Прагляд крыніцы для Беларуская валютна-фондавая біржа

{{Біржа
|назва         = Беларуская валютна-фондавая біржа
|лёга          = 
|здымак        = 
|подпіс        =
|тып           = [[фондавая біржа]]
|горад         = [[Менск]]
|краіна        = [[Беларусь]]
|каардынаты    = {{Каардынаты|53|55|42|паўночнае|27|35|19|усходняе|выяўленьне=загаловак}}
|пачатак       = {{Дата пачатку|23|12|1998|1}}
|уладар        = [[Нацыянальны банк Рэспублікі Беларусь]]
|асобы         = Пётар Мамановіч, Андрэй Аўхіменя<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Органы кіраваньня|спасылка=https://www.bcse.by/home/index/41|выдавец=ААТ «Беларуская валютна-фондавая біржа»|мова=ru|дата публікацыі=2020|дата доступу=9 лютага 2020}}</ref>
|валюта        = [[Беларускі рубель]]
|тавары        = 
|лістынгаў     = 67 (2014)<ref>{{Кніга|аўтар=|частка=Рынак акцыяў|загаловак=Гадавая справаздача за 2014 год|арыгінал=Годовой отчёт за 2014 год|спасылка=http://www.bcse.by/files/2015/9/15/635779056956519731.pdf|адказны=|выданьне=|месца=Менск|выдавецтва=Беларуская валютна-фондавая біржа|год=2015|том=|старонкі=31-41|старонак=56|сэрыя=|isbn=|наклад=}}</ref>
|капіталізацыя = {{Падзеньне}}188,863 млрд рублёў ($90,421 млрд; 2019 год)<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Капіталізацыя рынку акцыяў на 31.12.2019|спасылка=https://www.bcse.by/indicators/sharescapitalization|выдавец=ААТ «Беларуская валютна-фондавая біржа»|мова=ru|дата публікацыі=31 сьнежня 2019|дата доступу=9 лютага 2020}}</ref>
|аб'ём         = {{Рост}}766,6 млн рублёў ($367,023 млн; 2019 год)<ref name="а"/>
|індэксы       = 
|сайт          = [https://www.bcse.by/ bcse.by]
}}
'''Беларуская валютна-фондавая біржа''' (БВФБ) — [[фондавая біржа]], заснаваная ў 1998 годзе ў [[Менск]]у.

Ёсьць адзіным дапушчальным паводле закону месцам гандлю беларускімі ўрадавымі [[Каштоўная папера|каштоўнымі паперамі]]. З кастрычніка 2004 году ладзіць заключэньне тэрміновых [[дамова]]ў, са сьнежня 2007 году — [[гандаль]] замежнай [[валюта]]й. Знаходзіцца па адрасе: г. Менск, вул. Сурганава, д. 48а. Паводле Статуту, мэтай біржы ёсьць ладжаньне рэгулярнага гандлю валютай, каштоўнымі паперамі і іх вытворнымі ды забесьпячэньне ўмоваў для вызначэньня іх цаны. Ажыцьцяўляе захоўваньне і ўлік каштоўных папераў ды разьлікі па іх.

== Кіраваньне ==
* ''Сход''. Правамоцны пры наяўнасьці ўдзельнікаў з больш як 50% [[акцыя]]ў. Ухваляе пастановы простай большасьцю галасоў прысутных. Штогод абірае Раду і Рэвізійную камісію, вызначае памер заробкаў іх сябраў і [[каштарыс]] выдаткаў і [[Інвэстыцыя|ўкладаньняў]]. Штоквартал вызначае выплату {{Артыкул у іншым разьдзеле|Дывідэнд|дывідэндаў|en|Dividend}} акцыянэрам.
* ''Рада''. Налічвае 10 асобаў. Правамоцны пры ўдзеле больш як паловы сябраў. Ухваляе пастановы простай большасьцю галасоў прысутных. Зацьвярджае [[аўдыт]]ара, дэпазытара і ацэньвальніка. Заключае [[Дамова|дамовы]] і наймае Ўправу. Ухваляе памеры камісійнай узнагароды і біржавых збораў.
* ''Управа''. Налічвае 5 асобаў. Правамоцная пры ўдзеле паловы сябраў. Ухваляе пастановы простай большасьцю галасоў прысутных. Вызначае памер заробкаў і расклад працы супрацоўнікаў.
* ''Рэвізійная камісія''. Штогод да сакавіка правярае леташнюю грашовую дзейнасьць біржы.

