Прагляд крыніцы для 3 верасьня

{{КаляндарВерасень}}
{{Дзень|3|09}}

== Падзеі ==
* [[301]] — [[Сьвяты Марын]] заснаваў [[Сан-Марына]] — самую старую дзяржаву [[Эўропа|Эўропы]]
* [[590]] — [[Грыгорыюс I (папа рымскі)|Грыгорыюс I]] абраны [[Папа|рымскім папам]]
* [[1189]] — [[Рычард I|Рычард Львінае сэрца]] пастаўлены [[Кароль|каралём]] [[Ангельшчына|Англіі]]
* [[1254]] — [[Папа]] [[Інацэнт IV (папа рымскі)|Інакенцій IV]] скасаваў прысягу літоўскага [[біскуп]]а Хрысьціяна [[Рыга|рыскаму]] [[арцыбіскуп]]у і даручыў [[Нойбург|нойбурскаму]] біскупу прыняць ад Хрысьціяна новую прысягу Сьвятому стальцу
* [[1609]] — ангельскі мараплавец [[Генры Хадсан]] адкрыў [[Нью-Ёрк|Нью-Ёрскую]] гавань
* [[1651]] — скончылася [[Ангельская грамадзянская вайна|грамадзянская вайна]] ў [[Ангельшчына|Ангельшчыне]] між раялістамі і прыхільнікамі парлямэнту
* [[1759]] — пачалося выгнаньне [[Езуіты|езуітаў]] з [[Партугалія|Партугаліі]]
* [[1783]] — падпісаньнем у [[Парыж]]ы [[Вэрсальскі мірны дагавор 1783 году|мірнага пагадненьня]] між [[Вялікабрытанія|Аб’яднаным Каралеўствам]] і [[ЗША|Злучанымі Штатамі]] афіцыйна скончылася [[Вайна за незалежнасьць ЗША|Вайна за незалежнасьць Злучаных Штатаў Амэрыкі]]
* [[1791]] — прынятая першая ў гісторыі [[Францыя|Францыі]] [[канстытуцыя]]
* [[1828]] — вясельле [[Аляксандар Грыбаедаў|Аляксандра Грыбаедава]] і [[Ніна Чаўчавадзэ|Ніны Чаўчавадзэ]]
* [[1855]] — у [[Нэбраска|Нэбрасцы]] 700 жаўнераў на чале з амэрыканскім генэралам Ўільямам Харні напалі на [[Індзейцы|індзейскую]] вёску, былі забітыя 100 індзейцаў [[сіў]]
* [[1863]] — перамога [[Паўстаньне 1863—1864 гадоў|паўстанцаў]] у [[Бітва пад Панасаўкай|бітве пад Панасаўкай]]
* [[1864]] — выбух у [[стакгольм]]скай лябараторыі [[Альфрэд Нобэль|Альфрэда Нобэля]] з-за яго вопытаў зь [[нітрагліцарын]]ам. Загінула 6 чалавек, у тым ліку малодшы брат навукоўца — Эміль. Праз 3 гады Нобэль атрымаў патэнт на [[дынаміт]]
* [[1878]] — блізу [[Вялікабрытанія|брытанскага]] берагу затануў карабель «Прынцэса Аліса», загінулі 645 чалавек
* [[1905]] — ад выбуху [[Бомба|бомбы]] падчас вайскова-марскога параду ў [[Барсэлёна|Барсэлёне]] загінулі каля 30 чалавек
* [[1914]] — [[Расейская імпэрыя|расейскія]] войскі занялі [[Львоў]]
* 1914 — абраны [[Папа|Папам рымскім]] кардынал Джакама дэля К’еза прыняў імя [[Бэнэдыкт XV (папа рымскі)|Бэнэдыкт XV]]
* 1914 — амэрыканка Мэры Фэлпс Джэкабс вынайшла [[станік]]
* [[1915]] — [[Кайзэраўская Нямеччына|кайзэраўскія войскі]] занялі [[Горадня|Горадню]]
* [[1918]] — камэндант [[Маскоўскі Крэмль|Крамля]] расстраляў [[Фані Каплан]], абвінавачаную ў замаху на [[Уладзімер Ленін|Леніна]]
* [[1929]] — [[Каралеўства сэрбаў, харватаў і славенцаў]] атрымала назву [[Югаславія]]
* [[1933]] — [[Яўген Абалакаў]] уздымаецца на найвышэйшую горную вяршыню [[Савецкі Саюз|Савецкага Саюзу]] — [[Пік Ісмаіла Самані|пік Камунізму]] (7495 м)
