Прагляд крыніцы для Ізяслаў Уладзімеравіч

[[Файл:Iziasłaŭ, Rahnieda, Volodymyr. Ізяслаў, Рагнеда, Володимир.jpg|міні|350пкс|Мініятура [[Радзівілаўскі летапіс|Радзівілаўскага летапісу]]: [[Уладзімер Сьвятаславіч|Уладзімер]] хоча пакараць [[Рагнеда|Рагнеду]] сьмерцю, але на абарону маці ўстае князевіч Ізяслаў]]
'''Ізяслаў Уладзімеравіч''' (2-я пал. [[979]]—[[1001]], [[Полацак]]) — [[Сьпіс полацкіх князёў|князь полацкі]] ([[988]]<ref name="ehb">[[Генадзь Семянчук]]. Ізяслаў // {{Літаратура/ЭГБ|3к}} С. 477.</ref>—[[1001]]), сын [[Рагнеда|Рагнеды]] і [[Уладзімер Сьвятаславіч|Ўладзімера Сьвятаславіча]], унук [[Рагвалод]]а.

З імём Ізяслава зьвязваецца аднаўленьне мясцовай княскай дынастыі [[Рагвалодавічы|Рагвалодавічаў]] і палітычнай самастойнасьці [[Полацкае княства|Полацкага княства]]. Дасьледнікі мяркуюць, што пры ім адбылося прыняцьце хрысьціянства на Полаччыне: у Полацку ўтварылася адно зь першых япіскапстваў ([[991]]/[[992]]), адначасна ўводзілася пісьменства<ref name="ehb"/>.

== Біяграфія ==
Чацьверты паводле старшынства сын Уладзімера Сьвятаславіча. На думку некаторых дасьледнікаў, адзінае дзіця Рагнеды.

У 985/986 годзе пасьля замаху Рагнеды на жыцьцё Ўладзімера Ізяслаў на навучэньне маці сымбалічна, зь [[меч]]ам у руках, выступіў ў яе абарону. Гэтае заступніцтва ўразіла Ўладзімера, ён зьвярнуўся па раду да сваіх баяраў, якія параілі вярнуць Ізяслава разам з маці ў Полацак. Згодна з крыніцамі Ўладзімер заснаваў для Ізяслава новы горад — Ізяслаўль (цяпер [[Заслаўе]]).

Полацкі князь Ізяслаў, відаць, вёў актыўную ўнутраную і вонкавую дзейнасьць, бо ў [[Ноўгарад]]зе у часе археалягічных раскопак [[1954]] году знайшлі ягоную [[пячатка|пячатку]]. Ніканаўскі летапіс даў высокую ацэнку Ізяславу як чалавеку і хрысьціяніну, першым з рускіх князёў ахарактарызваў як кніжніка<ref name="ehb"/><ref>[[Уладзімер Арлоў (гісторык)|Уладзімер Арлоў]]. [http://old.knihi.com/10viakou/10v102.html 980(?) «Крывавае вяселле» Ўладзіміра з Рагнедай]{{Недаступная спасылка|date=January 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} // {{Літаратура/Дзесяць вякоў беларускай гісторыі (1997)|к}}</ref>.

Памёр у 1001 годзе, пакінуўшы ад невядомай жонкі двух сыноў — [[Усяслаў Ізяслававіч|Усяслава]] і [[Брачыслаў Ізяслававіч|Брачыслава]].

== Пячатка ==
{{Падвойная выява|справа|Iziaslav of Polock Stamp avers.jpg|150|Iziaslav of Polock Stamp revers.jpg|150|Пячатка Ізяслава ([[986]]—[[1001]]): [[авэрс]] (''леваруч''), [[рэвэрс (нумізматыка)|рэвэрс]] (''праваруч'')}}

Пячатка шмат ў чым унікальная. Найстаражытнейшы помнік пісьменства ва [[Усходняя Эўропа|Ўсходняй Эўропе]]. Выканана на нетыповых для гэткіх помнікаў матэрыялах: звычайна пячаткі адціскаліся на круглых мэталічных бальванках і прывешваліся да грамат на шнурках, гэтая ж пячатка адціснутая на палосцы [[сьвінец|сьвінцу]] і была прывешаная да граматы на скураным дзягужку.

На авэрсе зьмяшчаецца мадыфікаваная выява «Трызуб» з надпісам «ΝΖAC**OΖO» (імаверна, «'''ΝΖACΛΑOZO'''»). Рэвэрс бяз выявы з надпісам «ГРΑΔ*****» (імаверна, «'''ГРΑΔΠΛΤСΚ'''»). Памеры ў шырыню 38 [[мілімэтар|мілімэтраў]], у даўжыню 24—30 мілімэтраў. Таўшчыня палоскі 11 мілімэтраў, у месцы адбітка 8 мілімэтраў.

== Нашчадкі ==
* [[Усяслаў Ізяслававіч]] ([[990-я]] — [[1003]]) — полацкі князь ([[1001]]—[[1003]])
* [[Брачыслаў Ізяслававіч]] ([[990-я]] — [[1044]]) — полацкі князь ([[1003]]—[[1044]])

{{Пачатак блёку}}
{{Адзінка блёку
|папярэднік = [[Рагвалод]]
|назва      = [[Сьпіс полацкіх князёў|Князь полацкі]]
|гады       = [[986]]—[[1001]]
|наступнік  = [[Усяслаў Ізяславіч]]
}}
{{Канец блёку}}

== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}

== Літаратура ==
* {{Літаратура/ЭГБ|3}}

[[Катэгорыя:Полацкія князі]]
[[Катэгорыя:Рагвалодавічы]]
[[Катэгорыя:Памерлі ў 1001 годзе]]
[[Катэгорыя:Нарадзіліся ў 979 годзе]]