== Умовы дамоваў ==
У дамове аб каштоўных паперах маюць згадвацца:
* від дамовы;
* поўнае найменьне ды месцазнаходжаньне пакупніка;
* поўнае найменьне прадпрыемства-выдаўца, від, катэгорыя ды тып каштоўнай паперы;
* абмежаваньні ў ажыцьцяўленьні дамовы ў выглядзе закладу каштоўных папераў або выкананьня прадаўцом статуту [[Закрытае акцыянэрнае таварыства|закрытага акцыянэрнага таварыства]];
* намінальны [[кошт]] каштоўнае паперы;
* колькасьць каштоўных папераў;
* [[цана]] адной каштоўнае паперы;
* сума дамовы;
* парадак разьлікаў<ref>{{Спасылка|аўтар = | прозьвішча = | імя = | аўтарlink = | суаўтары = | дата публікацыі = 30 лістапада 2010| url = http://www.bcse.by/bekas/normative-docs/Postanovlenie_112.rtf| загаловак = Пастанова Міністэрства фінансаў Рэспублікі Беларусь ад 12 верасьня 2006 г. № 112 «Аб рэгуляваньні рынка каштоўных папераў»| фармат = | назва праекту = | выдавец = Беларуская валютна-фондавая біржа| дата = 29 жніўня 2011 | мова = ru| камэнтар = }}</ref>.

== Лістынг акцыяў ==
Паводле Правілаў лістынга каштоўных папераў на БВФБ, на сьнежань 2015 г. допуск да лістынга «А» 1-га (найвышэйшага) узроўню ажыцьцяўляўся пры адпаведнасьці прадпрыемства 7 умовам: 1) прынамсі 3-гадовы тэрмін дзейнасьці, 2) прынамсі 1000 акцыянэраў, 3) [[кошт]] чыстых актываў прынамсі 10 млн [[эўра]]; 4) ''валоданьне адной асобай ня больш як 75% простых імянных акцыяў''; 5) адсутнасьць стратаў за папярэднія 2 гады; 6) штоквартальная (кожныя 3 месяцы) падача {{Артыкул у іншым разьдзеле|Бухгальтарскі балянс|бухгальтарскага балянсу|en|Balance sheet}}; 7) падача цягам 2 працоўных дзён ад часу ажыцьцяўленьня зьвестак аб зьмене выпуску акцыяў і арганізацыйнай будовы, набыцьці звыш 75% простых імянных акцыяў адной асобай. Допуск да лістынга «А» 2-га (сярэдняга) узроўню ажыцьцяўляўся пры адпаведнасьці прадпрыемства 6 умовам: 1) прынамсі гадавы тэрмін дзейнасьці; 2) прынамсі 500 акцыянэраў; 3) кошт чыстых актываў прынамсі 1 млн эўра; 4) адсутнасьць стратаў за папярэднія 2 гады; 5) штоквартальная падача бухгальтарскага балянсу; 6) падача цягам 2 працоўных дзён ад часу ажыцьцяўленьня зьвестак аб зьмене выпуску акцыяў і арганізацыйнай будовы. Пагатоў бухгальтарскі балянс меў падавацца: за папярэдні год — не пазьней за 15 красавіка, за 1-ы квартал (студзень—сакавік) — не пазьней за 31 траўня, за 2-і квартал (красавік—чэрвень) — не пазьней за 15 жніўня, за 3-і квартал (ліпень—верасень) — не пазьней за 15 лістапада<ref>{{Навіна|аўтар=[[Аляксандар Гальперын]]|загаловак=Пратакол Назіральнай рады ААТ «Беларуская валютна-фондавая біржа» ад 5 сакавіка 2009 г. № 7|спасылка=http://www.bcse.by/ru/default/download/662|выдавец=Беларуская валютна-фондавая біржа|мова=ru|дата публікацыі=26 студзеня 2015|дата доступу=29 сьнежня 2015}}</ref>.