* [[1935]] — [[Ветразевы спорт|ветразьнік]] «[[Dar Pomorza]]» прыбыў у порт [[Гдыня|Гдыні]], скончыўшы падарожжа вакол сьвету
* [[1939]] — [[Вялікабрытанія]], [[Францыя]], [[Індыя]], [[Аўстралія]] і [[Новая Зэляндыя]] абвясьцілі [[Трэці райх|Нямеччыне]] вайну; распачалася так званая «[[дзіўная вайна]]»
* 1939 — [[Польская Рэспубліка (1918—1939)|польскі]] прэзыдэнт [[Ігнацы Масьціцкі]] выдаў дэкрэт пра ўтварэньне [[Чэхаславацкі легіён|чэхаславацкага легіёну]]
* [[1940]] — [[ЗША]] аддалі [[Вялікабрытанія|Аб’яднанаму каралеўству]] 50 [[Эскадраны мінаносец|эскадраных мінаносцаў]] за разьмяшчэньне сваёй базы на брытанскай тэрыторыі
* [[1940]] — [[Славаччына|славацкі]] парлямант прыняў закон, які выключыў [[Габрэі|габрэяў]] з эканамічнага і сацыяльнага жыцьця
* [[1941]] — першае выпрабаваньне атрутнага газу «[[Цыклён Б]]» у [[Асьвенцым]]е
* 1941 — [[Румынія]] ўлучыла [[Букавіна|Букавіну]] ў склад сваёй тэрыторыі
* [[1942]] — амэрыканскі сьпявак [[Фрэнк Сынатра]] распачаў сольную кар’еру
* [[1944]] — войскі хаўрусьнікаў вызвалілі [[Брусэль]]
* [[1948]] — [[Баляслаў Берут]] заняў пасаду генэральнага сакратара [[Польская рабочая партыя|Польскай рабочай партыі]]
* [[1953]] — ратыфікаваная [[Эўрапейская канвэнцыя правоў чалавека]]
* 1953 — [[Мікіта Хрушчоў]] абраны першым сакратаром [[ЦК КПСС]]
* [[1959]] — японская карпарацыя «[[Соні]]» пачала выпуск [[транзыстар]]ных [[радыёпрымач]]оў
* [[1967]] — [[Швэцыя]] [[Дзень H (Швэцыя)|перайшла]] на правабаковы аўтамабільны рух
* [[1971]] — абвешчаная [[незалежнасьць]] [[Катар]]у
* 1971 — [[СССР]], [[Вялікабрытанія]], [[Францыя]] і [[ЗША]] падпісалі дамову аб статусе [[Заходні Бэрлін|Заходняга Бэрліну]]. Згодна зь ёй горад не зьяўляўся часткаю [[Фэдэратыўная рэспубліка Нямеччына|ФРН]]
* [[1973]] — у [[Кіеў|Кіеве]] адкрыты помнік [[Леся Ўкраінка|Лесі Ўкраінцы]]
* [[1976]] — касьмічны апарат «[[Вікінг-2]]» прызямліўся на [[Марс (плянэта)|Марсе]]
* [[1990]] — [[Мірча Снэгур]] стаў прэзыдэнтам [[Малдова|Малдовы]]
* [[1992]] — прадстаўнікі 39 дзяржаваў падпісалі ў [[Жэнэва|Жэнэве]] [[Канвэнцыя па хімічных узбраеньнях|канвэнцыю аб забароне хімічнай зброі]]
* [[1995]] — заснаваны аўкцыён [[eBay]]
* [[1997]] — пры заходзе на пасадку ў [[Камбоджа|камбаджанскай]] сталіцы [[Пномпэнь|Пнампэнь]] разьбіўся [[віетнам]]скі [[Ту-134]]. Загінулі 65 асобаў, адзін чалавек атрымаў раненьні
* [[2000]] — [[Ян Павал II]] [[Бэатыфікацыя|бэатыфікаваў]] сваіх папярэднікаў [[Піюс IX (папа рымскі)|Піюса IX]] і [[Ян XXIII (папа рымскі)|Яна XXIII]]
* [[2004]] — школа ў [[Бяслан]]е ([[Паўночная Асэтыя]]) атакаваная [[Расея|расейскім]] спэцназам. Падчас штурму закінулі каля 300 закладнікаў, больш за палову зь якіх — дзеці
* [[2008]] — прэзыдэнт [[Нікарагуа]] [[Даніель Артэга]] паведаміў пра прызнаньне [[Абхазія|Абхазіі]] і [[Паўднёвая Асэтыя|Паўднёвай Асэтыі]]
* [[2009]] — [[Майкл Джэксан]] пахаваны на могілках у [[Лос-Анджэлес]]е

