Дзюдо: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена

Лінейны

Вэрсія ад 16:09, 7 студзеня 2012

Дзюдо (па-японску: 柔道) — японскае баявое мастацтва, філязофія й спартовае адзінаборства бяз зброі, створанае ў канцы XIX стагодзьдзя на аснове дзюдзюцу японскім майстрам баявых мастацтваў Дзігора Кано (па-японску: 嘉纳治五郎), які таксама сфармуляваў асноўныя правілы й прынцыпы трэніровак і правядзеньня спаборніцтваў. Датай нараджэньня дзюдо лічыцца дзень заснаваньня Кано першай школы дзюдо Кадакан (яп. 讲道馆, «дом вывучэньня Шляху») у 1882 годзе. Паводле прынятай у Японіі клясыфікацыі, дзюдо ставіцца да гэтак званых сучасных баявых мастацтваў^[1].

У адрозьненьні ад боксу, каратэ й іншых ударных стыляў адзінаборстваў, асновай дзюдо зьяўляюцца кідкі, болевыя прыёмы, утрыманьня й задушваньня, як у стойцы, гэтак і ў партэры. Удары й частка найбольш траўманебясьпечных прыёмаў вывучаюцца толькі ў кірунку ката. Ад іншых відаў барацьбы, як то грэцка-рымская барацьба, вольная барацьба, дзюдо адрозьніваецца меншым ужываньнем фізычнай сілы пры выкананьні прыёмаў і вялікай разнастайнасьцю дазволеных тэхнічных дзеяньняў.

Валодаючы значным філязофскім складнікам, дзюдо грунтуецца на двух галоўных прынцыпах: ўзаемная дапамога й разуменьне для дасягненьня большага прагрэсу, а таксама найлепшае выкарыстаньне цела й духу. Перад дзюдаістамі традыцыйна ставяцца мэты фізычнага выхаваньня, падрыхтоўкі да рукапашнага бою й удасканаленьня сьвядомасьці, што патрабуе дысцыпліны, настойлівасьці, самакантролю, выкананьня этыкету, разуменьня суадносінаў паміж посьпехам і неабходнымі для ягонага дасягненьня намаганьнямі. Акрамя гэтага, дзюдо спрыяе разьвіцьцю іншых пазытыўных якасьцяў, як то маральнасьць, назіральнасьць, памяць і ўяўленьне^[2].

У цяперашні час паралельна разьвіваюцца гэтак званае традыцыйнае дзюдо й спартовае дзюдо, спаборніцтвы па якім праводзяцца на міжнародным узроўні й ўваходзяць у праграму Алімпійскіх гульняў. У спартовым дзюдо, якое разьвіваецца пад эгідай Міжнароднай фэдэрацыі дзюдо (IJF), робіцца большы акцэнт на спаборніцкі складнік, у той час як у традыцыйным дзюдо дадатковая ўвага надаецца пытаньням самаабароны й філязофіі, што, не ў апошнюю чаргу, паўплывала на адрозьненьні ў правілах спаборніцтваў і дазволеных прыёмах.

Тэхніка дзюдо была пакладзена ў аснову шматлікіх сучасных стыляў адзінаборстваў, як то самба, бразыльскага джыў-джытсу, Каваісі Ру дзюдзюцу, Косэн дзюдо. Дзюдо ў юнацтве займаліся Марыхэй Ўэшыба (стваральнік айкідо), Міцуі Маэда (родапачынальнік бразыльскага джыу-джытсу), Васіль Ашчэпкаў (адзін са стваральнікаў самба) і Годзю Сіёда (заснавальнік стылю Ёсінкан айкідо)^[2].

Крыніцы

^ Diane Skoss. «A Koryu Primer». Koryu Books
^ ^а ^б Кано Дзигоро. Общие сведения о дзюдо и его ценности в деле воспитания (рус.) // Хидэн. Боевые искусства и рукопашный бой : Научно-методический сборник под редакцией Горбылёва А. М.. — М.: ФГУП Издательство «Известия» УД П РФ, 2008. — В. 1. — С. 118-173.

Вонкавыя спасылкі

Дзюдо — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў

Шаблён:Link GA Шаблён:Link GA

[1] Diane Skoss. «A Koryu Primer». Koryu Books

[Izviestyja-2] а ^б Кано Дзигоро. Общие сведения о дзюдо и его ценности в деле воспитания (рус.) // Хидэн. Боевые искусства и рукопашный бой : Научно-методический сборник под редакцией Горбылёва А. М.. — М.: ФГУП Издательство «Известия» УД П РФ, 2008. — В. 1. — С. 118-173.

