Прагляд крыніцы для Зэўс

{{Старажытнагрэцкі бог
|Імя = Зэўс
|Выява = Jupiter Smyrna Louvre Ma13.jpg
|Памер = 250пкс
|Подпіс выявы = Зэўс
|Бог = бог грому і маланкі, вярхоўны бог
|Месцазнаходжаньне = гара [[Алімп (гара)|Алімп]]
|Сымбаль = 
|Сымбалі = эгіда (шчыт), скіпэтр, арол
|Муж = 
|Жонка = [[Гера]]
|Бацька  = [[Кронас]]
|Маці = [[Рэя (міталёгія)|Рэя]]
|Браты і сёстры = [[Пасэйдон]], [[Гадэс]], [[Дэмэтра]], [[Гестыя]], [[Гера]]
|Дзеці = [[Арэс]], [[Атэна]], [[Апалён]], [[Артэміда]], [[Афрадыта]], [[Дыёніс]], [[Гэбэ]], [[Гермэс]], [[Гэракл]], [[Алена Траянская]], [[Гефэст]], [[Пэрсэй]], [[Мінас]], [[Музы]]
|Адпаведнік = [[Юпітэр (міталёгія)|Юпітэр]]
|Гара = 
}}
'''Зэўс''' ({{мова-grc|Δίας (літ. «Сьветлае неба») ''ці'' Ζεύς}}, мікен. '''di-we''' «[[Дзій]]») — у грэцкай міталёгіі вярхоўнае божышча, сын тытанаў [[Кронас]]а й [[Рэя (міталёгія)|Рэі]]. Усемагутны бацька багоў, уладар вятроў і хмараў, дажджу, грымотаў і маланкі.

== Зьяўленьне і станаўленьне ==
Зэўс зьяўляецца сынам тытанаў [[Кронас]]а ды [[Рэя (міталёгія)|Рэі]]. [[Кронас]], баючыся напаткаць лёс свайго бацькі [[Уран (міталёгія)|Ўрана]] і быць зьвергнутым сваімі дзецьмі, загадаў [[Рэя (міталёгія)|Рэі]] прыносіць сваіх народжаных немаўлят да сябе, каб пазбавіцца іх. Кожны раз ледзь вытрымлівала мацярынскае сэрца калі [[Кронас]] праглынаў чарговае дзіця. Перад зьяўленьнем Зэўса ўжо пецярых немаўлят пазбавіўся тытан: [[Гестыя|Гестыі]], [[Дыметра|Дыметры]], [[Гера|Геры]], [[Аід]]а і [[Пасэйдон]]а. І [[Рэя (міталёгія)|Рэя]], па радзе сваіх бацькоў [[Уран (міталёгія)|Урана]] ды [[Гея|Геі]] схавалася ў пячоры, што на [[Крыт|Крыце]], дзе і нарадзіла тайна малодшага Зэўса, а [[Кронас]]у замест дзіця аддала запеленаны камень.

Пакуль Зэўс рос на [[Крыт|Крыце]], німфы [[Адрастэя]] і [[Ідэя]] забаўлялі малога, кармілі малаком казы [[Амалфэя|Амалфэі]], пчолы насілі мёд з высокай гары [[Дзікта|Дзікты]], а пры ўваходзе ў пячору стаялі юныя курэты, што білі ў шчыты кожны раз, калі малы плакаў, каб гэтага не пачуў жорсткі [[Кронас]].

Пасталеўшы, Зэўс вымусіў [[Кронас]]а вярнуць паглынутых ім братоў і сясьцёр, зь якімі, пасяліўшыся на гары [[Алімп]], і прадоўжыў барацьбу з тытанамі. На бок паўстанцаў сталі некаторыя тытаны, таксама [[цыклёп]]ы і вызваленыя Зэўсам сторукія веліканы-[[гекатанхэйры]]. Пасьля працяглай барацьбы богі перамаглі тытанаў, якіх скавалі і зрынулі ў вечную цемру [[Тартар]]а, у меднай нязломнай брамы якога паставілі на стражу сторукіх [[гекатанхэйры|гекатанхэйраў]]. Даведаўшыся аб лёсе сваіх дзяцей-тытанаў, [[Гея]] разгневалася на Зэўса, і нарадзіла ад [[Тартар]]а стогаловую пачвару [[Тыфон]]а, якога Зэўс, ўрэшце, таксама скінуў у [[Тартар]].

Дасягнуўшы перамогі над усімі ворагамі і ўсталяваўшы мір і супакой, богі падзялілі паміж сабой вотчыну: Зэўс узяў сябе недасяжнае неба, [[Аід]] — падземнае царства душ памерлых, а [[Пасэйдон]] — марское бязьмежжа.

== Літаратура ==
* {{Кніга|аўтар=Кун, Н. А.|загаловак=Легенды и мифы древней Греции|месца=М.|выдавецтва=Государственное учебно - педагогическое издательство министерства просвещения РСФСР|год=1957|старонак=464}}

{{Старажытнагрэцкая міталёгія (божышчы)}}

[[Катэгорыя:Зэўс| ]]