Злоты: розьніца паміж вэрсіямі

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Інтэрактыўны прагляд гісторыі
← Папярэдняя зьменаНаступная зьмена →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
д r2.7.1) (робат дадаў: gl:Złoty
афармленьне
Радок 1: Радок 1:
{{Валюта |
{{Валюта
Выява = |
|Выява =
Валюта = Злоты |
|Валюта = Злоты
Краіна = Польшча |
|Краіна = Польшча
Падзел = грош |
|Падзел = грош
ISO = PLN |
|ISO = PLN
Скарачэньне = zł - злоты <br />
|Скарачэньне = zł — злоты <br />gr — грош
⚫
|Курс = 4,32 [[эўра|EUR]]
gr - грош |
⚫
|Дата і курс = 11 красавіка 2009
⚫
Курс = 4,32 [[эўра|EUR]]|
⚫
Дата і курс = 11 красавіка 2009|
}}
}}
⚫
'''Злоты''' ({{мова-pl|Złoty}}, скарочана — zł, актуальны код [[ISO 4217]]: ''PLN'') — афіцыйная грашовая адзінка [[Польшча|Польшчы]], складаецца са 100 [[грош]]аў.

⚫
'''Злоты''' (польск.- Złoty, скарочана - zł, актуальны код [[ISO 4217]] ''PLN'') – афіцыйная грашовая адзінка [[Польшча|Польшчы]], складаецца са 100 [[грош]]аў.


== Гісторыя злотага ==
== Гісторыя злотага ==
Радок 17: Радок 15:
Першапачаткова ў [[14 стагодзьдзе|14]] і [[15 стагодзьдзе|15]] стагодзьдзях злотым называліся замежныя залатыя [[дукат]]ы, што траплялі ў абарот Польшчы. Пачаткова яны былі прыроўненыя да 14 [[грош]]аў. Ухвала Сэйму [[1496]] году прызначыла курс злотага роўным 30 срэбным грошам. Аднак з-за рознага зьмяненьня вартасьці залатых і срэбных манэтаў гэты курс доўга не пратрымаўся. Таму злоты застаўся грашова-разьліковай адзінкай, роўнай 30 грошам, якая таксама называлася [[флярэн]]ам. Дукат атрымаў назву «чырвоны злоты».
Першапачаткова ў [[14 стагодзьдзе|14]] і [[15 стагодзьдзе|15]] стагодзьдзях злотым называліся замежныя залатыя [[дукат]]ы, што траплялі ў абарот Польшчы. Пачаткова яны былі прыроўненыя да 14 [[грош]]аў. Ухвала Сэйму [[1496]] году прызначыла курс злотага роўным 30 срэбным грошам. Аднак з-за рознага зьмяненьня вартасьці залатых і срэбных манэтаў гэты курс доўга не пратрымаўся. Таму злоты застаўся грашова-разьліковай адзінкай, роўнай 30 грошам, якая таксама называлася [[флярэн]]ам. Дукат атрымаў назву «чырвоны злоты».


Пэўны час злоты заставаўся няіснай рахункавай адзінкай. Упершыню ў манэце ён з'явіўся ў [[1663]] годзе ў выглядзе [[тымф]]у.
Пэўны час злоты заставаўся няіснай рахункавай адзінкай. Упершыню ў манэце ён зьявіўся ў [[1663]] годзе ў выглядзе [[тымф]]у.


У [[17 стагодзьдзе|17 стагодзьдзі]] чырвоны злоты быў роўны 4-6 злотым. Пад час грашовай рэформы караля [[Станіслаў Аўгуст Панятоўскі|Станіслава Панятоўскага]] злоты стаў адзінкай роўнай 30 грошам. Гэтая вартасьць пратрымалася да канца існаваньня за часамі [[Варшаўскае Княства|Варшаўскага Княства]] і [[Каралеўства Польскае|Каралеўства Польскага]]. [[Варшаўская мынца]] выбівала манэты наміналам злоты да [[1841]] году.
У [[17 стагодзьдзе|17 стагодзьдзі]] чырвоны злоты быў роўны 4—6 злотым. Пад час грашовай рэформы караля [[Станіслаў Аўгуст Панятоўскі|Станіслава Панятоўскага]] злоты стаў адзінкай роўнай 30 грошам. Гэтая вартасьць пратрымалася да канца існаваньня за часамі [[Варшаўскае Княства|Варшаўскага Княства]] і [[Царства Польскае|Каралеўства Польскага]]. [[Варшаўская мынца]] выбівала манэты наміналам злоты да [[1841]] году.


