Прагляд крыніцы для Паўночнагерманскія мовы

{{Моўная група
| назва                = Паўночнагерманская група
| альтэрнатыўная назва = скандынаўская
| народнасьць          = паўночныя [[германцы|германскія народы]]
| рэгіён               = [[Паўночная Эўропа]]
| колькасьць носьбітаў = 
| колер сям’і          = індаэўрапейская
| сям’я                = [[індаэўрапейскія мовы|Індаэўрапейская сям'я]]
* [[германскія мовы|Германская галіна]]
** '''Паўночнагерманская група'''
| мова1                = [[Швэдзкая мова]]
| мова2                = [[Нарвэская мова]]
| мова3                = [[Дацкая мова]]
| мова4                = [[Ісьляндзкая мова]]
| мова5                = [[Фарэрская мова]]
| мова6                = [[Норн]] †
| мапа                 = Lenguas nórdicas.PNG
| подпіс мапы          = <center>Паўночнагерманскія мовы на мапе Паўночнай Эўропы</center>
| мапа2                = 
| подпіс мапы2         = 
| памер мапы           = 250px
| sil                  = 
| назва sil            = 
| зацемка sil          = 
| sil2-3               = 
| назва sil2-3         = 
| iso2, iso3           = 
| iso5                 = gmq
}}
'''Паўно́чнагерма́нскія мовы''' (часам памылкова: ''скандына́ўскія'') — група моваў у складзе [[германскія мовы|германскае]] галіны [[індаэўрапейскія мовы|індаэўрапейскае]] сям’і моваў. Разам з [[заходнегерманскія мовы|заходнегерманскай]] і вымерлай [[усходнегерманскія мовы|усходнегерманскай]] групамі ўтварае галіну германскіх моваў.

Часам памылкова называюцца тэрмінам ''скандынаўскія мовы'', аднак у краінах [[Скандынавія|Скандынавіі]] гэты тэрмін адносіцца, як правіла, да трох узаемназразумелых моваў трох краінаў — [[Швэцыя|Швэцыі]], [[Нарвэгія|Нарвэгіі]] й [[Данія|Даніі]], такім чынам, з гэтае прычыны, тэрмін ''скандынаўскія мовы'' рэальна датычыць толькі падгрупы ў складзе паўночнагерманскіх моваў. Тэрмін ''скандынаўскія мовы'' зьявіўся ў [[18 стагодзьдзе|XVIII]] ст. у асяродзьдзі моўнага і культурнага руху [[скандынавізм|скандынавістаў]], які зьвяртаўся да агульнае спадчыны трох краінаў Скандынавіі.

Тэрмін ''паўночнагерманскія мовы'' выкарыстоўваецца ў сучаснай параўнальна-гістарычнай [[лінгвістыка|лінгвістыцы]]<ref>{{Кніга|аўтар = Gordon, Raymond G., Jr.|частка = |загаловак = Language Family Trees Indo-European, Germanic, North|арыгінал = |спасылка = |адказны = |выданьне = Ethnologue: Languages of the World|месца = Dallas, Texas|выдавецтва = SIL International|год = 2005|том = 15|старонкі = |старонак = |сэрыя = |isbn = |наклад = }}</ref>, у той час як тэрмін ''скандынаўскія мовы'' ўзьнікае ў дасьледаваньнях сучасных літаратурных моваў і дыялектнага кантынуўму Скандынавіі<ref>{{Спасылка | аўтар = | прозьвішча = | імя = | аўтарlink = | суаўтары = | дата публікацыі = | url = http://websim.arkivert.uit.no/scandiasyn/scandiasyn/1| копія = | дата копіі = | загаловак = ScanDiaSyn – Nordisk dialektsyntaks| фармат = | назва праекту = Universitetet i Tromsø| выдавец = | дата = 2 лютага 2014 | мова = no| камэнтар = }}</ref><ref name=torp>{{Кніга|аўтар = Torp, Arne.|частка = Moderne nordiske sprog|загаловак = Nordiske sprog i fortid og nutid. Sproglighed og sprogforskelle, sprogfamilier og sprogslægtskab|арыгінал = |спасылка = http://www.norden.org/en/publications/publications/2004-010|адказны = |выданьне = Nordens sprog – med rødder og fødder|месца = |выдавецтва = Nordic Council of Ministers' Secretariat, Copenhagen|год = 2004|том = |старонкі = |старонак = |сэрыя = |isbn = 92-893-1041-3|наклад = }}</ref> (пры гэтым у саміх скандынаўскіх краінах ужываецца тэрмін «''нардычныя мовы''»).

Мовы паўночнагерманскае групы распаўсюджаныя ў краінах Скандынавіі, у [[Ісьляндыя|Ісьляндыі]], на [[Фарэрскія астравы|Фарэрскіх астравох]] і [[Грэнляндыя|Грэнляндыі]]. Значныя дыяспары існуюць таксама ў [[Фінляндыя|Фінляндыі]], а таксама ў [[Паўночная Амэрыка|Паўночнай Амэрыцы]] ды [[Аўстралія|Аўстраліі]].

Некаторыя лінгвісты абмяркоўваюць мажлівасьць далучэньня да скандынаўскіх моваў [[ангельская мова|ангельскай мовы]]<ref>{{артыкул|аўтар=|загаловак=Linguist makes sensational claim: English is a Scandinavian language|арыгінал=|спасылка=http://www.sciencedaily.com/releases/2012/11/121127094111.htm|аўтар выданьня=|выданьне=ScienceDaily|тып=|месца=|выдавецтва=|год=|выпуск=|том=|нумар=|старонкі=|isbn=}}</ref>.

== Гісторыя ==
=== Адасабленьне ад усходне- й заходнегерманскіх ===
Германская галіна моваў традыцыйна падзяляецца на тры групы: усходнегерманскую, заходнегерманскую і паўночнагерманскую<ref>{{Кніга|аўтар = Hawkins, John A.|частка = |загаловак = Germanic languages|арыгінал = |спасылка = |адказны = Bernard Comrie|выданьне = The World's Major Languages|месца = |выдавецтва = Oxford University Press|год = 1987|том = |старонкі = 68-76|старонак = |сэрыя = |isbn = 0-19-520521-9|наклад = }}</ref>. Іх дакладныя суадносіны цяжка вызначыць ужо з пэрыяду пісьмовых фіксацыяў германскіх ідыёмаў рунічным пісьмом, узаемназразумеласьць паміж імі магла захоўвацца падчас [[Вялікае перасяленьне народаў|Вялікага перасяленьня народаў]]. Дыялекты з асаблівасьцямі, уласьцівым будучым паўночнагерманскім мовам, аддзяліліся ад прагерманскае мовы ў канцы Дарымскага жалезнага веку.