== Нараджэньні ==
* [[1731]] — [[Станіслаў Богуш-Сестранцэвіч]], магілёўскі каталіцкі архібіскуп
* [[1869]] — [[Фрыц Прэгаль]], аўстрыйскі хімік, [[Нобэлеўская прэмія па хіміі|Нобэлеўскі ляўрэат]]
* [[1875]] — [[Фэрдынанд Поршэ]], нямецкі аўтамабільны канструктар
* [[1878]] — [[Даратэя Даглас Чамбэрз]], брытанская тэнісістка, сямікратная чэмпіёнка [[Ўімбэлданскі турнір|Ўімбэлдану]]
* [[1880]] — [[Януш Францішак Радзівіл]], князь, польскі палітык, міністар
* [[1900]] — [[Эдуард ван Бэйнум]], нідэрляндзкі дырыгент
* [[1905]] — [[Карл Дэйвід Андэрсан]], амэрыканскі фізык, [[Нобэлеўская прэмія па фізыцы|Нобэлеўскі ляўрэат 1936 году]]
* [[1918]] — [[Валянтын Міцкевіч]], беларускі грамадзка-культурны, рэлігійны і сьвецкі дзяяч на эміграцыі
* [[1927]] — [[Алесь Адамовіч]], беларускі пісьменьнік
* [[1938]] — [[Родзі Наёры]], японскі хімік, [[Нобэлеўская прэмія па хіміі|Нобэлеўскі ляўрэат]]
* [[1953]] — [[Жан-П’ер Жэнэ]], францускі кінарэжысэр
* [[1965]] — [[Чарлі Шын]], амэрыканскі актор, сцэнарыст і прадусар
* [[1980]] — [[Паліна Смолава]], беларуская сьпявачка, удзельніца [[Конкурс песьні Эўрабачаньне-2006|Эўрабачаньня ў 2006 годзе]]
* [[1985]] — [[Тацяна Котава]], уладальніца тытула «[[Міс Расея — 2006]]»; расейская сьпявачка, удзельніца жаночага поп-гурту «[[ВИА Гра]]»

== Сьмерці ==
* [[1632]] — [[Андрэй Рудаміна-Дусяцкі]], каталіцкі рэлігійны дзяяч, аўтар рэлігійных твораў на [[Кітайская мова|кітайскай мове]]
* [[1658]] — [[Олівэр Кромўэл]], ангельскі палітык і дзяржаўны дзяяч
* [[1883]] — [[Іван Тургенеў]], расейскі пісьменьнік
* [[1913]] — [[Янка Мамыш]], беларускі паэт, клерык пецярбурскай каталіцкай духоўнай сэмінарыі
* [[1948]] — [[Эдвард Бенэш]], 2-гі прэзыдэнт [[Чэхаславаччына|Чэхаславаччыны]]
* [[1960]] — [[Міхась Васілёк]], беларускі паэт
* [[1967]] — [[Юліюш Румель]], палкоўнік коннай артылерыі войскаў Расейскай імпэрыі, генэрал дывізіі Войска Польскага
* [[1978]] — [[Пётар Татарыновіч]], беларускі каталіцкі дзяяч, прыхільнік [[Уніяцтва|уніі]], перакладчык, арганізатар [[Радыё Ватыкана Беларуская служба|Беларускай сэкцыі]] [[Радыё Ватыкана|Ватыканскага радыё]]
* [[2010]] — [[Алег Бябенін]], беларускі журналіст

== Сьвяты ==
* [[Аўстралія]] — Дзень [[Сьцяг Аўстраліі|сьцягу]]
* [[Гуам]] — Дзень працы
* [[Катар]] — Дзень Незалежнасьці ([[1971]])
* [[Малдова]] — Дзень нацыянальнага войска
* [[Сан-Марына]] — Дзень заснаваньня рэспублікі ([[301]])

== Іншае ==
* [[Расея]] — Дзень салідарнасьці ў барацьбе з тэрарызмам

{{Месяцы}}

[[Катэгорыя:3 верасьня| ]]