=== [[Польская Рэспубліка (1918—1939)]] ===
=== [[Польская Рэспубліка (1918—1939)]] ===
[[25 красавіка]] [[1924]] году дзякуючы праведзенай грашовай рэформе міністрам фінансаў [[Уладзіслаў Грабскі|Уладзіславам Грабскім]] ў РП [[польская марка]] была заменена на злоты. Новая валюта была прывязаная да [[золата]]. Вартасьць 1 злотага была роўная 0,1687 грама золата.
[[25 красавіка]] [[1924]] году дзякуючы праведзенай грашовай рэформе міністрам фінансаў [[Уладзіслаў Грабскі|Уладзіславам Грабскім]] у РП [[польская марка]] была заменена на злоты. Новая валюта была прывязаная да [[золата]]. Вартасьць 1 злотага была роўная 0,1687 грама золата.


Сярод іншых прапановаў пры выбары назвы былі - "лех" і "пол" (накшталт [[Летувіскі літ|літа]] і [[Латвійскі лат|лата]]). Але перамагал назва гістарычна зьвязаная з Польшчай.
Сярод іншых прапановаў пры выбары назвы былі — «лех» і «пол» (накшталт [[Летувіскі літ|літа]] і [[Латвійскі лат|лата]]). Але перамагал назва гістарычна зьвязаная з Польшчай.


=== Нямецкая акупацыя ===
=== Нямецкая акупацыя ===
Пад час нямецкай акупацыі Польшчы ў [[1939]]-[[1944]] немцы выпусьцілі ў абарот на землях [[Генэральнае Губэрнатарства|Генэральнага Губэрнатарства]] новыя грошы, з той самай назваю - злоты.
Пад час нямецкай акупацыі Польшчы ў [[1939]]—[[1944]] гадах немцы выпусьцілі ў абарот на землях [[Генэральнае Губэрнатарства|Генэральнага Губэрнатарства]] новыя грошы, з той самай назваю — злоты. Перадваенныя польскія банкноты былі ў [[1940]] годзе замененыя на акупацыйныя. Меўся ліміт абмену адрозны для [[немцы|немцаў]], [[палякі|палякаў]] і [[жыды|жыдоў]]. Акупацыйныя злотыя выдаваліся праз «Эмісійны банк у Польшчы» зь сядзібаю ў [[Кракаў|Кракаве]]. Гэта быў адзіны інстытут ў [[Трэці Райх|Трэцім Райху]], дзе афіцыйна мелася назва '''Польшча'''. Кіраваў банкам [[Фелікс Млынарскі]], перадваенны віцэ-шэф Польскага Банку. Млынарскі таемна супрацоўнічаў з урадам Польшы на эміграцыі. банкоты мелі надпісы па-польску, але не было на іх польскага арла і іншых польскіх сымбаляў. Ад прозьвішча Млынарскага банкноты ў народзе былі названыя «млынаркі».
Перадваенныя польскія банкноты былі ў [[1940]] годзе замененыя на акупацыйныя. Меўся ліміт абмену адрозны для [[немцы|немцаў]], [[палякі|палякаў]] і [[жыды|жыдоў]]. Акупацыйныя злотыя выдаваліся праз "Эмісыйны Банк у Польшчы" зь сядзібаю ў [[Кракаў|Кракаве]]. Гэта была адзіны інстытут ў [[Трэці Райх|Трэцім Райху]], дзе афіцыйна мелася назва '''Польшча'''. Кіраваў банкам [[Фелікс Млынарскі]], перадваенны віцэ-шэф Польскага Банку. Млынарскі таемна супрацоўнічаў з урадам Польшы на эміграцы. банкоты мелі надпісы па польску, але не было на іх польскага арла і іншых польскіх сымбаляў. Ад прозьвішча Млынарскага банкноты ў народзе былі названыя "млынаркі".


=== [[Польская Народная Рэспубліка]] ===
=== [[Польская Народная Рэспубліка]] ===
Пасьля вызвальеньня Польшчы ад немцаў у [[1944]] савецкія ўлады выпусьцілі папяровыя грошы наміналам 1, 2, 5, 10, 20, 50, 100 і 500 zł, а таксама ў [[1945]] - 1000 zł.
Пасьля вызваленьня Польшчы ад немцаў у [[1944]] годзе савецкія ўлады выпусьцілі папяровыя грошы наміналам 1, 2, 5, 10, 20, 50, 100 і 500 zł, а таксама ў [[1945]] — 1000 zł.


