Розум: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена

Лінейны

Вэрсія ад 10:49, 9 траўня 2011

Мэтафара розуму з выявы XVII стагодзьдзя

Розум — здольнасьць маніпуляваць абстрактнымі паняцьцямі ці здольнасьць аналітычнага мысьленьня з выцягваньнем вывадаў з апрацоўваемых зьвестак. Ужываньне назапашанага досьведу, каб справіцца з жыцьцёвымі сытуацыямі.

На сёньняшні дзень існуюць мноства тэорыяў на конт розуму й ягоных функцыі. Першыя здагадкі на гэты конт былі зроблены Заратустрам, Будай, Плятонам і Арыстотэлем, а таксама іншымі старажытнымі грэцкімі, індыйскімі, пазьней, ісламскімі й сярэднявечнымі эўрапейскімі філёзафамі. Папярэднія да сучасных уяўленьні аб розуме бачыліся, як адзін з аспэктаў душы, у тым сэнсе, што як боскае й несьмяротнае ён зьвязвае чалавечае мысленьне з нязьменным прынцыпам існаваньня.

Якія ўласцівасьці адносяцца да розуму шмат абмяркоўваліся. Некаторыя псыхолягі сьцьвярджаюць, што толькі «вышэйшыя» інтэлектуальныя функцыі можна адносіць да розуму, у прыватнасьці, мысьленьне й памяць. З гэтага пункту гледжаньня эмоцыі, як то каханьне, нянавісьць, страх, радасьць, зьяўляюцца больш прымітыўнымі й суб'ектыўнымі й павінны разглядацца адрозна ад розуму. Іншыя сьцьвярджаюць, што розныя рацыянальныя й эмацыйныя станы ня могуць быць аддзелены, бо яны маюць тую ж прыроду й паходжаньне, і таму павінны быць разгледжаны ўсе як частка таго, што мы называем розумам.

@@ Радок 1: / Радок 1: @@
-[[Файл:RobertFuddBewusstsein17Jh.png|міні|Мэтафара розуму з выявы XVII стагодзьдзя]]
+[[Файл:RobertFuddBewusstsein17Jh.png|міні|справа|150пкс|Мэтафара розуму з выявы XVII стагодзьдзя]]
 '''Розум''' — здольнасьць маніпуляваць абстрактнымі паняцьцямі ці здольнасьць аналітычнага [[мысьленьне|мысьленьня]] з выцягваньнем вывадаў з апрацоўваемых зьвестак. Ужываньне назапашанага досьведу, каб справіцца з жыцьцёвымі сытуацыямі.
+На сёньняшні дзень існуюць мноства тэорыяў на конт розуму й ягоных функцыі. Першыя здагадкі на гэты конт былі зроблены [[Заратустра]]м, [[Гаўтама Буда|Будай]], [[Плятон]]ам і [[Арыстотэль|Арыстотэлем]], а таксама іншымі старажытнымі грэцкімі, індыйскімі, пазьней, ісламскімі й сярэднявечнымі эўрапейскімі філёзафамі. Папярэднія да сучасных уяўленьні аб розуме бачыліся, як адзін з аспэктаў душы, у тым сэнсе, што як боскае й несьмяротнае ён зьвязвае чалавечае мысленьне з нязьменным прынцыпам існаваньня.
+Якія ўласцівасьці адносяцца да розуму шмат абмяркоўваліся. Некаторыя псыхолягі сьцьвярджаюць, што толькі «вышэйшыя» інтэлектуальныя функцыі можна адносіць да розуму, у прыватнасьці, мысьленьне й [[памяць]]. З гэтага пункту гледжаньня эмоцыі, як то [[каханьне]], [[нянавісьць]], [[страх]], [[радасьць]], зьяўляюцца больш прымітыўнымі й суб'ектыўнымі й павінны разглядацца адрозна ад розуму. Іншыя сьцьвярджаюць, што розныя рацыянальныя й эмацыйныя станы ня могуць быць аддзелены, бо яны маюць тую ж прыроду й паходжаньне, і таму павінны быць разгледжаны ўсе як частка таго, што мы называем розумам.
 [[Катэгорыя:Чалавек]]
@@ Радок 7: / Радок 11: @@
 [[Катэгорыя:Вікіпэдыя:Істотныя артыкулы]]
-[[ar:عقل]]
+[[ar:ذهن]]
 [[an:Mente]]
 [[az:ذهن]]
 [[bn:মন]]
 [[zh-min-nan:Sim]]
-[[bs:Duh]]
+[[bs:Um]]
 [[bg:Дух (философия)]]
 [[ca:Ment]]
 [[cs:Mysl]]
+[[de:Geist]]
 [[et:Vaim (mens)]]
 [[en:Mind]]
@@ Радок 22: / Радок 27: @@
 [[fa:ذهن]]
 [[fr:Esprit]]
+[[gl:Mente]]
 [[gan:心智]]
 [[ko:마음]]
+[[hr:Um]]
+[[io:Mento]]
 [[id:Akal]]
 [[ia:Mente]]
@@ Радок 34: / Радок 42: @@
 [[ja:心]]
 [[no:Sinn]]
+[[nn:Sinn]]
+[[oc:Mental]]
+[[pnb:سیانف]]
+[[pl:Umysł]]
 [[pt:Mente]]
 [[ro:Minte]]
+[[ru:Ум]]
 [[sq:Mendja]]
 [[scn:Spirtu]]
 [[simple:Mind]]
-[[sl:Razum]]
+[[sl:Um]]
+[[ckb:ھزر]]
 [[sr:Ум]]
+[[sh:Um]]
 [[fi:Mieli]]
 [[sv:Psyke]]
@@ Радок 47: / Радок 62: @@
 [[th:จิตใจ]]
 [[tr:Zihin]]
+[[uk:Розум]]
+[[ur:عقل]]
 [[vi:Tâm trí]]
 [[war:Hunahuna]]