Каля ІІІ ст. н.э. паўночнагерманская група набыла дастаткова адрозьненьняў ад іншых германскіх ідыёмаў. Пра раньняе разьвіцьцё паўночнагерманскай групы сьведчаць помнікі рунічнай пісьмовасьці.

=== Рысы, агульныя з заходнегерманскімі ===
Мовы паўночнагерманскае групы характарызуюцца вызначанай колькасьцю [[фаналёгія|фаналягічных]] і [[марфалёгія (лінгвістыка)|марфалягічных]] інавацыяў, уласьцівых таксама й заходнегерманскім.

* Паніжэньне прагерманскага ''ē'' (/ɛː/, таксама запісвалася як ''ǣ'') у ''ā''<ref>{{Кніга|аўтар = Cercignani, Fausto.|частка = 86|загаловак = Indo-European ē in Germanic|арыгінал = |спасылка = |адказны = |выданьне = Zeitschrift für vergleichende Sprachforschung|месца = |выдавецтва = |год = 1972|том = 1|старонкі = 104-110|старонак = |сэрыя = |isbn = |наклад = }}</ref>:
** Прагерманскае *''jēraN'' («год») > паўночна-/заходнегерманскае *''jāraN'' > паўночнагерманскае *''āra'' > [[старажытнаскандынаўская мова|ст.-сканд.]] ''ár'', > зах.-герм. *''jāra'' > [[старажытнаверхненямецкая мова|ст.-верх.-ням.]] ''jār'', [[стараангельская мова|ст.-анг.]] ''ġēar'' {{IPA|/jæ͡ɑːr/}}. Параўн. з [[гоцкая мова|гоцкім]] ''jēr'';
* Павышэньне /ɔː/ у /oː/ (у канцы словаў — у /uː/). Першапачатковы [[галосны]] гук застаўся ў складзе назалізаванага ''*ōN'' /ɔ̃ː/ і перад /z/, аднак потым панізіўся ў /ɑː/;
** Прагерм. *''gebō'' («падарунак», {{IPA|/ˈɣeβɔː/}}) > паўн.-/зах.-герм. *''gebu'' > паўн.-герм. *''gjavu'' > (умляўтызацыя) *''gjǫvu'' > стар.-сканд. ''gjǫf'', > зах.-герм. *''gebu'' > ст.-анг. ''giefu''. У гоцкай — галосная нізкага ўздыму: ''giba''.
** Прагерм. *''tungōN'' («язык», {{IPA|/ˈtuŋɡɔ̃ː/}}) > позьн. паўн.-/зах.-герм. *''tungā'' > *''tunga'' > ст.-сканд. ''tunga'', ст.-верх.-ням. ''zunga'', ст.-анг. ''tunge'' (пераход ненаціскнога ''a'' у ''e''). Параўн. з гоцк. ''tuggō''.
** Прагерм. *''gebōz'' («падарунку», {{IPA|/ˈɣeβɔːz/}}) > позьн. паўн.-/зах.-герм. *''gebāz'' > паўн.-герм. *''gjavaz'' > ст.-сканд. ''gjafar'', > зах.-герм. *''geba'' > ст.-верх.-ням. ''geba'', ст.-анг. ''giefe'' (пераход ненаціскнога ''a'' у ''e''). Параўн. з гоцк. ''gibōs'';
* Разьвіцьцё г.зв. «і-ўмляўту»;
* Ратацызм /z/ у /r/ з ратычным фрыкатывам як меркавана раньняй стадыяй гэтага пераходу. Гэтая зьмена, меркавана, адбылася спачатку ў заходнегерманскіх і зь іх перайшла ў паўночнагерманскія, не дасягнуўшы ўсходнегерманскія, якія на той момант ужо адасобіліся. Гэта пацьвярджаецца гукам /ʀ/, засьведчаным ва ўсходнестаражытнанарвэскай у тыя часы, калі ў заходнегерманскіх ён ужо зьліўся з /r/;
* Разьвіцьцё ўказальных займеньнікаў.

Некаторыя дасьледчыкі мяркуюць, што пасьля аддзяленьня ўсходнегерманскіх ідыёмаў ад астатніх германскіх, утвораныя ў выніку гэтага паўночназаходнегерманскія ідыёмы падзяліліся на чатыры асноўныя дыялекты<ref>{{Кніга|аўтар = Kuhn, Hans.|частка = 86|загаловак = Zur Gliederung der germanischen Sprachen|арыгінал = |спасылка = |адказны = |выданьне = Zeitschrift für deutsches Altertum und deutsche Literatur|месца = |выдавецтва = |год = 1955-1956|том = |старонкі = 1-47|старонак = |сэрыя = |isbn = |наклад = }}</ref>: паўночнагерманскі і тры дадатковыя, умоўна вядомыя як заходнегерманскія, а менавіта:

* Паўночнаморскі германскі (інгвэонскі, продак [[англа-фрыскія мовы|англа-фрыскіх]] моваў і [[ніжненямецкая мова|ніжненямецкай]] мовы)
* Вэзэр-райнскі германскі (іствэонскі, продак [[ніжнефранконскія мовы|ніжнефранконскіх]] моваў)
* Эльба-германскі (ірмінонскі, продак [[верхненямецкія мовы|верхненямецкіх]] моваў)

Паводле гэтага пункту гледжаньня ўсе тыя рысы, якія зьяўляюцца агульнымі для заходнегерманскіх моваў і пры гэтым не сустракаюцца ў паўночнагерманскіх, не паходзяць ад гіпатэтычнай «празаходнегерманскай мовы», а распаўсюдзіліся ў выніку моўных кантактаў, не дасягнуўшы паўночнагерманскіх.

