Прагляд крыніцы для Аблога Ляхавічаў

{{Бітва
|Назва                 = Аблога Ляхавічаў
|Частка                = [[Крывавы патоп]]
|Выява                 = Lachavičy. Ляхавічы (1660).jpg
|Подпіс да выявы       = Аблога Ляхавічаў, гравюра XVII стагодзьдзя
|Дата                  = 23 сакавіка — 28 чэрвеня 1660
|Месца                 = [[Ляхавічы]], [[Наваградзкае ваяводзтва]]
|Прычына               = 
|Вынік                 = перамога [[Рэч Паспалітая|Рэчы Паспалітай]]
|Тэрытарыяльныя зьмены = 

|Супернік1             = {{Сьцягафікацыя|Рэч Паспалітая}}
|Супернік2             = {{Сьцягафікацыя|Масковія}}
|Супернік3             = 
|Супернік4             = 

|Камандуючыя1          = [[Мікалай Уладзіслаў Юдзіцкі]]
|Камандуючыя2          = [[Іван Хаванскі]]
|Камандуючыя3          = 
|Камандуючыя4          = 

|Сілы1                 = 2500
|Сілы2                 = 10 000—11 000
|Сілы3                 = 
|Сілы4                 = 

|Страты1               = 
|Страты2               = 
|Страты3               = 
|Страты4               = 

|Агульныя страты       = 
|Дадаткі               = 
}}
{{Бітвы вайны Расеі з Рэччу Паспалітай 1654—1667 гадоў}}
[[Файл:Jan Chryzostom Pasek pod Lachowiczami.JPG|значак|300пкс|[[Ян Хрызастом Пасак]] пад Ляхавічамі. Карціна [[Юліюш Косак|Юліюша Косака]]]]
'''Аблога Ляхавічаў''' адбывалася з 23 сакавіка да 28 чэрвеня 1660 року падчас [[Вайна Маскоўскай дзяржавы з Рэччу Паспалітай 1654—1667 гадоў|вайны Маскоўскай дзяржавы з Рэччу Паспалітай 1654—1667 рокаў]].

23 сакавіка 1660 расейскае войска ({{каля}} 11 тыс. жаўнераў<ref name=":0">Курбатов О. А. «Литовский поход 7168 г.» кн. И. А. Хованского и битва при Полонке 18 июня 1660 г. // Славяноведение. 2003. № 4. С. 25—40.</ref>) на чале з [[Іван Хаванскі|Іванам Хаванскім]] абклала [[Ляхавічы]], адну з найбольшых цьвердзяў [[Рэч Паспалітая абодвух народаў|Рэчы Паспалітай]] на [[Наваградзкае ваяводзтва (Рэч Паспалітая)|Наваградчыне]]. Гарнізонам фартэцыі кіраваў [[Рэчыца|рэчыцкі]] [[войскі]] [[Мікалай Уладзіслаў Юдзіцкі]], які меў у распараджэньні 29 [[гармата]]ў, 59 [[Гакаўніца|гакаўніц]], два [[фальканэт]]ы.

== Фартэцыя ==
[[Ляхавіцкі замак|Фартэцыя]] мела чатыры [[бастыён]]ы, тры зь якіх мелі ўзвышэньні-[[кавальер]]ы дзеля эфэктыўнейшага абстрэлу прылеглай тэрыторыі. Бастыёны злучаліся між сабою [[вал (фартыфікацыя)|валамі]]-[[курціна (фартыфікацыя)|курцінамі]]. На садовым бастыёне разьмяшчаліся цяжкія гарматы, яшчэ некалькі гарматаў былі пастаўленыя на кавальерах і насупраць брамы. [[Бастыённы замак]] быў абкружаны вадзяным ровам.

== Хада падзеяў ==
20 сакавіка ваявода Іван Хаванскі выправіў дэлегацыю з прапановай здаць места. Кіраўнік фартэцыі Мікалай Юдзіцкі адмовіўся здаць Ляхавічы, паўторная адмова была атрыманая і ўдзень 23 сакавіка. Тады Іван Хаванскі загадаў распачаць падрыхтоўку да штурму. Першая спроба захопу адбылася на досьвітку 26 сакавіка. Бой працягваўся да трох гадзінаў дня, у выніку абаронцы забілі некалькі дзясяткаў нападнікаў<ref>Акты Московского государства, Т. III. — № 58. — С.64-65</ref>. Маскоўскія войскі адбівалі блізкія сілы Самуэля Аскеркі і рабавалі вакольнае насельніцтва (між іншага спалілі [[Зэльва|Зэльву]]).

15 траўня ў сувязі з актывізацыяй польска-літоўскага войска маскалі зладзілі другую атаку, аднак і яна была адбітая са стратай некалькіх соцень забітымі. 17 захопленых у палон нападнікаў былі павешаныя на валах замку.