[[30 кастрычніка]] [[1950]] у краіне былі ўведзеныя новыя грошы, якія абменьваліся ў стасунку 100:3 для заробкаў і 100:1 для банкнотаў у абароце і на банкаўскіх рахунках. Манэты мелі вартасьць 1, 2, 5, 10, 20, 50 gr i 1 zł. Банкноты - 2, 5, 10, 20, 50, 100 i 500 zł. Банкноты 2 і 5 zł былі ў [[1960]] годзе абмененыя на манэты. У [[1965]] была выведзена з ўжытку банкнота 10 zł. У [[1966]] выдадзена новая банкнота вартасьцю 1000 zł.
[[30 кастрычніка]] [[1950]] у краіне былі ўведзеныя новыя грошы, якія абменьваліся ў стасунку 100:3 для заробкаў і 100:1 для банкнотаў у абароце і на банкаўскіх рахунках. Манэты мелі вартасьць 1, 2, 5, 10, 20, 50 gr i 1 zł. Банкноты — 2, 5, 10, 20, 50, 100 i 500 zł. Банкноты 2 і 5 zł былі ў [[1960]] годзе абмененыя на манэты. У [[1965]] была выведзена з ўжытку банкнота 10 zł. У [[1966]] выдадзена новая банкнота вартасьцю 1000 zł.


У [[1975]] адбылася зьмена банкнотаў: на банкнотах замест працоўнага люду зьмясьцілі выбітных дзеячоў Польшчы.
У [[1975]] адбылася зьмена банкнотаў: на банкнотах замест працоўнага люду зьмясьцілі выбітных дзеячоў Польшчы.


У [[1976]] дадалася банкнота 200 zł, у [[1977]] - 2000 zł, а 20 zł была замененая манэтамі. Пад час вайсковага стану ў [[1982]] з-за інфляцыі надрукавалі банкноты вартасьцю 5000 zł, затое манэты 10 і 20 zł былі замененыя на банкноты ў сувязі з бракам мэталу (біцьцё манэт аднавілі ў [[1986]]).
У [[1976]] дадалася банкнота 200 zł, у [[1977]] — 2000 zł, а 20 zł была замененая манэтамі. Пад час вайсковага стану ў [[1982]] з-за інфляцыі надрукавалі банкноты вартасьцю 5000 zł, затое манэты 10 і 20 zł былі замененыя на банкноты ў сувязі з бракам мэталу (біцьцё манэт аднавілі ў [[1986]]).


Гіпэрінфляцыя на пераломе 80-х і 90-х сталася вынікам выпуску дадаковых наміналаў - 10 000 zł ([[1987]]), 20 000 zł ([[1989]]), 50 000 zł ([[1989]]), 100 000 zł ([[1990]]), 200 000 zł ([[1989]]), 500 000 zł (1990), 1 000 000 zł ([[1991]]) i 2 000 000 zł ([[1993]]).
Гіпэрінфляцыя на пераломе 80-х і 90-х сталася вынікам выпуску дадаковых наміналаў — 10 000 zł ([[1987]]), 20 000 zł ([[1989]]), 50 000 zł ([[1989]]), 100 000 zł ([[1990]]), 200 000 zł ([[1989]]), 500 000 zł (1990), 1 000 000 zł ([[1991]]) i 2 000 000 zł ([[1993]]).


=== [[Рэспубліка Польшча]] ===
=== [[Рэспубліка Польшча]] ===
Інфляцыя, што адбывалася за часмі РПЛ засталася ў "спадчыну" і дэмакратычнай Польшчы. Нацыянальны Банк Польшчы (''Narodowy Bank Polski'') пастанавіў правесьці дэнамінацыю злотага "''у чатыры нулі''" (10 000 PLZ = 1 PLN). Ажыцьцявілі яе [[1 студзеня]] [[1995]] году. Польская валюта атрымала новы код [[ISO 4217]]. Першыя банкноты былі надрукаваныя ў [[1994]] у [[Вялікая Брытанія|Вялікай Брытаніі]]. Да [[31 сьнежня]] [[1996]] абмен старых грошай на новыя адбываўся ва ўсіх банкавых установах і гандлёвых кропках краіны.
Інфляцыя, што адбывалася за часмі РПЛ засталася ў «спадчыну» і дэмакратычнай Польшчы. Нацыянальны Банк Польшчы (''Narodowy Bank Polski'') пастанавіў правесьці дэнамінацыю злотага «''ў чатыры нулі''» (10 000 PLZ = 1 PLN). Ажыцьцявілі яе [[1 студзеня]] [[1995]] году. Польская валюта атрымала новы код [[ISO 4217]]. Першыя банкноты былі надрукаваныя ў [[1994]] у [[Вялікая Брытанія|Вялікай Брытаніі]]. Да [[31 сьнежня]] [[1996]] абмен старых грошай на новыя адбываўся ва ўсіх банкавых установах і гандлёвых кропках краіны.