=== Рысы, унікальныя для паўночнагерманскіх ===
Некаторыя моўныя інавацыі паўночнагерманскіх моваў не ўласьцівыя ні заходнегерманскім, ні ўсходнегерманскім мовам, а менавіта:

* Узмацненьне гемінатаў (падвоеных [[зычны]]х) /jj/ ды /ww/ (вядомае як закон Гольцмана). Адбылося таксама і ва ўсходнегерманскіх мовах, але зь іншым вынікам.
** Прагерм. *''twajjôN'' («абодвух») > ст.-сканд. ''tveggja'', гоцк. ''twaddjē'', але > ст.-верх.-ням. ''zweiio'';
* Аглушэньне выбухных у канцы словаў.
** Прагерм. *''band'' («я/ён абавязаны») > *''bant'' > заходнестаражытнаскандынаўск. ''batt'', усходнестаражытнаскандынаўск. ''bant'', але ст.-анг. ''band'';
* Страта /h/ у сярэдзіне словаў і падаўжэньне папярэдняй галоснай і наступнай зычнай (калі прысутнічаюць).
** Прагерм. *''nahtuN'' («ноч» [вінавальны склон]) > *''nāttu'' > (умляўтызаванае /u/) *''nǭttu'' > ст.-сканд. ''nótt'';
* Пераход {{IPA|/ɑi̯/}} > {{IPA|/ɑː/}} перад {{IPA|/r/}} (але не перад {{IPA|/z/}}).
** Прагерм. *''sairaz'' («хворы») > *''sāraz'' > *''sārz'' > ст.-сканд. ''sárr'', але > *''seira'' > ст.-верх.-ням. ''sēr''.
** Перад першапачатковым прагерманскім {{IPA|/z/}}: *''gaizaz'' > *''geizz'' > ст.-сканд. ''geirr'';
* Агульная страта канчатковага /n/ пасьля страты кароткіх галосных у канцы словаў (якія працягвалі фіксавацца ў самых раньніх рунічных помніках).
** Прагерм. *''bindanaN'' > *''bindan'' > ст.-сканд. ''binda'', але > ст.-анг. ''bindan''.
** Уплыў гэтай страты й на націскныя склады: прагерм. *''in'' > ст.-сканд. ''í'';
* Падзел галоснага /e/ у /jɑ/ за выключэньнем пазыцыяў перад ''w'', ''j'', ''l'';
* Страта пачатковага /j/ і /w/ перад агубленымі галоснымі.
** Прагерм. *''wulfaz'' > раньн. паўн.-герм. ''wulfaz'' > позьн. ''ulfz'' > ст.-сканд. ''ulfr'';
* Разьвіцьцё г.зв. u-умляўту, які агубіў націскныя склады ў пазыцыях, калі ў наступным складзе сьледавалі гукі /u/ або /w/.

=== Сярэднявечны пэрыяд ===
Пасьля пэрыядаў існаваньня праскандынаўскай і, потым, старажытнаскандынаўскай моваў паўночнагерманскія мовы распаліся на тры падгрупы: усходнескандынаўскую, у якой аб’ядналіся [[дацкая мова|дацкая]] й [[швэдзкая мова|швэдзкая]], заходнескандынаўскую ([[нарвэская мова|нарвэская]], [[фарэрская мова|фарэрская]], [[ісьляндзкая мова|ісьляндзкая]] мовы) і старажытнагутнійскую (складалася толькі са старажытнагутнійскай мовы/дыялекту)<ref>{{Кніга|аўтар = Bandle, Oskar.|частка = |загаловак = The Nordic Languages: An International Handbook of the History of the North Germanic Languages|арыгінал = |спасылка = |адказны = |выданьне = |месца = |выдавецтва = Walter de Gruyter|год = 2005|том = |старонкі = |старонак = |сэрыя = |isbn = 3-11-017149-X|наклад = }}</ref>. Каля [[9 стагодзьдзе|ІХ]] ст. нарвэскія перасяленцы прынесьлі ў Ісьляндыю і на Фарэрскія астравы заходнія дыялекты старажытнаскандынаўскае мовы, што заклала пачатак адпаведным мовам — ісьляндзкай і фарэрскай. З сучасных скандынаўскіх моваў пісьмовая ісьляндзкая зьяўляецца найбліжэйшай да тагачаснай старажытнай мовы<ref name=lund>{{Кніга|аўтар = Lund, Jørn.|частка = |загаловак = Language|арыгінал = |спасылка = |адказны = |выданьне = 1|месца = |выдавецтва = Royal Danish Ministry of Foreign Affairs|год = 2003|том = |старонкі = |старонак = |сэрыя = |isbn = |наклад = }}</ref>. З маўленьня [[вікінгі|вікінгаў]], якія каля [[9 стагодзьдзе|ІХ]] ст. пасяліліся на Аркнэйскіх ды Шэтландзкіх астравох, разьвілася мова [[норн]], якая, аднак вымерла каля пачатку [[18 стагодзьдзе|XVIII]] ст.<ref name=hp/>

На думку некаторых лінгвістаў, у [[Сярэднявечча|Сярэднявеччы]] носьбіты розных скандынаўскіх моваў у значнай ступені захоўвалі між сабою ўзаемназразумеласьць, да [[13 стагодзьдзе|ХІІІ]] ст. некаторыя носьбіты ў Швэцыі й Ісьляндыі часта разумелі сваё маўленьне як адзіную мову, называючы яе ''дацкай''<ref name=lund/><ref>{{Кніга|аўтар = Lindström, F., Lindström, H.|частка = |загаловак = Svitjods undergång och Sveriges födelse|арыгінал = |спасылка = |адказны = |выданьне = |месца = |выдавецтва = Albert Bonniers Förlag|год = 2006|том = |старонкі = 259|старонак = |сэрыя = |isbn = 91-0-011873-7|наклад = }}</ref>. У [[16 стагодзьдзе|XVI]] ст. вызначаная частка швэдаў і датчанаў працягвала разумець сваё маўленьне як адзіную мову, што, у прыватнасьці, заяўлялася ў першым дацкім перакладзе [[Біблія|Бібліі]] і ў працы швэдзкага пісьменьніка Оляфа Магнуса «Апісаньне паўночных народаў». Тым ня менш, у старажытнаскандынаўскай мове ўжо ў Сярэднявеччы прысутнічалі [[дыялект]]ныя адрозьненьні: мова падзялялася на заходні, усходні і гутнійскі дыялекты. Тагачасная старажытнаісьляндзкая й старажытнанарвэская мовы па сутнасьці на той момант былі ідэнтычныя адна адной, утвараючы разам заходні дыялект старажытнаскандынаўскае мовы, які быў распаўсюджаны на Фарэрскіх астравох, у [[Ірляндыя (востраў)|Ірляндыі]], [[Шатляндыя|Шатляндыі]], на востраве [[Мэн (востраў)|Мэн]] і ў нарвэскіх паселішчах [[Нармандыя|Нармандыі]]<ref>{{Кніга|аўтар = D. Appleton, A.J. Johnson.|частка = |загаловак = Johnson's universal cyclopedia|арыгінал = |спасылка = http://books.google.by/books?id=H8IXAQAAIAAJ&pg=PA336&redir_esc=y|адказны = |выданьне = абноўленае выданьне|месца = |выдавецтва = |год = 1895|том = |старонкі = |старонак = |сэрыя = |isbn = |наклад = }}</ref>. Усходні дыялект старажытнаскандынаўскай мовы быў ва ўжытку ў [[Данія|Даніі]], [[Швэцыя|Швэцыі]], [[Ангельшчына|Ангельшчыне]], у дацкіх паселішчах у Нармандыі, а таксама ў паселішчах на тэрыторыі тагачаснай [[Кіеўская Русь|Кіеўскай Русі]]<ref>{{Кніга|аўтар = Nationalencyklopedin.|частка = Omkring 800–1100|загаловак = Nordiska språk|арыгінал = |спасылка = |адказны = |выданьне = Nationalencyklopedin|месца = |выдавецтва = |год = 1994|том = Historia|старонкі = |старонак = |сэрыя = |isbn = |наклад = }}</ref>. Старажытнагутнійскі дыялект (ня блытаць з сучасным готляндзкім дыялектам швэдзкай мовы) быў распаўсюджаны на востраве [[Готлянд]] і некаторых усходніх паселішчах.