На сьнежань 2015 году да лістынга «А» 1-га (найвышэйшага) узроўню меў допуск толькі [[Беларусбанк]] (з 6 сакавіка 2009 году)<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Простыя (звычайныя) акцыі ААТ «ААБ Беларусбанк» (Беларусбанк А 16)|спасылка=http://www.bcse.by/instruments/share?ticker=Беларусбанк%20А%2016&currency=BYR&printVersion=true|выдавец=Беларуская валютна-фондавая біржа|мова=ru|дата публікацыі=29 сьнежня 2015|дата доступу=29 сьнежня 2015}}</ref>. Да лістынга «А» 2-га (сярэдняга) узроўню мелі допуск 7 прадпрыемстваў: «[[Белзаавэтзабпрам]]» (з 27 сакавіка 2003 году)<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Простыя (звычайныя) акцыі ААТ «Белзаавэтзабпрам» (БЗВСП А 1)|спасылка=http://www.bcse.by/instruments/share?ticker=БЗВСП%20А%201&currency=BYR&printVersion=true|выдавец=Беларуская валютна-фондавая біржа|мова=ru|дата публікацыі=29 сьнежня 2015|дата доступу=29 сьнежня 2015}}</ref>, «[[Белсантэхмантаж № 1]]» (з 18 красавіка 1997 году)<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Простыя (звычайныя) акцыі ААТ «Трэст "Белсантэхмантаж"» (БСМ-1 А 1)|спасылка=http://www.bcse.by/instruments/share?ticker=БСМ-1%20А%201&currency=BYR&printVersion=true|выдавец=Беларуская валютна-фондавая біржа|мова=ru|дата публікацыі=29 сьнежня 2015|дата доступу=29 сьнежня 2015}}</ref>, «[[Будтрэст № 3]]» ([[Салігорск]], [[Менская вобласьць]]; з 16 траўня 1997 году)<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Простыя (звычайныя) акцыі ААТ «Будтрэст № 3» (Стройтрест-3 А 1)|спасылка=http://www.bcse.by/instruments/share?ticker=Стройтрест-3%20А%201&currency=BYR&printVersion=true|выдавец=Беларуская валютна-фондавая біржа|мова=ru|дата публікацыі=29 сьнежня 2015|дата доступу=29 сьнежня 2015}}</ref>, «[[Рамспэцбуд]]» ([[Мазыр]], [[Гомельская вобласьць]]; з 30 верасьня 1999 году)<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Простыя (звычайныя) акцыі ААТ «Рамспэцбуд» (Ремспецстрой А 1)|спасылка=http://www.bcse.by/instruments/share?ticker=Ремспецстрой%20А%201&currency=BYR&printVersion=true|выдавец=Беларуская валютна-фондавая біржа|мова=ru|дата публікацыі=29 сьнежня 2015|дата доступу=29 сьнежня 2015}}</ref>, «[[Сьвітанак]]» ([[Жодзін]], Менская вобл.; з 5 студзеня 1995 году)<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Простыя (звычайныя) акцыі ААТ «Сьвітанак» (СвитанакЖодино А 1)|спасылка=http://www.bcse.by/instruments/share?ticker=СвитанакЖодино%20А%201&currency=BYR&printVersion=true|выдавец=Беларуская валютна-фондавая біржа|мова=ru|дата публікацыі=29 сьнежня 2015|дата доступу=29 сьнежня 2015}}</ref>, «[[Сукно (прадпрыемства)|Сукно]]» (з 31 сакавіка 1994 году)<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Простыя (звычайныя) акцыі ААТ «Сукно» (Сукно А 1)|спасылка=http://www.bcse.by/instruments/share?ticker=Сукно%20А%201&currency=BYR&printVersion=true|выдавец=Беларуская валютна-фондавая біржа|мова=ru|дата публікацыі=29 сьнежня 2015|дата доступу=29 сьнежня 2015}}</ref>, «[[СРБУ № 3|Спэцыялізаваная рамонтна-будаўнічая ўправа № 3]]» ([[Наваполацак]], [[Віцебская вобласьць]]; з 15 сакавіка 1999 году)<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Простыя (звычайныя) акцыі ААТ «СРБУ № 3» (СРСУ-3 А 1)|спасылка=http://www.bcse.by/instruments/share?ticker=СРСУ-3%20А%201&currency=BYR&printVersion=true|выдавец=Беларуская валютна-фондавая біржа|мова=ru|дата публікацыі=29 сьнежня 2015|дата доступу=29 сьнежня 2015}}</ref>.

== Разьмяшчэньне [[аблігацыя]]ў ==
[[Юрыдычная асоба|Юрыдычным асобам]] дазваляецца выпускаць аблігацыі пры кошце {{Артыкул у іншым разьдзеле|Чыстыя актывы|чыстых актываў|en|Net worth}} у прынамсі 100 тыс. [[Базавая велічыня|базавых велічыняў]] (100 тыс. рублёў×100 тыс.=10 млрд. руб.>$1158 тыс.) ды адсутнасьці стратаў ад збыту цягам 2 папярэдніх гадоў<ref>{{Навіна|аўтар=А.Лукашэнка|загаловак=Указ № 277 ад 28 красавіка 2006 г.|спасылка=http://president.gov.by/by/press28651.html#doc|выдавец=Прэс-служба прэзыдэнта Рэспублікі Беларусь|дата публікацыі=|дата доступу=12 красавіка 2013}}</ref><ref>{{Навіна|аўтар=А.Лукашэнка|загаловак=Указ прэзыдэнта Рэспублікі Беларусь ад 28 красавіка 2006 г. № 277|спасылка=http://www.zakon.by/?guid=3871&p0=p30600277|выдавец=[[Нацыянальны цэнтар прававой інфармацыі Рэспублікі Беларусь]]|мова=ru|дата публікацыі=4 кастрычніка 2012|дата доступу=12 красавіка 2013}}</ref>.

