Канстантын Радзівіл: розьніца паміж вэрсіямі
дапаўненьне з крыніца — http://pl.wikipedia.org/wiki/Konstanty_Mikołaj_Radziwiłł_I?oldid=25097091 |
дапаўненьне, пунктуацыя - каб картка не была большая за тэкст |
||
Радок 20: | Радок 20: | ||
| Маці = Альжбета з [[Хадкевічы|Хадкевічаў]] |
| Маці = Альжбета з [[Хадкевічы|Хадкевічаў]] |
||
| Жонка = Марыя з [[Грабоўскія|Грабоўскіх]]<br />Цэлестына з [[Сулістроўскія|Сулістроўскіх]]<br />Адэля з [[Краніцкія|Краніцкіх]] |
| Жонка = Марыя з [[Грабоўскія|Грабоўскіх]]<br />Цэлестына з [[Сулістроўскія|Сулістроўскіх]]<br />Адэля з [[Краніцкія|Краніцкіх]] |
||
| Дзеці = '' |
| Дзеці = ''ад 2-га шлюбу:'' Ядзьвіга<br />''ад 3-га шлюбу:'' Мікалай Антоні, [[Мацей Юзэф Радзівіл|Мацей Юзэф]], Цэлестына, Антаніна, Міхаліна, [[Караль Вільгельм Міхал Радзівіл|Караль Вільгельм]], Канстантын Вінцэнт, Дамінік, Марыя |
||
| Рэлігія = |
| Рэлігія = |
||
| Рэгаліі = |
| Рэгаліі = |
||
Радок 26: | Радок 26: | ||
| Колер загалоўку = |
| Колер загалоўку = |
||
}} |
}} |
||
'''Канстантын Радзівіл''' ([[5 красавіка]] [[1793]], [[Рым]] — [[6 красавіка]] [[1869]], [[Паланэчка]]) — |
'''Канстантын Радзівіл''' ([[5 красавіка]] [[1793]], [[Рым]] — [[6 красавіка]] [[1869]], [[Паланэчка]]) — мэцэнат, адзін зь першых беларускіх фальклярыстаў<ref>[http://www.marakou.by/by/davedniki/represavanyya-litaratary/tom-ii?id=19746 РАДЗІВІЛ Канстанцін] // {{Літаратура/Даведнік Маракова|РЛ|2|0|РЛ1-3|РЛ1-3}}</ref>. |
||
== Біяграфія == |
== Біяграфія == |
||
З княскага роду [[Радзівілы|Радзівілаў]] гербу «[[Трубы (герб)|Трубы]]», сын [[Мацей Радзівіл|Мацея]] і Альжбеты з Хадкевічаў. Атрымаў у спадчыну маёнтак [[Паланэчка]] ў [[Наваградзкі павет|Наваградзкім павеце]], які быў адным з культурных асяродкаў у краі. |
|||
Збудаваў [[Палац Радзівілаў (Паланэчка)|Паланэчкаўскі палац]], побач зь якім разьбіў францускі парк. Сабраў значную бібліятэку (4 тыс. тамоў), архіў, калекцыю твораў мастацтва, у якой былі партрэты прадстаўнікоў роду Радзівілаў, карціны [[Юзэф Пешка|Ю. Пешкі]], [[Ян Рустэм|Я. Рустэма]], гравюры, габэлены, мэдалі. |
|||
⚫ | |||
⚫ | Быў камэргерам расейскага імпэратарскага двара. У [[1820]] уступіў у таемнае палітычнае таварыства «Нацыянальнае масонства», а ў [[1821]] далучыўся да яго пераемніка — Патрыятычнага таварыства (сябар Камітэту Літоўскай правінцыі). Па здушэньні [[Паўстаньне дзекабрыстаў|паўстаньня дзекабрыстаў]] ([[1825]]) яго арыштавалі расейскія ўлады. |
||
У сьнежні [[1863]] заступніцтва К. Радзівіла перад [[Мураўёў-Вешальнік|Мураўёвам-Вешальнікам]] дазволіла замяніць сьмяротны прысуд аднаму зь лідэраў [[Паўстаньне 1863—1864 гадоў|нацыянальна-вызвольнага паўстаньня]] [[Зыгмунд Чаховіч|З. Чаховічу]] на ссылку ў [[Сыбір]]. |
У сьнежні [[1863]] заступніцтва К. Радзівіла перад [[Мураўёў-Вешальнік|Мураўёвам-Вешальнікам]] дазволіла замяніць сьмяротны прысуд аднаму зь лідэраў [[Паўстаньне 1863—1864 гадоў|нацыянальна-вызвольнага паўстаньня]] [[Зыгмунд Чаховіч|З. Чаховічу]] на ссылку ў [[Сыбір]]. |
||
Жонкамі К. Радзівіла былі: |
|||