Тым ня менш, да [[17 стагодзьдзе|XVII]] ст. унутраная клясыфікацыя паўночнагерманскіх моваў засноўвалася на [[сынтаксіс|сынтаксічным]] пункце гледжаньня<ref name=hp>{{Кніга|аўтар = Holmberg, Anders; Christer Platzack.|частка = |загаловак = The Scandinavian languages|арыгінал = |спасылка = |адказны = Guglielmo Cinque, Richard S. Kayne|выданьне = The Comparative Syntax Handbook|месца = Oxford, New York|выдавецтва = Oxford University Press|год = 2005|том = |старонкі = |старонак = |сэрыя = |isbn = |наклад = }}</ref>, у выніку чаго ўнутраная клясыфікацыя паўночнагерманскіх моваў выглядала наступным чынам: кантынэнтальная (дацкая, нарвэская, швэдзкая мовы) і астраўная (ісьляндзкая, фарэрская мовы) падгрупы. Гэты падзел засноўваўся таксама на крытэры ўзаемнай зразумеласьці і разьвіўся пад рознымі палітычнымі ўплывамі, такімі як Унія Даніі й Нарвэгіі [[1536]]—[[1814]] гадоў, у выніку чаго дацкая мова значна паўплывала на ўсходнія й цэнтральныя дыялекты нарвэскай мовы (гл. [[букмол]])<ref name=torp/>.

== Унутраная клясыфікацыя ==
У гістарычнай лінгвістыцы паўночнагерманскія мовы прынята падзяляць на дзьве падгрупы: усходнюю (дацкая, швэдзкая мовы) і заходнюю (нарвэская, фарэрская, ісьляндзкая мова) падгрупы, якія паходзяць ад усходняй і заходняй дыялектнай групаў старажытнаскандынаўскае мовы адпаведна. Швэдзкая, нарвэская і дацкая мовы (часам аб’ядноўваліся як кантынэнтальныя) гістарычна зазналі значны ўплыў з боку заходнегерманскай ніжненямецкай мовы ў часы існаваньня [[Ганза|Ганзейскага зьвязу]].

За цяперашнім часам уплыў на мовы аказвае ангельская мова. Так, дасьледаваньні сучаснай паўночнагерманскае [[лексыка|лексыкі]], праведзеныя ў [[2005]] годзе, паказалі павелічэньне дзелі ангельскай лексыкі за 30 гадоў у 2 разы і збольшаньне яе да 1,2% ад усяго лексычнага складу моваў. Ісьляндзкая мова мае найменшую серад паўночнагерманскіх моваў дзелю ангельскіх запазычаньняў нягледзячы на тое, што ў гэтай краіне адзначаецца найбольшае выкарыстаньне ангельскай мовы<ref name=nordic>{{артыкул|аўтар=|загаловак=Nordic co-operation must be revamped!|арыгінал=|спасылка=http://web.archive.org/web/20050213062716/http://www.norden.org/norden_i_veckan/2005/uk/050117.asp|аўтар выданьня=|выданьне=Nordiska rådet|тып=|месца=|выдавецтва=WebArchive|год=2005|выпуск=|том=|нумар=|старонкі=|isbn=}}</ref>.

Серад іншых спосабаў унутранай клясыфікацыі паўночнагерманскіх моваў вылучаецца крытэр узаемнай зразумеласьці, які супрацьпастаўляецца дрэвавіднай мадэлі, што падзяляе паўночнагерманскія мовы на кантынэнтальныя й астраўныя (гл. вышэй)<ref name=torp/>. Так, з-за доўгага палітычнага хаўрусу паміж Нарвэгіяй і Даніяй, Нарвэгія пераняла большую частку дацкай лексыкі й граматыкі, у выніку чаго нарвэская мова да рэформы правапісу ў [[1907]] годзе стала практычна ідэнтычнай пісьмовай дацкай мове. З гэтае прычыны букмол і ягоны неафіцыйны, больш кансэрватыўны варыянт рыксмол часам адносяцца да ўсходняй падгрупы, а нюношк — да заходняй (што, напрыклад, адлюстравана ў шаблёне {{Ш|Германскія мовы}})<ref>{{Кніга|аўтар = Victor Ginsburgh, Shlomo Weber.|частка = |загаловак = How many languages do we need?: the economics of linguistic diversity|арыгінал = |спасылка = |адказны = |выданьне = |месца = |выдавецтва = Princeton University Press|год = 2011|том = |старонкі = 42|старонак = |сэрыя = |isbn = |наклад = }}</ref>. Тым ня менш, у дацкай мове разьвілася глыбейшая розьніца між пісьмовай і вуснай мовай, праз што ступень адрозьненьняў паміж гутарковай нарвэскай і гутарковай дацкай большая за ступень адрозьненьняў між абедзьвюма пісьмовымі мовамі. У пісьмовым пляне дацкая мова досыць блізкая да скандынаўскіх моваў, але існуюць уласныя фанэтычныя адрозьненьні: напрыклад, рэдукцыя й асыміляцыя зычных ды галосных гукаў, а таксама [[прасодыя|прасадычная]] зьява пад назвай ''stød'' (літ. «штуршок»), якія не зьявіліся ў іншых мовах (хоць, аднак, у швэдзкай і нарвэскай існуюць розныя [[тон (лінгвістыка)|тон]]ы, якія апдавядаюць зьяве ''stød''). Нягледзячы на шэраг падобных фанэтычных адрозьненьняў, скандынаўскія народы ў стане разумець іншыя гутарковыя скандынаўскія мовы. Некаторыя людзі (напрыклад, людзі пажылога ўзросту, якія могуць зьяўляцца носьбітамі дыялектаў) могуць мець некаторыя цяжкасьці, але збольшага большасьць людзей разумее літаратурныя мовы іншых скандынаўскіх краінаў (напрыклад, з радыё або тэлебачаньня).

