Адкуль узята інфармацыя пра бускі ліман?
Цытата*: Дняпроўскі ліман - заліў Чорнага мора, які занімае вялікую прастору, адгароджаны ад мора Кінбурнскай касой, якая прадстаўляе прадукт сукупнага дзеяньня рэк Дняпра і Буга, якія ўпадаюць у ліман з У і П.“
Як няцяжка зразумець з гэтага ўрыўка, размовы пра бускі ліман няма: ёсьць дняпроўскі ліман, ў яго ўпадаюць дзьве ракі - Дняпро з ўсходу і П. Буг з поўначы.
Цытата:“Уся даўжыня лімана, ад закраін Дняпроўскай дэльты да ўскрайку Кінбурнскай касы, складае 58 вёр.; найбольшая шырыня, якая знаходзіцца супраць вусьця Буга, раўняецца 16 вёр., шырыня супраць мыса Бублікава 121/2 вёр., а некалькі да У, супраць мыса Станіслава, яна раптам памяншаецца да 6 вёр. У гэтым апошнім месцы водмелі, якія выступаюць ад Станіслаўскай касы і якія ляжаць ля супрацьлеглага берага астравоў Вербкі і Янушава, звужваюць фарватар, званы Станіслаўскімі варотамі, да 400 саж., у якім, з прычыны такой малой шырыні і моцнай плыні зь Дняпра, утварылася глыбіня ад 30 да 40 фт., тады як да З ад гэтага звужэньня, па ўсяму фарватару да вусьця Буга, нідзе не сустракаецца больш за 18 фт., а да У глыбіня хутка памяншаецца і ў дняпроўскіх суднаходных гірлах складае ад 8 да 11 фт .“
Пры апісаньні шырыны дняпроўскага лімана паўтараецца, што П. Буг ўпадае ў дняпроўскі ліман, і ў месцы ўпадзеньня р. П. Буг шырыня дняпроўскага лімана найбольшая („найбольшая шырыня, якая знаходзіцца супраць вусьця Буга, раўняецца 16 вёр.“ ). Пры апісаньні глыбіні дняпроўскага лімана паўтараецца яшчэ раз, што П. Буг ўпадае ў дняпроўскі ліман: „фарватар, званы Станіслаўскімі варотамі, да 400 саж., у якім, з прычыны такой малой шырыні і моцнай плыні зь Дняпра, утварылася глыбіня ад 30 да 40 фт., тады як да З ад гэтага звужэньня, па ўсяму фарватару да вусьця Буга, нідзе не сустракаецца больш за 18 фт., а да У глыбіня хутка памяншаецца і ў дняпроўскіх суднаходных гірлах складае ад 8 да 11 фт.“.
Цытата:“ …р. Буг, на працягу 35 в. ад Д. лімана да Мікалаева, пры строга мерыдыянным напрамку і пры шырыні, якая ад вусьця хутка памяншаецца і ў Мікалаева складае менш за 2 в., цалкам адкрыта названым вятрам, з прычыны чаго ўсе паўночныя берагавыя вятры лёгка зганяюць ваду, а марскія паўдзённыя, наадварот, свабодна яе наганяюць, прычым, па меры руху ўверх па рацэ і паступовага яе звужэньня, вышыня прыліўной хвалі таксама паступова павялічваецца і ў самым вузкім месцы, у Мікалаева, дасягае значнай вышыні.“
У гэтым урыўку апісваецца тое, што цяпер называецца бускім ліманам, але не як бускі ліман, а як р. Буг, як частка ракі Буг ад яе вусьця ў дняпроўскім лімане да Мікалаева: „р.. Буг на працягу 35 вёрст ад Д. лімана да Мікалаева“
*Усе тры цытаты з "П. Бяляўскі. Дняпроўскі ліман // Энцыклапедычны слоўнік Бракгаўза і Еўхрона// ў 86 т. (82 т. і 4 дап.). - СПб., 1890-1907“.
З гэтага ўрыўка бязпрэчным зьяўляецца тое, што П. Буг і Дняпро ўпадаюць у адзін і той жа ліман, а, менавіта, у дняпроўскі ліман, і бязспрэчным зьяўляецца тое, што ў Буга няма лімана.А гэта ня так даўно яшчэ было - 1890-1907 гг.
Тэкст на расейскай мове, зь якога выконваўся пераклад на беларускую мову:
/Днепровский лиман — обширный залив Черного моря, отгороженный от него Кинбурнской косой, представляющей продукт совокупного действия рек Днепра и Буга, впадающих в лиман с В и С…. Вся длина лимана, от закраин Днепровской дельты до оконечности Кинбурнской косы, составляет 58 вер.; наибольшая ширина, находящаяся против устья Буга, равняется 16 вер., ширина против мыса Бубликова 121/2 вер., а несколько к В, против мыса Станислава, она вдруг уменьшается до 6 вер. В этом последнем месте отмели, выступающие от Станиславской косы и лежащие у противоположного берега островов Вербки и Янушева, суживают фарватер, называемый Станиславскими воротами, до 400 саж., в котором, вследствие такой малой ширины и сильного течения из Днепра, образовалась глубина от 30 до 40 фт., тогда как к З от этого сужения, по всему фарватеру до устья Буга, нигде не встречается более 18 фт., а к В глубина быстро уменьшается и в днепровских судоходных гирлах составляет от 8 до 11 фт… р. Буг, на протяжении 35 в. от Д. лимана до Николаева, при строго меридианном направлении и при ширине, которая от устья быстро уменьшается и у Николаева составляет менее 2 в., совершенно открыта указанным ветрам, вследствие чего все северные береговые ветры легко сгоняют воду, а морские южные, наоборот, свободно ее нагоняют, причем, по мере движения вверх по реке и постепенного ее сужения, высота приливной волны тоже постепенно увеличивается и в самом узком месте, у Николаева, достигает значительной высоты. - „ П. Белявский. Днепровский лиман // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона : в 86 т. (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907 //
