Прагляд крыніцы для Мікраарганізм

[[Файл:Penicillium spp. AO AL.jpg|значак|[[Пэніцыліюм]] у {{Не перакладзена|Мэтыленавы сіні|мэтыленавым сінім|d|Q422134}} пры 400-разовым павелічэньні]]
{{Біялёгія бакавая}}
'''Мікрааргані́зм''' (ад {{Мова-el|μικρός|скарочана}} «маленькі» і {{Мова-el|ὀργανισμός|скарочана}} «арганізм») ці '''мікроб''' (μικρός і {{Мова-el|βίος|скарочана}} «[[жыцьцё]]») — [[арганізм]] [[Мікраскапічны маштаб|мікраскапічнага]] памеру, можа існаваць як у [[Аднавузавы арганізм|аднавузавай]] форме, так і [[Калёнія (біялёгія)|калёніяй вузаў]].

Чалавецтва меркавала пра існаваньне нябачнага воку жыцьця ад старажытнасьці, што пацьвярджаецца [[джайнізм|джайнісцкімі пісаньнямі]] VI стагодзьдзя да н. э. Навуковае вывучэньне мікраарганізмаў пачаў дзякуючы вынаходніцтву [[мікраскоп]]а [[Антоні ван Леэўвэнгук]]. У 1850-х [[Люі Пастэр]] абверг [[Тэорыя самазараджэньня|тэорыю самазараджэньня]], выявіўшы ролю мікраарганізмаў у [[Псаваньне прадуктаў|псаваньні прадуктаў]]. У 1880-х [[Робэрт Кох]] адкрыў, што мікраарганізмы ёсьць прычынай такіх захворваньняў, як [[сухоты]], [[халера]], [[дыфтэрыя]] і [[сібірская язва]].

Надзвычайная разнастайнасьць мікраарганізмаў тлумачыцца аднясеньнем да іх прадстаўнікоў большасьці аднавузавых прадстаўнікоў усіх [[Сыстэма трох дамэнаў|трох дамэнаў жыцьця]]. Два зь іх, [[археі]] і [[бактэрыі]], складаюцца выключна зь мікраарганізмаў. Трэці дамэн, [[эўкарыёты]], уключае ўсе [[шматвузавыя арганізмы]], а таксама аднавузавыя [[пратысты]] і {{Не перакладзена|Найпрасьцейшыя|пратазоі|d|Q101274}}, якія ёсьць мікробамі. Некаторыя пратысты адносяцца да [[Жывёлы|жывёлаў]], некаторыя — да [[Зялёныя расьліны|зялёных расьлінаў]]. Шматвузавыя [[Мікрафаўна|мікражывёлы]], [[грыбы]] і [[водарасьці]], хоць і маюць маленькія памеры, але ў цэлым да мікраарганізмаў не адносяцца.

Пражываюць мікраарганізмы ў розных [[Месцапражываньне|арэалах]], ад [[Геаграфічны полюс|палюсоў]] да [[экватар]]а, у [[пустэльня]]х, [[гейзэр]]ах, [[Горная парода|горах]], {{Не перакладзена|Глыбокае мора|глыбінях|d|Q1070117}}. Некаторыя [[Экстрэмафілы|вытрымліваюць экстрэмальныя ўмовы]] ([[Гіпэртэрмафілы|надзвычай высокія]] ці [[Псыхрафілы|нізкія тэмпэратуры]]), іншыя [[Барафілы|ўстойлівыя да высокага ціску]], асобныя — да [[Радыярэзыстыйнасьць|радыяцыі]]. Мікраарганізмы складаюць [[Мікрабіёта|мікрабіёту]] ў і на ўсіх шматвузавых арганізмах.

Чалавек карыстаецца мікраарганізмамі для [[Фэрмэнтацыя|фэрмэнтацыі ежы]] і [[Ачыстка сьцёкавых водаў|ачысткі сьцёкавых водаў]], вырабу [[Паліва з водарасьцяў|паліва]], [[Фэрмэнты|фэрмэнтаў]] ды іншых [[Біяактыўнае злучэньне|біяактыўных злучэньняў]]. Мікробы выкарыстоўваюцца як [[мадэльныя арганізмы]] ў [[Біялёгія|біялёгіі]] і знайшлі выкарыстаньне ў [[Біялягічная вайна|біялягічнай вайне]] і [[Біятэрарызм|тэрарызьме]]. Мікробы — істотны [[Глебавая мікрабіялёгія|складнік пладародных глебаў]]. У [[Цела чалавека|чалавечым целе]] мікраарганізму ўтвараюць [[Мікрабіём чалавека|мікрабіёту]], у тым ліку важную [[Флёра кішачніка|мікрафлёру кішачніка]]. Мікробы — [[патаген]]ы, адказныя за шматлікія [[інфэкцыйныя захворваньні]].

== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}

{{Бібліяінфармацыя}}

[[Катэгорыя:Мікраарганізмы| ]]