У [[1523]] годзе Швэцыя скасавала са свайго боку [[Кальмарская унія|Кальмарскую унію]], у выніку чаго ў Скандынавіі ўтварыліся дзьве краіны: зьвяз Даніі й Нарвэгіі, якая кіравалася з [[Капэнгаген]]у, і Швэцыя, што на той момант уключала яшчэ й [[Фінляндыя|Фінляндыю]]. Гэтыя дзьве краіны не прымалі розных бакоў у разнастайных канфліктах ажно да першай паловы [[19 стагодзьдзе|ХІХ]] ст., што спрычынілася да шырокіх міжнародных кантактаў між краінамі. Вынікам гэтых сувязяў сталі плясты ўзаемных запазычаньняў з замежных моваў (Швэцыя, напрыклад, мела ў сваёй гісторыі франкамоўны пэрыяд): так, прыкладам, старое швэдзкае ''vindöga'' («акно») было замененае сярэдненіжненямецкім ''fönster'', у той час як дацкая мова засвоіла швэдзкае ''vindue''. Зь іншага боку, слова ''begynde'' («пачатак», у сучасным букмоле — ''begynne'') было запазычанае дацкай і нарвэскай мовамі, тады як у швэдзкай захавалася першапачатковае ''börja''. Нягледзячы на тое, што швэдзкая й дацкая мовы аддаляліся адна ад адной, іхныя дыялекты не знаходзіліся пад такім уплывам. Гэта спрычынілася да таго, што, напрыклад, нарвэская й швэдзкая захоўвалі падобнае вымаўленьне, слова ''børja'' (падобнае на швэдзк. ''börja'') захоўвалася ў нарвэскіх дыялектах, а слова ''vindöga'' захоўвалася ў некаторых дыялектах швэдзкай. Падобныя рысы адлюстроўвае на сабе нюношк у адрозьненьне ад букмолу, які засвоіў вялікую частку дацкай лексыкі (напрыклад: нюношк. ''byrja'', ''veke'', ''vatn'' параўн. з швэдзк. ''börja'', ''vecka'', ''vatten''; але дацк. ''begynde'', ''uge'', ''vand''). Такім чынам, нюношк падзяляе шмат рысаў з швэдзкай мовай. Паводле нарвэскага лінгвіста Арнэ Торпа, складаньне літаратурнай нормы нюношк было значна цяжэй ажыцьцявіць падчас знаходжаньня Нарвэгіі ва уніі з Швэцыяй замест Даніі з-за таго, што адрозьненьняў паміж нюношкам і швэдзкай менш, чым між нюношкам і дацкай<ref>{{артыкул|аўтар=Trine Nickelsen.|загаловак=Nynorsk — noe for svensker?|арыгінал=|спасылка=|аўтар выданьня=|выданьне=Uniforum|тып=|месца=|выдавецтва=|год=2005|выпуск=|том=|нумар=|старонкі=|isbn=}}</ref>.

=== Узаемназразумеласьць ===
Узаемназразумеласьць паміж мовамі паўночнагерманскае мовы зьяўляецца неаднароднай. Так, шэраг дасьледаваньняў паказваюць, што носьбіты нарвэскае мовы маюць патэнцыйна нпйбольшую здольнасьць разумець астатнія паўночнагерманскія мовы<ref name=dla>{{артыкул|аўтар=Delsing, Lars-Olof; Katarina Lundin Åkesson.|загаловак=Håller språket ihop Norden? En forskningsrapport om ungdomars förståelse av danska, svenska och norska|арыгінал=|спасылка=http://www.norden.org/sv/publikationer/publikationer/2005-573/at_download/publicationfile|аўтар выданьня=|выданьне=Nordic cooperation|тып=|месца=|выдавецтва=|год=2005|выпуск=|том=|нумар=|старонкі=|isbn=}}</ref><ref>{{Кніга|аўтар = Maurud, Ø.|частка = 13|загаловак = Nabospråksforståelse i Skandinavia. En undersøkelse om gjensidig forståelse av tale- og skriftspråk i Danmark, Norge og Sverige|арыгінал = |спасылка = |адказны = |выданьне = Nordisk utredningsserie|месца = Stockholm|выдавецтва = Nordiska rådet|год = 1976|том = |старонкі = |старонак = |сэрыя = |isbn = |наклад = }}</ref>. Паводле дасьледаваньняў, праведзеных у [[2002]]-[[2005]] гг. Фондам культуры Паўночных краінаў, носьбіты швэдзкай мовы [[Стакгольм]]у і носьбіты дацкай мовы Капэнгагену маюць найбольшыя цяжкасьці ў разуменьні іншых паўночнагерманскіх моваў<ref name=nordic/>. Дасьледаваньне, засяроджанае перадусім на носьбітах мовы ўзростам звыш 25 год, паказала, што слабая здольнасьць у разуменьні моваў адлюстроўваецца на ўзоры швэдзкай стакгольмскай моладзі адносна дацкай мовы. Найбольшыя адрозьненьні ў пытаньні разуменьня між жыхарамі адной і той жа краіны паўсталі таксама між швэдамі: удзельнікі з [[Мальмё]], што на поўдні Швэцыі ля Даніі, дэманстравалі лепшае разуменьне дацкай мовы, чым разуменьне носьбітаў швэдзкай мовы з поўначы краіны. У прыватнасьці, лепшаму разуменьню і веданьню ўнікальных дацкіх словаў спрыяла даступнасьць дацкіх СМІ і наяўнасьць цеснай транспартнай сувязі між Мальмё і памежнай Даніяй. Паводле вынікаў гэтага ж дасьледаваньня, моладзь гэтага швэдзкага рэгіёну разумеюць дацкую лепш за нарвэскую. Тым ня менш, разуменьне швэдамі нарвэскай і дацкай заставалася слабым, а датчане ў Капэнгагене вельмі дрэнна валодала швэдзкай.

Падрабязьнейшыя вынікі дасьледаваньня ўзаемнага разуменьня скандынаўскіх моваў прыведзеныя ў табліцы ніжэй<ref name=dla/>. Найбольшы паказчык — 10:0.