У канцы траўня пасьля прыбыцьця з Масквы 3-хтысячнага аддзелу стральцоў адбыўся трэці штурм Ляхавічаў, які быў адбіты зь вялікімі стратамі для нападнікаў; уночы адбыўся чацьверты штурм, таксама адбіты залогай цьвердзі. У маскоўскім абозе пашырыла дэзэртырства (штоночы ўцякалі па некалькі дзясяткаў жаўнераў)<ref>Gawęda M. Połonka-Basia 1660. — Warszawa, 2005. S. 167.</ref>.

Калі да Ляхавічаў выправіўся аддзел [[Рускае ваяводзтва|ваяводы рускага]] [[Стэфан Чарнецкі|Стэфана Чарнецкага]] і [[Гетман вялікі літоўскі|гетмана вялікага літоўскага]] [[Павал Ян Сапега|Паўла Сапегі]], Хаванскі выступіў насустрач, пакінуўшы пад фартэцыяй абоз зь некалькімі тысячамі пехацінцаў. 28 чэрвеня літоўска-польскія войскі нанесьлі маскавітам [[Бітва пад Палонкай|паразу пад Палонкай]], пасьля чаго маскоўскія войскі адышлі ад Ляхавічаў, а 2 ліпеня пад муры цьвердзі прыйшло войска пераможцаў.

Пасьпяховую абарону тагачасныя людзі прыпісалі заступніцтву [[Бялыніцкі абраз Маці Божай|Маці Божай]], таму Ляхавічы назвалі «літоўскай [[Ясна Гура|Яснай Гурай]]». Акрамя [[Слуцк]]у, Ляхавічы засталіся адзінай фартэцыяй [[ВКЛ]], якую маскалі ня здолелі заваяваць да канца вайны.

== Галерэя ==
<gallery widths="200" heights="200" class="center" caption="">
Lachavicki zamak. Ляхавіцкі замак (1665, 1927).jpg|Ляхавіцкая цьвердзь у XVII стагодзьдзі
Lachavicki zamak. Ляхавіцкі замак (1660).jpg|Фрагмэнт мапы 1660 року
Lachavicki zamak. Ляхавіцкі замак (1665).jpg|Цьвердзь у 1665 року
</gallery>

== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}

== Літаратура ==
* [[Міхась Чарняўскі|Чарняўскі М.]] ''Аб рэштках Ляхавіцкай фартэцыі'' // Castrum, urbis et bellum: Зборнік навуковых прац. Прысвячаецца памяці прафесара Міхася Ткачова, Баранавічы, 2002. — 421 с.
* Бабулин И. Б. [https://www.academia.edu/4493433/%D0%91%D0%B0%D0%B1%D1%83%D0%BB%D0%B8%D0%BD_%D0%98.%D0%91._%D0%9C%D0%BE%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B2%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B5_%D0%BB%D0%B5%D0%B3%D0%B8%D0%BE%D0%BD%D1%8B_%D0%BD%D0%B0_%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%B2%D1%8E%D1%80%D0%B5_%D0%9E%D1%81%D0%B0%D0%B4%D0%B0_%D0%9B%D1%8F%D1%85%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87_%D0%B2_1660_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D1%83_Babulin_I.B._Moscow_legions_on_the_engraving_The_Siege_Liakhovich_in_1660_ ''Московские «легионы» на гравюре «Осада Ляхович в 1660 году» (Babulin I.B. Moscow «legions» on the engraving «The Siege Liakhovich in 1660»)''].
* Курбатов О. А., ''Литовский поход 7168 г. кн. И. А. Хованского и битва при Полонке 18 июня 1660 г.'' // Славяноведение. 2003. № 4.
* Малов А. В., ''Русско-польская война 1654—1667''. — Цейхгауз, 2006.
* Gawęda M., ''Połonka-Basia 1660''. — Warszawa: Bellona, 2005, {{ISBN|83-11-10211-2}}, OCLC 69452619.
* Kossarzecki K., ''Kampania roku 1660 na Litwie''. — Zabrze: wydawnictwo Inforteditions, 2005, {{ISBN|83-89943-01-8}}, OCLC 69356816.
* Romański R., ''Cudnów 1660''. — Warszawa: Bellona, 1996, {{ISBN|83-11-08590-0}}, OCLC 69490757.

[[Катэгорыя:Бітвы вайны Расеі з Рэччу Паспалітай 1654—1667 гадоў]]
[[Катэгорыя:Аблогі ў Беларусі]]
[[Катэгорыя:Канфлікты 1660 году|Канфлікты 1660 году]]
[[Катэгорыя:Гісторыя Ляхавічаў]]
[[Катэгорыя:Аблогі XVII стагодзьдзя]]
[[Катэгорыя:Расейска-беларускія бітвы]]