Кастусь Езавітаў: розьніца паміж вэрсіямі
Stary Jolup (гутаркі | унёсак) Няма апісаньня зьменаў |
афармленьне |
||
Радок 1: | Радок 1: | ||
{{Палітык |
{{Палітык |
||
| імя = Кастусь |
| імя = Кастусь Езавітаў |
||
| жанчына = |
| жанчына = |
||
| выява = |
| выява = |
||
| памер = |
| памер = |
||
| подпіс_пад_выявай = |
| подпіс_пад_выявай = |
||
| пасада = Міністар |
| пасада = [[Міністры па вайсковых справах БНР|Міністар па вайсковых справах]] БНР |
||
| пачатак_тэрміну = |
| пачатак_тэрміну = [[21 лютага]] [[1918]] |
||
| канец_тэрміну = |
| канец_тэрміну = травень [[1918]] |
||
| прэзыдэнт = |
| прэзыдэнт = |
||
| прэм'ер-міністар = |
| прэм'ер-міністар = |
||
Радок 20: | Радок 20: | ||
| прэзыдэнт2 = |
| прэзыдэнт2 = |
||
| дата_нараджэньня = [[5 лістапада]] [[1893]] |
| дата_нараджэньня = [[5 лістапада]] [[1893]] |
||
| месца_нараджэньня = </ |
| месца_нараджэньня = <br />[[Дзьвінск]], [[Расейская імпэрыя]] |
||
| дата_сьмерці = [[23 траўня]] [[1946]] |
| дата_сьмерці = [[23 траўня]] [[1946]] |
||
| месца_сьмерці = </ |
| месца_сьмерці = <br />[[Менск]], [[Беларуская Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка|БССР]] |
||
| нацыянальнасьць = |
| нацыянальнасьць = |
||
| партыя = [[Беларуская сацыялістычная грамада]] |
| партыя = [[Беларуская сацыялістычная грамада]] |
||
Радок 34: | Радок 34: | ||
| узнагароды = |
| узнагароды = |
||
}} |
}} |
||
⚫ | '''Кастусь Барысавіч Езавітаў''' ([[5 лістапада]] [[1893]], [[Дзьвінск]], цяпер [[Латвія]] — [[23 траўня]] [[1946]], [[НКУС БССР|НКУС БССР]], [[Менск]], [[Саюз Савецкіх Сацыялістычных Рэспублік|СССР]]) — беларускі палітычны, грамадзкі і ваенны дзеяч, публіцыст, перакладчык, пэдагог. Псэўданім і крыптанімы: ''Кастусёнак''; ''К-нак''; ''К. Е.''; ''К. Ез.'' |
||
⚫ | '''Кастусь Барысавіч Езавітаў''' ([[5 лістапада]] [[1893]], [[Дзьвінск]] |
||
== Біяграфія == |
== Біяграфія == |
||
⚫ | Нарадзіўся ў сям’і кадравага афіцэра. У [[1916]] годзе скончыў Віцебскі настаўніцкі інстытут і Паўлаўскае ваеннае вучылішча. У [[1913]] стаў сябрам [[Беларуская сацыялістычная грамада|Беларускай Сацыялістычнай Грамады]]. У [[Першая сусьветная вайна|Першую сусьветную вайну]] праводзіў актыўную тлумачальную і арганізацыйную работу сярод салдатаў-беларусаў Паўночнага фронту. Быў абраны намесьнікам старшыні [[Цэнтральная Беларуская Вайсковая Рада|Цэнтральнай Беларускай вайсковай рады]]. У лютым [[1918]] стаў камэндантам [[Менск]]у. За ўдзел у працы [[Першы Ўсебеларускі кангрэс|Першага Ўсебеларускага кангрэсу]] і дзейнасьць па стварэньні беларускага войска ў студзені 1918 быў арыштаваны [[ВЧК]], але здолеў уцячы. |
||
⚫ | Нарадзіўся ў сям’і кадравага афіцэра. У [[1916]] скончыў Віцебскі настаўніцкі інстытут і Паўлаўскае ваеннае вучылішча. У [[1913]] стаў сябрам [[Беларуская сацыялістычная грамада|Беларускай Сацыялістычнай Грамады]]. У [[Першая сусьветная вайна|Першую сусьветную вайну]] праводзіў актыўную тлумачальную і арганізацыйную работу сярод салдатаў-беларусаў Паўночнага фронту. Быў абраны намесьнікам старшыні [[Цэнтральная Беларуская Вайсковая Рада|Цэнтральнай Беларускай вайсковай рады]]. У лютым [[1918]] стаў камэндантам [[Менск]]у. За ўдзел у працы [[Першы Ўсебеларускі кангрэс|Першага Ўсебеларускага кангрэсу]] і дзейнасьць па стварэньні беларускага войска ў студзені 1918 быў арыштаваны [[ВЧК]], але здолеў уцячы. |
