Прагляд крыніцы для Вікіпэдыя:Праект:Тэматычны тыдзень/Славаччына

[[Файл:Coat of Arms of Slovakia.svg|right|150пкс]]
'''«Тыдзень Славаччыны»''' — частка праекту «[[Вікіпэдыя:Праект:Тэматычны тыдзень|Тэматычны тыдзень]]», створаная дзеля стварэньня й паляпшэньня артыкулаў аб [[Славаччына|Славаччыне]]: ейным насельніцтве, культуры, гісторыі і г.д.

'''Тэрміны''': 13 студзеня 2011 году — 13 лютага 2011 году

'''Арыентыр''': Верагодна, што [[:en:Category:Slovakia|ангельскі]], [[:ru:Категория:Словакия|расейскі]] й [[:sk:|славацкі]] разьдзелы Вікіпэдыі ўтрымліваюць большую колькасьць зьвестак па вызначанай тэме, чым беларускі. Таму пры дадаваньні артыкула ў спасылку на стварэньне карысна таксама прыводзіць спасылку на найбольш поўны артыкул на іншай мове.

== Славаччына ў тэмах ==
{{Славаччына ў тэмах}}

== Гісторыя ==
* [[Гісторыя Славаччыны]] — [[:ru:История Словакии]]
* [[Сама]] — [[:en:Samo]] (першы славянскі князь)

=== [[Нітранскае княства]] ===
* [[Прыбіна]] — [[:en:Pribina]], [[:ru:Прибина]]
* [[Дынастыя Мойміравічаў]] — [[:en:House of Mojmír]]
** [[Моймір II]] — [[:en:Mojmír II]], [[:ru:Моймир II]]
** [[Сьвятаполк II Мойміравіч]] — [[:en:Svatopluk II]], [[:ru:Святополк II (Нитранское княжество)]]
** [[Славамер]] — [[:en:Slavomír]], [[:ru:Славомир]]
** [[Прадслаў]] — [[:en:Predslav]], [[:ru:Предслав]]
* [[Леле]] — [[:en:Lehel]], [[:ru:Леле (венгерский вождь)]]

=== [[Вялікая Маравія]] ===

=== [[Каралеўства Вугоршчына]] ===
* [[Матуш Чак]] — [[:en:Máté Csák]], [[:ru:Матуш Чак]]
* [[Іштван Бачкай]] — [[:en:Stephen Bocskay]], [[:ru:Иштван Бочкаи]]
* [[Мілан Штэфанік]] — [[:en:Milan Rastislav Štefánik]], [[:ru:Штефаник, Милан Растислав]]
* [[Юрай Янашык]] — [[:sk:Juraj Jánošík]]

=== [[Габзбурзкая манархія]] ===

=== [[Аўстра-Вугоршчына]] ===

=== XX стагодзьдзе ===
'''[[Славацкая Савецкая Рэспубліка]]''' — [[:en:Slovak Soviet Republic]], [[:ru:Словацкая Советская Республика]]
* [[Антанін Яноўшак]] — [[:en:Antonín Janoušek]], [[:ru:Яноушек, Антонин]]
'''[[Першая Славацкая Рэспубліка]]''' — [[:en:Slovak Republic (1939–1945)]], [[:ru:Первая Словацкая республика]]
* [[Славацкая народная партыя]] — [[:en:Slovak People's Party]], [[:ru:Глинкова словацкая народная партия]]
* [[Андрэй Глінка]] — [[:en:Andrej Hlinka]]
* [[Ёзэф Тыса]] — [[:en:Jozef Tiso]], [[:ru:Тисо, Йозеф]]
* [[Войтэх Тука]] — [[:en:Vojtech Tuka]]
* [[Аляксандар Мах]] — [[:en:Alexander Mach]], [[:ru:Мах, Александр]]
* [[Славацка-вугорская вайна]] — [[:en:Slovak–Hungarian War]], [[:ru:Словацко-венгерская война]]
* [[Ян Рэжняк]] — [[:sk:Ján Režňák]], [[:ru:Режняк, Ян]]

'''[[Славацкае нацыянальнае паўстаньне]]''' — [[:en:Slovak National Uprising]], [[:ru:Словацкое национальное восстание]]
* [[Ян Голіян]] — [[:en:Ján Golian]], [[:ru:Голиан, Ян]]
* [[Рудольф Віест]] — [[:en:Rudolf Viest]], [[:ru:Виест, Рудольф]]
* [[Аўгустын Малар]] — [[:en:Augustín Malár]], [[:ru:Малар, Августин]]
'''[[Чэхаславаччына]]'''
* [[Славакізацыя]] — [[:en:Slovakization]]
* [[Марыян Чалфа]] — [[:en:Marián Čalfa]], [[:ru:Чалфа, Мариан]]
* [[Аляксандар Дубчак]] — [[:en:Alexander Dubček]], [[:ru:Дубчек, Александр]]
* [[Густаў Гусак]] — [[:en:Gustáv Husák]], [[:ru:Гусак, Густав]]

