Мая Львовіч
| Мая Львовіч | |
| Майя Давидівна Львович | |
| Асабістыя зьвесткі | |
|---|---|
| Нарадзілася | 23 красавіка 1933 Адэса, Украіна |
| Памерла | 13 ліпеня 2015 (82 гады) Харкаў, Украіна |
| Літаратурная дзейнасьць | |
| Род дзейнасьці | паэтка, перакладніца |
| Гады творчасьці | 1960-ыя — 2015 |
| Мовы | украінская, беларуская, сэрбская |
Мáя Львóвіч (па-ўкраінску: Майя Львович; 23 красавіка 1933, Адэса, Украіна — 13 ліпеня 2015, Харкаў, Украіна) — украінская і беларуская паэтка, перакладніца, мовазнаўца. Сябра Саюзаў пісьменьнікаў Украіны (з 1984) і Беларусі (з 1996)[1].
Жыцьцяпіс[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Нарадзілася Мая Львовіч 23 красавіка 1933 г. у Адэсе. Ейныя бацька і маці ў 1930 г. перасяліліся ва ўкраінскі горад зь Беларусі, калі пад рэпрэсіі патрапілі іх сем’і. Бацька, скончыўшы Адэскі інстытут сувязі, атрымаў накіраваньне на працу ў Харкаў. Туды ў 1938 г. і пераехалі Львовічы з пяцігадовай дачкой. У верасьні 1941 г. маці з дочкамі адправілася ў эвакуацыю. Яны аселі ў мястэчку Алга Акцюбінскай вобласьці ў Казахстане, дзе правялі каля двух гадоў. Там упершыню пачула ўкраінскую мову, у якую адразу закахалася[2]. У 1957 годзе скончыла Харкаўскі ўнівэрсытэт. Працавала карэктаркай ў харкаўскім выдавецтве «Прапор»[3]. У 1971-м яна ўпершыню наведала Беларусь, а потым прыязджала ў Менск і на Гомельшчыну некалькі разоў[4]. Мая Львовіч называла сябе ўкраінска-беларускай габрэйкай[5].
Творчасьць[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Творчы шлях М. Львовіч пачынала як перакладніца. Валодала нямецкай, чэскай, польскай, сэрбскай, расейскай, беларускай, украінскай ды мовай ідыш. Большасьць ейных кнігаў зьяўляліся адразу на дзьвух мовах — па-украінску і па-беларуску: «Цяпельца. Вогник» (Х., 1995), «У зязюльчинім борку. У зозульчинім борку» (К., 2002). Адам Мальдзіс, які быў знаёмы і ліставаўся зь ёю, называў яе пяцімоўнай паэткай[6]. Бо акрамя расейскай, украінскай і беларускай моваў паэтка пісала вершы па-сэрбску і на ідыш. Аўтарка пераклала з беларускай на ўкраінскую творы А. Адамовіча, Я. Брыля, У. Калесьніка. Шмат перакладала паэзію: Я. Купалу, М. Багдановіча, а таксама шматлікіх іншых паваенных паэтаў і паэтак. Сяргей Панізьнік называў яе «сувязысткай творчых матэрыкоў»[7]. Напачатку 1960-х гадоў Мая зацікавілася вершамі сэрбскай паэткі Дэсанкі Максімавіч (1898—1993), народнай паэткі Югаславіі. Маладая перакладніца пераклала найболей упадабаныя ёй вершы і адправіла іх Д. Максімавіч для аўтарызацыі. У тыя гады паэзія клясыкіні югаслаўскай літаратуры Дэсанкі Максімавіч яшчэ не перакладалася на ўкраінскую мову. Д. Максімавіч дасланыя пераклады прыйшліся па душы. Завязалася перапіска. Падборкі вершаў выбітнай сербскай паэткі ў перакладзе М. Львовіч пачалі зьяўляцца на старонках украінскіх рэспубліканскіх часопісаў, пасля ўвайшлі ў зборнік вершаў Д. Максімавіч «Лірика» (Кіеў, 1985). Апрача перакладаў Мая Львовіч сама пісала вершы па-сэрбску[8]. Адначасова з паэтычнай творчасьцю і перакладніцкай дзейнасьцю Мая Львовіч актыўна вяла і грамадзкую. На ейнай кватэры часта зьбіраліся харкаўскія беларусы і беларусісты — на чале з дацэнткай унівэрсытэту Аляксандрай Кавалёвай. Пэтка таксама рыхтавала ўкраінска-беларускі сынанімічны слоўнік[9].
Бібліяграфія[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Зборнікі паэзіі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- «Земле моя» (Харків, 1985)
- «Цяпельца» («Вогник») (Харків, 1995)
- «У Зязюльчыным у Барку» («У Зозульчинім у Борку») (Київ, 2002)
- «Жывая» («Жива») (Харків, 2008)
- «Балагола» (Харків, 2012)
- «Мелодыя шчасьця» («Мелодія щастя») (Харків, 2014)
- «Ластаўка, ляці. Ластівко, лети» (Харків, 2016).
Крыніцы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- ^ К. М. Лагоза. Львович Майя Давидівна // Енциклопедія Сучасної України: електронна версія [веб-сайт] / гол. редкол.: І. М. Дзюба, А. І. Жуковський, М. Г. Железняк та ін.; НАН України, НТШ. Київ: Інститут енциклопедичних досліджень НАН України, 2017. URL: http://esu.com.ua/search_articles.php?id=59706 (дата звернення: 11.03.2021).
- ^ Святлана Зайцава, Лёс вясёлкі(Памяці Маі Львовіч)
- ^ Олександра Ковальова, Крила ластівки, https://kharkiv-nspu.org.ua/archives/5863
- ^ Адам Мальдзіс, Пяцімоўная паэтэса, БЕЛАРУСЬ СЕГОДНЯ, 4.08.2015, https://web.archive.org/web/20210516123259/https://www.sb.by/articles/pyats-mo-naya-paetesa.html
- ^ Святлана Зайцава, Лёс вясёлкі(Памяці Майі Львовіч),http://pawet.net/ns/2015/30/%E2%84%96_30_(1233).html
- ^ Адам Мальдзіс, Пяцімоўная паэтэса, БЕЛАРУСЬ СЕГОДНЯ, 4.08.2015, https://web.archive.org/web/20210516123259/https://www.sb.by/articles/pyats-mo-naya-paetesa.html
- ^ Сувязістка творчых мацерыкоў — Сяргей Панізнік да юбілею Маі Львовіч,https://web.archive.org/web/20210303171721/https://lit-bel.org/news/Suvyazstka-tvorchih-matseriko--Syargey-Panznk-da-yubleyu-Ma-Lyvovch-3780/
- ^ Святлана Зайцава, Лёс вясёлкі(Памяці Майі Львовіч), http://pawet.net/ns/2015/30/%E2%84%96_30_(1233).html
- ^ Адам Мальдзіс, Пяцімоўная паэтэса, БЕЛАРУСЬ СЕГОДНЯ, 4.08.2015, https://web.archive.org/web/20210516123259/https://www.sb.by/articles/pyats-mo-naya-paetesa.html
|
|
Дзеля паляпшэньня артыкулу неабходна:
|
|---|