||
Пасьля адступленьня бальшавікоў быў прызначаны камэндантам Менску і Менскага гарнізону. [[25 сакавіка]] 1918 удзельнічаў у абвяшчэньні [[БНР]], уваходзіў у склад [[Рада Беларускай Народнай Рэспублікі|Рады]]. Займаў пасаду народнага сакратара па вайсковых справах (міністра абароны). |
Пасьля адступленьня бальшавікоў быў прызначаны камэндантам Менску і Менскага гарнізону. [[25 сакавіка]] 1918 удзельнічаў у абвяшчэньні [[БНР]], уваходзіў у склад [[Рада Беларускай Народнай Рэспублікі|Рады]]. Займаў пасаду народнага сакратара па вайсковых справах (міністра абароны). |
||
Радок 50: | Радок 48: | ||
== Творчасьць == |
== Творчасьць == |
||
Езавітаў напісаў шэраг кніг і артыкулаў па гісторыі нацыянальна-вызваленчага руху, беларусазнаўстве, аўтар лірычных вершаў, укладальнік школьных дапаможнікаў. Меў багаты кнігазбор, падрыхтаваў да друку невядомыя раней творы [[Максім Багдановіч|Максіма Багдановіча]]. |
Езавітаў напісаў шэраг кніг і артыкулаў па гісторыі нацыянальна-вызваленчага руху, беларусазнаўстве, аўтар лірычных вершаў, укладальнік школьных дапаможнікаў. Меў багаты кнігазбор, падрыхтаваў да друку невядомыя раней творы [[Максім Багдановіч|Максіма Багдановіча]]. |
||
== Літаратура == |
== Літаратура == |
||
* {{кніга|аўтар = Герасімаў В.|частка = |загаловак = Да праўды светлай, братка, йдзі!|арыгінал = |спасылка = |адказны = |выданьне = Полымя №2|месца = |выдавецтва = |год = 1994|том = |старонкі = |старонак = |сэрыя = |isbn = |тыраж = }} |
* {{кніга|аўтар = Герасімаў В.|частка = |загаловак = Да праўды светлай, братка, йдзі!|арыгінал = |спасылка = |адказны = |выданьне = Полымя №2|месца = |выдавецтва = |год = 1994|том = |старонкі = |старонак = |сэрыя = |isbn = |тыраж = }} |
||
* {{Літаратура/Даведнік Маракова|РЛ|1|0|РЛ1-3|РЛ1-3}} |
* {{Літаратура/Даведнік Маракова|РЛ|1|0|РЛ1-3|РЛ1-3}} |
Вэрсія ад 23:05, 17 кастрычніка 2010
Кастусь Езавітаў | |
Міністар па вайсковых справах БНР | |
---|---|
21 лютага 1918 — травень 1918 | |
Вайсковы міністар ва ўрадзе Беларускай Цэнтральнай Рады | |
Асабістыя зьвесткі | |
Нарадзіўся: |
5 лістапада 1893 Дзьвінск, Расейская імпэрыя |
Памёр: |
23 траўня 1946 Менск, БССР |
Партыя: | Беларуская сацыялістычная грамада |
Адукацыя: | |
Кастусь Барысавіч Езавітаў (5 лістапада 1893, Дзьвінск, цяпер Латвія — 23 траўня 1946, НКУС БССР, Менск, СССР) — беларускі палітычны, грамадзкі і ваенны дзеяч, публіцыст, перакладчык, пэдагог. Псэўданім і крыптанімы: Кастусёнак; К-нак; К. Е.; К. Ез.
Біяграфія
Нарадзіўся ў сям’і кадравага афіцэра. У 1916 годзе скончыў Віцебскі настаўніцкі інстытут і Паўлаўскае ваеннае вучылішча. У 1913 стаў сябрам Беларускай Сацыялістычнай Грамады. У Першую сусьветную вайну праводзіў актыўную тлумачальную і арганізацыйную работу сярод салдатаў-беларусаў Паўночнага фронту. Быў абраны намесьнікам старшыні Цэнтральнай Беларускай вайсковай рады. У лютым 1918 стаў камэндантам Менску. За ўдзел у працы Першага Ўсебеларускага кангрэсу і дзейнасьць па стварэньні беларускага войска ў студзені 1918 быў арыштаваны ВЧК, але здолеў уцячы.
