Орля (Падляскае ваяводзтва): розьніца паміж вэрсіямі
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Няма апісаньня зьменаў |
|||
Радок 58: | Радок 58: | ||
== Гісторыя == |
== Гісторыя == |
||
[[Файл:Kryštap Mikałaj Radzivił. Крыштап Мікалай Радзівіл.jpg|міні|200пкс|зьлева|Крыштап Мікалай Радзівіл «Пярун»]] |
[[Файл:Kryštap Mikałaj Radzivił. Крыштап Мікалай Радзівіл.jpg|міні|200пкс|зьлева|[[Крыштап Мікалай Радзівіл «Пярун»]]]] |
||
*[[1529]] — у складзе [[ВКЛ|Вялікага Княства Літоўскага]], першая згадка пра Орлю дзе знаходзіўся [[двор|аднадворак]] Багавітовічаў. |
*[[1529]] — у складзе [[ВКЛ|Вялікага Княства Літоўскага]], першая згадка пра Орлю дзе знаходзіўся [[двор|аднадворак]] Багавітовічаў. |
||
*[[1585]] — Орля перайшла ў маёмасьць [[Крыштап Мікалай Радзівіл «Пярун»|Крыштапа Радзівіла «Пяруна»]], і стала маёмасьцю [[Радзівілы|Радзівілаў]] на трыста [[рок|рокаў]]. |
*[[1585]] — Орля перайшла ў маёмасьць [[Крыштап Мікалай Радзівіл «Пярун»|Крыштапа Радзівіла «Пяруна»]], і стала маёмасьцю [[Радзівілы|Радзівілаў]] на трыста [[рок|рокаў]]. |
||
Радок 67: | Радок 67: | ||
*[[15 траўня]] [[1643]] — [[Януш Радзівіл]] аднавіў прывілей на мескія права ў Орле. |
*[[15 траўня]] [[1643]] — [[Януш Радзівіл]] аднавіў прывілей на мескія права ў Орле. |
||
*[[1694]] — [[Людвіка Караліна Радзівіл]] перадае Орлю ў заклад [[Бэнэдыкт Павал Сапега|Бэнэдыкту Павалу Сапеге]] з усёй маёмасьцю і [[Месьціч|месьцічамі]]. |
*[[1694]] — [[Людвіка Караліна Радзівіл]] перадае Орлю ў заклад [[Бэнэдыкт Павал Сапега|Бэнэдыкту Павалу Сапеге]] з усёй маёмасьцю і [[Месьціч|месьцічамі]]. |
||
*[[1702]] — [[места]] пацярпела падчас [[Паўночная вайна, 1700-1721|Паўночнай вайны]].[[Файл:Januš Radzivił. Януш Радзівіл.jpg|міні|200пкс|справа|Януш Радзівіл]] |
*[[1702]] — [[места]] пацярпела падчас [[Паўночная вайна, 1700-1721|Паўночнай вайны]].[[Файл:Januš Radzivił. Януш Радзівіл.jpg|міні|200пкс|справа|[[Януш Радзівіл]]]] |
||
*[[1775]] — у [[места|месьце]] было 90 [[Дым (адзінка падаткаабкладаньня)|дымоў]]. |
*[[1775]] — у [[места|месьце]] было 90 [[Дым (адзінка падаткаабкладаньня)|дымоў]]. |
||
*[[1789]] — [[ваявода]] [[Ваяводы віленскія|віленскі]] [[Міхал Геранім Радзівіл]] падаў пазоў у [[земскі суд]] [[Бельск|Бельска]], які ў выніку падтрымаў правы [[Радзівілы|Радзівілаў]] да Орлі і запатрабаваў ад [[Ізабэла Браніцкая|Ізабэлы Браніцкай]] вяртаньня [[места]] і прылеглых ваколіц. |
*[[1789]] — [[ваявода]] [[Ваяводы віленскія|віленскі]] [[Міхал Геранім Радзівіл]] падаў пазоў у [[земскі суд]] [[Бельск|Бельска]], які ў выніку падтрымаў правы [[Радзівілы|Радзівілаў]] да Орлі і запатрабаваў ад [[Ізабэла Браніцкая|Ізабэлы Браніцкай]] вяртаньня [[места]] і прылеглых ваколіц. |
||
Радок 85: | Радок 85: | ||
* [[Сынагога]] ў стыле [[барока]] ([[17 стагодзьдзе|XVII]]) |
* [[Сынагога]] ў стыле [[барока]] ([[17 стагодзьдзе|XVII]]) |
||
* Старыя праваслаўныя могілкі |
* Старыя праваслаўныя могілкі |
||
== Галерэя == |
|||
[[Файл:Michał Hieronim Radziwiłł.PNG|міні|200пкс|справа|[[Міхал Геранім Радзівіл]]]] |
|||
<gallery> |
|||
Файл:Orla - Road.jpg|Пачатак вёскі |
|||
Файл:Orla - Chapel of Simeon Stylites 01.jpg|[[Царква]] Сьвятога Сімяона Слупніка |
|||
Файл:Orla - Chapel of St. Cyril and Methodius 03.jpg|[[Царква]] Сьвятых Кірылы і Мятода |
|||
Файл:Orla - Church of St. Michael 03.jpg|[[Царква]] Сьвятога Міхала Арханёла |
|||
Файл:Orla3.jpg|Звон |
|||
Файл:Orla - Synagogue 02.jpg|Сынагога |
|||
Файл:Orla - Cross 01.jpg|Крыж |
|||
Файл:Orla - House.jpg|Хата |
|||
</gallery> |
|||
== Глядзіце таксама == |
== Глядзіце таксама == |
Вэрсія ад 14:46, 2 сакавіка 2011
Орля | |||||
Orla | |||||
| |||||
Першыя згадкі: | 1529 | ||||
Гміна: | Орля | ||||
Павет: | Бельскі | ||||
Ваяводзтва: | Падляскае | ||||
Насельніцтва: | 1100 | ||||
Часавы пас: • летні час: |
UTC+1 UTC+2 | ||||
Тэлефонны код: | (+48) 85 | ||||
Паштовы індэкс: | 17-106 | ||||
Аўтамабільны код: | BBI | ||||
Геаграфічныя каардынаты: | 52°42′26″ пн. ш. 23°19′48″ у. д. / 52.70722° пн. ш. 23.33° у. д.Каардынаты: 52°42′26″ пн. ш. 23°19′48″ у. д. / 52.70722° пн. ш. 23.33° у. д. | ||||
Орля на мапе Польшчы Орля | |||||
Галерэя здымкаў у Wikimedia Commons |
О́рля (па-польску: Orla) — вёска ў Польшчы, разьмешчана ў Падляскім ваяводзтве, Бельскім павеце. Адміністрацыйны цэнтар гміны Орля. З 1975-1998 уваходзіла ў склад Беластоцкага ваяводзтва. Празь вёску працякае рака Арлянка. З 1939–1944 у складзе Бельскага раёну Беластоцкай вобласьці. Знаходзіцца на захадзе этнічнай тэрыторыі беларусаў[1].