== Геаграфія ==

=== '''[[Адміністрацыйна-тэрытарыяльны падзел Славаччыны]]''' ===
* [[Банскабыстрыцкі край]] — [[:en:Banská Bystrica Region]]
* [[Браціслаўскі край]] — [[:en:Bratislava Region]]
* [[Жылінскі край]] — [[:en:Žilina Region]]
* [[Кошыцкі край]] — [[:en:Košice Region]]
* [[Нітранскі край]] — [[:en:Nitra Region]]
* [[Прэшаўскі край]] — [[:en:Prešov Region]]
* [[Трнаўскі край]] — [[:en:Trnava Region]]
* [[Трэнчынскі край]] — [[:en:Trenčín Region]]

{{Краі Славаччыны}}
{{Цэнтры краёў Славаччыны}}

=== Гарады Славаччыны ===

==== З насельніцтвам больш за 30 тысячаў чалавек ====
* [[Банска Быстрыца]]
* [[Браціслава]]
* [[Жыліна]] — [[:en:Žilina]], [[:ru:Жилина]]
* [[Кошыцэ]]
* [[Нітра]] — [[:en:Nitra]], [[:ru:Нитра]]
* [[Прэшаў]] — [[:en:Prešov]], [[:ru:Прешов]]
* [[Трнава]] — [[:en:Trnava]], [[:ru:Трнава]]
* [[Трэнчын]] — [[:en:Trenčín]], [[:ru:Тренчин]]
* [[Мартын (Славаччына)|Мартын]] — [[:en:Martin, Slovakia]], [[:ru:Мартин (город)]]
* [[Попрад]] — [[:en:Poprad]], [[:ru:Попрад]]
* [[Прэвідза]] — [[:en:Prievidza]], [[:ru:Прьевидза]]
* [[Зволен]] — [[:en:Zvolen]], [[:ru:Зволен]]
* [[Поваска Быстрыца]] — [[:en:Považská Bystrica]], [[:ru:Поважска Бистрица]]
* [[Новэ Замкі]] — [[:en:Nové Zámky]], [[:ru:Нове Замки]]
* [[Міхалаўцэ]] — [[:en:Michalovce]], [[:ru:Михаловце]]
* [[Сьпіска Нова Вэс]] — [[:en:Spišská Nová Ves]], [[:ru:Спишска Нова Вес]]
* [[Комарна]] — [[:en:Komárno]], [[:ru:Комарно (Словакия)]]
* [[Левіцэ]] — [[:en:Levice]], [[:ru:Левице]]
* [[Гумэннэ]] — [[:en:Humenné]], [[:ru:Гуменне]]
* [[Бардэёў]] — [[:en:Bardejov]], [[:ru:Бардейов]]
* [[Ліптаўскі Мікулаш]] — [[:en:Liptovský Mikuláš]], [[:ru:Липтовски Микулаш]]
* [[П’ешцяны]] — [[:en:Piešťany]], [[:ru:Пьештяны]]
* [[Ружамбэрак]] — [[:en:Ružomberok]], [[:ru:Ружомберок]]

==== Іншыя ====

* [[Крэмніца]]

=== Горныя сыстэмы ===
* [[Татры]] — [[:en:Tatra Mountains]], [[:ru:Татры]]
* [[Нізкія Татры]] — [[:en:Low Tatras]], [[:ru:Низкие Татры]]
* [[Вялікія Татры]] — [[:en:High Tatras]], [[:ru:Высокие Татры]]
* [[Малая Фатра]] — [[:en:Lesser Fatra]], [[:ru:Мала Фатра]]
* [[Вялікая Фатра]] — [[:en:Greater Fatra]], [[:ru:Велька Фатра]]
* [[Малыя Карпаты]] — [[:en:Little Carpathians]], [[:ru:Малые Карпаты]]
* [[Втачнік]] — [[:en:Vtáčnik]], [[:ru:Втачник]]
* [[Шт’яўніцкія горы]] — [[:en:Štiavnica Mountains]], [[:ru:Штьявницке Врхи]]
'''Рэкі''':
* [[Морава]] — [[:en:Morava (river)]], [[:ru:Морава (левый приток Дуная)]]
* [[Грон]] — [[:en:Hron]], [[:ru:Грон]]
* [[Орава (рака)|Орава]] — [[:en:Orava (river)]], [[:ru:Орава (река)]]
* [[Лабарац]] — [[:en:Laborec]], [[:ru:Лаборец]]
* [[Вуж (прытока Лабарцу)]] — [[:en:Uzh River]], [[:ru:Уж (приток Лаборца)]]
* [[Ваг]] — [[:en:Váh]], [[:ru:Ваг]]