{| class="wikitable"
|-
! Места
! Разуменьне<br/>дацкай
! Разуменьне<br/>швэдзкай
! Разуменьне<br/>нарвэскай
! Паказчык
|-
| [[Оргус]], Данія
|—
|<center>3,74</center>
|<center>4,68</center>
|<center>4,21</center>
|-
| [[Капэнгаген]], Данія
|—
|<center>3,60</center>
|<center>4,13</center>
|<center>3,87</center>
|-
| [[Мальмё]], Швэцыя
|<center>5,08</center>
|—
|<center>4,97</center>
|<center>5,02</center>
|-
| [[Стакгольм]], Швэцыя
|<center>3,46</center>
|—
|<center>5,56</center>
|<center>4,51</center>
|-
| [[Бэрген]], Нарвэгія
|<center>6,50</center>
|<center>6,15</center>
|—
|<center>6,32</center>
|-
| [[Осьлё]], Нарвэгія
|<center>6,57</center>
|<center>7,12</center>
|—
|<center>6,85</center>
|-
|}

Носьбіты фарэрскай мовы (астраўная, не ўваходзіць у склад кантынэнтальных) паводле гэтага ж дасьледаваньня паказалі нават большае за носьбітаў нарвэскай разуменьне кантынэнтальных паўночнагерманскіх моваў, дасягнуўшы высокага паказчыку як па дацкай{{Заўвага|Фарэрскія астравы ўваходзяць у склад Даніі, з гэтае прычыны дацкая мова вывучаецца ў школах Фарэрскіх астравоў.}}, так і па нарвэскай мовам. Носьбіты ісьляндзкай мовы, наадварот, адлюстравалі найменшае разуменьне нарвэскай і швэдзкай моваў, аднак маюць некалькі лепшы ўзровень разуменьня дацкай мовы, якая раней вывучалася ў Ісьляндыі. Вынікі разуменьня іншых паўночнагерманскіх моваў носьбітамі фарэрскай ды ісьляндзкай моваў прыведзеныя ў табліцы ніжэй<ref name=dla/>.

{| class="wikitable"
|-
! Рэгіён/<br/>Краіна
! Разуменьне<br/>дацкай
! Разуменьне<br/>швэдзкай
! Разуменьне<br/>нарвэскай
! Паказчык
|-
| [[Фарэрскія астравы]]
|<center>8,28</center>
|<center>5,75</center>
|<center>7,00</center>
|<center>7,01</center>
|-
| [[Ісьляндыя]]
|<center>5,36</center>
|<center>3,34</center>
|<center>3,40</center>
|<center>4,19</center>
|-
|}

=== Лексыка ===
Паўночнагерманскія мовы ў значна большай ступені за заходнегерманскія мовы маюць агульныя рысы лексыцы, граматыцы, фаналёгіі й марфалёгіі. Прыклады лексычных, граматычных і марфалягічных падабенстваў між паўночнагерманскімі мовамі прыведзеныя ніжэй у табліцы, для нагляднасьці прыведзеныя параўнальныя прыклады заходнегерманскіх моваў. Паўночнагерманскія мовы для зручнасьці вылучаныя паўтлустым, таксама пададзены беларускі пераклад.

{| class="wikitable"
|-
! Мова !! Прыклад
|-
| Ангельская  || It was a moist, grey summer day at the end of June.
|-
| Нямецкая  || Es war ein feuchter, grauer Sommertag Ende Juni.
|-
| Галяндзкая || Het was een vochtige, grauwe zomerdag in het einde van juni.
|-
| Афрыкаанс || Dit was 'n vogtige, grou somer dag aan die einde van Junie.
|-
| '''Швэдзкая'''  || Det var en fuktig, grå sommardag i slutet av juni.
|-
| '''Дацкая'''   || Det var en fugtig, grå sommerdag i slutningen af juni.
|-
| '''Нарвэская (букмол)''' || Det var en fuktig, grå sommerdag i slutten av juni.
|-
| '''Нарвэская (нюношк)''' || Det var ein fuktig, grå sumardag/sommardag i slutten/enden av juni.
|-
| '''Ісьляндзкая''' || Það var rakur, grár sumardagur í lok júní.
|-
| '''Фарэрская''' || Tað var ein rakur/fuktigur, gráur summardagur síðst í juni.
|-
| Пераклад || Гэта быў сыры, пахмурны дзень напрыканцы чэрвеня
|-
|}

=== Моўныя межы ===
Улічваючы вышэйпамянёны ўзровень блізкасьці паміж мовамі кантынэнтальнай падгрупы паўночнагерманскіх моваў, існуе дыскусія наконт мэтазгоднасьці разгляданьня моваў кантынэнтальнай падгрупы як асобных<ref name=sprak>[https://web.archive.org/web/20160306211105/http://www.norden.org/da/publikationer/publikationer/2004-008/at_download/publicationfile Nordens språk — med rötter och fötter]</ref>. У публіцыстыцы скандынаўскія мовы часта згадваюцца ў сувязі з [[афарызм]]ам, згодна зь якім [[мова — гэта дыялект, у якога ёсьць армія і флёт]]. Часам адрозьненьні паміж дыялектамі адной краіны глыбейшыя за адрозьненьні між мовамі розных краінаў, аднак палітычная незалежнасьць гэтых краінаў становіцца прычынай іх клясыфікацыі як нарвэскай, швэдзкай і дацкай моваў. Такім чынам, моўны падзел, на думку некаторых лінгвістаў, грунтуецца на палітычных межах, што ўзмацняецца ўплывам літаратурных моваў (асабліва ў Швэцыі й Даніі)<ref name=sprak/>.

