Шыізм: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена

Лінейны

Вэрсія ад 16:30, 4 сакавіка 2011

Шыізм (ад араб. شيعة‎; [шӣ‘а] — «прыхільнікі, партыя, фракцыя») — другі па ліку прыхільнікаў кірунак ісламу.

Апісаньне кірунку

Як і ўсе мусульмане, шыіты вераць у пасланьніцкую місію прарока Мухамада. Адрознай рысай шыітаў зьяўляецца перакананьне ў тым, што кіраўніцтва мусульманскай суполкай мусіць належыць Імамам — назначаным Богам, абраным асобам зь ліку нашчадкаў прароку, да якіх адносяць Алі ібн Абу Таліба і яго нашчадкаў ад дачкі Мухамады Фацімы, а ня выбарным асобам — халіфам. Шыіты крытычна ставяцца да халіфата першых трох халіфаў Абу Бакра, Умара і Ўсмана. Паколькі Абу Бакр быў выбраны невялікай колькасьцю паплечнікаў, Умар быў назначаны Абу Бакром, а Ўсман быў выбраны з шуры (савету) зь сямі прэтэндэнтаў, якіх назначыў Умар з такімі ўмовамі, што выбраньне кагосьці, акрамя Ўсмана, было немагчымым. Па меркаваньні шыітаў, выбраньне Кіраўніка — Імама мусульманскай суполкі, падобна выбраньню прарокаў, зьяўляецца прэрагатывай Бога.

У цяперашні час пасьлядоўнікі розных шыіцкіх суполкак існуюць практычна ва ўсіх мусульманскіх, эўрапейскіх і амэрыканскіх краінах. Шыіцкага веравучэньне прытрымліваецца пераважная большасьць насельніцтва Ірана і Азэрбайджана, каля траціны насельніцтва Ірака, значная частка насельніцтва Лівана, Емена, Бахрэйна, у Афганістане — фарсіваны на захадзе краіны і хазарэйцы. Да ісмаіліцкай галіны шыізму належыць большасьць жыхароў Горна-Бадахшанскай вобласьці Таджыкістана — памірскія народы.

Колькасьць шыітаў у Расеі нязначная. Да гэтага накірунку іслама належыць большая частка азэрбайджанцаў (у самім Азэрбайджане шыіты складаюць па розных падліках да 70% насельніцтва).

Вонкавыя спасылкі

Шыізм — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў

@@ Радок 1: / Радок 1: @@
-'''Шыізм''' (ад {{мова-ar|شيعة|скарочана}}; <nowiki>[шӣ‘а]</nowiki> — «прыхільнікі, партыя, фракцыя») — другі па ліку прыхільнікаў кірунак [[іслам]]у.
+'''Шыізм''' (ад {{мова-ar|شيعة|скарочана}}; <nowiki>[шӣ‘а]</nowiki> — «прыхільнікі, партыя, фракцыя») — другі па ліку прыхільнікаў кірунак [[іслам]]у.
+== Апісаньне кірунку ==
+Як і ўсе мусульмане, шыіты вераць у пасланьніцкую місію [[прарок у ісламе|прарока]] [[Мухамад]]а. Адрознай рысай шыітаў зьяўляецца перакананьне ў тым, што кіраўніцтва [[ума|мусульманскай суполкай]] мусіць належыць [[Імам]]ам — назначаным Богам, абраным асобам зь ліку нашчадкаў прароку, да якіх адносяць [[Алі ібн Абу Таліб]]а і яго нашчадкаў ад дачкі Мухамады [[Фаціма (дачка прарока)|Фацімы]], а ня выбарным асобам — халіфам. Шыіты крытычна ставяцца да халіфата першых трох халіфаў Абу Бакра, Умара і Ўсмана. Паколькі Абу Бакр быў выбраны невялікай колькасьцю паплечнікаў, Умар быў назначаны Абу Бакром, а Ўсман быў выбраны з шуры (савету) зь сямі прэтэндэнтаў, якіх назначыў Умар з такімі ўмовамі, што выбраньне кагосьці, акрамя Ўсмана, было немагчымым. Па меркаваньні шыітаў, выбраньне Кіраўніка — Імама мусульманскай суполкі, падобна выбраньню прарокаў, зьяўляецца прэрагатывай Бога.
+У цяперашні час пасьлядоўнікі розных шыіцкіх суполкак існуюць практычна ва ўсіх мусульманскіх, эўрапейскіх і амэрыканскіх краінах. Шыіцкага веравучэньне прытрымліваецца пераважная большасьць насельніцтва [[Іран]]а і [[Азэрбайджан]]а, каля траціны насельніцтва [[Ірак]]а, значная частка насельніцтва [[Ліван]]а, [[Емен]]а, [[Бахрэйн]]а, у [[Афганістан]]е — [[фарсіваны]] на захадзе краіны і [[хазарэйцы]]. Да [[ісмаілізм|ісмаіліцкай]] галіны шыізму належыць большасьць жыхароў [[Горна-Бадахшанская вобласьць|Горна-Бадахшанскай вобласьці]] [[Таджыкістан]]а — [[памірскія народы]].
+Колькасьць шыітаў у Расеі нязначная. Да гэтага накірунку іслама належыць большая [[Азэрбайджанцы ў Расеі|частка азэрбайджанцаў]] (у самім Азэрбайджане шыіты складаюць па розных падліках да 70% насельніцтва).
 == Вонкавыя спасылкі ==