Ад [[1 студзеня]] [[1997]] да [[31 сьнежня]] [[2010]] старыя злотыя магчыма абмяняць толькі ў адмыслова вызначаных [[банк]]ах.
Ад [[1 студзеня]] [[1997]] да [[31 сьнежня]] [[2010]] старыя злотыя магчыма абмяняць толькі ў адмыслова вызначаных [[банк]]ах.
Радок 48: Радок 45:
== Сучасныя наміналы ==
== Сучасныя наміналы ==
* [[манэта|манэты]] грашовыя: 1 gr, 2 gr, 5 gr, 10 gr, 20 gr, 50 gr
* [[манэта|манэты]] грашовыя: 1 gr, 2 gr, 5 gr, 10 gr, 20 gr, 50 gr
* манэты златовыя: 1 zł, 2 zł, 5 zł (існуюць шмат калекцыянэрскіх менэт вартасьцю 2 zł, срэбраныя - 10 i 20 zł і залатыя - 100 i 200 zł)
* манэты златовыя: 1 zł, 2 zł, 5 zł (існуюць шмат калекцыянэрскіх менэт вартасьцю 2 zł, срэбраныя — 10 i 20 zł і залатыя - 100 i 200 zł)
* [[банкнота|банкноты]]
* [[банкнота|банкноты]]
** часта ўжываныя: 10, 20, 50 i 100 zł
** часта ўжываныя: 10, 20, 50 i 100 zł
** рэдка ўжываныя: 200 zł
** рэдка ўжываныя: 200 zł
{{Абменны курс|PLN}}
{{Абменны курс|PLN}}

== Вонкавыя спасылкі ==
== Вонкавыя спасылкі ==
{{Commons|Category:Money_of_Poland|выгляд=міні}}
{{Commons|Category:Money_of_Poland}}


{{Валюты Эўропы}}
{{Валюты Эўропы}}

Вэрсія ад 00:13, 24 сакавіка 2011

Злоты
Краіна Польшча
Падзел грош
Код ISO-4217 PLN
Скарачэньне zł — злоты
gr — грош
Сымбаль zł
Цэнтральны банк Польскі народны банк
Увядзеньне ва ўжытак 11 студзеня 1924
Папярэдняя валюта польская марка
Абменны курс:
(11 красавіка 2009) 		4,32 EUR
Галерэя выяваў у Вікісховішчы

Злоты (па-польску: Złoty, скарочана — zł, актуальны код ISO 4217: PLN) — афіцыйная грашовая адзінка Польшчы, складаецца са 100 грошаў.

Гісторыя злотага

Рэч Паспалітая Абодвух Народаў

Першапачаткова ў 14 і 15 стагодзьдзях злотым называліся замежныя залатыя дукаты, што траплялі ў абарот Польшчы. Пачаткова яны былі прыроўненыя да 14 грошаў. Ухвала Сэйму 1496 году прызначыла курс злотага роўным 30 срэбным грошам. Аднак з-за рознага зьмяненьня вартасьці залатых і срэбных манэтаў гэты курс доўга не пратрымаўся. Таму злоты застаўся грашова-разьліковай адзінкай, роўнай 30 грошам, якая таксама называлася флярэнам. Дукат атрымаў назву «чырвоны злоты».

Пэўны час злоты заставаўся няіснай рахункавай адзінкай. Упершыню ў манэце ён зьявіўся ў 1663 годзе ў выглядзе тымфу.

У 17 стагодзьдзі чырвоны злоты быў роўны 4—6 злотым. Пад час грашовай рэформы караля Станіслава Панятоўскага злоты стаў адзінкай роўнай 30 грошам. Гэтая вартасьць пратрымалася да канца існаваньня за часамі Варшаўскага Княства і Каралеўства Польскага. Варшаўская мынца выбівала манэты наміналам злоты да 1841 году.

Польская Рэспубліка (1918—1939)

25 красавіка 1924 году дзякуючы праведзенай грашовай рэформе міністрам фінансаў Уладзіславам Грабскім у РП польская марка была заменена на злоты. Новая валюта была прывязаная да золата. Вартасьць 1 злотага была роўная 0,1687 грама золата.

Сярод іншых прапановаў пры выбары назвы былі — «лех» і «пол» (накшталт літа і лата). Але перамагал назва гістарычна зьвязаная з Польшчай.