Некаторыя дзеячы й арганізацыі маюць уласны пункт гледжаньня на гэтае пытаньне. Так, [[Паўночная Рада]] неаднаразова згадвала паўночнагерманскія мовы як адзіную, называючы яе ''скандынаўскай''. Так, напрыклад, у афіцыйным навінавым выданьні Рады заўляецца, што яно публікуецца на ''скандынаўскай мове'' («på skandinaviska»)<ref>{{Спасылка | аўтар = | прозьвішча = | імя = | аўтарlink = | суаўтары = | дата публікацыі = | url = http://www.norden.org/sv/nordiska-ministerraadet/samarbetsministrarna-mr-sam/graenshindersarbete/informationstjaenster/informationstjaensten-hallaa-norden/nyhetsbrev| копія = | дата копіі = | загаловак = Nyhetsbrev| фармат = | назва праекту = Nordic cooperation| выдавец = | дата = 2 лютага 2014 | мова = sv| камэнтар = }}</ref>. Незважаючы на гэта, стварэньне адзінай пісьмовай мовы разглядаецца вельмі малаверагодным, улічваючы ў якасьці прыкладу паралельнае існаваньне дзьвюх гістарычных моўных нормаў у Нарвэгіі; аднак на думку прыхільнікаў скандынаўскага моўнага адзінства існуе шанец «некаторай уніфікаванай артаграфіі», агульнай для Нарвэгіі, Швэцыі й Даніі<ref>{{Спасылка | аўтар = | прозьвішча = | імя = | аўтарlink = | суаўтары = | дата публікацыі = | url = http://www.sjsu.edu/faculty/watkins/scandilan.htm| копія = | дата копіі = | загаловак = The Scandinavian Languages: Their Histories and Relationships| фармат = | назва праекту = San Jose State University| выдавец = | дата = 2 лютага 2014 | мова = en| камэнтар = }}</ref><ref>{{Спасылка | аўтар = | прозьвішча = | імя = | аўтарlink = | суаўтары = | дата публікацыі = | url = http://www.norden.org/no/aktuelt/nyheter/201dfinlandssvensk-boer-vaere-hovedspraak-i-nordisk-union201d| копія = | дата копіі = | загаловак = ”Finlandssvensk bør være hovedspråk i nordisk union”| фармат = | назва праекту = Nordic cooperation| выдавец = | дата = 2 лютага 2014 | мова = no| камэнтар = }}</ref>.

=== Склад ===
Унутраны падзел паўночнагерманскіх моваў даволі цяжка паддаецца вызначэньню. У склад ніжэйпрыведзенай клясыфікацыі ўключаныя таксама некаторыя дыялекты.

* Праскандынаўская мова
** Заходняя падгрупа
*** Грэнляндзкі дыялект старажытнаскандынаўскай мовы †
*** [[Ісьляндзкая мова]]
*** [[Фарэрская мова]]
*** [[Норн]] †
*** [[Нарвэская мова]]
**** Заходні дыялект
**** Паўночны дыялект
**** Усходні дыялект
**** Трондэляскі дыялект
** Усходняя падгрупа
*** [[Дацкая мова]]
**** Ісьляндзкі варыянт дацкае мовы
**** Усходні дыялект
**** [[Ютлянд]]зкі дыялект
***** Паўднёваютляндзкая гаворка
*** [[Швэдзкая мова]]
**** [[Далярна|Далярнскія]] дыялекты
**** [[Свэалянд]]зкія дыялекты
**** [[Норлянд]]зкія дыялекты
**** [[Ёталянд]]зкія дыялекты
**** [[Сконэ|Сконскія]] дыялекты
**** Дыялекты [[Эстэрботэн]]у (дыялекты швэдаў Фінляндыі й Эстоніі)
**** [[Емтлянд]]зкія дыялекты (прыналежнасьць да ўсходнескандынаўскай падгрупы аспрэчваецца)
** Гутнійскія ідыёмы
*** [[Старажытнагутнійская мова]] †
**** Сучасныя [[Гутнійская мова|гутнійскія]] дыялекты

=== Дыскусійныя пытаньні ===
Емтляндзкія дыялекты падзяляюць шмат рысаў як з трондэляскімі, так і з норляндзкімі дыялектамі, у сувязі з чым емтляндзкія дыялекты могуць адносіцца як да ўсходняй, так і да заходняй падгрупаў{{Заўвага|З прычыны таго, што трондэляскія дыялекты — частка нарвэскай мовы, якая ўваходзіць у заходнюю падгрупу, а норляндзкія — частка швэдзкай мовы, якая ўваходзіць у склад усходняй.}}<ref>{{Кніга|аўтар = Dalen, Arnold.|частка = |загаловак = Jemtsk og trøndersk – to nære slektningar|арыгінал = |спасылка = http://www.sprakrad.no/Trykksaker/Spraaknytt/Spraaknytt_3_2005/Jemtsk_og_troendersk/|адказны = |выданьне = |месца = |выдавецтва = Språkrådet|год = 2005|том = |старонкі = |старонак = |сэрыя = |isbn = |наклад = }}</ref>. Эльвдальскі дыялект, распаўсюджаны на паўночным усходзе Швэцыі пры швэдзка-нарвэскай мяжы і які, як правіла, лічыцца адным з свэаляндзкіх дыялектаў, сёньня мае афіцыйную артаграфію і праз адсутнасьць узаемаразуменьня з швэдзкай мовай разглядаецца шэрагам лінгвістаў як асобная мова<ref>{{Кніга|аўтар = Sapir, Yair.|частка = |загаловак = Elfdalian, the Vernacular of Övdaln|арыгінал = |спасылка = |адказны = |выданьне = Conference paper|месца = |выдавецтва = |год = 2004|том = |старонкі = |старонак = |сэрыя = |isbn = |наклад = }}</ref>.

Апрача традыцыйных дыялектаў, існуюць такія мовы як ''вандроўная дацкая'', ''родзі'' і швэдзка-цыганская мова, якія зьяўляюцца варыянтамі дацкай, нарвэскай і швэдзкай моваў з даданьнем [[цыганскія мовы|цыганскай]] лексыкі, усе яны вядомыя пад агульнай назвай ''скандынаўска-цыганскія мовы''<ref>{{Спасылка | аўтар = | прозьвішча = | імя = | аўтарlink = | суаўтары = | дата публікацыі = | url = http://languageserver.uni-graz.at/ls/desc?id=233| копія = | дата копіі = | загаловак = Traveller Danish| фармат = | назва праекту = Languages of the World| выдавец = | дата = 2 лютага 2014 | мова = en| камэнтар = }}</ref>. Гэтыя ідыёмы спалучаюць у сабе элемэнты дыялектаў заходняй Швэцыі, усходняй Нарвэгіі і Трондэлягу.

=== Пісьмовыя нормы нарвэскай ===
Сучасная нарвэская мова мае дзьве пісьмовыя нормы: букмол (а таксама больш кансэрватыўная, то бок, бліжэйшая да дацкай, ягоная форма — рыксмол) і нюношк (а таксама ягоная форма пад назваю ''гёгношк'', літаральна «высокая нарвэская»). Букмол выкарыстоўваецца параўнальна часьцей, у прыватнасьці, ён мае ўжытак у гарадох і найбуйнейшых газэтах.