Пасьля адступленьня бальшавікоў быў прызначаны камэндантам Менску і Менскага гарнізону. 25 сакавіка 1918 удзельнічаў у абвяшчэньні БНР, уваходзіў у склад Рады. Займаў пасаду народнага сакратара па вайсковых справах (міністра абароны).
У 1919—1920 гадох быў кіраўніком Вайскова-дыпляматычнай місіі БНР у Латвіі і Эстоніі. Наладзіў дыпляматычныя стасункі беларускага ўраду з урадамі Ўкраіны, Летувы, Латвіі, Эстоніі і Фінляндыі, зьвяртаўся з прозьбай аб ваеннай дапамозе да ўраду ЗША. Праводзіў працу па арганізацыі беларускага войска, пошуку сродкаў на яго ўзбраеньне. Арганізаваў пераход на службу БНР корпуса С. Булак-Балаховіча. У траўні 1920 «за выдатную працу на карысьць Беларускай Народнай Рэспублікі» атрымаў званьне генэрал-маёра.
У 1921—1944 гадох жыў у Рызе, узначаліў Беларускае нацыянальнае аб’яднаньне ў Рызе. Дзякуючы Езавітаву беларуская супольнасьць тут сталася, бадай, найлепш арганізаванай за межамі БССР. Ён быў намесьнікам старшыні таварыства «Бацькаўшчына» ў Латгаліі, узначальваў беларускае выдавецтва, таварыства беларусаў-выбаршчыкаў, беларускіх настаўнікаў, навукова-краязнаўчае. Браў удзел у Праскай і Бэрлінскай палітычных канферэнцыях. Рэдагаваў газэту «Голас беларуса» і часопіс «Беларуская школа ў Латвіі». За сваю нацыянальную працу чатыры разы арыштоўваўся латвійскімі ўладамі (у 1924, 1930, 1933 і 1935).
У Другую сусьветную вайну займаўся арганізацыяй у Латвіі беларускіх школ. На Другім Усебеларускім кангрэсе быў абраны ў склад Беларускай Цэнтральнай Рады, у 1945 годзе займаў пасаду вайсковага міністра ва ўрадзе БЦР. Затрыманы СМЕРШам у красавіку 1945 года. Паводле афіцыйнай версіі, памёр падчас сьледзтва ад сухотаў і дыстрафіі 23 траўня 1946, па іншых зьвестках расстраляны.
Творчасьць
Езавітаў напісаў шэраг кніг і артыкулаў па гісторыі нацыянальна-вызваленчага руху, беларусазнаўстве, аўтар лірычных вершаў, укладальнік школьных дапаможнікаў. Меў багаты кнігазбор, падрыхтаваў да друку невядомыя раней творы Максіма Багдановіча.
Літаратура
- Герасімаў В. Да праўды светлай, братка, йдзі!. — Полымя №2. — 1994.
- Маракоў Л.У. Рэпрэсаваныя літаратары, навукоўцы, работнікі асветы, грамадскія і культурныя дзеячы Беларусі, 1794—1991. Энц. даведнік. У 10 т. Т. 1. — Мн:, 2003. ISBN 985-6374-04-9.
- Міхнюк У., Паўлаў Я. Канстанцін Езавітаў: матэрыялы да біяграфіі. — Маладосць №1. — 1995.
- Чэмер А. [Анішчык А.] Партрэты. — Вільня: 2001.
- Выпускнікі Віцебскага дзяржаўнага ўнівэрсытэту
- Асобы па альфабэце
- Вайскоўцы БНР
- Міністры па вайсковых справах БНР
- Міністры БНР
- Беларускія генэралы
- Удзельнікі Першага ўсебеларускага кангрэсу
- Удзельнікі Другога ўсебеларускага кангрэсу
- Беларусы ў Латвіі
- Нарадзіліся 5 лістапада
- Нарадзіліся ў 1893 годзе
- Нарадзіліся ў Дзьвінску
- Рэпрэсаваныя ў БССР
- Памерлі 23 траўня
- Памерлі ў 1946 годзе
- Памерлі ў Менску
- Памерлі ад тубэркулёзу