Геральдыка
Дзякуючы намаганьням Януша Радзівіла Орля атрымала мескія права, паводле магдэбурскага права і ўласны герб. У чырвоным полі чорны арол у правай лапе трымае сякеру. Атрыманы 15 траўня 1643 году.
Гісторыя
- 1529 — у складзе Вялікага Княства Літоўскага, першая згадка пра Орлю дзе знаходзіўся аднадворак Багавітовічаў.
- 1585 — Орля перайшла ў маёмасьць Крыштапа Радзівіла «Пяруна», і стала маёмасьцю Радзівілаў на трыста рокаў.
- 1616 — места налічвала 93 дома.
- 1618 — Крыштап Радзівіл «Пярун» надаў месту прывілей і загадаў мескай радзе пабудаваць ратушу каля рынку.
- 1622 — Крыштап Радзівіл «Пярун» загадаў пабудаваць кальвініскі збор пры замку ў Орле.
- 1626 — Януш Радзівіл наведаў сваю рэзыдэнцыю ў Орле.
- 15 траўня 1643 — Януш Радзівіл аднавіў прывілей на мескія права ў Орле.
- 1694 — Людвіка Караліна Радзівіл перадае Орлю ў заклад Бэнэдыкту Павалу Сапеге з усёй маёмасьцю і месьцічамі.
- 1702 — места пацярпела падчас Паўночнай вайны.
- 1775 — у месьце было 90 дымоў.
- 1789 — ваявода віленскі Міхал Геранім Радзівіл падаў пазоў у земскі суд Бельска, які ў выніку падтрымаў правы Радзівілаў да Орлі і запатрабаваў ад Ізабэлы Браніцкай вяртаньня места і прылеглых ваколіц.
- 1794 — кароль польскі і вялікі князь літоўскі Станіслаў Аўгуст Панятоўскі зноў запатрабаваў ад Ізабэлы Браніцкай пакінуць Орлю.
- 1796 — на месцы згарэлай царквы была пабудавана ўніяцкая царква Сьвятога Міхала.
- 1796 — у выніку падзелаў Рэчы Паспалітай Падляшша разам з Орляй адыходзіць да Прускага Каралеўства.
- 1799 — места налічвала 242 дома.
- 1808 — Міхал Геранім Радзівіл канчаткова вяртае Орлю з закладу Браніцкіх.
- 1808 — паводле Тыльзіцкага замірэньня Падляшша перададзенае Расейскай імпэрыі.
- 1842 — Орля ў складзе Падляшша ўвайшла ў склад Гарадзенскай губэрні Расейскай імпэрыі.
- 1867 — у месьце налічвалася 1375 месьцічаў.
- 1900 — Орля ўжо мела 4286 жыхароў.
Архітэктура
- Царква Сьвятых Кірылы і Мятода (1850)
- Царква Сьвятога Міхала Арханёла (1797)
- Сынагога ў стыле барока (XVII)
- Старыя праваслаўныя могілкі
Галерэя
-
Пачатак вёскі
-
Царква Сьвятога Сімяона Слупніка
-
Царква Сьвятых Кірылы і Мятода
-
Царква Сьвятога Міхала Арханёла
-
Звон
-
Сынагога
-
Крыж
-
Хата
Глядзіце таксама
Крыніцы
- ^ Janowicz Jarosław // Likwidacja oficjalnego nazewnictwa miejscowości Białostocczyzny pochodzenia białoruskiego przez administrację rządową w latach 1921-2004. Dokumenty. Komentarze. // Sytuacja białoruskiej mniejszości narodowej w Polsce w świetle sprawy oficjalnego i dwujęzycznego nazewnictwa miejscowości Białostocczyzny // Scripta Manent, 2004, С.287
Вонкавыя спасылкі
Орля (Падляскае ваяводзтва) — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў
Гэта — накід артыкула. Вы можаце дапамагчы Вікіпэдыі, пашырыўшы яго. |
|
|