Нямецкая акупацыя

Пад час нямецкай акупацыі Польшчы ў 1939—1944 гадах немцы выпусьцілі ў абарот на землях Генэральнага Губэрнатарства новыя грошы, з той самай назваю — злоты. Перадваенныя польскія банкноты былі ў 1940 годзе замененыя на акупацыйныя. Меўся ліміт абмену адрозны для немцаў, палякаў і жыдоў. Акупацыйныя злотыя выдаваліся праз «Эмісійны банк у Польшчы» зь сядзібаю ў Кракаве. Гэта быў адзіны інстытут ў Трэцім Райху, дзе афіцыйна мелася назва Польшча. Кіраваў банкам Фелікс Млынарскі, перадваенны віцэ-шэф Польскага Банку. Млынарскі таемна супрацоўнічаў з урадам Польшы на эміграцыі. банкоты мелі надпісы па-польску, але не было на іх польскага арла і іншых польскіх сымбаляў. Ад прозьвішча Млынарскага банкноты ў народзе былі названыя «млынаркі».

Польская Народная Рэспубліка

Пасьля вызваленьня Польшчы ад немцаў у 1944 годзе савецкія ўлады выпусьцілі папяровыя грошы наміналам 1, 2, 5, 10, 20, 50, 100 і 500 zł, а таксама ў 1945 — 1000 zł.

30 кастрычніка 1950 у краіне былі ўведзеныя новыя грошы, якія абменьваліся ў стасунку 100:3 для заробкаў і 100:1 для банкнотаў у абароце і на банкаўскіх рахунках. Манэты мелі вартасьць 1, 2, 5, 10, 20, 50 gr i 1 zł. Банкноты — 2, 5, 10, 20, 50, 100 i 500 zł. Банкноты 2 і 5 zł былі ў 1960 годзе абмененыя на манэты. У 1965 была выведзена з ўжытку банкнота 10 zł. У 1966 выдадзена новая банкнота вартасьцю 1000 zł.

У 1975 адбылася зьмена банкнотаў: на банкнотах замест працоўнага люду зьмясьцілі выбітных дзеячоў Польшчы.

У 1976 дадалася банкнота 200 zł, у 1977 — 2000 zł, а 20 zł была замененая манэтамі. Пад час вайсковага стану ў 1982 з-за інфляцыі надрукавалі банкноты вартасьцю 5000 zł, затое манэты 10 і 20 zł былі замененыя на банкноты ў сувязі з бракам мэталу (біцьцё манэт аднавілі ў 1986).

Гіпэрінфляцыя на пераломе 80-х і 90-х сталася вынікам выпуску дадаковых наміналаў — 10 000 zł (1987), 20 000 zł (1989), 50 000 zł (1989), 100 000 zł (1990), 200 000 zł (1989), 500 000 zł (1990), 1 000 000 zł (1991) i 2 000 000 zł (1993).

Рэспубліка Польшча

Інфляцыя, што адбывалася за часмі РПЛ засталася ў «спадчыну» і дэмакратычнай Польшчы. Нацыянальны Банк Польшчы (Narodowy Bank Polski) пастанавіў правесьці дэнамінацыю злотага «ў чатыры нулі» (10 000 PLZ = 1 PLN). Ажыцьцявілі яе 1 студзеня 1995 году. Польская валюта атрымала новы код ISO 4217. Першыя банкноты былі надрукаваныя ў 1994 у Вялікай Брытаніі. Да 31 сьнежня 1996 абмен старых грошай на новыя адбываўся ва ўсіх банкавых установах і гандлёвых кропках краіны.

Ад 1 студзеня 1997 да 31 сьнежня 2010 старыя злотыя магчыма абмяняць толькі ў адмыслова вызначаных банках.

Сучасныя наміналы

  • манэты грашовыя: 1 gr, 2 gr, 5 gr, 10 gr, 20 gr, 50 gr
  • манэты златовыя: 1 zł, 2 zł, 5 zł (існуюць шмат калекцыянэрскіх менэт вартасьцю 2 zł, срэбраныя — 10 i 20 zł і залатыя - 100 i 200 zł)
  • банкноты
    • часта ўжываныя: 10, 20, 50 i 100 zł
    • рэдка ўжываныя: 200 zł

Наяўныя абменныя курсы для PLN

Зьвесткі з Yahoo! Finance: AUD CAD CHF EUR GBP HKD JPY USD
Зьвесткі з Investing.com: AUD CAD CHF EUR GBP HKD JPY USD
Зьвесткі з XE.com: AUD CAD CHF EUR GBP HKD JPY USD
Зьвесткі з OANDA.com: AUD CAD CHF EUR GBP HKD JPY USD

Вонкавыя спасылкі

Злоты — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў

Атрымана з «https://be-tarask.wikipedia.org/w/index.php?title=Злоты&oldid=960145»