Прагляд крыніцы для Ангельска-занзыбарская вайна

{{Вайна
|Назва                 = Ангельска-занзыбарская вайна
|Частка                = Разбор Афрыкі
|Выява                 = AngloZanzibarWar.jpg
|Подпіс да выявы       = ''Султанаў [[гарэм]] пасьля бамбаваньня''
|Дата                  = 27 жніўня 1896
|Месца                 = [[Каменны горад (Занзыбар)|Каменны горад]], [[Занзыбарскі султанат]]
|Прычына               = 
|Вынік                 = перамога брытанцаў
|Тэрытарыяльныя зьмены = 
|Супернік1             = {{Сьцяг|Вялікабрытанія}} [[Злучанае каралеўства Вялікабрытаніі й Ірляндыі|Злучанае Каралеўства]]
|Супернік2             = [[Файл:Flag of the Sultanate of Zanzibar.svg|20пкс]] [[Занзыбарскі султанат|Занзыбар]]
|Камандуючыя1          = {{Просты сьпіс|
* {{Сьцяг|Вялікабрытанія|флёт}} [[Гары Роўсан]]
* [[Файл:Flag of the Sultanate of Zanzibar.svg|20пкс]] [[Лойд Мэт’юз]]
}}
|Камандуючыя2          = {{Просты сьпіс|
* [[Файл:Flag of the Sultanate of Zanzibar.svg|20пкс]] [[Халід ібн Баргаш]]
* [[Файл:Flag of the Sultanate of Zanzibar.svg|20пкс]] Капітан Салех
}}
|Сілы1                 = '''Наземныя:'''<br />1050<br />'''Марскія:'''<br />3 [[крэйсэр]]ы<br />2 [[Кананэрка|кананэркі]]
|Сілы2                 = '''Наземныя:'''<br />2800<br />4 [[Артылерыя|гарматы]]<br>1 [[берагавая артылерыя]]<br>'''Марскія:'''<br />[[каралеўская яхта]] [[HHS Glasgow|HHS ''Glasgow'']]<br />2 [[баркас]]ы
|Страты1               = 1 паранены<ref name="hernon403">{{Кніга|аўтар = |імя = Ian|прозьвішча = Hernon|частка = |загаловак = Britain’s Forgotten Wars: Colonial Campaigns of the 19th Century|арыгінал = |спасылка = |адказны = |выданьне = |месца = Stroud, Gloucestershire|выдавецтва = Sutton Publishing|год = 2003|том = |старонкі = |старонак = |сэрыя = |isbn = 978-0-7509-3162-5|наклад = }}</ref>
|Страты2               = 500 забітыя ці параненыя<ref name="Bennett179">{{Кніга|аўтар = |імя = Norman Robert|прозьвішча = Bennett|частка = |загаловак = A History of the Arab State of Zanzibar|арыгінал = |спасылка = |адказны = |выданьне = |месца = London|выдавецтва = Methuen Publishing|год = 1978|том = |старонкі = |старонак = |сэрыя = |isbn = 978-0-416-55080-1|наклад = }}</ref><br />[[HHS Glasgow|HHS ''Glasgow'']] затоплены<br />2 чоўны затопленыя<br>1 берагавая артылерыя зьнішчаная
|Агульныя страты       = 
|Дадаткі               = 
}}
'''Ангельска-занзыбарская вайна''' — узброены канфлікт між [[Злучанае каралеўства Вялікабрытаніі й Ірляндыі|Злучаным Каралеўствам]] і [[Занзыбарскі султанат|Занзыбарскім султанатам]], які адбыўся 27 жніўня 1896. Вайна цягнулася 38—45 хвілінаў, стаўшы найкарацейшай вайной у гісторыі<ref>{{Кніга|аўтар = |імя = |прозьвішча = |частка = |загаловак = Guinness World Records 2008|арыгінал = |спасылка = |адказны = Craig Glenday|выданьне = |месца = London|выдавецтва = [[Guinness World Records]]|год = 2007|том = |старонкі = 118|старонак = |сэрыя = |isbn = 978-1-904994-19-0|наклад = }}</ref>. Непасрэднай прычынай стала сьмерць прабрытанскага [[султана]] [[Хамад ібн Тувайні]] 25 жніўня 1896 і ўзыход на сталец [[Халід ібн Баргаш|Халіда ібн Баргаша]]. Брытанскія ўлады разьлічвалі, што новым султанам стане больш ляяльны [[Хамуд ібн Мухамад]]. Паводле дамовы 1886 року на [[Інтранізацыя|атрыманьне пасады султана]] патрабаваўся дазвол брытанскага [[консул (дыпляматыя)|консула]], чаго ў выпадку з Халідам не было зроблена. Гэта факт і стаў ''[[casus belli]]'', пасьля якога брытанцы выставілі [[Ультыматум|ультыматум]] з патрабаваньнем да Халідавых войскаў сысьці з султанавага палацу. У адказ Халід ібн Баргаш склікаў сваю гвардыю і забарыкадаваўся ўнутры.

Тэрмін ультыматыму скончыўся а 9 гадзіне 27 жніўня паводле мясцовага часу. Да гэтай пары брытанцы сабралі ў затоцы тры [[крэйсэр]]ы, дзьве [[Кананэрка|кананэркі]], 150 [[Каралеўскія марскія пехацінцы|марпехаў]] і маракоў, 900 занзыбарцаў. Палац султана абаранялі каля 2800 занзыбарцаў, па большасьці набраных з цывільнага насельніцтва, а таксама гвардыі, слугаў і рабоў. Абаронцы мелі некалькі гарматаў і [[кулямёт]]аў. Каралеўскім флётам камандаваў [[контрадмірал]] [[Гары Роўсан]], занзыбарскую абарону ўзначальваў [[брыгадны генэрал]] арміі [[Лойд Мэт’юз]], [[першы міністар]] Занзыбару. У 09:02 брытанцы пачалі бамбаваньне палацу, падпалілі яго і абясшкодзілі артылерыю. На моры адбылася сутычка, у якой брытанцы патапілі [[Каралеўская яхта|каралеўскую яхту]] занзыбарцаў [[HHS Glasgow|HHS ''Glasgow'']] і дзьве меншыя судзіны. У 09:40 перастрэлка спынілася, калі з палацу быў скінуты занзыбарскі сьцяг.

Войскі султана Халіда страцілі 500 чалавек забітымі і параненымі, у брытанцаў быў паранены толькі адзін марак. Халід атрымаў прытулак у нямецкім консульстве, адкуль пасьля зьбег у [[Нямецкая Ўсходняя Афрыка|Нямецкую Ўсходнюю Афрыку]] (тэрыторыя цяперашняй [[Танзанія|Танзаніі]]). Брытанцы хутка паставілі на чале [[Марыянэткавая дзяржава|марыянэткавага ўраду]] [[Хамуд ібн Мухамад|султана Хамуда]]. Ад гэтага часу скончыў існаваньне [[Сувэрэнная дзяржава|сувэрэнны]] [[Занзыбарскі султанат]] і пачаўся пэрыяд пад брытанскім кантролем.

== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}

== Вонкавыя спасылкі ==
{{Commons}}

[[Катэгорыя:Канфлікты 1896 году]]
[[Катэгорыя:Войны Вялікабрытаніі]]
[[Катэгорыя:Войны Занзыбару]]
[[Катэгорыя:Занзыбарскі султанат]]
[[Катэгорыя:Брытанскія карныя экспэдыцыі]]