== Мінуўшчына ==
Устаноўчая нарада біржы адбылася 23 сьнежня 1998 году. 29 сьнежня [[Менскі гарадзкі выканаўчы камітэт]] пастановай № 1437 занёс [[адкрытае акцыянэрнае таварыства]] у Рэестар дзяржаўнай рэгістрацыі за № 23904<ref>{{Навіна|аўтар=Тарас Надольны, Павал Цэхановіч|загаловак=Статут адкрытага акцыянэрнага таварыства «Беларуская валютна-фондавая біржа»|спасылка=http://bvfb.bcse.by/YSTAV_16_04_2012.doc|выдавец=Беларуская валютна-фондавая біржа|мова=ru|дата публікацыі=16 красавіка 2012|дата доступу=12 красавіка 2013}}</ref>. За 2008 год аб’ём дамоваў з акцыямі склаў 201 млрд рублёў<ref>{{Артыкул|аўтар=Павал Берасьнеў.|загаловак=У 25,6 раза вырас аб’ём зьдзелак з акцыямі на біржы|спасылка=http://www.zviazda.by/ru/archive/article.php?id=32535|выданьне=[[Зьвязда]]|тып=газэта|год=7 красавіка 2009|нумар=[http://www.zviazda.by/ru/archive/index.php?idate=2009-04-07 64 (26422)]|старонкі=[http://www.zviazda.by/a2ttachments/32512/7kras-6.pdf 6]|issn=1990-763x}}</ref> ([[$]]93,5 млн). На 3 жніўня 2009 году на біржы гандлявалі акцыямі 157 беларускіх прадпрыемстваў<ref>{{Навіна|аўтар=Сяргей Валяк|загаловак=За апошнія дзесяць гадоў на руках у насельніцтва назапасілася нямала акцыяў|спасылка=http://www.tvr.by/bel/newsprint.asp?id=14676|выдавец=[[Белтэлерадыёкампанія]]|дата публікацыі=3 жніўня 2009|дата доступу=13 красавіка 2013}}</ref>. У 2010 годзе штодзень заключалася 10 дамоваў. З 1 студзеня 2011 году дазволілі перапродаж паёў [[Акцыянэрнае таварыства|акцыянэрных таварыстваў]], што на 18 лютага павялічыла заключэньне дамоваў да 100 на дзень пры наяўнасьці каля 60 улічаных [[брокер]]аў<ref>{{Навіна|аўтар=Іван Міхайлаў|загаловак=Беларускі фондавы рынак выйшаў са сьпячкі|спасылка=http://www.tvr.by/bel/newsprint.asp?id=43773|выдавец=Белтэлерадыёкампанія|дата публікацыі=18 лютага 2011|дата доступу=13 красавіка 2013}}</ref>.

У 2014 годзе абсяг гандлю паямі прадпрыемстваў упаў да 479,739 млрд руб<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Аб'ём гандлю за 2014 год|спасылка=http://www.bcse.by/ru/overcountermarket/trade/0|выдавец=Беларуская валютна-фондавая біржа|мова=ru|дата публікацыі=2015|дата доступу=29 сьнежня 2015}}</ref> (2014; $46,757 млн)<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Сярэднеўзважаны курс беларускага рубля ў адносінах да замежных валют на валютным рынку Рэспублікі Беларусь за 2014 год (10 260,18 рублёў за даляр)|спасылка=http://www.nbrb.by/bel/statistics/ForexMarket/AvrExRate/?yr=2014|выдавец=[[Нацыянальны банк Рэспублікі Беларусь]]|дата публікацыі=2015|дата доступу=29 сьнежня 2015}}</ref>. За 2015 год рынкавая капіталізацыя паёў прадпрыемстваў на БВФБ вырасла да 9104,427 млрд руб<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Капіталізацыя рынка акцыяў на 28 сьнежня 2015 г.|спасылка=http://www.bcse.by/ru/indicators/sharescapitalization|выдавец=Беларуская валютна-фондавая біржа|мова=ru|дата публікацыі=28 сьнежня 2015|дата доступу=29 сьнежня 2015}}</ref> (2015; $497,809 млн)<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Афіцыйны курс беларускага рубля ў адносінах да замежных валют, які ўстанаўліваецца Нацыянальным банкам Рэспублікі Беларусь штодзённа, на 28.12.2015 (18 289 рублёў за даляр)|спасылка=http://www.nbrb.by/bel/statistics/Rates/RatesDaily.asp?fromdate=2015-12-28|выдавец=Нацыянальны банк Рэспублікі Беларусь|дата публікацыі=28 сьнежня 2015|дата доступу=29 сьнежня 2015}}</ref>.