=== Сусьветная спадчына UNESCO ===
* [[Сьпіс аб’ектаў Сусьветнай спадчыны ЮНЭСКО ў Славаччыне]]
{{Сусьветная спадчына Славаччыны}}

== Палітыка ==
{{Выбары ў Славаччыне}}
'''[[Палітычныя партыі Славаччыны]]''':
{{Партыі Славаччыны}}
* [[Курс — сацыяльная дэмакратыя]] — [[:en:Direction – Social Democracy]], [[:ru:Курс — социальная демократия]]
* [[Партыя вугорскай кааліцыі]] — [[:en:Party of the Hungarian Coalition]], [[:ru:Партия венгерской коалиции]]
* [[Славацкая нацыянальная партыя]] — [[:en:Slovak National Party]], [[:ru:Словацкая национальная партия]]
* [[Камуністычная партыя Славаччыны]] — [[:en:Communist Party of Slovakia]], [[:ru:Коммунистическая партия Словакии]]
* [[Славацкая дэмакратычная і хрысьціянская унія — Дэмакратычная партыя]] — [[:en:Slovak Democratic and Christian Union – Democratic Party]], [[:ru:Словацкий демократический и христианский союз — Демократическая партия]]
* [[Хрысьціянскі дэмакратычны рух]] — [[:en:Christian Democratic Movement]], [[:ru:Христианско-демократическое движение]]
* [[Народная партыя — Рух за дэмакратычную Славаччыну]] — [[:en:People's Party – Movement for a Democratic Slovakia]], [[:ru:Народная партия — Движение за демократическую Словакию]]
* [[Дэмакратычная партыя (Славаччына)]] — [[:en:Democratic Party (Slovakia)]]
* [[Кансэрватыўныя дэмакраты Славаччыны]] — [[:en:Conservative Democrats of Slovakia]]
* [[Лібэральная партыя (Славаччына)]] — [[:en:Liberálna strana]]
* [[Мост (партыя)‎]]
* [[Свабода і салідарнасьць]]

=== Палітыкі ===
{{Прэзыдэнты Славаччыны}}
{{Прэм'ер-міністры Славаччыны}}

== [[Эканоміка Славаччыны|Эканоміка]] ==
* [[U. S. Steel Košice]] — [[:en:U. S. Steel Košice, s.r.o.]], [[:ru:U. S. Steel Košice]]
* [[Богуніцкая АЭС]] — [[:en:Bohunice Nuclear Power Plant]]
* [[Трнаўскі аўтамабільны завод]] — [[:en:Trnavské automobilové závody]]
* [[Нацыянальны банк Славаччыны]]
* [[Сьпіс банкаў Славаччыны]]
* [[Крэмніцкая мынца]]
* [[Славацкія эўра]]
* [[Татранскі тыгр]]

== Транспарт ==
* [[Славацкая чыгунка]] — [[:en:Railways of Slovak Republic – ŽSR]]
* [[Апалён (мост)]] — [[:en:Apollo Bridge]], [[:ru:Мост Аполлон]]

== Насельніцтва ==
'''[[Насельніцтва Славаччыны]]''':
* [[Славакі]] — [[:en:Slovaks]], [[:ru:Словаки]]
'''[[Славацкая мова]]''':
* [[Гісторыя славацкай мовы]] — [[:en:History of the Slovak language]]
* [[Усходнеславацкая мікрамова]] — [[:ru:Восточнословацкий микроязык]]
* [[Людавіт Штур]] — [[:en:Ľudovít Štúr]], [[:ru:Штур, Людовит Велислав]]
* [[Антон Бэрналак]] — [[:en:Anton Bernolák]], [[:ru:Бернолак, Антон]]
* [[Ян Колар]] — [[:en:Ján Kollár]], [[:ru:Коллар, Ян]]
* [[Ірына Невіцкая]] — [[:ru:Невицкая, Ирина Павловна]]
'''[[Рэлігія ў Славаччыне]]''':
* [[Каталіцтва ў Славаччыне]] — [[:en:Roman Catholicism in Slovakia]]
** [[Браціслаўская архідыяцэзія]] — [[:en:Roman Catholic Archdiocese of Bratislava]]
** [[Кошыцкая архідыяцэзія]] — [[:en:Roman_Catholic_Archdiocese_of_Košice]]
** [[Трнаўская архідыяцэзія]] — [[:en:Roman Catholic Archdiocese of Trnava]]
* [[Праваслаўе ў Славаччыне]] — [[:ru:Православие в Словакии]]
* [[Славацкая грэка-каталіцкая царква]] — [[:en:Slovak Greek Catholic Church]], [[:ru:Словацкая грекокатолическая церковь]]