== Іншыя мовы Скандынавіі ==
Геаграфічна блізкімі да паўночнагерманскіх моваў зьяўляюцца мовы саамаў, якія ўваходзяць у склад [[уральскія мовы|уральскае]] моўнае сям’і<ref>{{артыкул|аўтар=Inez Svonni Fjällström.|загаловак=A language with deep roots|арыгінал=|спасылка=http://www.eng.samer.se/servlet/GetDoc?meta_id=1185|аўтар выданьня=|выданьне=Sápmi|тып=|месца=|выдавецтва=|год=2006|выпуск=|том=|нумар=|старонкі=|isbn=}}</ref> і ня маюць роднасьці з індаэўрапейскімі мовамі (у якія ўваходзяць германскія мовы). Саамскія мовы з дагістарычных часоў суіснавалі з паўночнагерманскімі мовамі<ref>{{Кніга|аўтар = Sammallahti, Pekka.|частка = |загаловак = The Sámi Language: Past and Present|арыгінал = |спасылка = |адказны = |выданьне = Arctic Languages: An Awakening|месца = Paris|выдавецтва = UNESCO|год = 1990|том = |старонкі = 440|старонак = |сэрыя = |isbn = 92-3-102661-5|наклад = }}</ref>. Цягам стагодзьдзяў саамскія й фінская мовы запазычылі з паўночнагерманскіх моваў вызначаныя часткі лексыкі (у той час як паўночнагерманскія мовы запазычылі з гэтых моваў значна меншую колькасьць словаў).

Паўночнагерманскія мовы зьяўляюцца мовамі большасьці ў Нарвэгіі, Даніі й Швэцыі. На Фарэрскіх астравох, апрача афіцыйнай на дацкім узроўні дацкай мовы, афіцыйны статус і значнае распаўсюджаньне мае фарэрская мова. У Грэнляндыі, якая належыць Даніі, афіцыйнай мовай зьяўляецца толькі [[грэнляндзкая мова]]. На паўднёвым захадзе Даніі, у паўднёвай Ютляндыі, існуе мясцовая нямецкая супольнасьць, нямецкая мова мае ў рэгіёне прызнанай мовай меншасьці. У Паўднёвым Шлезьвігу, што на поўначы Нямеччыны (пры мяжы з Даніяй) нямецкая мова зьяўляецца асноўнай мовай мясцовых датчанаў, пры гэтым асноўнай мовай немцаў, якія жывуць па іншы бок мяжы (у Даніі) асноўнай мовай зьяўляецца дацкая; абедзьве супольнасьці ў высокай ступені зьяўляюцца [[білінгвізм|дзьвюхмоўнымі]].

Традыцыйна дацкая й нямецкая мовы зьяўляліся афіцыйнымі мовамі агульнай дацка-нарвэскай дзяржавы.

== Заўвагі ==
{{Заўвагі}}

== Крыніцы ==
{{Крыніцы|2}}

== Літаратура ==
* {{Кніга|аўтар = Jervelund, Anita.|частка = |загаловак = Sådan Staver Vi|арыгінал = |спасылка = |адказны = |выданьне = |месца = |выдавецтва = |год = 2007|том = |старонкі = |старонак = |сэрыя = |isbn = |наклад = }}
* {{Кніга|аўтар = Kristiansen, Tore m.fl.|частка = |загаловак = Dansk Sproglære|арыгінал = |спасылка = |адказны = |выданьне = |месца = |выдавецтва = |год = 1996|том = |старонкі = |старонак = |сэрыя = |isbn = |наклад = }}
* {{Кніга|аўтар = Lucazin, M.|частка = |загаловак = Utkast till ortografi över skånska språket med morfologi och ordlista. Första. revisionen|арыгінал = |спасылка = http://www.maniskor.se/isbn9789197726528.pdf|адказны = |выданьне = 1|месца = |выдавецтва = |год = 2010|том = |старонкі = |старонак = |сэрыя = |isbn = 978-91-977265-2-8|наклад = }}
* {{Кніга|аўтар = Iben Stampe Sletten.|частка = |загаловак = Nordens sprog – med rødder og fødder|арыгінал = |спасылка = http://www.norden.org/da/publikationer/publikationer/2004-010|адказны = |выданьне = |месца = |выдавецтва = |год =2005 |том = |старонкі = |старонак = |сэрыя = |isbn = 92-893-1041-3|наклад = }}
* {{Кніга|аўтар = Вессен Э.|частка = |загаловак = Скандинавские языки / Элиас Вессен|арыгінал = |спасылка = |адказны = Под ред. и с предисловием проф. С. Д. Кацнельсона|выданьне = Пер. со второго шведского издания и примечания С. С. Масловой-Лашанской|месца = {{М.}}|выдавецтва = Изд-во иностр. лит-ры|год = 1949|том = |старонкі = |старонак = 168|сэрыя = |isbn = |наклад = 3000}}
* {{Кніга|аўтар = Стеблин-Каменский М. И.|частка = |загаловак = История скандинавских языков|арыгінал = |спасылка = |адказны = / М. И. Стеблин-Каменский; Отв. ред. акад. В. Ф. Шишмарёв; Институт языкознания АН СССР|выданьне = |месца = {{М.}}, Л.|выдавецтва = Изд-во Акад. наук СССР|год = 1953|том = |старонкі = |старонак = 340|сэрыя = |isbn = |наклад = 3000}}
* {{Кніга|аўтар = Кузнецов С. Н.|частка = |загаловак = Скандинавские языки|арыгінал = |спасылка = http://tapemark.narod.ru/les/455b.html|адказны = |выданьне = Лингвистический энциклопедический словарь|месца = {{М.}}|выдавецтва = Советская энциклопедия|год = 1990|том = |старонкі = |старонак = |сэрыя = |isbn = |наклад = }}

== Вонкавыя спасылкі ==
* {{Спасылка | аўтар = | прозьвішча = | імя = | аўтарlink = | суаўтары = | дата публікацыі = 22 лістапада 2012| url = http://germanic.zxq.net/midlowgermloans.html| копія = | дата копіі = | загаловак = Mainland Scandinavian: Loans from Middle Low German| фармат = | назва праекту = , In-depth Germanic language studies| выдавец = | дата = 2 лютага 2014 | мова = en| камэнтар = }}
* {{Спасылка | аўтар = | прозьвішча = | імя = | аўтарlink = | суаўтары = | дата публікацыі = 26 лістапада 2012| url = http://germanic.zxq.net/Scand-only.html| копія = | дата копіі = | загаловак = Særnordiske Ord – Scandinavian-only Words| фармат = | назва праекту = , In-depth Germanic language studies| выдавец = | дата = 2 лютага 2014 | мова = en| камэнтар = }}

{{Германскія мовы}}

[[Катэгорыя:Скандынаўскія мовы]]