* Марыя з [[Грабоўскія|Грабоўскіх]] |
|||
* Цэлестына з [[Сулістроўскія|Сулістроўскіх]]: дачка Ядзьвіга |
|||
* Адэля з [[Краніцкія|Краніцкіх]]: сыны Мікалай Антоні, [[Мацей Юзэф Радзівіл|Мацей Юзэф]], [[Караль Вільгельм Міхал Радзівіл|Караль Вільгельм]], Канстантын Вінцэнт, Дамінік Марыя; дочкі Цэлестына, Антаніна, Міхаліна. |
|||
== Працы == |
== Працы == |
Вэрсія ад 21:19, 9 красавіка 2011
Канстантын Радзівіл. Ф. Лямпі, XIX ст. | |
Герб «Трубы» | |
Асабістыя зьвесткі | |
---|---|
Нарадзіўся | 5 красавіка 1793 Рым |
Памёр | 6 красавіка 1869 Паланэчка |
Род | Радзівілы |
Бацькі | Мацей Радзівіл Альжбета з Хадкевічаў |
Жонка | Марыя з Грабоўскіх Цэлестына з Сулістроўскіх Адэля з Краніцкіх |
Дзеці | ад 2-га шлюбу: Ядзьвіга ад 3-га шлюбу: Мікалай Антоні, Мацей Юзэф, Цэлестына, Антаніна, Міхаліна, Караль Вільгельм, Канстантын Вінцэнт, Дамінік, Марыя |
Дзейнасьць | філёляг |
Канстантын Радзівіл (5 красавіка 1793, Рым — 6 красавіка 1869, Паланэчка) — мэцэнат, адзін зь першых беларускіх фальклярыстаў[1].
Біяграфія
З княскага роду Радзівілаў гербу «Трубы», сын Мацея і Альжбеты з Хадкевічаў. Атрымаў у спадчыну маёнтак Паланэчка ў Наваградзкім павеце, які быў адным з культурных асяродкаў у краі.
Збудаваў Паланэчкаўскі палац, побач зь якім разьбіў францускі парк. Сабраў значную бібліятэку (4 тыс. тамоў), архіў, калекцыю твораў мастацтва, у якой былі партрэты прадстаўнікоў роду Радзівілаў, карціны Ю. Пешкі, Я. Рустэма, гравюры, габэлены, мэдалі.
Быў камэргерам расейскага імпэратарскага двара. У 1820 уступіў у таемнае палітычнае таварыства «Нацыянальнае масонства», а ў 1821 далучыўся да яго пераемніка — Патрыятычнага таварыства (сябар Камітэту Літоўскай правінцыі). Па здушэньні паўстаньня дзекабрыстаў (1825) яго арыштавалі расейскія ўлады.
У сьнежні 1863 заступніцтва К. Радзівіла перад Мураўёвам-Вешальнікам дазволіла замяніць сьмяротны прысуд аднаму зь лідэраў нацыянальна-вызвольнага паўстаньня З. Чаховічу на ссылку ў Сыбір.
Жонкамі К. Радзівіла былі:
- Марыя з Грабоўскіх
- Цэлестына з Сулістроўскіх: дачка Ядзьвіга
- Адэля з Краніцкіх: сыны Мікалай Антоні, Мацей Юзэф, Караль Вільгельм, Канстантын Вінцэнт, Дамінік Марыя; дочкі Цэлестына, Антаніна, Міхаліна.
Працы
У 1850-х даслаў у Расейскае геаграфічнае таварыства «Статыстычны нарыс Наваградзкага павету» і «Этнаграфічныя зьвесткі пра жыхароў Наваградзкага павету» (зьберагаюцца ў архіве таварыства). Ахарактарызаваў беларускую мову («кривицкое наречие»), склаў слоўнічак мясцовых словаў, апісваў адзеньне, абрады на Купальле, Дзяды, куцьцю, вясельле наваградзкіх сялянаў; запісаў 84 прыказкі, калядную, 2 купальскія і 27 вясельных песень.
Крыніцы
- ^ РАДЗІВІЛ Канстанцін // Маракоў Л.У. Рэпрэсаваныя літаратары, навукоўцы, работнікі асветы, грамадскія і культурныя дзеячы Беларусі, 1794—1991. Энц. даведнік. У 10 т. Т. 2. — Мн:, 2003. ISBN 985-6374-04-9.
Літаратура
- Маракоў Л.У. Рэпрэсаваныя літаратары, навукоўцы, работнікі асветы, грамадскія і культурныя дзеячы Беларусі, 1794—1991. Энц. даведнік. У 10 т. Т. 2. — Мн:, 2003. ISBN 985-6374-04-9.