Прагляд крыніцы для Міхал Вітушка

{{Вайсковы дзяяч
|поўнае імя        = Міхал Вітушка
|лацінка           = Michał Vituška
|месца нараджэньня = [[Нясьвіж]], [[Менская губэрня]], [[Расейская імпэрыя]]
|месца сьмерці     = [[Нямеччына]]
|партрэт           = [[Файл:Michał Vituška.gif|180пкс]]
|подпіс            = 
|мянушка           = 
|прыналежнасьць    = «[[Чорны кот (арганізацыя)|Чорны кот]]»
|гады службы       = 
|званьне           = генэрал
|род войскаў       = 
|камандаваў        = 
|частка            = 
|бітвы             = [[Другая сусьветная вайна]]
|узнагароды        = [[File:Pahonia order ribbon.png|50px]] [[Ордэн Пагоні]]<br>[[File:Iron Knight Order ribbon.png|49px]] [[Ордэн Зялезнага Рыцара]]
|сувязі            = 
|у адстаўцы        = 
}}
{{Цёзкі}}
'''Міха́л Віту́шка''' (5 лістапада 1907, [[Нясьвіж]], цяпер [[Беларусь]] — 27 красавіка 2006, [[Нямеччына]]) — беларускі палітычны дзяяч, кіраўнік беларускага антысавецкага руху.

== Жыцьцяпіс ==
Нарадзіўся ў [[Нясьвіж]]ы. Атрымліваў адукацыю ў [[Беларуская гімназія ў Клецку|Клецкай]], а пасьля [[Віленская беларуская гімназія|Віленскай беларускай гімназіі]], якую скончыў у 1930 годзе. Вучыўся ў [[Праскі ўнівэрсытэт|Праскім]] і [[Варшаўскі ўнівэрсытэт|Варшаўскім унівэрсытэтах]], уваходзіў у кіраўніцтва [[Аб’яднаньне беларускіх студэнцкіх арганізацыяў|Аб’яднаньня беларускіх студэнцкіх арганізацыяў]]<ref>{{Артыкул| аўтар = | загаловак = З Беларускага жыцьця. У Чэхаславаччыне. Бюлетэнь АБСА № 5.| спасылка  = https://files.knihi.com/Knihi/Pieryjodyka/mab.lt/Dauniejsyja/Vilnia/Rodny_kraj_orhan_Tavarystva_bielaruskaje_asviety_-_redaktar-vydaviec_M_Siniauski_Vilnia,_1933-1936.pdf.zip/234780-1933-15.pdf| мова  = | выданьне  =[[Родны край (1933)|Родны край]] | тып =часопіс | год  = 1933 | том   = | нумар  = 15| старонкі  =6 | issn  = }}</ref> і [[Асьветнае таварыства беларусаў|Асьветнага таварыства беларусаў]] у [[Варшава|Варшаве]].

У жніўні 1941 году Міхал Вітушка — камандзір аднаго з аддзелаў [[Беларуская самаахова|Беларускай самааховы]] на [[Заходняе Палесьсе|Заходнім Палесьсі]], дзе Беларуская Самаахова праводзіла сумесную з [[Палеская сеч|Палескай сеччу УПА]] антысавецкую апэрацыю. Адзін з стваральнікаў беларускай паліцыі ў [[Менск]]у, да восені 1941 году быў намесьнікам камэнданта паліцыі. У 1942—1943 гадох займаўся стварэньнем аддзелаў Беларускае самааховы на [[Бранск|Браншчыне]], [[Смаленск|Смаленшчыне]] і [[Магілёў]]шчыне. Міхал Вітушка ўваходзіў у Цэнтральны камітэт [[Беларуская незалежніцкая партыя|Беларускай незалежніцкай партыі]], ад якога атрымаў чын генэрала. У чэрвені 1944 году ўдзельнічаў у [[Другі Ўсебеларускі кангрэс|II Усебеларускім кангрэсе]]. Адзін з арганізатараў плянаванага антынямецкага выступу ў Менску, мэтай якога было абвяшчэньне незалежнай [[Беларуская Народная Рэспубліка|Беларускай Народнай Рэспублікі]]. Зь лета 1944 году — афіцэр дэсантнага батальёну «[[Дальвіц]]», маёр [[Беларуская краёвая абарона|Беларускай краёвай абароны]].

Паводле адных зьвестак, 17 лістапада 1944 году дэсантаваўся на [[Вільня|Віленшчыне]] на чале аддзелу парашутыстаў і 7 студзеня 1945 году быў забіты ў баі. Паводле іншых зьвестак пад ягоным імем дэсантаваўся іншы чалавек, а Вітушка зьявіўся ў [[Беларусь|Беларусі]] пазьней<ref>Ёрш С., Горбік С. Беларускі супраціў. Львоў, 2006. С. 148—155.</ref>.

Паводле гэтых зьвестак, дзейнасьць у Беларусі Вітушка пачаў у 1946 годзе, рэарганізаваўшы антысавецкі партызанскі рух Цэнтральнай і [[Заходняя Беларусь|Заходняй Беларусі]] ў [[Беларуская вызваленчая армія|Беларускую вызваленчую армію]]. Кіраваў Беларускай незалежніцкай партыяй, рэдагаваў часопіс «За волю». Спыніў партызанскую дзейнасьць, узначальваў падпольле. У пачатку 1950-х вывеў ацалелыя партызанскія атрады праз Польшчу і Латвію на Захад; сам ён заставаўся ў Польшчы, адкуль кіраваў антысавецкім падпольлем, а ў 1960-х перабраўся на Захад<ref name="nn.by">[http://www.nn.by/index.php?c=ar&i=2534 Ёрш С. Міхал Вітушка памёр двойчы // Наша Ніва, 29.06.2006]{{Недаступная спасылка|date=July 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>. Паводле зьвестак, атрыманых ад ягонага сына, Міхал Вітушка памёр 27 красавіка 2006 году<ref name="nn.by"/>.

== Глядзіце таксама ==
* [[Чорны кот (арганізацыя)|Чорны кот]]

== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}

== Літаратура ==
* [http://slounik.org/154763.html Вітушка Міхал] // {{Літаратура/Антысавецкія рухі ў Беларусі (1944—1956). Даведнік}}
* Сяргей Ёрш. [http://www.nn.by/index.php?c=ar&i=2534 Міхал Вітушка памёр двойчы]{{Недаступная спасылка|date=July 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} // [[Наша Ніва]] № 23

== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://www.svaboda.org/articlesfeatures/man/2006/7/5E41EBB6-2AAC-49CB-BCE6-DE06D4812E55.html Перадача Радыё «Свабода» з сэрыі «Імёны Свабоды». Уладзімер Арлоў]
* [http://www.gazetaby.com/index.php?sn_nid=9577&sn_cat=35 Камандзір беларускіх «лясных братоў»]

{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Вітушка, Міхал}}
[[Катэгорыя:Беларусы ў Нямеччыне]]
[[Катэгорыя:Нарадзіліся ў Нясьвіжы]]
[[Катэгорыя:Навучаліся ў Віленскай беларускай гімназіі]]
[[Катэгорыя:Сябры Беларускай незалежніцкай партыі]]
[[Катэгорыя:Удзельнікі Другога ўсебеларускага кангрэсу]]
[[Катэгорыя:Беларускія генэралы]]
[[Катэгорыя:Сябры батальёну «Дальвіц»]]
[[Катэгорыя:Маёры Беларускай краёвай абароны]]
[[Катэгорыя:Кавалеры Ордэну Жалезнага рыцара]]
[[Катэгорыя:Кавалеры і дамы Ордэну Пагоні]]