У 2019 годзе абсяг гандлю на БВФБ упаў на 0,4% да 29,77 млрд рублёў ($14,253 млрд). Зь іх гандаль [[аблігацыя]]мі скараціўся на 0,5% да 29 млрд рублёў ($13,884 млрд). Гандаль паямі больш як 4000 акцыянэрных таварыстваў вырас на 6,7% да 766,6 млн рублёў ($367,023 млн) і склаў менш за 3% рынку каштоўных папераў на БВФБ. Урад Беларусі валодаў 90% усіх паёў у абарачэньні. Рост гандлю паямі прадпрыемстваў стрымлівала пераважнае права іх набыцьця мясцовымі выканкамамі<ref name="а">{{Навіна|аўтар=[[БелаПАН]]|загаловак=У 2019 годзе ў Беларусі скараціўся аб’ём зьдзелак на рынку каштоўных папераў|спасылка=https://www.racyja.com/ekanomika/u-2019-godze-u-belarusi-skaratsiusya-abyom-zd/|выдавец=[[Беларускае Радыё Рацыя|Радыё «Рацыя»]]|дата публікацыі=5 лютага 2020|дата доступу=9 лютага 2020}}</ref>.

За 2021 год біржавы рынак каштоўных папераў скараціўся на амаль 40 % з 12,5 млрд [[Беларускі рубель|рублёў]] (5,079 млрд даляраў) да 7,552 млрд рублёў (2,974 млрд даляраў). Сярэдняя сума [[Угода|ўгоды]] ўпала з 979,8 рублёў да 574,4 рублёў. Пры гэтым, агульны лік угодаў вырас на 3,41 % з 12 716 у 2020 годзе да 13 149 у 2021-м. Рынак аблігацыяў зьменшыўся на амаль 40 % да 7,5 млрд рублёў, хоць лік угодаў вырас на 5 % да 10 386 (82 % усіх угодаў). Рынак паёў прадпрыемстваў упаў на амаль 52 % да 51 млн рублёў (0,7 % біржавога рынку Беларусі) пры скарачэньні ліку ўгодаў на 3 % да 2763-х<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=У Беларусі біржавы рынак каштоўных папер упаў на 40% у 2021 годзе|спасылка=https://www.racyja.com/ekanomika/u-belarusi-birzhavy-rynak-kashtounykh-pa/|выдавец=[[Беларускае Радыё Рацыя|Радыё «Рацыя»]]|дата публікацыі=6 студзеня 2022|дата доступу=9 студзеня 2022}}</ref>.

18 сакавіка 2022 году ўвялі штодзённы абмен беларускіх рублёў і [[Кітайскі юань|кітайскіх юаняў]]<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Таргі юанямі пачнуць праводзіць на Беларускай валютна-фондавай біржы|спасылка=https://blr.belta.by/economics/view/targi-juanjami-pachnuts-pravodzits-na-belaruskaj-valjutna-fondavaj-birzhy-112196-2022/|выдавец=[[Беларускае тэлеграфнае агенцтва]]|дата публікацыі=16 сакавіка 2022|дата доступу=17 сакавіка 2022}}</ref>.

== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}

== Вонкавыя спасылкі ==
* {{Навіна|аўтар=|загаловак=Электронныя звароты|спасылка=https://www.bcse.by/about/feedback|выдавец=ААТ «Беларуская валютна-фондавая біржа»|мова=ru|дата публікацыі=2020|дата доступу=9 лютага 2020}}

[[Катэгорыя:Прадпрыемствы Беларусі]]
[[Катэгорыя:Беларускія кампаніі]]
[[Катэгорыя:Нацыянальны банк Рэспублікі Беларусь]]
[[Катэгорыя:Фондавыя біржы]]
[[Катэгорыя:Фінансавыя рынкі]]
[[Катэгорыя:Зьявіліся ў 1998 годзе]]