[1]

[2]

@@ Радок 1: / Радок 1: @@
-[[Файл:Judo01cropped.jpg|thumb|Выкананьне кідка дзюдо са стойкі]]
+[[Файл:Judo01cropped.jpg|міні|200пкс|справа|Выкананьне кідка дзюдо са стойкі]]
-'''Дзюдо''' — [[Японія|японскае]] [[баявое мастацтва]], філязофія і [[спорт|спартыўнае]] [[адзінаборства]] бяз зброі, створанае напрыканцы XIX ст. на аснове дзюдзюцу японскім майстрам баявых мастацтваў Дзігора Кан, які таксама сфармуляваў асноўныя правілы і прынцыпы трэніровак і правядзеньня спаборніцтваў.
+'''Дзюдо''' ({{мова-ja|柔道}}) — [[Японія|японскае]] [[баявое мастацтва]], [[філязофія]] й [[спорт|спартовае]] [[адзінаборства]] бяз зброі, створанае ў канцы [[XIX стагодзьдзе|XIX стагодзьдзя]] на аснове [[дзюдзюцу]] японскім майстрам баявых мастацтваў [[Дзігора Кано]] ({{мова-ja|嘉纳 治 五郎}}), які таксама сфармуляваў асноўныя правілы й прынцыпы трэніровак і правядзеньня спаборніцтваў. Датай нараджэньня дзюдо лічыцца дзень заснаваньня Кано першай школы дзюдо [[Кадакан]] ({{мова-ja|讲道 馆|скарочана}}, «дом вывучэньня Шляху») у [[1882]] годзе. Паводле прынятай у Японіі клясыфікацыі, дзюдо ставіцца да гэтак званых сучасных баявых мастацтваў<ref>Diane Skoss. [http://www.koryu.com/koryu.html «A Koryu Primer»]. Koryu Books</ref>.
+У адрозьненьні ад [[бокс]]у, [[каратэ]] й іншых ударных стыляў адзінаборстваў, асновай дзюдо зьяўляюцца [[кідок|кідкі]], болевыя прыёмы, утрыманьня й задушваньня, як у стойцы, гэтак і ў [[партэр (барацьба)|партэры]]. Удары й частка найбольш траўманебясьпечных прыёмаў вывучаюцца толькі ў кірунку [[ката]]. Ад іншых відаў барацьбы, як то [[грэцка-рымская барацьба]], [[вольная барацьба]], дзюдо адрозьніваецца меншым ужываньнем фізычнай сілы пры выкананьні прыёмаў і вялікай разнастайнасьцю дазволеных тэхнічных дзеяньняў.
+Валодаючы значным філязофскім складнікам, дзюдо грунтуецца на двух галоўных прынцыпах: ўзаемная дапамога й разуменьне для дасягненьня большага прагрэсу, а таксама найлепшае выкарыстаньне цела й духу. Перад дзюдаістамі традыцыйна ставяцца мэты фізычнага выхаваньня, падрыхтоўкі да рукапашнага бою й удасканаленьня [[сьвядомасьць|сьвядомасьці]], што патрабуе дысцыпліны, настойлівасьці, самакантролю, выкананьня [[этыкет]]у, разуменьня суадносінаў паміж посьпехам і неабходнымі для ягонага дасягненьня намаганьнямі. Акрамя гэтага, дзюдо спрыяе разьвіцьцю іншых пазытыўных якасьцяў, як то [[маральнасьць]], [[назіральнасьць]], [[памяць]] і ўяўленьне<ref name="Izviestyja">Кано Дзигоро. Общие сведения о дзюдо и его ценности в деле воспитания  (рус.) // Хидэн. Боевые искусства и рукопашный бой : Научно-методический сборник под редакцией Горбылёва А. М.. — М.: ФГУП Издательство «Известия» УД П РФ, 2008. — В. 1. — С. 118-173.</ref>.
+У цяперашні час паралельна разьвіваюцца гэтак званае традыцыйнае дзюдо й спартовае дзюдо, спаборніцтвы па якім праводзяцца на міжнародным узроўні й ўваходзяць у праграму [[Алімпійскія гульні|Алімпійскіх гульняў]]. У спартовым дзюдо, якое разьвіваецца пад эгідай [[Міжнародная фэдэрацыя дзюдо|Міжнароднай фэдэрацыі дзюдо]] (IJF), робіцца большы акцэнт на спаборніцкі складнік, у той час як у традыцыйным дзюдо дадатковая ўвага надаецца пытаньням самаабароны й філязофіі, што, не ў апошнюю чаргу, паўплывала на адрозьненьні ў правілах спаборніцтваў і дазволеных прыёмах.
+Тэхніка дзюдо была пакладзена ў аснову шматлікіх сучасных стыляў адзінаборстваў, як то [[самба (барацьба)|самба]], [[бразыльскае джыў-джытсу|бразыльскага джыў-джытсу]], Каваісі Ру дзюдзюцу, Косэн дзюдо. Дзюдо ў юнацтве займаліся [[Марыхэй Ўэшыба]] (стваральнік [[айкідо]]), [[Міцуі Маэда]] (родапачынальнік бразыльскага джыу-джытсу), [[Васіль Ашчэпкаў]] (адзін са стваральнікаў самба) і [[Годзю Сіёда]] (заснавальнік стылю [[Ёсінкан айкідо]])<ref name="Izviestyja"/>.
+== Крыніцы ==
+{{Зноскі}}
 == Вонкавыя спасылкі ==
 {{Commons|Category:Judo}}
+* [http://kodokan.org/ Афіцыйны сайт Кадакан дзюдо]
+* [http://www.ijf.org/ Міжнародная фэдэрацыя дзюдо]
+* [http://www.mir-judo.ru/ «Мір дзюдо»]. Расейскі спартовы часопіс
+* [http://www.ejudo.info/ Гісторыя дзюдо]
+* [http://ukrjudo.com/ Дзюдо для ўсіх]. Відэа тэхніцы дзюдо
+* [http://www.woin.ru/index.php?cat=c121_Boevye-iskusstva-Japonii.html&page=1 Відэафільмы пра дзюдо]
 [[Катэгорыя:Дзюдо]]