== Культура ==
'''Традыцыйныя стравы''':
* [[Жынчыца]] — [[:en:Žinčica]] — малочны напой
* [[Брынзавыя галушкі]] — [[:en:Bryndzové halušky]], [[:ru:Брынзовые галушки]]
* [[Корбачыкі]] — [[:en:Korbáčiky]], [[:ru:Корбачик]]
* [[Ліптаўскі сыр]] — [[:en:Liptauer]], [[:ru:Липтовский сыр]]
* [[Ошцьепак]] — [[:en:Oštiepok]], [[:ru:Оштьепок]]
* [[Парэніца]] — [[:en:Parenica]], [[:ru:Пареница]]
{{Славацкія сыры}}
'''Мэдыя''':
* [[Славацкае тэлебачаньне]] — [[:en:Slovenská televízia]]
'''[[Адукацыя ў Славаччыне]]''':
* [[Акадэмія навук Славаччыны]] — [[:en:Slovak Academy of Sciences]]
* [[Славацкая маціца]] — [[:en:Matica slovenská]] —нацыянальны інстытут культуры
* [[Браціслаўскі ўнівэрсытэт імя Каменскага]] — [[:en:Comenius University in Bratislava]], [[:ru:Университет Коменского]]
* [[Камарнскі ўнівэрсытэт імя Янаша Сэлье]] — [[:en:Selye János University]]
* [[Істрапалітанская акадэмія]] — [[:en:Universitas Istropolitana]], [[:ru:Истрополитанская академия]]
* [[Трнаўскі ўнівэрсытэт]] — [[:en:University of Trnava]], [[:ru:Трнавский университет]]
'''Іншае''':
* [[Валашка]] — [[:en:Shepherd's axe]], [[:ru:Валашка]] — зброя ці посах
* [[Фуяра]] — [[:en:Fujara]] — традыцыйны музычны інструмэнт
* [[Гісторыя пошты і паштовых марак Славаччыны]]

== Спорт ==
* [[Зборная Славаччыны па футболе]] — [[:en:Slovakia national football team]], [[:ru:Сборная Словакии по футболу]]
* [[Чэмпіянат Славаччыны па футболе]] — [[:en:Slovak football league system]]
* [[Славацкая Супэрліга]] — [[:en:Slovak Superliga]], [[:ru:Чемпионат Словакии по футболу]]
{{Славацкая Супэрліга}}

== Славутасьці ==

=== Сьвецкія пабудовы ===
* [[Старая Ратуша (Браціслава)]] — [[:en:Old Town Hall (Bratislava)]], [[:ru:Старая ратуша (Братислава)]]
* [[Славацкі нацыянальны тэатар]] — [[:en:Slovak National Theatre]], [[:ru:Словацкий национальный театр]]
* [[Влколінэц]] — [[:en:Vlkolínec]], [[:ru:Влколинец]]

=== Саборы й цэрквы ===
* [[Катэдральны Сабор Сьвятога Мартына (Браціслава)]] — [[:en:St. Martin's Cathedral, Bratislava]], [[:ru:Собор Святого Мартина (Братислава)]]
* [[Катэдральны Сабор Сьвятой Альжбеты (Кошыцэ)]] — [[:en:St. Elisabeth Cathedral]]
* [[Царква Сьвятога Міхаіла Арханёла (Бодружаў)]] — [[:sk:Chrám svätého Mikuláša (Bodružal)]]
* [[Касьцёл Сьвятой Маргарыты Антыёхейскай (Копчаны)]] — [[:sk:Kostol svätej Margity Antiochijskej (Kopčany)]], [[:ru:Церковь Святой Маргариты (Копчаны)]]
* [[Вежа Сьвятога Урбана]] — [[:en:St. Urban Tower]]

=== Замкі (грады) ===
* [[Бойніцкі замак]] — [[:en:Bojnice Castle]], [[:ru:Бойницкий замок]]
* [[Браціслаўскі замак]] — [[:en:Bratislava Castle]], [[:ru:Братиславский Град]]
* [[Дзевінскі замак]] — [[:en:Devín Castle]], [[:ru:Девин (Братислава)]]
* [[Блатніцкі замак]] — [[:en:Blatnica Castle]]
* [[Сьпіскі замак]] — [[:en:Spiš Castle]], [[:ru:Спишский Град]]
* [[Трэнчанскі замак]] — [[:en:Trenčín Castle]], [[:ru:Тренчьянский Град]]
* [[Будацінскі замак]] — [[:en:Budatín Castle]]
* [[Чэрвены Камень (замак)]] — [[:en:Červený Kameň Castle]]
* [[Чабрадзкі замак]] — [[:en:Čabraď Castle]], [[:ru:Чабрадский замок]]