічным Дабравесьці паводле Яна, што пацьвярджае адсутнасьць уставак ці выдаленьняў пры перапісе гэтага тэксту. За выняткам двух ётасізмаў (ΗΜΕΙΝ, ΙΣΗΛΘΕΝ) і магчымага пропуску другога ΕΙΣ ΤΟΥΤΟ з другога радку вершу, ${\mathfrak {P}}$ ⁵² адпавядае Александрыйскай тэкставай базе. Цяжка сказаць па маленькім (6×9 см) фрагмэнце, ці зьмяшчаў кодэкс поўны тэкст Яна; зь іншага боку, наўрад ці гэта быў збор усіх чатырох Эвангельляў, паколкьі падлічана, што ў такім разе кніга зьмяшчала б 576 старонак^[9].

Крыніцы

^ ^а ^б Orsini, p. 470.
^ Kurt Aland, Barbara Aland. The Text of the New Testament: An Introduction to the Critical Editions and to the Theory and Practice of Modern Textual Criticism / Erroll F. Rhodes (trans.). — Grand Rapids: William B. Eerdmans Publishing Company, 1995. — С. 99. — ISBN 978-0-8028-4098-1
^ Kurt und Barbara Aland. Der Text des Neuen Testaments. Einführung in die wissenschaftlichen Ausgaben sowie in Theorie und Praxis der modernen Textkritik. — Stuttgart: Deutsche Bibelgesellschaft, 1989. — С. 109. — ISBN 3-438-06011-6
^ ^а ^б Nongbri, p. 28.
^ Roberts(1935), p. 15.
^ Larry W. Hurtado, The Earliest Christian Artefacts: Manuscripts and Christian Origins, Grand Rapids; Eerdemans, 2006,
^ Roger S. Bagnall, Early Christian Books in Egypt, Princeton; Princeton University Press, 2009, pp. 11-12
^ Roger S. Bagnall, Early Christian Books in Egypt, Princeton; Princeton University Press, 2009, pp. 12-15
^ Roberts(1935), p. 20.

Літаратура

Hurtado, Larry W. (2003) «P52 (P.Rylands Gr 457) and the Nomina Sacra; Method and Probability.» Tyndale Bulletin 54.1
Roberts, C. H. (1935) An Unpublished Fragment of the Fourth Gospel in the John Rylands Library. Manchester University Press, 35pp.

Вонкавыя спасылкі

Неапублікаваны фрагмэнт чацьвертага Дабравесьця ў бібліятэцы імя Джона Райлэндса
K. C. Hanson - P52: A Fragment of the Gospel of John
historian.net: P52
Liste Handschriften (ням.). Institute for New Testament Textual Research. Праверана 27 жніўня 2018 г.

[Orsini,_p._470-1] а ^б Orsini, p. 470.

[Aland-2] Kurt Aland, Barbara Aland. The Text of the New Testament: An Introduction to the Critical Editions and to the Theory and Practice of Modern Textual Criticism / Erroll F. Rhodes (trans.). — Grand Rapids: William B. Eerdmans Publishing Company, 1995. — С. 99. — ISBN 978-0-8028-4098-1

[3] Kurt und Barbara Aland. Der Text des Neuen Testaments. Einführung in die wissenschaftlichen Ausgaben sowie in Theorie und Praxis der modernen Textkritik. — Stuttgart: Deutsche Bibelgesellschaft, 1989. — С. 109. — ISBN 3-438-06011-6

[Nongbri,_p._28-4] а ^б Nongbri, p. 28.

[Roberts(1935),_p._15-5] Roberts(1935), p. 15.

[6] Larry W. Hurtado, The Earliest Christian Artefacts: Manuscripts and Christian Origins, Grand Rapids; Eerdemans, 2006,

[7] Roger S. Bagnall, Early Christian Books in Egypt, Princeton; Princeton University Press, 2009, pp. 11-12

[8] Roger S. Bagnall, Early Christian Books in Egypt, Princeton; Princeton University Press, 2009, pp. 12-15

[Roberts(1935),_p._20-9] Roberts(1935), p. 20.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]